Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1212
KARAR NO : 2024/31
KARAR TARİHİ : 04/01/2024
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 05/01/2024

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 07/02/2022
KARAR TARİHİ : 17/05/2023
NUMARASI : 2022/109 Esas -2023/492 Karar

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … -…

DAVA : Eser sözleşmesinden kaynaklı zararın tazmini talebi
HÜKÜM : Kararın kaldırılması- gönderme
İSTİNAF EDEN : Davalı vekili

Taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklı zararın tazmini talebi nedeniyle yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk derece mahkemesinin kararı davalı vekili tarafından istinaf edilmekle; kesinlik, süre, istinaf şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, istinaf dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Üye Hakim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde;
Taraflar arasında 05/10/2021 tarihinde taraflar arasında “Kocaeli İli Gebze İlçesi 400 Yataklı Devlet Hastanesi İnşaat İle Alt Yapı Ve Çevre Düzenlemesi İşi Elektrik İşleriyle İlgili Tüm Eksikliklerin Yapılması” konulu sözleşme akdedildiğini, işin 15.10.2021 tarihinde teslim edileceğinin taahhüt edildiği, bu sözleşme kapsamında işin başlancıgında davalıya Türkiye Garanti Bankası Anonim Şirketi’ne ait … çek numaralı 08.01.2022 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çek ile ödeme yaptığını, davalının işin sadece kabloları döşediğini, davalının sözleşme ile üstlendiği işi gereği gibi ve zamanında yapmadığını, işi yarım bırakarak terk ettiğini, davalının, sözleşme kapsamındaki edimi ihtarname keşide edilmesine rağmen de yerine getirmediğini, davalı yan tarafından gerçekleştirilen ve henüz gerçekleştirilmeyen imalatlara ilişkin tespit yaptırıldığını, sözleşmenin feshedildiğini, kalan işin 3. Kişilere tamamlatıldığını, ifa edilmeyen edimin değerine karşılık olarak 25 TL, gecikme nedeniyle uğranılan zarara/yoksun kalınan kara karşılık olarak 25 TL, hukuki uyuşmazlıkların çözümü ve alacağı elde edebilmek amacıyla yapılan masraflara karşılık olarak 25 TL, edim değerinin artması nedeniyle aşkın zarara karşılık olarak 25 TL olmak üzere şimdilik 100,00-TL (ıslahla 104.223,61 TL) tutarındaki tazminatın sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde;
Davalıya usulüne uygun tebligat yapıldığı, davalı tarafça cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına göre; ”Davanın kısmen kabulüne, 97.789,11.-TL tazminatın temerrüt tarihi olan 06/12/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine ” karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf isteminde bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinafa başvuru dilekçesinde özetle;
Yerel mahkeme tarafından verilen iş bu karara dayanak olan hazırlandığını ve karara bakarsak kabul görmüş bilirkişi raporuna dayanarak verilen kararın hakkaniyetli, somut ve gerçekliğe uygun olmadığını, hazırlanan rapor soyut anlatımlara göre mahkeme kararına dayanak olduğunu,elden alındığı iddia olunan 5.000.TL., 20.000.TL gibi rakamlar hesaplamalarda kullanıldığını, bu ödemelerin elden yapıldığı beyan olunarak bu hususta tarafların yemin vs. gibi delillerine dayanmaksızın davacı beyanı dikkate alınarak rapor hazırlandığını ve karara dayanak olduğunu, yargılamanın tüm aşamalarındaki safha ve toplanan deliller işbu davanın kal ve nesafet kurallarına aykırı verildiğinin en önemli kanıtının olduğunu, mahkemece yapılan keşif vekil eden şirket yetkilisinin yokluğunda yapıldığını, keşif yapılacağına dair bilgilendirme vekil edenin şirkete tebliğ edilmeksizin tek tarafın beyanına göre ve delillerine göre değerlendirme yapılarak hüküm kurulduğunu, mahkemeye davacı tarafından verilen ıslah dilekçesi vekil edene tebliğ edilemediğini, cevap hakkının kısıtlandığını, iş bu hususun dahi tek başına verilen kararın kaldırılmasına dayanak olduğunu, davacı tarafından yapılan sözleşmenin feshedilmesine dair tebligat taraflarına yapılmadığını, işin 3. şahıs firmaya işin yaptırılmasını ve yapılan fiyatlandırma gerçek anlamda işin yapılma maliyetinin olmadığını, bilirkişilerin bu hususta yetkin olmadıklarını, yerel mahkeme tarafından verilen gerekçeli kararına karşı sunduğu istinaf gerekçelerinin kabulü ile işbu kararın istinaf incelemesi neticesinde kaldırılarak davanın mahkemece yeniden görülmesini ve yerel mahkemede ikame edilmiş olan davanın reddini, hükmün kaldırılarak dosyanın eksikliklerin giderilmesi için yeniden karar verilmek üzere yerel mahkemeye gönderilmesini,
icra takip işlemlerinin tehir-i icra kararı verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle;
Davalının istinaf başvurusunun reddinin gerektiğini, mahkeme tarafından gerekli tüm inceleme ve araştırma yapıldığını, davacının iddia ettiği gibi herhangi bir eksiklik söz konusu olmadığını, davalı yanca yasal süresi içerisinde herhangi bir delil sunulmadığını, davalı yanca gerek cevap süresi gerekse hüküm verilinceye dek herhangi bir iddia ve savunmada bulunulmadığını, davalı yanca bilirkişi raporu ve ıslah dilekçesinin tebliğ edilmediğinin iddia edildiğini, ekli kapalı tebligatların ve PTT sorgulamaları ile dosya kapsamı detaylarıyla incelendiğinde dava dilekçesi ve yokluğunda işlemlerin icra edileceğine dair tensip zaptı … barkod numarasıyla 03/03/2022 tarihinde, bilirkişi kök raporu … barkod numarasıyla 23/09/2022 tarihinde, bilirkişi ek raporu … barkod numarasıyla 22/03/2023 tarihinde ve ıslah dilekçesi 02/11/2022 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini, bilir kişi heyeti tarafından oluşturulan kök ve ek raporlarında herhangi bir eksiklik yahut hukuka aykırılık söz konusu olmadığını, kötü niyetli işbu başvuru nedeniyle ilgilileri hakkında adli para cezasına hükmedilmesini, davalının nedeniyle reddini, kararının onanmasını ve yargılama gideri ile ücreti vekaletin davalı yana yükletilmesine karar verilmesini, işbu istinaf başvurusu nedeniyle ilgilileri hakkında Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 351’inci maddesinin uygulanmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklı zararın tazmini talebi istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK, 6098 sayılı TBK

3. Değerlendirme
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklı zararın tazmini talebine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekilince istinaf edilmiştir.
Davacı iş sahibi, davalı yüklenicidir.
Somut olayda, taraflar arasında Kocaeli İli Gebze İlçesi 400 Yataklı Devlet Hastanesi İnşaat İle Alt Yapı Ve Çevre Düzenlemesi işi elektrik işleriyle ilgili tüm eksikliklerin yapımına dair birim fiyat götürü bedelli eser sözleşmesi düzenlenmiştir. Sözleşmede sözleşme bedelinin birim fiyatlı kdv dahil 11.774,41 $ olduğu, işin süresinin sözleşme tarihinden itibaren 15 gün olduğu, ayrıca sözleşmede anlaşma tarihi 05.10.2021, teslim tarihi 15.10.2021 tarihi ile el yazılı ile sözleşme bedelinin 50.000 TL’sinin çek, 20.000 TL’sinin nakit ödeme olarak belirtildiği, sözleşmenin davacı tarafça fesh edildiği, taraf beyanlarına, tespit ve dosya kapsamındaki raporlarına göre davalının işi belirli seviyede davalı tarafça terk edildiği, kalan işin davacı tarafça tamamlandığı uyuşmazlık konusu değildir.
Davacı dava, açıklama ve ıslah dilekçesinde taleplerini ifa edilmeyen edimin değerine ilişkin tazminat, gecikme nedeniyle uğranılan zarar, yoksun kalınan kar, tespit dosyası masrafları, edimin değerinin artması nedeniyle aşkın zarar olarak belirlemiştir. Islah dilekçesinde talebini ifa edilmeyen edimin değerine karşılık tazminat olarak 102.789,11 TL ve tespit dosyasındaki masraflara ilişkin olarak 1.384.50 TL olarak ıslah etmiştir. Mahkemece, malzeme bedelinde sebebiyle zarar bedeli 1.196,81 TL, yapılmayan iş dolayısıyla yüklenicinin iade edilmesi gereken bedel 64.569,54 TL, işçilik bedeli 32.022,76 TL olmak üzere toplam 97.789,11 TL ifa edilmeyen edimin değerine ilişkin tazminata hükmedilmiştir.
Sözleşme bedelinin kdv dahil 11.774,41 $ olduğu, sözleşme tarihindeki dolar kuru dikkate alındığında sözleşme bedelinin 104.285,94 TL olduğu, sözleşme kapsamında davacı iş sahibi tarafından 70.000,00 TL ödemede bulunulduğu, dolayısıyla iş bedelinin tamamının ödemediği anlaşılmaktadır. İş bedelinin tamamı ödenmeyen sözleşmelere dayalı ihtilâflarda, eksik iş bedeli talep edilemez. İş sahibinin eksik işlerin bedelini yükleniciden talep edilebilmesi için öncelikle iş bedelinin tümünü ödemiş olması halinde saptanan tüm eksik iş bedelinin ya da ödemesi gereken iş bedelinin mahsubu yapıldıktan sonra eksik işlerin giderim bedelinden kalan miktarın yükleniciden istenebilmesi olanaklıdır. Davacı iş sahibi tarafından iş bedelinin tümünü ödememiş olması durumunda, sözleşmenin götürü bedelli sözleşme olduğu dikkate alınarak, yüklenicinin haketmiş olduğu bedel ya da iş sahibinin fazla ödemesi olup olmadığının, davalının gerçekleştirdiği imalatın ayıp ve eksiklikler dikkate alınmak suretiyle gerçekleştirilen imalâtın işin bütününe göre fiziki oranı tespit edilip, bu oranın götürü bedelle uygulanarak ve yapılan ödemeyle karşılaştırılarak hesaplanması gerekmektedir.
Ayrıca, davacı iş sahibinin kalan işin başka bir yükleniciye tamamlattırılması halinde uğranılan zarar istemi yüklenici ile yapılan sözleşme fesihle sonuçlanmamış olsa idi uğranılmayacak zarar olup menfi zarar kapsamındadır. İş sahibi, sözleşmeyi haklı nedenle feshetmiş olması halinde yükleniciden menfi zararını isteyebilecektir. Davada iş sahibinin talep ettiği kalan işin başka bir yükleniciye tamamlattırılması halinde uğranılıp talep edilebilecek menfi zararın kaçırılan fırsat esasına göre hesaplanması gerektiği Yargıtay yerleşik içtihatlarında kabul edilmektedir. Bu yönteme göre de menfi zarar, sözleşmenin feshi halinde eksik bırakılıp yapılmayan imalâtın (kalan işin) yüklenici ile sözleşme yapılan tarihte işin yükleniciye değil ona en yakın fiyat veren başka bir yükleniciye verilmiş olması halinde ödenecek bedel (kaçırılan fırsat) ile fesih tarihinden itibaren kalan işin makul bir süre içinde başka bir yükleniciye tamamlatılması halinde mahalli piyasa rayiçleri ile ödenmesi gereken bedel arasındaki fark olarak hesaplanmalıdır.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan inceleme ve araştırma hüküm vermek için yeterli değildir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Sözleşme bedelinin tamamının ödenmediğinden davalı yüklenicinin hak edişi ve menfi zarar hesaplamasının belirlenme yöntemleri yukarıda açıklanan yöntemlere uygun değildir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş, davacı tarafça yapılan veya dava dışı üçüncü kişilere yaptırılan eksik işlerin tespit dosyası gözetilerek sözleşme konusu işlere ilişkin olup olmadığı belirlenmeli, davacının eksik bırakılan işleri yapılmasına ilişkin faturalarda belirtilen işleri yapıp yapmadığı, yapılmış ise faturalarla uyumlu olup olmadığı tespit edilmeli, yüklenici sözleşme kapsamındaki edimi ve taraflar arasındaki sözleşmedeki yapım işi götürü bedelli belirlenmiş olduğu da gözetilerek dava konusu işin yapılıp yapılmadığı değerlendirilip, davalının gerçekleştirdiği imalatın ayıp ve eksiklikler ile davacının dayandığı tespit dosyasındaki belirlemeler dikkate alınmak suretiyle fiziki gerçekleşme oranını yüzde (%) olarak (Sözleşme bedelinin 7.030,20 $’ı malzeme bedeli, 2950,00 $’ı montaj devreye alma ve mühendislik hizmeti olduğu dikkate alınarak) belirlenmeli, bu oranı, götürü bedele ( 11.774,41 $)’ye uygulanması suretiyle iş bedeli belirlenmeli, bu şekilde sözleşme kapsamındaki davalının hakediş bedeli ortaya konmalı, ayrıca sözleşmenin feshi halinde eksik bırakılıp yapılmayan imalâtın (kalan işin) yüklenici ile sözleşme yapılan tarihte işin yükleniciye değil ona en yakın fiyat veren başka bir yükleniciye verilmiş olması halinde ödenecek bedel (kaçırılan fırsat) ile fesih tarihinden itibaren kalan işin makul bir süre içinde başka bir yükleniciye tamamlatılması halinde mahalli piyasa rayiçleri ile ödenmesi gereken bedel arasındaki fark tespit edilmeli, belirtilen hususlarda davaya konu işin yapıldığı yerde gerektiğinde keşif de yapılmak suretiyle dosyaya rapor sunan bilirkişi heyetinden veya yeni bir bilirkişi kurulundan belirtilen hususları kapsayan gerekçeli ve denetime elverişli rapor veya ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle kaldırılması gerekir.
Yukarıda yazılı sebeplerden dolayı eksikliklerin tamamlanması amacıyla diğer istinaf sebepleri incelenmeksizin dosyanın 6100 Sayılı H.M.K’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 17/05/2023 tarih, 2022/109 Esas – 2023/492 Karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf talep eden davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
5-İstinaf talep eden tarafça istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
6-Duruşma açılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
7-İstinaf kararının İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK.nun 353/1-a-6 maddesi gereğince 04/01/2024 tarihinde KESİN olarak oybirliği ile karar verildi.

*
…
Başkan
…
¸e-imzalı
…
Üye
…
¸e-imzalı
…
Üye
…
¸e-imzalı
…
Katip
…
¸e-imzalı