Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/580 E. 2022/608 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA BAM 4. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/580
KARAR NO : 2022/608
KARAR TARİHİ : 24/03/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/11/2021
NUMARASI : 2021/11 Esas 2021/964 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE 1. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/10/2020
NUMARASI : 2019/207 Esas 2020/260 Karar

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … –
DAVANIN KONUSU : Alacak (İşçi ile İşveren İlişkisinden Kaynaklanan)

Taraflar arasında görülen davada Gebze 1. İş Mahkemesi ve Gebze Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmada alınan beyanlarında özetle; müvekkilinin davalı işyerinde 11/05/2016-25/02/2019 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığını, fesih tarihindeki net ücretinin 2.250,00-TL olduğunu, yemek ve servisin bulunduğunu, müvekkilinin iş akdinin iş veren tarafından ekonomik sebepler gerekçesi ile haksız olarak fesih edildiğini, bu sebeple fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00-TL kıdem tazminatı, 500,00-TL ihbar tazminatı, 1.000,00-TL ücret alacağı ve 500,00-TL yıllık izin alacaklarının faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Gebze 1. İş Mahkemesince; “dosya arasında bulunan Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1006 esas sayılı dosyasında davalı şirket hakkında 28/03/2019 tarihinde iflas kararı verildiği, mahkememizde açılan davanın tarihinin ise 30/04/2019 olduğu, iflasın açılmasının maddi hukuka ilişkin ilişkileri ve hükümleri cebri şekilde etkilediği gibi medeni usul ve icra hukuku kuralları üzerinde de etki meydana getirdiği, bunlardan birinin ise görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğu hususuna ilişkin bulunduğu, dosyada davalı şirketin dava tarihinden önce iflasına karar verilmesi sebebi ile davanın kayıt kabul davası niteliğinde olup, iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesinin görevli olduğu”na dair karar verilmiştir.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince; eldeki davada davacı, davalıya karşı işçilik alacağı davası açmıştır. Davacıya ait SGK hizmet dökümünün incelenmesinde, davacının, dava dilekçesinde belirttiği şekilde bir süre davalı işyerinde çalıştığı, davacı ile davalı arasında 4857 sayılı kanuna göre hizmet sözleşmesi bulunduğu anlaşılmıştır. 4857 sayılı kanundan doğan işçilik alacaklarında, iş mahkemeleri görevlidir. Dava, mutlak veya nispi ticari dava olarak nitelendirilemez. TTK hükümlerinin veya özel kanun hükümlerinin uygulanmasını gerektirir ticari bir uyuşmazlık değildir. Uyuşmazlığın çözümü iş mahkemelerin görevi kapsamında kalmaktadır. Mahkememizin 2021/358 esas 2021/613 karar sayılı dosyası ile işbu dosyamızda davalı olarak bulunan şirket tarafından açılan konkordato davasının feragat nedeniyle reddine karar verildiği ve kararın kesinleştiği görülmüştür. Açıklanan tüm nedenlerle, HMK’ nun 114/1-c maddesinde düzenlenen göreve ilişkin dava şartı bulunmadığından, HMK’nun 115/2. maddesi gereğince davanın usulden reddine” gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verilmiştir.
Gebze 1. İş Mahkemesi ile Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi arasında karşılıklı verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize görevli mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir.
Bu nedenle Dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede; davacı tarafından davalı şirkette şoför olarak çalıştığı döneme ilişkin işçi alacağı ve tazminatı talebiyle işbu davanın 30/04/2019 tarihinde açıldığı, dava tarihinden önce davalı şirket hakkında iflas kararı verildiği gerekçesi ile iş mahkemesince davanın kayıp kabul davası niteliğinde olduğundan görevsizlik kararı verildiği, buna mukabil ticaret mahkemesince şirket tarafından açılan konkordato davasının reddine karar verildiği ve iflas kararının ortadan kalktığı gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verildiği anlaşılmıştır.
İflasın açılması, maddi hukuka ilişkin ilişkileri ve hükümleri cebri şekilde etkilediği gibi medeni usul ve icra hukuku kuralları üzerinde de etki meydana getirir. Bu etkilerden biri de görev kurallarında meydana gelen değişikliktir. Görev kurallarındaki değişikliği dava açıldıktan sonra işverenin iflas etmesi hali ve iflas kararı verdikten sonra işçinin işverene dava açması hali bakımından ayrı ayrı incelemek gerekir.
İflasın açılması ile müflisin taraf olduğu hukuk davalarının ikinci alacaklılar toplantısından on gün sonrasına kadar duracağı genel kural ise de, yine bu hükmün müstacel haller, tazminatsız ceza davaları, şeref ve haysiyete tecavüzden ve cismani zararlardan doğan tazminat davaları ile evlenme, ahvalı şahsiye veya nafaka davalarının uygulanamayacağı kabul edilmiştir. 2004 sayılı Kanun’un 194. maddesinde ayrık tutulan “Müstacel haller” den maksat, acele görülmesi gereken ve durduğu takdirde verilecek hükmün faydasız kalacağı gerçeğidir. Bu davalarda hakim takdir hakkını kullanarak müstaceliyet kararı vermek suretiyle yargılamaya devam eder. İşçinin alacaklı olduğu iş hukukuna ilişkin bir dava, işçinin sosyal durumu itibarıyle 2004 sayılı Kanun’un 194. maddenin gayesine uygun görülerek acele işlerden sayılmalı ve ikinci alacaklılar toplantısı beklenmeksizin yargılamaya devam edilmelidir. Bunun yanında kanunun lafzına göre davacıların müflise karşı davaya devam edeceği izlenimi hasıl olmakta ise de masaya dahil mal ve haklar bakımından muflisin yetkisiz kalması keyfiyeti, kendisinin, müstacel de olsa bu davalara taraf olmaya devam etmesine manidir. Bu durum karşısında birinci alacaklılar toplantısı yapılmış ve iflas idaresi teşekkül etmişse, müstacel davalar ikinci alacaklılar toplantısı beklenmeden iflas idaresine karşı; birinci alacaklılar toplantısı henüz yapılmamış ve işin müstaceliyeti icabı iflas idaresinin seçimini dahi beklemeye durum müsait değilse, bu takdirde iflas idaresi muflisin yerini alarak davaya iflasın açılmasından önce davanın görüldüğü iş mahkemesinde devam olunur. Böylece işçinin alacağının tahsili amacıyla iş mahkemesinde açılan davadan sonra işverenin iflasına karar verilmesi mahkemenin görevini etkilemez ise de, işveren muflisin yerine geçecek olanı etkiler.
İflas kararı verildikten sonra işçi işçilik haklarından doğan alacağının dayanağını ve miktarını iflas idaresine bildirir. Alacaklıların alacaklarını kaydettirmeleri için 2004 sayılı Kanun’un 219/2. maddesinde öngörülen bir aylık sürenin bitiminden sonra, iflas idaresi alacakların doğru olup olmadığını incelemeye başlar. Maddi yönden inceleme sonucu kabul edilen her alacak tespit edilen sıraya göre sıra cetveline kaydedilir. Kabul edilmeyen alacaklar da red sebebleri ile birlikte sıra cetvelinde gösterilir. İflas idaresi 2004 sayılı Kanun’un 232. maddesinde öngörülen sürede düzenlediği sıra cetvelini iflas idaresine verir ve alacaklıları aynı Kanun’un 166/2. maddesindeki usule göre ilan yoluyla haberdar eder. Ayrıca iflas masasına müracaat sırasında tebliğatı gösterir adres ve tebliğat masrafları için avans yatıranlara sıra cetveli tebliğ edilir. Sıra cetveline itiraz davalarında dava açma süresi, görev ve yetki 2004 sayılı Kanun’un 235. maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre dava açma süresinin ilandan itibaren başlayacağı belirtildikten sonra, ayrıca 2004 sayılı Kanun’un 223/3. maddesi hükmünün saklı olduğu belirtilmiştir. Saklı tutulan hükme göre, iflas masasına müracaat eden alacaklılar tebligatı kabule elverişli adres gösterir, yazı ve tebligat masrafları için avans yatırmışlarsa sıra cetveline itiraz davası açma süresi bu alacaklılar hakkında sıra cetvelinin kendilerine tebliğinden itibaren başlar. Davanın onbeş gün içinde açılması gerekmektedir. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınır. 2004 sayılı Kanun’un 235/1. maddesine göre sıra cetveline itiraz davası iflas kararı veren ticaret mahkemesinin bulunduğu yerdeki herhangi bir ticaret mahkemesinde açılabilir. Görevin belirlenmesinde dava değerinin önemi olmadığı gibi, buradaki mahkemenin yetkiside kamu düzenine ilişkindir.
Bu durum karşısında iş mahkemesinde görülmekte olan, işçi alacaklarına yönelik dava sırasında, işverenin iflası halinde dahi, 2004 sayılı Kanun’un 194. maddesi uyarınca, davaya iş mahkemesinde devam edileceği, işverenin işçi alacaklarına ilişkin dava açılmadan önce iflası halinde ise yukarıda belirtilen şekilde hareket ile alacağın iflas masasına kaydedilmemesi durumunda asliye ticaret mahkemesinde kayıt kabul davası olarak açılması gerekir.
Somut olayda; işçi alacağı davasından önce iflas kararı verildiği gerekçesi ile iş mahkemesince görevsizlik kararı verilmiş ise de, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda ortadan kaldırıldığı ve bilahare yapılan yargılamada şirketin borca batık olmadığı ve feragat nedeniyle davanın reddine karar verildiği ve kararın kesinleştiği dikkate alındığında yasada öngörülen anlamda bir iflas kararının varlığından bahsedilemeyeceği ve alacağın alacak davasına dönüştüğü anlaşıldığından (Örn.; Yargıtay 23. HD. 2014/8522 E., 2014/6443 K. ve 21.10.2014 günlü kararı; Sakarya BAM 7. HD. 2021/1639 E., 2021/1873 K. ve 04.11.2021 günlü kararı) Gebze 1. İş Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerektiğine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Gebze 1. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 24/03/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 24/03/2022


Başkan


Üye …


Üye


Katip

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır