Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/55
KARAR NO : 2023/136
KARAR TARİHİ : 23/01/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/01/2022
NUMARASI : 2021/203 Esas 2022/286 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/08/2021
NUMARASI : 2020/625 Esas 2021/319 Karar
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …-…
DAVALI : … – …
VEKİLLERİ : Av. …-…, Av. …-…
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
Taraflar arasında görülen davada Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Sakarya Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı borçlunun, müvekkil şirketten takip konusu faturanın içeriğinde belirtilen nitelik ve miktarda ürün satın aldığını ve bunların bedelini müvekkil şirkete ödemediğini, davalı borçlunun yaptığı haksız ve hukuka aykırı itirazın iptaline ve takibin devamına, borçlunun kötü niyeti sabit olduğundan takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklı olarak, davacı şirket tarafından imal edilen ve fakat hatalı- ayıplı, ürünlerden kaynaklanan fatura bedelinin kabulü mümkün olmadığından, davacının haksız ve yersiz davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; “…Hakimler ve Savcılar Kurulu 1.Dairesi’nin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı kararı uyarınca mahkememiz olan Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 01/09/2021 tarihi itibariyle faaliyetinin durdurulması kararı verildiğinden ve 01/09/2021 tarihi itibariyle Sakarya ilinde müstakil Asliye Ticaret Mahkemesi faaliyetine başlayacağından, iş bu dosyaya Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla bakıldığından” gerekçelerine yer verilerek, “Hakimler ve Savcılar Kurulu 1.Dairesi’nin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı kararı uyarınca; Mahkememizin görevsizliğine” dair hüküm kurulmuştur.
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nce; “…Gönderme kararını veren Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin Hakimler ve Savcılar Kurulu 1.Dairesi’nin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı kararı ile 01/09/2021 tarihi itibariyle kapatılmış olması ve mecvut dava ve işlerinin 1 ilâ 5. Asliye Hukuk Mahkemelerine genel tevziden dağıtılmasına karar verilmiş olması sebebiyle dosyanın talep halinde Sakarya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine” dair, görevsizlik kararı verilmiş, Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin 21/01/2022 tarih 2021/203 Esas 2022/286 karar kararı ile ise; “…Mahkememiz ek kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 12/12/2022 Tarih ve 2022/2517-2181 E ve Kararı ile Merci Tayini işlemleri için Mahkememiz ek kararının kaldırılmasına karar verilmiş, asıl görevsizlik kararımız halen geçerli olduğundan, esas hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek, istinaf mahkemesinin kararı doğrultusunda dosyanın görev uyuşmazlığının çözümü için ilgili daireye gönderilmesine” dair karar verilmiştir.
Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ile Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi arasında verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize görevli mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir.
Dosya yargı yeri belirlenmesi için Dairemize gönderilmesi sonrasında davalı tarafça istianf başvurusunda bulunulduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir. Bu nedenle dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede:
Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce 2020/625 E – 2021/319 K sayılı ilamla asliye ticaret mahkemesinin kurulduğundan bahisle devir ve gönderme kararı verilmiş, Sakarya Ticaret Mahkemesince ise, mahkemelerinin kurulup faaliyete geçtiği 01/09/2021 tarihinden önce açılmış olan eldeki davanın yargılamasına açıldığı, Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesince (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) devam edilmesinin gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, mahkemece 2 haftalık yasal süre içerisinde gönderme talebinde bulunulmadığından bahisle davanın açılmamış sayılmasına dair ek karar verilmiştir. Ek kararın istinafı üzerine de dosya Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesine gönderilmiştir.
Bu süreçten sonra istinaf incelemesi yapan Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2022/2517 E – 2022/2181 K sayılı ilamı üzerine davanın esasına ilişkin karar incelenmeksizin merci tayini koşullarının oluştuğundan bahisle dosyanın ilk derece mahkemesine iadesi neticesinde bu kez merci tayini için dosya Dairemize gönderilmiştir.
Yargı yeri belirlenmesi amacıyla dosya Dairemize gönderildikten sonra davalı tarafça takip edilmeyen ve gerekli yasal yollara başvurulmayan davada davacının iradesinin yerine geçilerek verilen merciye gönderme kararının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile yeni kurulan (Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ) asliye ticaret mahkemeleri ile mevcut bulunan (Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bakırköy, Bursa, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon) asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevreleri belirlenmiştir. Ancak halihazırda açılmış davaların yeni kurulan mahkemeye devredileceğine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.
O halde, yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine olanak bulunmadığından, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun, 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil asliye ticaret mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı öncesinde asliye ticaret mahkemesi olmayan ilçelerde asliye hukuk mahkemesinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların görülmeye devam edilmesi gerekir.
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2022/7743 E – 2022/11670 K sayılı ilamında işaret edildiği üzere, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararıyla 01/09/2021 tarihi itibariyle Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçirildiği, davanın 23/12/2020 tarihinde açıldığı, 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararda derdest dosyaların devredileceği yönünde bir ibare bulunmadığı anlaşıldığından, dosyanın Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesince görülerek sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmakta ise de; HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, eldeki dava dosyasında iki mahkeme arasında gerçek anlamda karşılıklı olarak verilmiş bir görevsizlik veya yetkisizlik kararı bulunmamakta olup, Sakarya 6. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) verilen kararın devir kararı niteliğinde olduğu, göreve ilişkin hukuki değerlendirme yapılmadığı gibi kesinleştirme işlemlerinin yerine getirilmediği ve bu suretle yargı yeri belirlenme koşullarının bulunmadığı halde Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2022/2517 E – 2022/2181 K. sayılı ilamında da merci tayini koşullarının oluştuğuna vurgu yapılarak bu yönüyle değerlendirme yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderildiği anlaşılmıştır. Sakarya Ticaret Mahkemesinin kurulmasından sonra gerek Dairemizce ve gerekse Yargıtay tarafından verilen tüm kararlar dikkate alındığında Ticaret Mahkemesinin kuruluş tarihinden önce açılan davalarda artık Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevi hususunun tereddütsüz hale geldiği, taraflara tebliğ edilmeyen, kesinleştirilmeyen, göreve ilişkin hukuki nitelendirme yapılmayan devir kararlarının görevsizlik niteliğinde olmadığı gibi, olayda HMK 21 hükmü anlamında karşılıklı olarak farklı görevli iki mahkeme tarafından verilmiş ve yasa yoluna başvurulmaksızın kesinleşmiş görevsizlik kararlarından bahsedilemeyeceği açıktır.
Bu haliyle yargı yeri belirleme koşulları bulunmamakla birlikte gelişen bu sürecin dava tarihi 23.12.2020 olan dosyada işin görülmesini sürüncemede bıraktığı (Emsal; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2014/25083 E – 2015/133 K. sayılı ilamı, 2014/24005 E – 2014/19895 K. sayılı ilamı, 2014/22509 E – 2014/19872 K sayılı ilamı, 2014/24249 E – 2014/19619 K sayılı ilamı) anlaşılmakla yargı yeri belirleme koşulları oluşmadığından mahalline iadesi gerektiği halde uyuşmazlığın, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince davanın ilk açıldığı Sakarya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Ayrıca her ne kadar davalı tarafça Dairemize yönelik istinaf başvurusunda bulunularak davanın takip edilmemesi ve süresinde yasal yollara başvurulmaması nedeniyle davacı tarafın iradesi yerine geçilerek açılmamış sayılma kararının kaldırılması ve resen yargı yeri belirlenmesi için dosyanın Dairemize gönderilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davacının istinafının esastan reddi talep edilmiş ise de; hemen yukarıda izah edildiği üzere yargı yeri belirlenmesi için gereken koşulların bulunmadığı halde davanın sürünceme de kalması durumunda zorunlu olarak görevli mahkemeye işaret edilmesinin gerektiği, böyle durumlarda Yargıtay kararlarının da bu yönde olduğu, ayrıca Sakarya BAM 7. Hukuk Dairesi’nce verilen açılmamış sayılma kararının kaldırılmasına ilişkin kararı üzerine verilen yargı yeri belirleme merciine gönderme kararının Dairemizce istinaf itirazı kapsamında değerlendirilemeyeceği, bu hususun ancak nihai kararla birlikte temyiz incelemesine konu edilebileceği, Dairemizce yargı yeri belirleme koşullarının oluşmadığı için dosyanın mahalline iade edilmesi halinde ise dosyanın daha da sürüncemede kalacağı anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Sakarya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 23/01/2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 23/01/2023
…
Başkan
…
…
Üye
…
…
Üye
…
…
Katip
…
¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır