Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/1108 E. 2023/1783 K. 28.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1108
KARAR NO : 2023/1783
KARAR TARİHİ : 28/12/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/12/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 08/03/2022
KARAR TARİHİ : 14/06/2023
NUMARASI : 2022/309 Esas – 2023/363 Karar

DAVACI :MİR YAPI ENDÜSTRİ DANIŞMANLIK İNŞAAT PEYZAJ OTOMOTİV SANAYİ İÇ VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. -…- …
VEKİLLERİ : Av. … – …
Av. … – …

DAVALI :SAKARYA SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ- … – … -…
VEKİLLERİ : Av. … – …
Av. … -…
DAVA : Eser sözleşmesinden kaynaklanan nakde çevrilen teminat tutarının tahsili
HÜKÜM : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İSTİNAF EDEN : Davacı vekili

Taraflar arasındaki tazminat davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

İlk derece mahkemesinin kararı davacı vekili tarafından istinaf edilmekle; kesinlik, süre, istinaf şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, istinaf dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Üye Hakim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ihale sonucunda davalı ile 25.03.2021 tarihinde “72 Hücreli 400 WP Monokristal Fotovoltaik Güneş Paneli Temini’ sözleşmesi imzalandığını, süreçte yaşanan pandemi sebebiyle %8 ilave iş artışı yapılarak süre uzatımı alınarak iş bitim tarihi 30.09.2021 olarak revize edildiğini, Temmuz/2021 ayı içerisinde tüm ülkeyi etkileyen orman yangınları sebebiyle üreticinin bulunduğu mahalde yaşanan elektrik kesintileri sebebiyle tedarikte aksamalar meydana geldiğini, davacının yaşanan doğal afet ve mücbir sebep nedeniyle mal teslimini gerçekleştiremeyeceğini belirterek süre uzatımı talebini davalıya dört farklı yazı ile bildirdiğini, doğal afetin etkilerinin azalması ve üretici firmanın çalışmaya başlamasıyla da ürün teslimatına başlandığını, ancak davalı tarafça sözleşmenin feshedilerek teminatların irat kaydedildiğini, davalının sözleşmeyi feshinin haksız olduğunu, arabuluculuk girişiminin sonuçsuz kaldığını, davacının mücbir sebeple gecikmede ve ifa edememekte kusurunun bulunmadığını, İhale konusu ürünlerin Türkiye içinde temin edilebileceği başka bir üretici firmanında bulunmadığını, davalı sözleşme konusu işi tekrar ihaleye çıkarmış ise de dava tarihine kadar hiçbir firmanın ihaleye girip teklif veremediğini, davalının mücbir sebebin varlığına rağmen sözleşmeyi feshedip davacının yatırdığı 923.331.14 TL teminat ve 76.130.27 TL ek teminatın irat kaydedilmesinin yasaya ve hukuka aykırı olduğunu belirterek açtığı kısmi davada şimdilik 100 TL teminat bedelinin ve 100 TL tazminatın avans faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın zamanaşımına uğradığını, davacının sözleşme kapsamında edimini süresinde yerine getirmemesi sebebiyle sözleşmenin feshedildiğini, davacıya 05/04/2021 tarihinde 3.638.700 TL avans ödemesi yapıldığını, sözleşmeye göre ifa süresinin sonunun 23/06/2021 olmasına rağmen talep üzerine sürenin 30/09/2021 tarihine kadar uzatıldığını, yapılan avans ödemesine rağmen süresinde hiç bir panel tesliminin yapılmadığını, davacıya 06/10/2021 tarihli yazı ile 10 günlük süre tanınarak sözleşme konusu malların tesliminin istendiğini ve aksi halde sözleşmenin 04/11/2021 tarihi itibariyle feshedilip teminatların irat kaydedileceğinin ihtar edildiğini, ancak teslimatın yine yapılmaması üzerine sözleşmenin feshedildiğini ve teminatların irat kaydedildiğini, davacının kusurlu olduğunu, davacı hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca kamu ihalelerine katılmaktan yasaklılığına dair verilen kararın yürütmesinin durdurulması talebinin idare mahkemesince reddedildiğini, davacı tarafça ileri sürülen orman yangınlarının ve bağlantılı olarak bildirilen elektrik kesintilerinin somut olayda mücbir sebep oluşturmadığını, iddia edilen elektrik kesintilerinin de olmadığını davacının 223 günlük sürede bir tek panel dahi teslim etmediğini, mücbir sebep kabul edilse dahi sürecin bu kesintilerin etkili olduğu süre kadar uzayabileceğini, verilen süre uzatımının iddia edilen sebebi fazlasıyla karşıladığını, davacının üreticisi Çağdaş Cam AŞ nin bulunduğu ….’ta yangının etkisinin bulunmadığını, 4735 sayılı yasanın 10. Maddesine göre mücbir sebep halinde ortaya çıkışından (28/07/2021) itibaren 20 gün içinde idareye başvuru ve bildirimin de yapılmadığını yine buna ilişkin bir belgenin de idareye sunulmadığını, dolayısıyla mücbir sebep şartlarının somut olayda oluşmadığını, davacıdan alınan teminatların yasa gereği olduğunu ve teminat mektuplarına ilişkin masrafların da talep konusu yapılamayacağını savunarak karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına göre; ” ….davacının sözleşme ile yüklendiği teslim edimini 23/06/2021 tarihinde yerine getirmekle yükümlü olmasına rağmen talebi üzerine davalı idarece sürenin 30/09/2021 tarihine uzatıldığı, davacının bu süreçte davalıya teslimat gerçekleştirmediği, gelen müzekkere cevaplarına göre davacının borcu ifasına engel mücbir sebep halinin bulunmadığı, iddia edildiği gibi tedarikçinin üretimini engeller nitelikte orman yangınları kaynaklı elektrik kesintilerinin bulunmadığı, aksine davacının tedarikçisi Çağdaş Cam AŞ den 04/08/2021 tarihinden itibaren 28/10/2021 tarihine kadar 12 tır mal aldığı, buna rağmen davacının edimini yerine getirmediği, davalı idarenin sözleşme hükümlerine ve mevzuata uygun şekilde 06/10/2021 tarihli yazı ile davacıya 10 günlük süre tanıyarak sözleşme konusu malların teslimini istediği fakat ihtara rağmen teslim ediminin yerine getirilmediği, bu haliyle davalı idarenin sözleşmeyi fesihte ve alınan teminatları irat kaydetmekte haklı olduğu, davacının sözleşmenin feshinde haksız taraf olması itibariyle bu teminatların iadesini ve tazminat talep edemeyeceği sonuç ve kanaatine varılmakla davanın reddine” karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dosyaya mazeret sunmasına rağmen talebinin dikkate alınmadığını, dosyanın bilirkişiye tevdi edilmeden karar verildiğini, müvekkilinin teslim edimini yerine getirememesi orman yangınları ve bağlantılı olarak elektrik kesintileri kaynaklı doğal afet ve mücbir sebebe dayandığını, müvekkili şirketin mücbir sebep nedeni ile kusuru bulunmadığını, davalı idarenin teslimde temerrüt gerekçesiyle sözleşmeyi feshetmekte ve teminatları irat kaydetmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirtmiştir.

Davalı Saski vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; sözleşmeye göre ifa süresinin sonu 23.06.2021 olduğunu. yüklenicinin talebi üzerine müvekkil idare tarafından 23.06.2021 tarih ve E.7369 sayılı Makam oluru ile sözleşmenin süresinin uzatılmasına karar verildiğini, bu süre uzatım kararıyla birlikte sözleşmenin süresi 30.09.2021 tarihinde sona ereceğinin kararlaştırıldığını. süre uzatımı verildiğine ilişkin bilginin davacı yükleniciye 24.06.2021 tarih ve E.7420 sayılı yazı ile bildirildiğini, davacının mazeretin dikkate alınmadığı iddiası maddi gerçeklerle bağdaşmadığını, orman yangınları kaynaklı mücbir sebep oluşmadığı müzekkere cevapları ile tartışmasız şekilde ispat edildiğini, davacının bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğine ilişkin iddialarının mesnetsiz olduğunu, davacı tarafından idare mahkemesi nezdinde ikame edilen yasaklılık kararının iptali davasının da aynı gerekçelerle reddedildiğini belirtmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Eser sözleşmesinden kaynaklanan nakde çevrilen teminat tutarının tahsili istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 HMK, 6098 Sayılı TBK

3. Değerlendirme ve karar
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan nakde çevrilen teminat tutarının tahsili istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Usul yönünden yapılan incelemede; davacı vekilince 14.6.2023 tarihli ve 10.50 saatli duruşmaya e-duruşma yapılması yönünde talepte bulunulması üzerine mahkemece davacının e-duruşma talebi uygun görülmüş, buna rağmen davacı vekilinin oturum gününde e-duruşmaya katılmadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı vekilince 14.6.2023 tarihli duruşma için mazeret dilekçesi gönderilmişse de, uyap işlem tüzüğünde sözkonusu mazeret dilekçesinin duruşma saatinden sonra saat 11.15 itibariyle davacı vekilince onaylandığı ve saat 11.31 de mahkeme katibince görüldüğü anlaşılmaktadır. Bu durumda, davacı vekilince 14.6.2023 tarihli celseye duruşma saatinden önce ulaştırılmış mazereti bulunmadığından mahkemece davacı vekilinin yokluğunda duruşmaya devam edilmesinde usul yönünden aykırılık bulunmadığı anlaşılmış, davacının bu yöne değinen istinafı yerinde görülmemiştir.
Davanın esası incelendiğinde;
Davacı, yüklenici, davalı idare iş sahibidir.
Taraflar arasında “72 Hücreli 400 WP Monokristal Fotovoltaik Güneş Paneli Temini’ işine ilişkin 25.03.2021 tarihli sözleşme düzenlendiği, süreçte yaşanan pandemi sebebiyle %8 ilave iş artışı yapılarak süre uzatımı alınarak iş bitim tarihinin 30.09.2021 olarak revize edildiği, sözleşme uyarınca davacının 13.000 adet 72 hücreli 400 WP Monokristal Fotovoltaik Güneş Panelini 6.500 er adet olmak üzere iki parti halinde davalı idareye teslim etmesinin kararlaştırıldığı, davacı tarafça panel tesliminin yapılmaması üzerine davalı tarafça davacıya 06/10/2021 tarihli yazı ile 10 günlük süre tanınarak sözleşme konusu malların tesliminin istendiğini ve aksi halde sözleşmenin 04/11/2021 tarihi itibariyle feshedilip teminatların irat kaydedileceğinin ihtar edildiği, buna rağmen teslimatın yapılmaması üzerine davalı tarafça tek taraflı olarak sözleşmenin feshedilerek ve teminatların irat kaydedildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafça teslim edimini yerine getirememesinin orman yangınları ve bağlantılı olarak elektrik kesintileri kaynaklı doğal afet ve mücbir sebebe dayandığı, bu nedenle davalının süre uzatımı vermemesinden kaynaklandığı, sözleşmenin feshinde kusurunun bulunmadığı iddia edilmektedir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; mahkemece yapılan araştırma neticesinde davacının tedarikçisi şirketin bulunduğu bölge itibariyle orman yangınları kaynaklı olarak 2021 yılı ağustos ayında 38,88 dakika enerji kesintisi bulunduğu, orman yangınları kaynaklı mücbir sebep halinin mevcut olmadığı, dolayısıyla orman yangınları kaynaklı 38,88 dakika enerji kesintisinin üretimin aksamasına neden olmayacağının tabii olduğu, davacı tarafça edimin 2 parti halinde teslimi taahhüt edilmesine rağmen fesih zamanına kadar gelinen süreçte tek partinin dahi teslimatının yapılmamış olduğu, bu durumda davacının iş programının gerisinde kalması nedeniyle edimin ifasında kusurlu olduğu, davalı idarenin ise gelişen süreçte atfı kabil herhangi bir kusurunun bulunmadığının dosya kapsamı itibariyle anlaşılması ve dosyada bilirkişi incelemesi yapılmasını gerektirir bir neden de bulunmaması nedeniyle mahkemece davanın reddine dair verilen karar yerinde görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle, mahkemenin davanın reddine ilişkin kararı yerinde olduğundan, İlk derece mahkemesi kararında davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, bu nedenle inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davacı vekilinin yerinde bulunmayan istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1/b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Peşin alınan istinaf karar ve ilam harcından alınması gereken harcın mahsubu ile bakiye harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf kanun yoluna başvuran davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Duruşma açılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Kararın tebliği ve diğer işlemlerin dairemizce yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde TEMYİZ yolu açık olmak üzere 28/12/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

*

Başkan …
¸e-imzalı

Üye …
¸e-imzalı

Üye …
¸e-imzalı

Katip …
¸e-imzalı

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır.¸