Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1148
KARAR NO : 2023/1109
KARAR TARİHİ : 21/09/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 22/09/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TALEP TARİHİ : 05/07/2023
KARAR TARİHİ : 10/07/2023
NUMARASI : 2023/118 D.iş Esas, 2023/122 D.iş Karar

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE 2.SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 05/04/2023
KARAR TARİHİ : 07/04/2023
NUMARASI : 2023/38 Esas D.İş, 2023/35 Karar D.İş

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – …

DAVA : Yargı yerinin belirlenmesi
HÜKÜM : Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yargı yeri olarak belirlenmesi

Taraflar arasında görülen davada Gebze 2.Sulh Mahkemesi ve Gebze Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde;
Tespit isteyen vekili 05/04/2023 tarihli dilekçesinde; vekil eden şirket hakkında Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/346 Esas, 2019/1160 Karar sayılı dosyasında konkordato davası görüldüğünü ve yapılan yargılama neticesinde konkordato projesinin tasdik olduğunu, tasdik kararı sonrasında vekil eden şirketin bir alacaklısı hariç diğer tüm borçlarını ödediğini, vekil eden şirketten alacaklı konumda olan Gis Grafik İletişim Sanatları Matbacılık Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin alacağını, firmaya ulaşamadığından dolayı ödeyemediklerini, bu hususta kendisine düşün tüm yükümlülüğü yerine getiren vekil eden yinede alacaklı şirketle iletişim kuramadığını, bu hususa ilişkin vekil eden şirketin kayyımı olan …’ın bilgilendirildiğini, bu bilgilendirmeye istinaden vekil eden şirketin kayyımı olan … tarafından konkordato dosyasına sunulan 16.03.2023 tarihli ara kayyım raporunda açıkça Gis Grafik İletişim Sanatları Matbacılık Ambalaj Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin proje kapsamında 34.577,92 TL alacağının vekil eden şirket tarafından ödenmesi için ödeme yeri tevdiğini talep ettiğini, söz konusu durumdan vekil eden şirketin kayyımın da haberdar olduğunu, nihai kayyım raporunun düzenlenmesi için ödeme yeri tevdi talep edildiğini, aynı şekilde müvekkil şirketin projesinin başarıya ulaşması için ve proje kapsamında tüm borçlarını ödeyebilmesi ve konkordato sürecinde çıkabilmesi adına Gis Grafik İletişim Sanatları Matbacılık Ambalaj Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin proje kapsamında 34.577,92 TL alacağının vekil eden şirket tarafından ödenmesi için ödeme yeri tevdini talep ettiğini, vekile den şirketten alacağı olan ancak kendisine ulaşılamayan Gis Grafik İletişim Sanatları Matbacılık Ambalaj Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi yönünden ödeme tevdi yerini tayin edilmesine, yargılama gideri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Gebze 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin kararı;
Somut uyuşmazlıkta, tevdi mahalli belirlenmesini isteyen ve karşı taraf ticaret şirketi olup talep her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan kaynaklanmaktadır. Bu durumda görevli mahkeme TTK 5/1 maddesine göre Asliye Ticaret Mahkemesince bakılması gerektiğinden 6100 sayılı H.M.K’nın 114/1c ve 115/2 maddeleri uyarınca mahkemenin görevli olması dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin kararı;
Tevdii mahalli tayini çekişmesiz yargı işlerinden olup, HMK 382/2-c maddesinde ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri de sayılmış ve çekişmesiz yargı işlerinde Sulh Hukuk mahkemesinin görevli olduğu belirtilmiştir. 6102 sayılı TTK’nın 5. maddesinde Ticaret Mahkemelerinin aksine hüküm bulunmayan hallerde çekişmesiz yargı işlerinde de görevli olduğu belirtilmiş ise de, talebe konu tevdii mahalli tayini için ayrı bir düzenleme (çek iptali, zayi belgesi verilmesi gibi) bulunmadığından görevli mahkeme Sulh Hukuk mahkemesidir. HMK’nın 114/1-c maddesinde düzenlenen göreve ilişkin dava şartı bulunmadığından, HMK’nın 115/2. maddesi gereğince davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Yargı yeri belirlenmesi amacıyla dosya Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından Dairemize gönderilmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, merci tayinine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK, 6762 sayılı TTK

3. Değerlendirme
Gebze 2. Sulh Hukuk Mahkemesince; “…HMK usul hukuku açısından genel kanun olup, Türk Ticaret Kanununda yer alan usule ilişkin düzenlemeler HMK’ya göre daha özel düzenlemelerdir. HMK’da yer alan göreve ilişkin düzenleme genel bir düzenleme olup, 383/1 maddesinde de belirtildiği üzere aksine bir düzenleme bulunmaması halinde çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Maddede belirtilen aksine düzenleme TTK’nın 4 ve 5. maddelerinde düzenlenmiştir. TTK 4 ve 5. maddelerinde yer alan düzenlemeye göre nisbi ve mutlak ticari nitelikte çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme aksine düzenleme bulunmadıkça Asliye Ticaret mahkemesidir. Buna göre nisbi ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi olan tacirler arasında tevdi mahalli tayinine ilişkin taleplerde görevli mahkeme TTK’nın 5/1 maddesine göre Asliye Ticaret Mahkemesidir…” gerekçelerine yer verilerek; Mahkemenin görevsizliğine ve davanın usulden reddine görevsizlik kararı verilmiştir.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince; “…Tevdii mahalli tayini çekişmesiz yargı işlerinden olup, HMK 382/2-c maddesinde ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri de sayılmış ve çekişmesiz yargı işlerinde Sulh Hukuk mahkemesinin görevli olduğu belirtilmiştir. 6102 sayılı TTK’nın 5. maddesinde Ticaret Mahkemelerinin aksine hüküm bulunmayan hallerde çekişmesiz yargı işlerinde de görevli olduğu belirtilmiş ise de, talebe konu tevdii mahalli tayini için ayrı bir düzenleme (çek iptali, zayi belgesi verilmesi gibi) bulunmadığından görevli mahkeme Sulh Hukuk mahkemesidir…” dair, karşı görevsizlik kararı verilmiştir.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi ile Gebze 2. Sulh Hukuk Mahkemesi arasında karşılıklı verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize görevli mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir.
Her iki mahkemenin karşılıklı görevsizlik kararı vermiş olmaları ve bu kararların istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesi nedeniyle mahkemeler arasında görev uyuşmazlığı çıktığı, HMK 21/1-c maddesinde yargı yerinin belirlenmesini gerektiren sebep olarak gösterilmiş bulunan “İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse” sebebinin gerçekleştiği görülmektedir.
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir. Bu nedenle dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede;
Davacı şirketten alacağı olan ancak kendisine ulaşılamayan Gis Grafik İletişim Sanatları Matbacılık Ambalaj Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi yönünden ödeme tevdi yerini tayinini talep etmiştir.
Talep tevdi mahalli tayini istemine ilişkindir.
Tevdi mahalli tayini HMK’nın 382/2-d-3 maddesinde de belirtildiği üzere çekişmesiz yargı işidir. Aynı kanunun 383/1 maddesine göre aksine düzenleme bulunmadığı takdirde çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir.
TTK’nın 4. maddesinin 1. fıkrasında her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ve tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın fıkranın alt bentlerinde sayılan hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı, 5/1. maddesinde aksine düzenleme bulunmadıkça asliye ticaret mahkemesinin tüm ticari dava ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olduğu düzenlenmiştir.
HMK usul hukuku açısından genel kanun olup, Türk Ticaret Kanununda yer alan usule ilişkin düzenlemeler HMK’ya göre daha özel düzenlemelerdir.
HMK’da yer alan göreve ilişkin düzenleme genel bir düzenleme olup, 383/1 maddesinde de belirtildiği üzere aksine bir düzenleme bulunmaması halinde çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Maddede belirtilen aksine düzenleme TTK’nın 4 ve 5. maddelerinde düzenlenmiştir. TTK 4 ve 5. maddelerinde yer alan düzenlemeye göre nisbi ve mutlak ticari nitelikte çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme aksine düzenleme bulunmadıkça Asliye Ticaret mahkemesidir.
Buna göre nisbi ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi olan tacirler arasında tevdi mahalli tayinine ilişkin taleplerde görevli mahkeme TTK’nın 5/1 maddesine göre Asliye Ticaret Mahkemesidir.
Somut talepte tevdi mahalli belirlenmesini isteyen ve karşı taraf tacir olup talep her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan kaynaklanmaktadır. Bu durumda görevli mahkeme TTK 5/1 maddesine göre Asliye Ticaret Mahkemesi olup, uyuşmazlığın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 21/09/2023 tarihinde KESİN olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
*
…
Başkan
…
¸e-imzalı
…
Üye
…
¸e-imzalı
…
Üye
…
¸e-imzalı
…
Katip
…
¸e-imzalı