Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/4070 E. 2023/6 K. 04.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/4070
KARAR NO : 2023/6
KARAR TARİHİ : 04/01/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/12/2022
NUMARASI : 2022/1014 Esas 2022/1551 Karar

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA 5. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ(ASLİYE
TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA)
TARİHİ : 06/09/2022
NUMARASI : 2022/78 Esas 2022/289 Karar

DAVACILAR : 1 -ALLİANZ SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ – …
VEKİLİ : Av. …-…
2 -AXA SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLİ : Av. ….-…
DAVALILAR : 1 -ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ – ,,,
VEKİLİ : Av. …-…
2 -ESKAR GIDA MADDELERİ PAZARLAMA İNŞAAT TURİZM TARIM ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ – …
VEKİLİ : Av. …-…
3 -GULF SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ – …
VEKİLİ : Av. …-…
4 -… – …
VEKİLİ : Av. …-…
5 -SAKARYA ELEKTRİK DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ – …
VEKİLİ : Av. …-…
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)

Taraflar arasında görülen davada Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ve Sakarya Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkil sigorta şirketi, 160084029 poliçe nolu İş yerim Paket Sigortası Poliçesi ile … adına kayıtlı Kuzenler Ofset işyerini 04/06/2017- 04/06/2018 tarihleri arasında geçerli olmak üzere sigortalamış, böylece taraflar arasında sigorta akti oluştuğunu, 29/12/2017 günü Kuzenler Ofset matbaa binasına elektrik sağlayan kolonun kablosunun binanın ön cephesindeki çelik kirişe temas etmesi ile başlamış ve kısa devre noktasından çıkan kıvılcım ve bu kıvılcım ile birlikte yere doğru akan alevli sıvıların yere stok edilmiş durumda olduğunu ve kağıt malzemeyi tutuşturması sonucunda başladığı tespit edildiğini, araştırmalar sonucun hazırlanan ekspertiz raporuna göre yangının nedenini; Kuzenler Ofset Matbaasına elektrik sağlayan, bir ucu direğe, diğer ucu binanın ön cephesindeki kirişe bağlanmış olan NYY KOLON HATTI 29/12/2017 gecesi esen şiddetli rüzgarına etkisi ile, aşırı şekilde sallanması ve sonunda hattın matbaa tarafındaki ucu koruyucu PVC izolasyon malzemesinin çelik kirişe sürtünerek açılması ve bunun sonunda da, açığa çıkan bakır iletkenler çelik kirişe temas etmesi ile arka yol açmış ve çıkan kıvılcımlar sıvılaşan izolasyon malzemesi ile birlikte yerde bulunan kağıt stoklarının üzerine doğru akarak onları tutuşturmuş bulunduğunu, hasar ihbarı üzerine yangın sonucu meydana gelen hasar tespiti yapılmış ve ekspertiz raporu düzenlendiğini ekspertiz tarafından uğranılan hasar miktarı 1.350.237,11 TL tespit edildiğini, müvekkil sigorta şirketi sigortalısına 1.350.237,11 TL, hasar bedelini nakten ve defaten ödediğini, o halde TTK.’nun 1301 mad. Göre sigortalıya halef olduklarından davalının asli kusuru nedeniyle anayasanın anılan hükmü uyarınca sigortalının ödenen 1.350.237,11 TL hasar bedelinin rücuen tazminatın sigortalıya ödenen 22/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tazmini, yargılama giderleriyle ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla); “… davacıya sigortalı işyerinin bir ticari işletme olup, uyuşmazlığın çözüm yerinin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu anlaşılmış olup, Hakimler ve Savcılar Kurulu 1. Dairesinin 08/07/2021 tarihli ve 568 Sayılı Kararı İle Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/09/2021 tarihinde faaliyete geçirilmesine karar verildiği, 01/09/2021 tarihi itibari ile anılan mahkemenin faaliyete geçtiği görülmüştür. Özel mahkemenin kurulması ile genel mahkemenin görevi sona ermiş olduğundan” gerekçelerine yer verilerek, “Dava dosyasının Faaliyete geçen Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesine devrine ve gönderilmesine” dair hüküm kurulmuştur.
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nce; “…Hakimler ve Savcılar Kurulu 1.Dairesi’nin 08/07/2021 tarihli ve 568 sayılı kararında derdest dosyaların devredileceği yönünde bir ibare de bulunmadığı (Benzer yönde Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 2021/6478 esas 2021/11561 karar), mahkememizin kurulup faaliyete geçtiği 01/09/2021 tarihinden önce açılmış olan eldeki davanın yargılamasına açıldığı (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince devam edilmesinin gerektiği…” gerekçelerine yer verilerek;”1-Mahkememizin görevsizliği nedeni ile HMK’nın 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereği davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine, 2-Karar kesinleştiğinde ve yasal süresi içerisinde talep edilmesi halinde dosyanın görevli Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine…,” dair karar verilmiştir.
Dosyanın görevsizlik nedeni ile Sakarya 5.Asliye Hukuk Mahkemesine (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) gönderildiği, mahkemece düzenlenen 14/03/2022 tarihli tensip tutanağı ile;”Her ne kadar Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince verilen karar merci tayini için Sakarya Bölge Adliye Mahkemesinin 4.Hukuk Dairesi Başkanlığı’na gönderilmesi gerekmekte ise de Yargıtay 5.Hukuk Dairesi’nin 21/02/2022 tarih ve 2022/1760-2680 esas ve karar sayılı ilamı ile görev konusu kesin olarak çözüme kavuşturulduğu anlaşıldığından yargılamanın çabukluğu ve ucuzluğu ilkesi gereği ve usul ekonomisi açısından dosyanın mercii tayinine göndermek yerine dosya ile ilgili tensip zaptı hazırlanması gerektiği” şeklinde açıklamaya yer verilerek tensip tutanağı hazırlandığı ve yargılamaya esas yönünden devam edildiği, yine 06/09/2022 tarihli gerekçesi ile davanın esasına ilişkin red kararı verildiği anlaşılmıştır.
Davanın esasına ilişkin verilen karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiş, dosya istinaf incelemesi için Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine gönderilmiş, yapılan istinaf incelemesi sonucunda; “…ilk derece mahkemesince 6100 sayılı HMK’nin 21.maddesi uyarınca merci tayini işlemlerinin yapılması gerektiği belirtilerek, ilk derece mahkemesi kararının HMK’nun 353/1-a.4 bendi uyarınca kaldırılmasına, …dosyanın merci tayini işlemlerinin yapılması için Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kaldırma kararına istinaden Sakarya 5.Asliye Hukuk Mahkemesine (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) gönderilmiş, mahkemece 02/12/2022 tarihli karar ile;”dosyanın merci tayini işlemlerinin yapılması için Sakarya Ticaret Mahkemesine gönderilmesine” dair karar verilmiştir.
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin 15/12/2022 tarihli kararı ile;”1-Mahkememizce 21/01/2022 tarihli ve 2021/685 Esas 2022/275 Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verildiğinden yeniden aynı hususta karar verilmesine yer olmadığına, esasın bu şekilde kapatılmasına, 2-Çıktığı belirtilen görev uyuşmazlığının çözümlenmesi için dosyanın Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine” dair karar verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir. Bu nedenle dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede:
Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce 2018/353 E – 2021/254 K sayılı ilamla asliye ticaret mahkemesinin kurulduğundan bahisle devir ve gönderme kararı verilmiş, Sakarya Ticaret Mahkemesince ise, mahkemelerinin kurulup faaliyete geçtiği 01/09/2021 tarihinden önce 26/09/2018 tarihinde açılmış olan eldeki davanın yargılamasına açıldığı, Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) devam edilmesinin gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Görevsizlik kararı üzerine dosyanın esas defterine kaydedildiği Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince esastan inceleme yapılarak davanın reddine karar verildiği ve istinaf başvurusu üzerine istinaf incelemesi yapan Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2022/2400 E. – 2022/2026 K. sayılı ilamı üzerine davanın esasına ilişkin karar incelenmeksizin merci tayini koşullarının oluştuğundan bahisle dosyanın ilk derece mahkemesine iadesi neticesinde bu kez merci tayini için dosya Dairemize gönderilmiştir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile yeni kurulan (Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ) asliye ticaret mahkemeleri ile mevcut bulunan (Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bakırköy, Bursa, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon) asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevreleri belirlenmiştir. Ancak halihazırda açılmış davaların yeni kurulan mahkemeye devredileceğine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.
O halde, yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine olanak bulunmadığından, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun, 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil asliye ticaret mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı öncesinde asliye ticaret mahkemesi olmayan ilçelerde asliye hukuk mahkemesinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların görülmeye devam edilmesi gerekir. (Emsal; Yargıtay 5. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2022/1760 E – 2022/2689 K sayılı ilamı)
Bununla birlikte, Yargıtay 5. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2022/7743 E – 2022/11670 K sayılı ilamında işaret edildiği üzere, “Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararıyla 01/09/2021 tarihi itibariyle Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçirildiği, davanın 28/06/2020 tarihinde açıldığı, 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararda derdest dosyaların devredileceği yönünde bir ibare bulunmadığı anlaşıldığından, dosyanın Sakarya 3. Asliye Hukuk Mahkemesince görülerek sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmakta ise de; HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verildiği gerekçesiyle somut olayda, iki mahkeme arasında gerçek anlamda karşılıklı olarak verilmiş bir görevsizlik veya yetkisizlik kararı bulunmamakta olup, Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) verilen kararın devir karar niteliğinde olduğu anlaşıldığından yargı yeri belirlenme koşulları bulunmayan dosyanın mahalline iadesine…” karar verilmiştir.
Buna göre eldeki dava dosyasında iki mahkeme arasında gerçek anlamda karşılıklı olarak verilmiş bir görevsizlik veya yetkisizlik kararı bulunmamakta olup, Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) verilen kararın devir kararı niteliğinde olduğu ve yargı yeri belirlenme koşullarının bulunmadığı, kaldı ki gönderme kararının görevsizlik kararı niteliğinde olayan bir devir kararı olduğu yerleşik Yargıtay kararlarıyla sabit olduğu gözetilerek Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince karşı görevsizlik verilmeyerek davanın esasına dair karar verildiği, buna rağmen Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2022/2188 E – 2022/939 K sayılı ilamında da merci tayini koşullarının oluştuğuna vurgu yapılarak bu yönüyle değerlendirme yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderildiği, gelişen bu sürecin dava tarihi 26.09.2018 olan dosyada işin görülmesini sürüncemede bıraktığı (Emsal; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2014/25083 E – 2015/133 K. sayılı ilamı, 2014/24005 E – 2014/19895 K sayılı ilamı, 2014/22509 E – 2014/19872 K sayılı ilamı, 2014/24249 E – 2014/19619 K sayılı ilamı) anlaşılmakla yargı yeri belirleme koşulları oluşmadığından mahalline iadesi gerektiği halde uyuşmazlığın, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince davanın ilk açıldığı Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerektiğine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Sakarya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 04/01/2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 04/01/2023


Başkan


Üye


Üye


Katip

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır