Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2023/2489 E. 2023/1828 K. 14.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/2489
KARAR NO : 2023/1828
KARAR TARİHİ : 14/11/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/05/2023
NUMARASI : 2023/206 Esas 2023/261 Karar

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : AKYAZI ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/02/2023
NUMARASI : 2023/181 Esas – 2023/187 Karar

DAVACI : … – … …
DAVALI : ŞABAN KARDEŞ OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ – …

DAVANIN KONUSU : Tespit

Taraflar arasında görülen davada Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi ve Sakarya Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı firmadan 01/11/2022 tarihinde soğutucu aldığını, fabrika hatasından dolayı dorsenin içindeki klimayı tutan kaynak ayağının koptuğunu, bu arızada kendisinin kullanma kusuru olmadığını, kendisinin tarım kooperatiflerine donmuş tavuk, köfte, kelle paça vs. Taşıdığını, bu soğutucuyu yaptırması gerektiğini, yaptırmazsa ürünlerinin bozulacağını, davalı firma ile bu hususta anlaşamadığını, 18,450,00-TL soğutucu klimanın kusursuz olanı ile değiştirilmesini, aksi halde gün içinde çalışamadığının bedeli olan günlük 1.500,00-TL zararının dava tarihinden itibaren işleyecek ticari işlere uygulanan ticari faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesince (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) “Tüm dosya kapsamına göre, davacının dondurulmuş gıda dağıtım işini yaptığı ticari araca soğutucu satın aldığı, davalının şirket olup, satm konusu ürünün ticaretini yaptığı anlaşıldığından, uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesi ile hususlardan kaynaklı ticari dava niteliğinde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümünde Asliye Ticaret Mahkemeleri görevlidir. Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevine giren davalar yönünden; Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi’nin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı müstemir yetkilerin belirlenmesine ilişkin kararıyla, Sakarya’da 01/09/2021 tarihinden itibaren Asliye Ticaret Mahkemesi kurularak faaliyete başladığı anlaşılmakla, Mahkememizin görevsizliği nedeniyle, HMK’ nın 114/1-c ve 115.maddeleri gereğince davanın görev dava şartı eksikliği nedeniyle usulden reddine” dair karar verilmiştir.
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince; “Somut olayda; dosyaya gelen davacıya ait vergi kayıtlarına göre işletme usulüne göre defter tuttuğu anlaşıldığı, işletme usulünde defter tutanların tacir olup olmadığının tespiti için yürütülen faaliyetinin VUK nun 177/1. Maddesinin 1 ve 3. Bendindeki limitlerinin yarısını veya 2. Bentteki limitinin tamamını aşıp aşmadığının tespitinin gerektiği, anılan limitlerin aşılmamış olması halinde davacının tacir sıfatına haiz olmayacağı anlaşıldığından, bu hususta Akyazı Vergi Dairesine müzekkere yazılmış, dosyaya gelen 25.04.2023 tarihli yazı cevabına göre; davacının faaliyetlerinin, VUK nun 177/1. Maddesinin 1 ve 3. Bendindeki limitlerinin yarısını veya 2. Bentteki limitinin tamamını aşmadığı, dolayısıyla esnaf sıfatının olduğu, tacir olmadığının bildirildiği görülmüştür. Bu durumda eldeki davada, davacı’nın tacir sıfatına haiz olmadığı, az yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda, eldeki davanın alacak davası olduğu, davanın mutlak ticari dava olmadığı gibi davacının tacir olmaması nedeniyle de davanın nisbi ticari dava da olmadığı, bu haliyle görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu, miktar itibariyle basit yargılama usulüne tabi olduğu ve 6100 Sayılı yasanın 320.maddesi uyarınca dosya üzerinden karar verilebileceği anlaşılarak 6100 sayılı HMK’nın 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereği mahkememizin görevsizliğine” dair karar verilmiştir.
Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesince (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla); “6100 sayılı HMK’nun 21/1-c hükmü uyarınca iki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse yargı yerinin belirlenmesi yoluna gidilmesi gerektiğinden, merci tayini için gerekli işlemler yapılmak üzere dosyanın Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine” dair karar kurulmuştur.
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince: “Her ne kadar dava dosyası merci tayini işlemlere yapılmak üzere tekrar mahkememize gönderilmiş ise de Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 24/02/2023 Tarihli, 2023/181 Esas, 2023/187 Karar sayılı görevsizlik kararını Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla verdiği ve dosyanın mahkememize gönderildiği, mahkememizce görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli Akyazı Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, HMK nun 21 maddesinde düzenlenen olumsuz görev uyuşmazlığının doğmadığı, HMK’nın 21/1-c maddesi uyarınca yargı yerinin belirlenmesi yoluna gidilmesi gerekmeyeceği kanaatiyle o aşamada merci tayini yoluna gidilmemiş ise de Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesinin son kararı karşısında dosyanın merci tayini için Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine” dair karar verilmiştir.
Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi ile Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi arasında karşılıklı verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize görevli mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir. Bu nedenle dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede:
Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi'(Tüketici Mahkemesi Sıfatı ile)nce verilen kararla açılan davada Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş, Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince ise, açılan davada Ticaret Mahkemelerinin görevli olmadığı, Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğundan bahisle Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi’ne görevsizlik kararı verildiği, buna karşılık Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince verilen görevsizlik kararı üzerine Akyazı Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi bu kez merci tayini işlemlerinin yapılması için dosyaya Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesine iade ettiği, Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından merci tayini amacıyla dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşılmıştır.
HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; eldeki dava dosyasında iki mahkeme arasında gerçek anlamda karşılıklı olarak verilmiş bir görevsizlik veya yetkisizlik kararı bulunmamakta olup, Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince ilk görevsizlik kararını veren Akyazı Tüketici Mahkemesi’ne değil, Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi’ne görevsizlik kararı verilmiş olması nedeniyle yargı yeri belirlenme koşullarının bulunmadığı halde merci belirleme koşullarının bulunduğundan bahisle merciye gönderme kararının verildiği anlaşılmıştır. Bu haliyle yargı yeri belirleme koşulları bulunmamakla birlikte gelişen bu sürecin dosyada işin görülmesini sürüncemede bıraktığı (Emsal; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2014/25083 E – 2015/133 K. sayılı ilamı, 2014/24005 E – 2014/19895 K. sayılı ilamı, 2014/22509 E – 2014/19872 K sayılı ilamı, 2014/24249 E – 2014/19619 K sayılı ilamı) anlaşılmakla yargı yeri belirleme koşulları oluşmadığından mahalline iadesi gerektiği halde, dosya kapasımına ibraz edilen Ticaret Sicil Müdürlüğü ve Vergi Dairesi müzekkere cevapları itibari ile davacının esnaf sıfatına haiz olduğu, dolayısı ile tüketici ya da tacir sıfatına haiz olmadığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince davanın ilk açıldığı Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülüp sonuçlandırılması gerektiğine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 14/11/2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 14/11/2023


Başkan


Üye,,,


Üye


Katip

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır