Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/1095 E. 2023/1188 K. 05.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1095
KARAR NO : 2023/1188
KARAR TARİHİ : 05/10/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 05/10/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 02/03/2023
KARAR TARİHİ : 05/07/2023
NUMARASI : 2023/121 Esas – 2023/399 Karar

DAVACI : ZEKİOĞULLARI MİMARLIK İNŞAAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.- …-…
VEKİLLERİ : Av. … -…
Av. … – …

DAVALI :SAKARYA ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.- …- …
VEKİLLERİ : Av. … – …
Av. … – …
Av. …- …

DAVA : Abonelik ilişkisi içerisinde kaçak kullanım iddiasına dayalı düzenlenen fatura nedeniyle menfi tespit

HÜKÜM : Kararın kaldırılması-Yeniden hüküm kurulması
İSTİNAF EDEN : Davacı vekili

Taraflar arasındaki menfi tespit (usulsüz elektrik kullanımından kaynaklanan) davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

İlk derece mahkemesinin kararı davacı vekili tarafından istinaf edilmekle; kesinlik, süre, istinaf şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, istinaf dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Üye Hakim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı taraf abonesiz elektrik kullanıldığı gerekçesiyle davalı tarafça yönetmeliğin 42/1a maddesine istinaden SBD20220000003380 numaralı faturanın tahakkuk ettirildiğini, davacının kaçak elektrik kullanımı işleminin haksız olduğunu davacı çalışanlarınca düzenlenen tespit tutanağının gerçeğe aykırı olduğunu, davacının iddiasının doğru bilgi ve belgelerle ispat etmesi gerektiğini, yapılan tahakkuk işleminin Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 29/1 a maddesine aykırı olduğunu belirterek dava konusu fatura bedeli 617.310,00 TL borçlu olunmadığının tespiti talebinde bulunmuştur.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 30/11/2022 tarihinde yapılan denetimlerde … adresinde davacının perakende satış sözleşmesi olmadan Köhler marka 40975637 seri numaralı kayıtsız sayaç ile 74.595 kWh kaçak elektrik tükettiğinin tespit edilmesi sebebiyle 317135 seri nolu 02.12.2022 Tarihli kaçak / usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı düzenlenerek kullanım yerinin elektriğinin kesildiğini, bu tutanak doğrultusunda 19.12.2022 tarihli SBD2022000000380 fatura no.lu ve 617.310,46 TL bedelli faturanın düzenlenerek davalıya posta yolu ile tebliğ edildiğini, davacının itirazı üzerine 317135 seri numaralı Kaçak/Usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı iptal edilerek 23.12.2022 tarihli 317208 seri numaralı Kaçak/Usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı düzenlendiğini ve Yönetmeliğinin 46/2 maddesi uyarınca 535.378,37 TL tutarlı faturanın tahakkuk ettirildiğini, yapılan tespit ve tahakkuk işleminin mevzuata uygun olduğunu, kaçak tespit tutanağının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğunu , davalının gerekli şartları yerine getirmediğinden bağlantısının bu güne kadar yapılamadığını belirterek davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına göre; ” ….davalı tarafın sunduğu belgelerden dava konusu faturanın davacının itirazı üzerine yapılan inceleme neticesinde dava açılmadan önce iptal edilerek yeni bir fatura tahakkuk ettirildiği anlaşılmaktadır. Mahkeme davacı tarafın talebi ile bağlıdır. Talepten fazlaya karar verilmesi de mümkün değildir. Dolayısıyla davacı tarafın talebi doğrultusunda dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın konusu hakkında esasa yönelik karar verilmesine yer olmadığına dair karar usule ve hukuka uygun olup bu konuda istinaf kanun yoluna başvurmadıklarını, işbu kararı yalnızca yargılama giderleri ile vekalet ücreti bakımından istinaf ettiklerini, müvekkil aleyhine haksız şekilde tanzim edilen faturanın davalı kurumca iptal edildiğine ilişkin herhangi bir bildirim yapılmadığı gibi söz konusu faturanın iptal edildiği bilgisi arabuluculuk aşamasında da müvekkil şirkete bildirilmediğini, konusuz kalan işbu davanın açılmasına sebebiyet veren davalı kurum aleyhine yargılama masraf ve giderleri ile vekalet ücretinin yükletilmesi gerektiğini, arz ve izah edilen nedenlerle; işbu karara karşı yalnızca yargılama gideri ile vekalet ücreti yönünden istinaf kanun yoluna başvurmakla birlikte müvekkil aleyhine hükmedilen yargılama gideri ile vekalet ücreti yönünden yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/121 Esas, 2023/399 Karar sayılı kararının yargılama gideri ile vekalet ücreti yönünden istinaf yasa yolu ile kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; davanın esasına ilişkin beyanlar yönünden; davacının borcu olmadığına ilişkin iddiaları hukuki dayanaktan yoksun ve somut gerçeklikten uzak olduğunu, davacı, her ne kadar borcunun olmadığını, bu nedenle tutanağın geçersiz olduğunu iddia etse de bu iddiasını ispatlar nitelikte bir belgeyi dava ve cevaba cevap dilekçelerinin ekinde sunmadığını, dolayısıyla, davacının haksız ve kendi kusuru ile bu davanın açılmasına sebebiyet verdiği aşikar olup, vekalet ücretinin davacı aleyhine hükmedilmesine ilişkin verilen karar hukuka uygun olduğunu, Yargıtay kararları ile de sabit olduğu üzere, kaçak tutanakları aksi sabit oluncaya kadar geçerli belge olarak kabul edildiğini, (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 18/02/2019 tarihli 2019/39 esas, 2019/1190 numaralı kararı) davacının itirazı üzerine iptal edilen 617.310,46 TL bedelli faturanın yerine tanzim edilen 535.378,37 TL bedelli fatura aynı dönemi kapsadığını, davacı tarafından davanın konusuz kaldığının kabul edilmesi aynı zamanda davacının 535.378,37 TL tutarlı faturaya itiraz etmediği anlamına geldiğini, aksi halde, davanın konusuz kaldığından bahsedilebilmesi mümkün gözükmediğini, kaçak elektrik kullanımına ilişkin hesaplamalarda hata bulunmadığını,
kaçak elektrik kullanımı haksız fiil teşkil ettiğini, davacının istinaf başvuru iddialarına karşı itiraz ve beyanlar yönünden; davacının itirazı üzerine, 19.12.2022 tarihli, SBD2022000000380 fatura no.lu ve 617.310,46 TL bedelli fatura iptal edilerek, 23.12.2022 tarihli sbd2022000000417 numaralı 535.378,37 TL tutarlı fatura tahakkuk edildiğini, davacı kötü niyetli olarak, 19.12.2022 tarihli, SBD2022000000380 no.lu ve 617.310,46 tl bedelli faturanın iptal edildiğini bilmediğini ileri sürdüğünü, fazlaya ilişkin talep, beyan, itiraz ve dava haklar saklı kalması kaydıyla arz ve izaha çalışılan sebepler ve mahkemece re’sen gözetilecek sebeplerle;
davacının hukuki dayanaktan yoksun, haksız ve dayanaksız istinaf başvurusunun reddine,
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/121 Esas ve 2023/399 Karar numaralı ilamının onanmasına,
yargılama giderleri ve karşı vekalet ücretinin davacı taraf üzerine bırakılmasına
karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, abonelik ilişkisi içerisinde kaçak kullanım iddiasına dayalı düzenlenen fatura nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 HMK, 6098 Sayılı TBK

3. Değerlendirme
Dava, abonelik ilişkisi içerisinde kaçak kullanım iddiasına dayalı düzenlenen fatura nedeniyle menfi tespit talebine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
Mahkemece konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, haklılık durumuna göre davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmiş hükme karşı davacı tarafça istinaf yoluna başvurulmuştur.
Tüm dosya kapsamına göre; davalı tarafça davacı aleyhine kaçak kullanımdan kaynaklı 19.12.2022 tarihli SBD2022000000380 fatura no.lu ve 617.310,46 TL bedelli usulsüz elektrik kullanım faturası düzenlenmesi üzerine davacı tarafça sözkonusu faturaya karşı davalı kurum nezdinde itiraz yoluna başvurulduktan sonra 2/03/2023 tarihinde eldeki menfi tespit davası açılmış ise de, dava konusu edilen fatura davalı kurum tarafından dava tarihinden evvel davalının itirazı üzerine iptal edilmiştir. Buna göre davacı tarafça dava tarihi itibariyle ortada mevcut borç tehdidi bulunmadığından olmayan faturadan kaynaklı borçluluk tespiti isteminde hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yarar dava şartı olup davanın her aşamasında re’sen gözetilmesi gerekmektedir. Belirtilen nedenlerle mahkemece davanın hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerekirken konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına denilerek istemin esasına tesir edecek şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Davanın hukuki yarar nedeniyle reddi gerektiğinden davalı lehine hükmedilen vekalet ücreti yerindedir.

VI. KARAR
Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kamu düzenine aykırılık yönünden kısmen kabulüne, HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılması ile yeniden hüküm kurulmasına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kamu düzenine aykırılık yönünden kısmen kabulü ile, SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 05/07/2023 tarih 2023/121 Esas – 2023/399 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereği KALDIRILMASINA,
1-Davanın hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken maktu 269,85 TL harçtan yatırılan harcın mahsubu ile bakiye 10.272,26-TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı tarafından karşılanan 25,60-TL vekalet harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Arabuluculuk nedeniyle 2023/13037 sayılı Arabuluculuk dosyasında hazine tarafından karşılanan 3.120,00-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,(harç tahsil müzekkeresinin temyize tabi dosyalarda Dairemizce, temyize tabi olmayan (kesin karar) dosyalarda ilk derece mahkemesince ilgili vergi dairesine yazı yazılmak sureti ile yerine getirilmesine,)
5-Davacı tarafından karşılanan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, davalı tarafından karşılanan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7- Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
İstinaf incelemesi bakımından;
Davacı vekilinin başvurusu kısmen yerinde görüldüğünden yatırılan istinaf karar harcının tarafına iadesine,
Davacı tarafça istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Duruşma açılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
Kararın tebliği ve diğer işlemlerin dairemizce yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde TEMYİZ yolu açık olmak üzere 05.10.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

*

Başkan …
¸e-imzalı

Üye …
¸e-imzalı

Üye …
¸e-imzalı

Katip …
¸e-imzalı