Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/503
KARAR NO : 2022/674
KARAR TARİHİ : 17/05/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 11/10/2016
KARAR TARİHİ : 26/09/2019
NUMARASI : 2016/1452 Esas – 2019/896 Karar

DAVACI-KARŞI DAVALI : …
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI-KARŞI DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … –

DAVA : İtirazın İptali-Alacak-Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)

KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 17/05/2022

Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1452 E – 2019/896 K sayılı dosyasının istinafı üzerine Dairemizce verilen 03/07/2020 tarihli kararın Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 09/03/2021 tarih, 2020/2444 Esas, 2021/726 Karar sayılı ilamıyla bozulmakla, dava mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapıldı, duruşmalı olarak yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı kurum arasında 21/01/2009 tarihinde … Anadolu Endüstri Meslek Lisesi İnşaatı Sözleşmesi imzalandığını, imzalanan bu sözleşme uyarınca müvekkili şirketin davalı kurum adına Kocaeli İli, Gebze İlçesi,… Mah.,…,…pafta, … ada…parselde bulunan taşınmaz üzerine okul binası inşa edileceğini, müvekkili şirketin inşaatı bitirip davalıya teslim ettiğini ve 18/10/2010 tarihli son hakedişin de ödenmesini talep ettiğini, müvekkilinin bu yazılı ödeme talebine karşılık, davalı tarafın Gebze 1. Noterliği’ nin 24/04/2012 tarihli ve 08639 yevmiye numaralı ihtarname ile daha önceden müvekkili şirkete keşide ettiği ihtarnamelerinde ödememe sebebi olarak gösterdiği hususları yinelediğini ve ödeme için görüşmeler sürerken davalı tarafın 16/12/2011 tarihinde Bakırköy 40. Noterliği vasıtasıyla müvekkili şirkete iki adet ihtarname çektiğini, 25100 yevmiye nolu ihtarnamesinde, müvekkili şirketin okul inşaatına yapmış olduğu mantolama işleminin bedelini ödemeyeceğini, zira müvekkili şirketin son hak edişinde belirtmiş olduğu 131.292,09 TL’ lik kısmın mantolama işlemi ile ilgili olduğunu ve bu işin sözleşme kapsamında yapılmasının kararlaştırılmadığının ifade edildiğini, 25101 yevmiye numaralı ihtarnamesinde ise, sözleşme konusu inşaatın yapımı sırasında ölümlü bir iş kazası meydana gelmiş olduğu ve iş kazası sebebiyle açılmış olan bir tazminat davası bulunduğu, bu dava da davalı … Odasına da sorumluluk yüklenebileceği, bu nedenle dava sonuçlanana kadar 166.610,93 TL’ lik kısmın da teminat olarak tutulacağı ve müvekkili şirkete ödenmeyeceğinin belirtildiği, sözleşmenin kontrolörlüğünü üstlenen Kocaeli İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün bu projede müvekkili şirketin hak edişlerini de belirleyen kurum olduğunu, müvekkili şirketin son hak edişinin 335.716,54 TL olan toplam alacağın tahsili için davalı aleyhine Gebze 1. İcra Müdürlüğü’ nün 2015/9328 Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibine geçildiğini, davalı tarafın icra takibinin tamamına itiraz ettiğini, ancak daha sonra müvekkili şirketin hesabına 150.746,11 TL ödeme yaptığını, davalı borçlunun icra müdürlüğüne sunduğu itiraz dilekçesinde bu oranda ödeme yapacağını belirttiğini, ancak bu ödenen 150.746,11 TL’ in takip konusu asıl alacak miktarından mahsup edilmesinin söz konusu olamayacağını, müvekkili şirketin toplam alacağından bu bedel düşülerek kalan 335.716,54 TL asıl alacak ve 77.619,33 TL faiz olmak üzere 413.335,85 TL bakiyenin son hak ediş tarihinin (18/10/2010) bir ay sonrası olan 18/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili vakıf ile davacı taraf arasında … Ticaret Meslek Lisesi inşaatının yapım işinin anahtar usulü teslim şartlarına göre yapılması konusunda 21/01/2009 tarihinde inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşme bedelinin 4.077.634,68 TL olarak kararlaştırıldığını, tarafların 20/11/2009 tarihinde ek protokol yaptığını, teslim süresinin 30/06/2010 tarihine ertelendiğini, 18/10/2010 tarihinde geçici kabul tutanağı düzenlendiğini, bu tutanakta eksik işler tespit edildiğini ve karşı tarafa giderilmesi için süre verildiğini, inşaat yapılırken bir işçinin öldüğünü ve davacı ile birlikte müvekkili hakkındada dava açıldığını, bu nedenle davacının son hakedişinin ödenmemesi konusunda mutabık kaldıklarını, davacının sözleşme dışında yaptığı dış cephe mantolama işinin son hakedişte 131.292,09TL olarak belirtildiğini, bu işin sözleşmede yer almaması nedeniyle ödenmeyeceğini, davacı tarafın sözleşmeye göre eksik yaptığı işleri tamamlamaması sebebi ile Gebze 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/91 D.İş sayılı dosyasından 15/08/2012 tarihinde delil tespiti yaptırdığını, yapılan bu delil tespitinde davacı karşı davalının “ihale sürecine esas keşif özetine ve inşaat kalemlerinin pursantajına göre %8210 oranında kısmının eksik yapıldığı ve bunun ihale bedeline göre 33.098,16 TL olduğu….eksik ve kusurlu işlere yönelik liste değerlendirildiğinde yapılması gereken kontrol, düzeltme ve düzenleme işlerinin bedelinin 38.550,99 TL olacağı sonucuna varıldığını, davacının eksiklikleri gidermemesi üzerine bu kez de Gebze 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’ nin 2013/79 D.İş sayılı dosyasından tekrar delil tespiti yaptırıldığını, yapılan bu delil tespitinde davacı karşı davalının “ihale sürecine esas keşif özetine ve inşaat kalemlerinin pursantajına göre %8210 oranında kısmının eksik yapıldığı ve bunun ihale bedeline göre 33.098,16 TL olduğu….eksik ve kusurlu işlere yönelik liste değerlendirildiğinde yapılması gereken kontrol, düzeltme ve düzenleme işlerinin bedelinin 46.400,00 TL olacağı sonucuna varıldığını, ayrıca sözleşmede yer almasına rağmen Atatürk köşesi takımı için 2.655,00TL ve yine okul binasına 2.773,97TL ödeme yapıldığını, davacı karşı davalının söz konusu eksiklikle sözleşmeye göre eksik ve ayıplı işlerin bulunduğunu, 2013 yılında eksik ve ayıplı olarak teslim yapıldığını, davacının açmış olduğu bu davanın hukuka aykırı olduğunu, icra takibine itiraz edilmeden 150.746,11TL’nin ödendiğini, karşı dava olarak fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydı ile yalıtım ile ilgili yapılmayan iş sebebi ile iadesi gereken bedelin, eksik iş bedelinin ve cezai şart bedelinin müvekkiline ödenmesine, davacının kötü niyetli takibi sebebi ile asıl alacağın %20′ si oranında kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflara usulüne uygun olarak tebligat yapıldığı ve taraf teşkilinin sağlandığı, delillerin dosya arasına alındığı görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın kısmen kabulü ile, davalının icra dosyasına yaptığı itirazın 134.842,41 TL alacak yönünden devamına, kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 26.968,48 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıdan tahsiline, karşı davadaki tüm taleplerin reddine karar verilmiştir.
Verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizin 2020/160 Esas, 2020/318 Karar ve 03/07/2020 günlü karar ile davacı-karşı davalı vekilinin istinaf talebinin reddine; davalı-karşı davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, asıl davanın kısmen kabulü ile davalının icra dosyasında yaptığı itirazın 127.890,43 TL asıl alacak üzerinden iptaline, takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle takibin kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, karşı davadaki tüm taleplerin reddine karar verilmiş, Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 09/03/2021 tarih, 2020/2444 Esas – 2021/726 Karar sayılı ilamıyla; “… taraflar arasında düzenlenen sözleşmede iş bedeli götürü olarak belirlenmiş olup davacının bakiye alacağının ve davalı iş sahibinin eksiklikler nedeniyle fazla ödemede bulunup bulunmadığı iddiasının incelenmesi için yüklenici alacağının bilirkişi heyetinden alınacak ek raporla yüklenici tarafından yapılan imalatın sözleşme kapsamındaki tüm imalata göre oranının tespit ettirilip bulunacak oranın mantolama imalatının sözleşme kapsamında olduğu da dikkate alınarak götürü bedele oranlamak suretiyle hesaplanması, ödemelerin düşülmesinden sonra davacının takip tarihi itibariyle alacağının belirlenmesi, bulunacak bedele davalının daha önce temerrüde düşürüldüğünün anlaşıldığı 24.04.2012 tarihi ile takip tarihi olan 29.09.2015 tarihi arasında hesaplanacak faiz alacağı eklenip takip tarihindeki alacağının hesaplanmasından sonra takipten sonraki ödemenin takip hukuku çerçevesinde TBK’nın 100. maddesine göre değerlendirilerek, davacının dava tarihi itibarıyla alacağının hesaplanması, buna göre asıl ve karşı dava yönünden her iki davanın ayrı olduğu da gözetilerek ayrı ayrı hüküm kurulması gerekir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeden eksik inceleme, yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak ve mahsup yapılmak suretiyle hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür. ” şeklinde gerekçe ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
DELİLLER :
Tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali, karşı dava ise eser sözleşmesinden kaynaklanan eksik iş bedelinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir.
Eser sözleşmesi TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Eser sözleşmesinde taraflardan biri iş sahibi, diğeri ise yüklenicidir. Eser Sözleşmesinde, işin uzmanı sayılan yüklenici yapımını üstlendiği eseri işi, özen borcu gereği fen ve sanat kurallarına, sözleşme hükümlerine, kendisine duyulan güvene ve beklenen amaca uygun şekilde yapmakla yükümlüdür. Eser sözleşmesini diğer iş görme sözleşmelerinden ayıran en önemli özelliklerinden birisi sonuç sorumluluğudur. Bununla yüklenici tarafların iradeleri doğrultusunda biri sonucun meydana getirilmesi taahhüdü altına girmektedir. Zira eser sözleşmesinde bir eserin yaratılıp teslim edilmesi borcu altına girilmektedir. Bu taahhüdün altına giren yüklenici işin niteliği gereği sadakat ve özenle yerine getirmek zorundadır. Sadakat borcu, yüklenicinin iş eser sahibinin yararına olacak şeyleri yapması ve ona zarar verecek her türlü eylemden kaçınmasıdır.
Davacı-karşı davalı yüklenici ile, davalı-karşı davacı iş sahibi arasında 21/01/2009 tarihinde … Anadolu Endüstri Meslek Lisesi İnşaatı yapımı için imzalanan eser sözleşmesi gereğince anahtar teslimi, götürü bedel üzerinden 4.077.634,68 TL + KDV bedel üzerinden işin yapımı konsunda tarafların anlaştıkları, davacı yüklenici tarafından 18/10/2010 tarihine kadar yapılan işler kapsamında 284.505,54 TL + KDV =335.716,54 TL üzerinden son hakedişin düzenlediği, bu bedelin ödenmemesi üzerine davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine Gebze 1.İcra Müdürülüğü’nün 2015/9328 Esas sayılı takip dosyası ile 335.716,54 TL asıl alacak üzerinden takip başlatıldığı, davalı karşı davacının 12/10/2015 tarihinde takip konusu borcun 150.746,11 TL’lik kısmını kabul ederek bu miktar kadar davacıya ödeme yaptığı, bakiye borç, faiz ve oranına itiraz ettiği, itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, davacı-karşı davalı vekilinin süresinde itirazın iptali ve inkar tazminatı talepli iş bu davayı açtığı, davalı-karşı davacının süresinde verdiği cevap ve karşı dava dilekçesi ile; yüklenicinin eksik yaptığı işler için ödenen 25.000,TL’nin avans faizi ile iadesini, yalıtım ile ilgili yapılmayan eksik iş sebebi için 25.000,00 TL’nin avans faizi ile iadesi ile 50.000,00 TL cezai şart bedelinin avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Mahkemece yapılan keşif sonucu aldırılan ilk bilirkişi raporunda; taraflar arasındaki sözleşme gereği geçici kabulün yapıldığı, kesin kabulün yapılmadığı, davacı tarafça inşa edilen okulda eksik ve ayıplı işler bulunduğu, eksik ve ayıplı işlerin bedelinin 57.080,00 TL olarak tespit edildiği, bu tutarın sözleşme bedelinden indirilmesi gerektiği, davacının sözleşme harici yaptığını beyan ettiği mantolama işinin sandviç duvar yerine ısı yalıtımı olarak yapılması nedeniyle ilave iş olmadığı ve bedeli olan 131,292,00 TL’nin talep edilemeyeceği, icraya yapılan ödeme, mantolama bedeli ve eksik ve ayıplı işler bedeli toplam hakediş bedelinden düşüldükten sonra davalı … Vakfının 2.856,41 TL olduğu tespit edilmiştir. Aldırılan ilk rapora yapılan itirazlar sonucu yapılan değerlendirmede; kök rapordan farklı olarak davacının 74.572,97 TL alacaklı olduğu belirtilmiştir. Mahkemece ikinci kez yapılan keşif sonucu aldırılan bilirkişi raporunda; davalı tarafın yaptığı ödeme, ana para ve faizler hesabından düşüldüğünde 40.210,61 TL alacak bulunduğu, davacının alacağının 40.210,61 TL olarak belirlendiğini, karşı dava açısından ise sadece ısı yalıtımı yönünden değerlendirme yapıldığı anlaşılmıştır. Yapılan itirazlar üzerine alınan ek raporun da, kök raporla aynı olduğu görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan 21.01.2009 tarihli sözleşme ile davacı-karşı davalı yüklenici, sözleşmede kararlaştırılan işlerin KDV hariç toplam 4.077.634,68 TL bedelle yapımını üstlenmiştir. Buna göre bedel, götürü bedelli olup yüklenici sözleşme ile üstlendiği işi kararlaştırılan götürü bedelle yapmak zorundadır. Götürü bedelli işlerde Dairenin yerleşik içtihat ve uygulamalarında sözleşme ile üstlenilen imalatın, eksik ve kusurları dikkate alınıp düşülmek suretiyle fiziki gerçekleşme oranının tespit edilmesi, tespit edilen bu oran götürü bedele uygulanmak suretiyle hak edilen bedelin hesaplanması ve hesaplanacak bedelden iş sahibinin kanıtlanan ödemeleri düşülerek yüklenici alacağının tespiti gerektiği kabul edilmektedir.
Sözleşmenin tarafları aynı sözleşmeden doğan alacaklarını açılan davada mahsup itirazı olarak ileri sürebilecekleri gibi ayrı dava yoluyla da isteyebilirler. Mahsup itirazında bulunma hakkı olan taraf, aleyhine açılan davadaki savunmasında mahsup itirazına konu hususları açıklamış olsa da bu alacaklara ilişkin ayrı dava açmış ve ilk davada açıkça mahsup istememiş ise, aleyhine açılan davada mahsubu istemediği ve kendi açtığı davada alacağının ayrıca hükme bağlanmasını istediği şeklinde yorum yapılarak sonuca gidilmelidir.
Belirtilen ilke ve kurallar ışığında somut olaya gelindiğinde; taraflar arasında düzenlenen sözleşmede iş bedeli götürü olarak belirlenmiş olup davacının bakiye alacağının ve davalı iş sahibinin eksiklikler nedeniyle fazla ödemede bulunup bulunmadığı iddiasının incelenmesi için yüklenici alacağı, Dairemizce bilirkişi heyetinden alınan 28/03/2022 tarihli ek raporla ile yüklenici tarafından yapılan imalatın sözleşme kapsamındaki tüm imalata göre oranının tespit edilip, bulunan oranın mantolama imalatının sözleşme kapsamında olduğu da dikkate alınarak götürü bedele oranlamak suretiyle hesaplandığı, ödemelerin düşülerek davacının takip tarihi itibariyle alacağının belirlenmiştir. Bulunan bu bedele davalının daha önce temerrüde düşürüldüğünün anlaşıldığı 24.04.2012 tarihi ile takip tarihi olan 29.09.2015 tarihi arasında hesaplanacak faiz alacağı eklenip, takip tarihindeki alacağı hesaplanmasından sonra takipten sonraki ödemenin takip hukuku çerçevesinde TBK’nın 100. maddesine göre değerlendirilmesi neticesinde, davacının dava tarihi itibarıyla 96.435,79 TL asıl alacağının olduğu tespit olunmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; asıl dava yönünden, davacı-karşı davanın kısmen kabulüne, karşı davanın reddine karar vedilmesi gerektiği sonucu varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-Asıl dava yönünden;
1-Davacının davasının KISMEN KABUL-KISMEN REDDİ ile; davalının Gebze 1.İcra Müdürlüğü’nün 2015/9328 Esas sayılı dosyasında yaptığı itirazın 96.435,79 TL asıl alacak ve 10.913,32 TL işlemiş faiz olmak üzere 107.349,11 TL üzerinden İPTALİNE, takibin kaldığı yerden devamına, asıl alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Davacının takip yapmakta kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından, reddedilen kısım için kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
-Asıl dava bakımından alınması gereken 7.333,00 TL harçtan peşin alınan 4.238,34 TL’nin mahsubu ile bakiye 3.094,66 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvurma harcı ile 4.238,34TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir edilen 14.148,17 TL TL vekâlet ücretinin, davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT uyarınca red edilen miktar üzerinden hesap ve takdir edilen 29.869,07 TL vekâlet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
-Yargılama sırasında davacı tarafça yapılan 4.600,00 TL bilirkişi gideri, 240,00 TL yol gideri, 221,80 TL keşif gideri, 546,40 TL müzekkere ve tebligat gideri olmak üzere toplam 5.488,50TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre (Kabul 28 %) 1.5346,78 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,

B-Karşı dava yönünden;
1-Karşı davadaki tüm taleplerin REDDİNE,
-Karşı dava yönünden alınması gereken 80,70 TL harcın peşin yatırılan 1.707,75 TL’den mahsubu ile bakiye 1.627,05 TL’nin karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
-Davacı karşı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesaplanan 13.450,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Karşı dava bakımından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
-Artan gider avanslarının kararın kesinleşmesinden sonra yatıranlara iadesine,
Dair; davacı-karşı davalı vekilinin ve davalı-karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay ilgili hukuk Dairesi nezdinde TEMYİZ yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.17/05/2022

*
…
Başkan
…
¸e-imzalı
…
Üye
…
¸e-imzalı
…
Üye
…
¸e-imzalı
…
Katip
…
¸e-imzalı