Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2021/866 E. 2021/1482 K. 25.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA BAM 4. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/866
KARAR NO : 2021/1482
KARAR TARİHİ : 25/11/2021

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/04/2021
NUMARASI : 2021/294 Esas 2021/373 Karar

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/03/2021
NUMARASI : 2021/40 Esas 2021/97 Karar

DAVACILAR : 1-… – … – …
2-… – … – …
3-… – … – …
VEKİLİ : Av. … [16141-41748-61710] UETS
DAVALI : 1 -… – … – …
DAVALI : 2 -… – …

DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)

Taraflar arasında görülen davada Gebze 7. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Gebze Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacılar vekili dava dilekçesinde;… plakalı aracın … sevk ve idaresinde 14/04/2018 günü aşırı hızla seyrederken müvekkillerinin annesi olan…’a çarptığını, bu kaza neticesinde…’un hayatını kaybettiğini, Gebze 6. Asliye Ceza Mahkemesinin 2018/234 Esas sayılı dosyası ile ceza davası görüldüğünü ve davalı sürücünün ceza aldığını, müteveffanın emekli maaşı almakta olduğunu ve bu maaş ile çocuklarına maddi destek sağladığını, çocuklarının müteveffanın ölümüyle maddi ve manevi desteğinden yoksun kaldığını, davalı araç sahibine …’e ait olan ve 103298569 poliçe numaralı trafik sigortasını düzenleyen davalı şirket 12/02/2020 tarihindeki başvuruyu yanıtsız bıraktığını, olay tarihinden itibaren işletilecek mevduata uygulanacak en yüksek faiz ile birlikte tazminata hükmedilmesini istediğini, müvekkillerinden … ve …’un asgari ücret ile çalışmakta olduğunu, …’nın ise ev hanımı olduğunu, bu nedenle yargılama harç ve giderlerinden muaf tutulmasını talep ettiğini, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle, tahkikat sırasında ortaya çıkacak gerçek bedel üzerinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, destekten yoksun kalma tazminat tutarları belirlenerek şimdilik müteveffanın çocukları …, … ve … için 100,00 TL olmak üzere toplamda 300,00 TL maddi tazminatın araç sahibi, sürücü ve sigortacı yönünden olay tarihinden işleyecek ve mevduata uygulanacak en yüksek faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte ortaklaşa ve zincirleme sorumlu olarak davalılara ödetilmesine, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle, tahkikat sırasında ortaya çıkacak gerçek bedel üzerinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, müteveffanın çocukları …, … ve … için 50.000’er TL olmak üzere toplamda 150.000 TL manevi tazminatın, olay tarihinden işletilecek mevduata uygulanacak en yüksek faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte ortaklaşa ve zincirleme araç sahibi ve sürücüden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesince; “HSYK’nun 23.07.2015 gün ve 1157 sayılı kararı ile Gebze yargı çevresinde müstakil Asliye Ticaret Mahkemesi kurulmuş ve 07.09.2015 tarihinde faaliyete geçmiş olmakla, davaya bakmak görevi Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’ne ait olduğu”na dair hüküm kurulmuştur.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince; “Somut uyuşmazlıkta Mahkememizin 07/12/2020 tarih ve 2020/738 Esas 2020/753 Karar sayılı ilamı ile davalı Ak Sigorta A.Ş. aleyhine açılan davanın arabuluculuk dava şartı dava tarihi itibariyle yerine getirilmediğinden HMK’ nın 114/2 ve 115/2. Maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilerek ve davalı Ak Sigorta A.Ş. dışındaki davalılar yönünden dosyanın tefrik edilerek Mahkememizin yukarıda belirtilen esas sırasına kaydının yapıldığı, Ak Sigorta A.Ş. dışındaki davalıların tacir olmadığı, davanın ticari işletme ile ilgili olmadığı, taraflar arasında bir ticari ilişkinin bulunmadığı sabit olduğundan; görev hususu kamu düzenine ilişkin olup mahkemece resen gözetilecek olup, HMK’nun 114/1-c maddesi gereğince mahkemenin görevli olması dava şartı olarak kabul edildiğinden, açılan dava nisbi ticari dava yahut mutlak ticari dava olmadığından dava şartı gerçekleşmemiş olup HMK’nun 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğu sebebiyle davanın görev yönünden usulden reddine” dair görevsizlik kararı verilmiştir.
Gebze 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; “Davacılar tarafından davanın davalılar …, … ve Ak Sigorta AŞ. aleyhine Gebze Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben yazılan dilekçeyle açıldığı, dosuanın Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesine tevzi edildiği, Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22/06/2020 tarihli, 2020/78 Esas, 2020/78 Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek dosyanın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiği, bunun üzerine dosyanın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/738 Esas sırasına kaydedildiği ve sözkonusu dosyada düzenlenen 07/12/2020 tarihli tensip tutanağı ile davalılar … ve … yönünden dosyanın terfrikine karar verildiği, davalılar … ve … yönünden tefrik edilen davanın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/782 Esas sırasına kaydedildiği ve Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/782 Esas sayılı doyasında görevsizlik kararı verildiği, söz konusu görevsizlik kararının daha önce Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından görevsizlik kararı verildiği dikkate alınarak karşı görevsizlik niteliğinde olduğu ve mahkemeler arasında olumsuz görev uyuşmazlığı oluştuğu bu nedenle dosyanın mahkememize gönderilmeden önce yargı yerinin belirlenmesi amacıyla Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi”na dair karar verilmiştir.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince; “Gebze 7.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 25/03/2021 tarih ve 2021/40 Esas, 2021/97 Karar sayılı gönderme kararı ile; davacılar tarafından davanın davalılar …, … ve Ak Sigorta AŞ. aleyhine Gebze Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben yazılan dilekçeyle açıldığı, dosyanın Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesine tevzi edildiği, Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22/06/2020 tarihli, 2020/78 Esas, 2020/78 Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek dosyanın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiği, bunun üzerine dosyanın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/738 Esas sırasına kaydedildiği ve sözkonusu dosyada düzenlenen 07/12/2020 tarihli tensip tutanağı ile davalılar … ve … yönünden dosyanın terfrikine karar verildiği, davalılar … ve … yönünden tefrik edilen davanın Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/782 Esas sırasına kaydedildiği ve Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/782 Esas sayılı doyasında görevsizlik kararı verildiği, söz konusu görevsizlik kararının daha önce Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından görevsizlik kararı verildiği dikkate alınarak karşı görevsizlik niteliğinde olduğu ve mahkemeler arasında olumsuz görev uyuşmazlığı oluştuğundan bahisle dosyanın mahkemelerine gönderilmeden önce yargı yerinin belirlenmesi amacıyla Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi gerektiği belirtilerek dosyanın Mahkememize gönderilmesine kesin olarak karar verilmiş ise de; Mahkememizin 2020/782 Esas 2020/752 Karar sayılı ilamı ile Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22/06/2020 tarih 2020/78 Esas, 2020/78 Karar sayılı ilamı arasında olumsuz görev uyuşmazlığı çıkmadığı, zira Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22/06/2020 tarih 2020/78 Esas, 2020/78 Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine dosyanın Mahkememizin 2020/738 Esas sırasına kaydının yapıldığı, davalı sigorta yönünden belirtilen esas sırasından karar verilmesi gerektiğinden, davalı gerçek kişiler yönünden dosyanın tefrik edilerek 2020/782 Esas sırasına kaydedildiği, uyuşmazlığın tarafları ve niteliği değişmiş olmakla dava mutlak ticari dava olarak nitelendirilemeyeceğinden ve bu halde Mahkememizce verilen 2020/782 Esas 2020/752 Karar sayılı ilamın, Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22/06/2020 tarih 2020/78 Esas, 2020/78 Karar sayılı ilamına karşı görevsizlik kararı mahiyetinde olmadığı anlaşılmış ise de; Gebze 7.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 25/03/2021 tarih ve 2021/40 Esas, 2021/97 Karar sayılı gönderme kararı kesin nitelikte olduğundan ve Mahkememizce bu aşamada yapılacak bir işlem bulunmadığından dosyanın yargı yerinin belirlenmesi amacıyla Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili istinaf dairesine resen gönderilmesine” dair hüküm kurulmuştur.
Gebze 7. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi arasında verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize görevli mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir. Bu nedenle dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede:
Dava; ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan tazminat istemine ilişkindir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1483/1 maddesinde; sigortacıların diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere faaliyet gösterdikleri dalların kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınamayacakları belirtilmiş, aynı kanunun 4/1-a maddesinde; tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın, TTK’da öngörülen hususlardan doğan hukuk davalarının ticari dava sayılacağı düzenlenmiştir. TTK’nın 5. Maddesi ise; aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemelerinin, tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda; Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince davalılar Sami ve Anıl hakkında açılan davanın tefrik edilerek Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verildiği, asıl davada Ak Sigorta Şirketinin de davalı olarak gösterildiği, mahkemeler arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığının davanın ticari dava niteliğinde olup olmadığı noktasında toplandığı anlaşılmaktadır.
Bu belirlemelere göre; haksız fiil teşkil eden trafik kazasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat isteklerine ilişkin olarak, başlangıçta davacılar tarafından araç sürücüsü ve maliki olan gerçek kişi diğer davalılar ile birlikte ZMMS sigortacısı olan sigorta şirketine karşı birlikte dava açılmıştır. Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında görevli mahkeme, genel hukuk mahkemesi olan asliye hukuk mahkemesi ise de; dava, gerçek kişiler ile birlikte karşı tarafın ZMMS yaptırdığı sigorta şirketine karşı da açıldığı için, davalı sigorta şirketi sigorta poliçesi nedeniyle sorumlu tutulmuş olup, zorunlu sigortalar TTK’nın 1483 ve devamı maddelerinde düzenlendiğinden, TTK’nın 4/1-a ve 5. maddeleri gereğince başlangıçta açılan bu davada asliye ticaret mahkemesi görevli olacaktır.

Aynı davada; bir kısım davalar hakkında genel mahkemenin, diğer davalılar hakkında ise uzman olan özel mahkemenin görevli bulunması halinde, uyuşmazlık aynı olaydan kaynaklanıyor ve zarar tek ise ya da taleplerden birisi yönünden verilecek karar diğerini doğrudan ilgilendirecek nitelikte bulunuyorsa, söz konusu özel mahkeme ile genel mahkeme arasında yargılama usulüne ilişkin esaslı farklılıklar bulunmaması kaydıyla, bütün taraflar ve talepler yönünden uzman olan özel yetkili mahkemece yargılama yapılarak uyuşmazlığın çözülmesi gerekir. Bu husus, hukukun öngörülebilir olmasının, usul ekonomisinin ve davaların makul süre içinde bitirilmesi yükümlülüğünün de gereğidir.
O halde; gerek araç sürücüsü ve maliki, gerekse de sigorta şirketinin sorumluluğu aynı maddi olaydan kaynaklanmış ve taleplerden birisi yönünden verilecek karar diğerini doğrudan ilgilendirecek nitelikte olmakla, davaların birlikte görülmesi zorunludur. Bütün talepler yönünden uyuşmazlığın özel mahkeme olan asliye ticaret mahkemesince çözüme kavuşturulması gerekir.
Her ne kadar, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince sigorta şirketine yönelik dava tefrik edilmiş ve o dava ile ilgili karar verilmiş olsa bile, davalı sigorta şirketi ile araç sürücüsü ve malikine karşı başlangıçta birlikte açılan, ancak sonrasında tefrik edilen davalar arasında bağlantı olduğu, biri hakkında verilecek kararın diğerini etkileyeceği kuşkusuzdur. Mahkemece, birlikte görülmesi gereken davaların sonradan tefrik edilmesi, göreve ilişkin kuralları değiştirmez. Hal böyle olunca, usul ekonomisi ve daha isabetli bir karar verilmesi açısından, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından sonuçlandırılması gerektiğine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 25/11/2021 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 25/11/2021


Başkan


Üye


Üye


Katip

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır