Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/768
KARAR NO : 2022/1113
KARAR TARİHİ : 22/09/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 17/04/2018
KARAR TARİHİ : 25/11/2021
NUMARASI : 2018/225 Esas – 2021/677 Karar

DAVACI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … – [16707-07389-64732] UETS
Av. … -[16411-14957-07611] UETS
DAVALI : KOCAELİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İSU GENEL ÜDÜRLÜĞÜ – …
VEKİLİ : Av. … – …

DAVA : Eser sözleşmesinden kaynaklı ilave iş alacağına ilişkin alacak davası
KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/09/2022

Taraflar arasında görülen dava sonucu ilk derece mahkemesince verilen hükme yönelik, taraf vekillerince süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkilinin davalı kurum bünyesinde ihale edilen Kandıra İlçesi Babaköy Su Deposu Çevre Düzenlemesi Ve Tanzimi İnşaatı İşini ihale ile kazanarak üstlendiğini, işin müvekkili şirkete ihale edilmesinden itibaren müvekkili şirketin sözleşmeden doğan yükümlülükleri gereği gibi yerine getirdiğini, ancak davalı kurumca sözleşme kapsamı dışına çıkılarak uygulama esnasında projede bulunup keşifte bulunmayan bazı imalat kalemleri ile uygulama sırasında karar verilen değişikliklerin dava konusu Kandıra İlçesi Babaköy Su Deposu Çevre Düzenlemesi ve Tanzimi İnşaatı İşinin mimari projesini gerçekleştiren Koop Mimarlık Tasarım Restorasyon İnşaat Danışmanlık Hizmetleri ile davalı belediye arasında yapılan görüşmeler sonucu müvekkili şirkete yaptırıldığını, dava konusu işin yapımıyla ilgili proje dışı ilave işler için müvekkili yüklenici firmadan herhangi bir fiyat alınmadığını, dava konusu işin projesini gerçekleştiren şirket sahibi …’ dan müvekkili şirketin birim fiyat teklif cetvelinde bulunan 2.sınıf çam kereste yerine 1. Sınıf emprenyelenmiş ve fırınlanmış kestane kerestesi kullanılması ile ilgili kerestelerin işçiliksiz fiyatı istendiğini, … tarafından hem elden hem mail yoluyla sunulduğunu, yapılan ilave işlerin müvekkiline davalı idarenin bütün işlerin bedeli ödenecek sözü ile yaptırıldığını, sözleşme dışı yaptırılan işler için davalı tarafından ödeme yapılmadığını, Kandıra İlçesi Babaköy Su Deposu Çevre Düzenlemesi ve Tanzimi İnşaatı İşi sırasında davalı tarafından müvekkiline yaptırılan ilave işler için ödenmeyen bedeller için dava açmak durumunda kaldıklarını beyanla fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL nin davalı kurumdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımına uğradığını, ihale edilen ve 28/03/2014 tarihinde yer teslimi yapılarak davacı taahhüdü altında yapımına başlanılan 239.000,00 TL sözleşme bedelli işin 04/05/2015 tarihinde tamamlanarak işletmeye alındığını, işin devamında proje müellifi tarafından hazırlanan 23/05/2014 tarihli rapora göre tesisin ana taşıyıcı sistemini oluşturan ahşap yığma kısımlarda kullanılacak olan 2. Sınıf çam kerestesinin bahse konu iş için uygun olmadığının belirtildiğini, kullanılması gereken malzemenin kestane veya meşe olması gerektiğini, ancak piyasa koşullarına göre bu iki cins malzemenin temininde zorluk olması halinde ladin veya lareks malzemenin kullanılabileceğinin belirtildiğini, proje müellifi tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda 25/06/2014 tarih ve 64782 sasyılı genel müdürlük oluru ile söz konusu işte kullanılmak amacı ile 70 metreküp kestane cinsi ahşap kereste alımı için işin süresi de dikkate alınarak Kamu İhale Kanunun 21-f maddesine göre ihale edildiğini, yapılan ihaleyi kazanan Hüseyin Başar Başar Yapı ve Mühendislik firması ile 25/07/2014 tarihinde sözleşme imzalanarak malzeme teminine başlanıldığını ve 21/01/2015 tarihinde malzemenin tamamının davacı şirkete teslim edildiğini, değişen malzeme ve işin devamında oluşan sözleşme dışı imalatlar için söz konusu 27/04/2015 tarih 41519 sayılı olur ile %15 ve 35.859,25 TL lik iş artışı verildiğini, düzenlenen 2 nolu hakedişte ise 7 adet yeni birim fiyat oluşturularak yükleniciye bu imalatlardan dolayı toplam 63.959,48 TL ödeme yapıldığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflara usulüne uygun olarak tebligat yapıldığı ve taraf teşkilinin sağlandığı, delillerin dosya arasına alındığı görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; ”Davanın kabulü ile, 45.950,56-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle;
-Kocaeli 1.asliye ticaret mahkemesi’ nin 2018/225 esas, 2021/677 karar ve 25/11/2021 tarih sayılı ilamında davanın kabulüne karar verilmişse de yerel mahkeme tarafından verilen kararda deliller yeterince incelenmediğini, mevcut deliller ve mevzuat yeterli değerlendirmeye tabi tutulmadan işbu kararın verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bilirkişi raporunda hesaplama eksik yapılmış olmakla kanuna ve hukuka aykırı olan yerel mahkeme kararını istinaf ettiklerini,
-Vekil edilenin davacı şirket davalı kurum bünyesinde ihale edilen kandıra ilçesi babaköy su deposu çevre düzenlemesi ve tanzimi inşaatı işini ihaleyi kazanarak üstlendiğini,
-İşin vekil edilen şirkete ihale edilmesinden itibaren vekil edilen şirketin, sözleşmeden doğan yükümlülükleri gereği gibi yerine getirmiş ancak davalı kurumca sözleşme kapsamı dışına çıkılarak, uygulama esnasında projede bulunup keşifte bulunmayan bazı imalat kalemleri ile uygulama sırasında karar verilen değişikliklerin, dava konusu kandıra ilçesi babaköy su deposu çevre düzenlemesini ve tanzimi inşaatı işinin mimari projesini gerçekleştiren koop mimarlık tasarım restorasyon inşaat ve danışmanlık hizmetleri ile davalı belediye arasında yapılan görüşmeler sonucu vekil eden şirkete yaptırıldığını,
-Dava konusu işin yapımıyla ilgili proje dışı ilave işler için müvekkil yüklenici firmadan herhangi bir fiyat alınmadığını, sadece dava konusu işin projesini gerçekleştiren şirket sahibi …’dan, vekil edilen şirketin birim fiyat teklif cetvelinde bulunan 2. sınıf çam kereste yerine 11.sınıf emprenyelenmediğini ve fırınlanmış kestane kerestesi kullanılması ile ilgili kerestenin işçiliksiz fiyatı istendiğini, … tarafından hem elden hem mail yoluyla sunulduğunu, yapılan ilave işler davacı vekil edilen şirkete davalı idarenin, ‘’bütün yapılan işlerin bedeli ödenecek’’ sözü ile yaptırıldığını,
-Davalı kocaeli büyükşehir belediyesi başkanlığı tarafından vekil eden şirkete yaptırılan, yukarıda açıklanan, sözleşme kapsamı dışında kalan ilave işler için herhangi bir ödeme yapılmadığını, vekil edilen şirket işbu sözleşme dışına çıkılarak yaptırılan ilave işlerle ilgili çekincelerini sözlü olarak dile getirdiğinde davalı kurumca, ilave iş ile ilgili ortaya çıkacak bedelin taraflarınca ödeneceği belirtildiğini, dava konusu işin projesini gerçekleştiren koop mimarlık tasarım restorasyon inşaat ve danışmanlık hizmetleri kurucusu … tarafından davalı belediyenin görevlilerine, vekil eden şirketin söz konusu ilave işin ücretinin ödenmesi ile ilgili çekinceleri iletildiğinde, davalı kurum görevlisi Aleaddin Alkaç tarafından; ‘’ bütün imalatların ödeneceği’’ söylendiğini,
-Vekil edilen şirket tarafından, dava konusu iş ile ilgili davalı belediyece müvekkil şirkete yaptırılan ilave iş için ücret talep edildiğinde; ‘’ sözleşmede yer almadığında işbu ilave iş için herhangi bir ödeme yapılmayacağı’’ bildirildiğini, vekil edilen şirketin iyi niyetli olarak davalı belediyenin istekleri doğrultusunda ilave işleri bütün gerekleriyle yerine getirdiğini, fakat davalı kurum kötü niyetli olarak sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeyerek vekil eden şirketi mağdur ettiğini,
-Sonuç olarak kocaeli büyükşehir belediyesi başkanlığı bünyesinde ihale edilen kandıra ilçesi babaköy su deposu çevre düzenlemesini ve tanzimi inşaatı işini müvekkil şirket en başından sonuna kadar sözleşmeye ve davalı kurumun isteğiyle ortaya çıkan ilave işleri de uygun şekilde ifa ettiğini fakat davalı tarafından proje dışına çıkılarak yapılması istenen ilave işler nedeniyle işin bitişi gecikmiş ve müvekkil şirket zarara uğradığını, ilave işlerle ilgili ödemesi gereken ücret ödenmediğini, vekil edilen şirketin mağdur olduğunu,
-Dosyaya tanzim edilen bilirkişi raporunda müvekkil şirkete davalı kurum tarafından yaptırılan fazla işlerin bedelinin, raporda hesaplanan 45.950,56 tl’den çok daha fazla olduğunu, vekil eden şirkete yaptırılan iş yüksek maliyeti olan bir iş olduğunu, ihale bedelinin yüksekliği bile tek başına yapılan işlerin ne kadar maliyetli olduğuna karine iken, salt davalının iddiaları doğrultusunda bu şekilde bir rapor tanzim edilmesi hukuka aykırı olduğunu,
-Bilirkişi raporunda bütün hususlar ucu açık bir şekilde bırakıldığını ve taleplere ilişkin hususlar göz ardı edildiğini, işin projeye aykırı olarak yapıldığı hususu davalı kurumca da ikrar edilmesine rağmen hala raporda buna ilişkin ucu açık ifadeler kullanılarak davalı kurumdan evrak talebinde bulunulduğunu, burada bilirkişilerden istenilen husus çok basittir. hali hazırdaki yapı ile proje karşılaştırılması yapılacak ve söz konusu projeye aykırı işler nedeniyle vekil edilen şirketin hakkedişleri ve işin uzaması sebebiyle vekil edilen bir işveren olarak işçilere ödenen ücretlerin ve giderler konusunda bir hesaplama yapılması olduğunu,
-Ortada davalı tarafından da kabul edilen projeye aykırı bir iş ve ek iş durumu söz konusu olduğunu, burada müvekkil şirketin gerek hakkediş alacağı gerekse zarar alacağı söz konusu olduğunu, bilirkişilerin özellikle işin uzaması nedeniyle vekil edilen uğradığı zarar hususunu göz önüne bile almadığını, vekil edilen şirket sadece davalı kuruma iş yapan bir şirket olmadığını, işin gecikmesi vekil edilen şirketin hem işçi ücretleri konusunda hem diğer üstlendiği işler hususunda zarara uğramasına sebebiyet verdiğini,
-15/04/2021 tarih 9 numaralı celsede verilen ara karar gereği “tarafların rapora karşı itirazları hususunda ek rapor hazırlanmasının istenmesine” denilerek ek rapor düzenlenmesine karar verildiğini, ek raporda davalı itirazlarını tek tek değerlendirmekle yetinildiğini; taraflarınca yapılan itirazların değerlendirmemeye alınmamasının hukuka aykırı olduğunu,
-Sonuç olarak vekil edilenin işin uzamasından ve ilave işler yaptırılmasından kaynaklı tüm maddi tazminat kalemleri hesaplanmadığını, ayrıca hesaplanan kısımlar ise düşük hesaplandığını, açıkça eksik ve hatalı olan bilirkişi raporu esas alınıp hüküm kurulduğundan yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu,
-Bu nedenlerle; yerel mahkeme kararı eksik inceleme ve araştırma neticesinde hatalı olarak verilmiştir. bu itibarla yerel mahkeme kararına itiraz ettiklerini,
-Yerel mahkeme kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılarak davanın yeniden görülmesini, yeniden görülmesi mümkün değilse, hükmün kaldırılarak ve dosyanın yeniden karar verilmek üzere yerel mahkemeye gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilleri istinafa cevap dilekçesinde özetle;
-Yerel Mahkeme”’ nin vermiş olduğunu kararın aleyhlerine olan kısmının hukuk ve mevzuata aykırı olması nedeniyle istinafını talep ettiklerini,
-Öncelikle dosyanın usül yönünden hatalı olduğu düşüncesinde olduğunu, davacı dava dilekçesi ile faiz istemediğin, mahkeme ıslah için değil, harç tamamlattırma için süre verdiğini, verilen süre de iki haftalık kesin süre olarak belirtilmediğini, (ıslah olsaydı kesin süre olarak belirtilmesi gerekeceğini) Davacı da süresinde dilekçeyi ve harcı tamamlamadığını, bizde aleyhe olan beyanları kabul etmediklerini duruşma da belirtiklerini,
-Öncelikle dava dilekçe içeriğinden belirsiz alacak olarak açıldığı beyan edildiğini, bu şekilde açıldığı kabul edilirse, harç taemamlatma dilekçesi ile davacının davaya konu olmayan faiz talebinin kabul edilmesi yeterinde olmadığını, harç tamamlatma dilekçesi ile dosyaya yeni bir talep ekleyemediğini,
-Davanın sonuç bölümünden dolayı kısmı dava olarak açıldığı kabul edilirse, sayın mahkemenin ıslah için süre vermesi(harç tamamlama dilekçesi olarak değil), verilen sürenin de iki haftalık kesin süre olması gerekeceğini, mahkeme ancak bu taktirde başlangıçta edilmeyen bir talebi değerlendirebileceği kanaatinde olduklarını, burda dilekçe ve harç sürelerine uyulmadığı ve harç tamamlattırma dilekçesi şeklinde beyan edildiği, kesin süre verilmediği, savunma hakkının kısıtlandığını, faiz talebinin kabul edilemeyeceğini, dava dilekçesinde olmadığını ve ıslah olarak kabul edilse bile zamanaşımının söz konusu olduğunu,
-Kaldı ki kabul etmemekle beraber, ıslah olarak kabul edilse dahi ve ıslah ile ilk kez dosya için faiz talep edildiği düşünülse dahi bu taktirde ilk açılan bedel için dava tarihinden, ıslah edilen miktar için ıslah tarihinden faize hükmedilmediğini, tamamına dava tarihinden itibaren faize hükmedildiğini, kamu zararı olduğunu, dosya da davacının faiz talebi yerinde ve süresinde olmadığını,
-Hesaplanan bedeli de kabul etmediklerini, bedele esas alınan bilirkişi raporu madde 13 de yer alan dış cephe, tuvalet ve mescite metal lavhalı yazılar yazılması için 4400 TL ücret talep edildiğini, imalatların yapıldığını, belirlenen ücretin işin yapıldığı 2014 yılı için çok yüksek olduğunu, fatura istenilmesini talep edildiğini, farazi bir bedel söz konusu olacağını,
-Bilirkişi raporu madde 22 de yer alan çeşitli ölçülerde pencere yapılması için 23.100 TL ücret ödenmesinin ifade edildiğini, söz konusu imalatların yerinde yapıldığını ancak bahsi geçen ücret yüksek olup imalatın ödemesi sözleşmede belirtilen fiyatlardan yapılması gerekirken yeniden fahiş fiyat tespitine itiraz ettiklerini, sözleşmenin bağlayıcı olduğunu,
-Bilirkişi raporu madde 10 da yer alan düz sıva yapılması için 3329,60 TL ücret ödenmesi ifade edildiğini, söz konusu imalatın sözleşmede birim fiyatı olup, 3 nolu kesin hakedişte “YBF 3” pozundan ödemesi yapıldığını, bu sebeple söz konusu işe ilave ücret ödenmesinin uygun olmadığını,
-Cevap dilekçelerinde belirtikleri üzere, kestane cinsi ahşap malzeme idare tarafından ihale edilerek temin edilip, davacıya teslim edildiğini, bilirkişi raporunda bu husussa değinilmediğini,
-Ayrıca bilirkişi raporun da davacının, SGK primleri ödeme talebi olduğu nun yazıldığını, bu durumda mahkeme bu kısmı değerlendirmediği görüldüğünü, davanın reddi ya da en fazla kısmen kabulü şeklinde değerlendirme yapılması gerekirken davanın reddi yerinde olmadığını,
-Bu nedenlerle; yerel mahkeme kararının istinaf incelemesi sonucu ortadan kaldırılmasını veya yerel mahkeme hükmünün bozulmasını talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
DELİLLER :
Tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklı ilave iş alacağına ilişkin alacak davasıdır.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulü ile 45.950,56-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir. Karara karşı taraf vekillerince istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
Davacı vekili, vekil edenin davalı kurum bünyesinde ihale edilen Kandıra İlçesi Babaköy Su Deposu Çevre Düzenlemesi ve Tanzimi İnşaatı İşini ihale ile kazanarak üstlendiğini, işin yerine getirdiğini, ancak davalı kurumca sözleşme kapsamı dışına çıkılarak uygulama esnasında projede bulunup keşifte bulunmayan bazı imalat kalemleri ile uygulama sırasında karar verilen değişikliklerin vekil eden şirkete yaptırıldığını, dava konusu işin yapımıyla ilgili proje dışı ilave işler için fiyat alınmadığını, dava konusu işin projesini gerçekleştiren şirketin birim fiyat teklif cetvelinde bulunan 2. sınıf çam kereste yerine 1. sınıf emprenyelenmiş ve fırınlanmış kestane kerestesi kullanılması ile ilgili kerestelerin işçiliksiz fiyatı istendiğini, yapılan ilave işlerin vekil edenine davalı idarenin bütün işlerin bedeli ödenecek sözü ile yaptırıldığını, sözleşme dışı yaptırılan işler için davalı tarafından ödeme yapılmadığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000,00 TL nin davalı kurumdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, değişen malzeme ve işin devamında oluşan sözleşme dışı imalatlar için söz konusu 27/04/2015 tarih 41519 sayılı olur ile %15 ve 35.859,25 TL lik iş artışı verildiğini, düzenlenen 2 nolu hakedişte ise 7 adet yeni birim fiyat oluşturularak yükleniciye bu imalatlardan dolayı toplam 63.959,48 TL ödeme yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir.
6098 sayılı TBK’nın 480. maddesine göre eser sözleşmesinde bedel götürü olarak belirlenmişse yüklenici, eseri o bedelle meydana getirmekle yükümlüdür. Eser, öngörülenden fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici, belirlenen bedelin artırılmasını isteyemez. Sözleşme kapsamı dışında kalan fazla işlerin yapılması halinde ise bedelinin 6098 sayılı TBK 526. ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca, imalâtın yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçlerine göre belirlenmesi ve mahalli piyasa rayiçleriyle hesaplanan bu tutara KDV ve yüklenici kârı dahil olduğundan, ayrıca KDV ve yüklenici kârı ilave edilmeksizin hesaplanması gerekir.
Kamu ihale mevzuatına göre yapılmış sözleşmelerde sözleşme dışı imalâtın yapılması halinde bunlara ilişkin esaslar bu sözleşmelerin eki sayılan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin (YİGŞ) 21. ve 22. maddelerinde düzenlenmiştir. Sözleşmenin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi 6100 sayılı HMK’nın 193. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan, mahkemelerce görevi gereği kendiliğinden gözetilmesi gerekmektedir. Şartnamenin 21. ve 22. maddelerinde varsa sözleşme dışı imalâtların bedellerinin hesaplanmasına ilişkin yöntem ve şartlar belirlenmiştir. Şartnamenin 21. maddesinde götürü bedelli işlerde sözleşme kapsamında kalması halinde %10 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla yaptırılacağı hükmü bulunmaktadır. Bu nedenle sözleşme dışı imalâtlar yönünden inceleme yapılırken sözleşmenin ilgili hükümleri ile şartname hükümlerinin dikkate alınması zorunludur. Yapılacak incelemede %10’u aşan imalâtın tespiti halinde ise bedelinin sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan TBK’nin 526 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle belirlenmesi gerekir.
Taraflar arasında düzenlenen 26.03.2014 tarihli sözleşmede yapılacak işin Babaköy su deposu çevre düzenlemesi ve tanzimi işi olarak tanımlandığı, iş bedelinin 239.000,00 TL anahtar teslimi götürü bedel esasına göre belirlendiği; sözleşmenin 8 maddesinde, Yapım İşleri Genel Şartnamesi, İdari Şartname, Sözleşme Tasarısı, Uygulama Projesi, Mahal Listesi, Özel Teknik Şartname ve Genel Teknik Şartname’nin sözleşmenin ekleri olarak gösterildiği; 27. maddesinde ise sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerinin uygulanacağı kararlaştırılmıştır.
Mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi ile, ihtilafa konu iş kalemleri ayrı ayrı değerlendirilerek toplam iş artışı bedeli 45.960,56 TL olduğu belirlenmiş ve buna göre hüküm kurulmuşsa da verilen karar eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır. Şöyle ki, talep edilen imalatın sözleşme kapsamında kalıp kalmadığı ve sözleşme kapsamında değilse bunların bedellerinin Yapım İşleri Şartnamesi’nin 21 ve 22. Maddelerine uygun hesaplama yapılmadığı, bu yönde yöntemince bilirkişi incelemesi yaptırılmamıştır.Yargılama sırasında mahkemece alınan bilirkişi raporunda ise bedelleri Yapım İşleri Genel Şartnamesi 21. maddesinde belirlenen %10 fazla imalât kapsamında olup olmadığı, yine şartnameye göre %10 kapsamında kalan imalâtların bedellerinin sözleşme fiyatlarıyla bunu da aşan kısımlar yönünden piyasa fiyatlarıyla değerlendirilmesi gerekirken tamamı piyasa fiyatlarıyla belirlendiğinden bu rapora göre karar verilmesi doğru olmamıştır.
Bu durumda mahkemece; taraflar arasındaki sözleşmenin eki olan şartnameler ile taraflar arasındaki yazışmalar incelenerek talep edilen imalatın sözleşme kapsamında kalıp kalmadığı, bedeli talep edilen imalâtların ilave iş olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, ilave iş olarak değerlendirilmesi halinde bedelinin Yapım İşleri Şartnamesinin 21. ve 22. Maddelerine göre değerlendirilmesi, bu kapsamda yapılan fazla işin iş artış oranının belirlenerek iş bedelinin götürü olarak kararlaştırıldığından %10 iş artışı kapsamında kalan işlerin bedeli sözleşme fiyatlarıyla, %10’unu aşan işlerin bedeli de yapıldıkları tarihteki serbest piyasa fiyatlarıyla hesaplanması (serbest piyasa fiyatları içinde KDV olduğundan ayrıca eklenmemesi) gerektiği gözetilerek tarafların teknik itirazlarını da karşılamak suretiyle daha önce rapor sunan bilirkişilerden alınacak ek raporla veya gerektiğinde yeniden oluşturulacak bilirkişi heyetinden gerekçeli, Yargıtay ve istinaf denetimine elverişli olacak biçimde rapor veya ek rapor alınarak hasıl olacak karar verilmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle eksikliklerin tamamlanması amacıyla tarafların diğer istinaf nedenleri incelenmeksizin dosyanın 6100 Sayılı H.M.K’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurularının KABULÜNE, Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25.11.2021 tarihli 2018/225 E. 2021/677 K. sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf talep eden tarafça yatırılan istinaf karar harcının istek halinde yatıran tarafa iadesine,
4-İstinaf talep eden tarafça ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
5-Duruşma açılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-İstinaf kararının İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine,
7-Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK.nun 353/1-a.6 maddesi gereğince 22.09.2022 tarihinde KESİN olarak oybirliği ile karar verildi.

*
…
Başkan …
¸e-imzalı
…
Üye …
¸e-imzalı
…
Üye …
¸e-imzalı
…
Katip …
¸e-imzalı