Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2022/985 E. 2023/895 K. 14.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2022/985
KARAR NO : 2023/895

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22.12.2021
NUMARASI : 2015/628 Esas – 2021/777 Karar

İSTİNAF YOLUNA
BAŞVURAN DAVACILAR : 1-…- …
2-… – …
3-… – …
4-… – …
VEKİLİ : Av. …-…

İSTİNAF YOLUNA
BAŞVURAN DAVALI : 1 -ALLİANZ SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLLERİ : Av. …-…
Av. …-…
Av. …-…
İSTİNAF YOLUNA
BAŞVURAN DAVALI : 2 -EFE TUR TAŞ.PET.TUR.SAN.LTD.ŞTİ.
VEKİLİ : Av. …-…

İHBAR OLUNAN : 1 -CORPUS SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLLERİ : Av. ….
Av. …-…

İHBAR OLUNAN : 2 -GÜNEŞ SİGORTA A.Ş.
VEKİLİ : Av. …-…

İHBAR OLUNAN : 3 -NEOVA SİGORTA AŞ
VEKİLİ : Av. …-…

DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazm.)

BAŞVURU TARİHİ : 07.04.2022-22.04.2022
İSTİNAFA GELİŞ TARİHİ : 30.05.2022
KARAR TARİHİ : 14.06.2023
YAZIM TARİHİ : 14.06.2023

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyadaki tüm belgeler ve dairemiz üyesi tarafından hazırlanan raporlar incelendi. Davanın dairemizin görev alanına girdiği, ilk derece mahkemesi kararının kesin olmadığı, istinaf başvurusunun süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirildiği anlaşılmakla;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacılar vekili dava dilekçesinde; 19.09.2013 tarihinde sürücü …’ın sevk ve idaresindeki Efe Tur A.Ş’ne ait … plakalı otobüste yolcu konumunda bulunan …’un yaşanan trafik kazası sonucu vefat etmesi neticesinde kardeşleri …, … ve … ile anneleri …’in …’u kaybetmeleri sebebiyle desteğinden yoksun kaldıklarını, kaza anında otobüsün Allianz Sigorta A.Ş’ den sigortalı olduğunu beyan ederek; davacı … için şimdilik 100,00 TL maddi, 75.000,00 TL manevi tazminat, davacı … için şimdilik 100,00 TL maddi, 45.000,00 TL manevi tazminat, davacı … için şimdilik 100,00 TL maddi, 45.000,00 TL manevi tazminat, davacı … için şimdilik 100,00 TL maddi, 45.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 400,00 TL Destekten Yoksun Kalma Tazminatı ile toplam 210.000,00 TL manevi tazminatın (manevi tazminat talebi yönünden davalı sigorta şirketi hariç) olay tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davacı tarafça maddi tazminat talebi bilirkişi raporu doğrultusunda, davacı … için 159.207,30 TL, davacı … için 231.115,90 TL, davacı … için 231.115,90 TL, davacı … için 231.115,90 TL olarak ıslah edildiği anlaşılmıştır.
Davalı Efe Tur Taş.Pet.Tur.San.Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde; kaza nedeni ile herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacıların destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminata ilişkin taleplerinin fahiş olması nedeniyle sebepsiz zenginleşmeye mahal verebilecek nitelikte olduğunu, sürücü …’ın kazada kusurunun bulunmağığını, KTK’nun 86/1 maddesi gereği …’un sorumluluğuna gidilmesinin hukuken mümkün olmadığını, Afyonkarahisar 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/86 esas sayılı ceza dosyasının işbu dava dosyası için bekletici mesele teşkil ettiğini, destekten yoksun kalma tazminatının talep edilebilmesi için gereken koşulların oluşması gerektiğini, şayet sorumluluk doğar ise aracın sigortlalandığı sigorta şirketi olan Neova Şirketi A.Ş’den talep edilmesi gerektiğini, davanın Negova Şirketine ihbarının gerektiğini, talep edilen 210.000,00 TL manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Neova Sigorta A.Ş vekili cevap dilekçesinde; davada kendilerinin ihbar edilen olduklarını, HMK uyarınca taraf olmadıklarından aleyhe doğrudan hüküm kurulamayacağını, sigortalının aleyhine karar kurulabileceğini, sigortalı da ihbar hükümleri dahilinde şartlar gerçekleşmiş ise rücu hakkına sahip olunacağını, kabul anlamına gelmemekle beraber; Ulaştırma Bakanlığından … plakalı aracın taşıt kartı ve yetki belgelerinin sorulmasını, Zorunlu Karayolları Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları uyarınca yolcu “taşıtı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında, taşıtta bulunan yolcu biletli kişileri” ve yolcu bileti ise taşımacı ile yolcu arasında akdedilen, 4925 sayılı Kanuna ilişkin yönetmelikte belirtilen şartları ihtiva eden ve yolcuya verilmesi zorunlu olan belgeyi ifade ettiğini, bu nedenle davacıların müteveffanın araçta yolcu olduğunu ispat etme zorunluluğunun bulunduğunu, işbu davanın davacı müteveffanın kardeşlerinin Destekten Yoksun Kalma Tazminatı talep edemeyeceklerini, davacı tarafın, sigortalının kusurunun ispatının gerekliliği, ceza davasının sonucunun beklenmesi gerektiğini, davacının kaza sonucu elde ettiği gelir ve tazminatların mahsup edilmesi gerektiğini, teminatın tek, hasar görenlerin birden fazla olması durumunda KTK’nun 96. Maddesi gereğince teminatın paylaştırılması gerektiğini, şirketin sigortalısına karşı sorumluluğunun ihbar tarihinden itibaren başlayacağını, şirketin sorumluluğunun 250.000,00 TL poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, kendilerinin ihbar edilen olup, davalı taraf olmamaları nedeni ile haklarında doğrudan hüküm kurulmamasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesi tarafından Maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile davacı … için 159.207,30 TL maddi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılar açısından kaza tarihi olan 19.09.2013 tarihinden itibaren, sigorta şirketi açısından ise (poliçe teminat limiti ile sınırlı olmak üzere) dava tarihi olan 23.06.2015 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, davacılar …, … ve … açısından açılan maddi tazminat davalarının reddine,
Manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile davacı … için 60.000,00 TL, davacı … için 35.000,00 TL, davacı … için 35.000,00 TL, davacı … için 35.000,00 TL manevi tazminatın 19.09.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Efe Tur Taş. Pet. Tur. San. Ltd. Şti.’den tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Yerel mahkemenin bu kararına karşı davacılar vekili, davalı Allinaz Sigorta A.Ş vekili ve davalı Efe Tur Taş.Pet.Tur.San.Ltd.Şti. Vekili tarafından ayrı ayrı istinaf yoluna başvurulmuştur.
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; Öncelikle maddi tazminat bakımından söz konusu kararda, … dışındaki davacıların (ki kendileri desteğin kardeşleridir) yetişkin olduğu, herhangi bir şekilde bakıma muhtaç olacak nitelikte olmadıkları, mahkemeye sunulan müteveffa desteğin yapmış olduğu düzenli ve sürekli aktif tasarruflara dair delillerin kardeşlere destek olduğu hususunu ispata yeterli olmadığı/olağan hediyeleşme kapsamında bakılması gerektiği belirtilerek reddedildiğini, her ne kadar kardeşlerin birbirine karşı kural olarak bakım görevi yoksa bile bir kardeşin diğer kardeşe eylemli, düzenli ve sürekli olarak yardım etmesi halinde, bu kardeş diğerinin desteği sayılacağını, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 364/1. maddesinde “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür.” düzenlemesine, aynı maddenin 2. fıkrasında ise “Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır.” düzenlemesine yer verildiğini belirterek maddi tazminat taleplerinin tüm davacılar yönünden kabulüne karar verilmesini talep ettiklerini, manevi tazminat yönünden ise hükmolunan manevi tazminat miktarlarının düşük olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın talepleri doğrultusunda kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Allianz Sigorta A.Ş vekili istinaf dilekçesinde; dava açılmadan önce sigorta şirketine başvuru şartı yerine getirilmediğinden dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddi gerektiğini, kazaya karışan aracın şehirlerarası taşımacılık yaptığını, zararın öncelikle zorunlu taşımacılık ve zorunlu ferdi koltuk sigorta poliçesinden karşılanması gerektiğini, 2918 sayılı KTK uyarınca Genel Şartlar ile belirlenen TRH-2010 mortalite tablosu ve %1,8 teknik faiz oranı esas alınması gerektiğini, teknik faiz %0 esas alınarak hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu, müteveffanın sigortalı araç içerisinde yolcu olduğunu ve kaza sırasında emniyet kemeri takıp takmadığı hususunun araştırılarak şartların varlığı halinde tazminattan %20 oranında müterafik kusur indirimi uygulanması gerektiğini, bilirkişi raporunda aracın ferdi kaza sigortası kapsamında hak sahiplerine yapılan ödemelerin güncellenmiş tutarları hesaplanmış ise de bu tutarların davacılar lehine hesaplanan tazminat tutarından düşülmediğini, bu durumun sebepsiz zenginleşmeye sebebiyet vereceğini belirterek usul ve sayaya aykırı ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Efe Tur… Ltd.Şti. Vekili istinaf dilekçesinde; davanın 22.06.2015 tarihinde kısmi alacak davası olarak açıldığını, davacı vekilince 21.03.2017 tarihinde ıslah edildiğini, dava tarihinde ve ıslah tarihinde zaman aşımının dolduğunu, davanın reddi gerekirken ilk derece mahkemesince eksik ve hatalı karar verildiğini, … plakalı aracın Allianz Sigorta A.Ş nezdinde kaza tarihinde manevi tazminatı da kapsar şekilde sigortalı olmasına rağmen ilk derece mahkemesi tarafından manevi tazminata ilişkin hüküm kurulurken sigorta şirketi hakkında hüküm kurulmamasının hatalı olduğunu, gerekçeli karar içeriğinde gerekçeye yer verilmeksizin bilirkişi raporuna atıf yapılarak davalı şirket aleyhine hüküm verilmesinin hatalı olduğunu, gerekçesi açıklanmaksızın karar verilmesinin adil yargılanma hakkına aykırı olduğunu, 2918 sayılı KTK madde 90’da yapılan değişiklikle birlikte işleyecek dönem gelir hesaplamalarında prograsif rant yöntemi yerine %1,8 teknik faiz iskonto oranına göre hesaplama yapılması gerektiğini, dosya kapsamında yapılan ve hükme esas alınan hesaplamada yasada yapılan değişiklik göz önünde bulundurulmadığını, eksik ve hatalı bilirkişi raporu esas alınarak verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, müteveffa için gelir hesabı yapılırken net gelir üzerinden hesaplama yapılması gerekmekteyken, hükme esas alınan raporda yapılan hesaplamada yıllık ortalama net asgari ücret yerine, Ocak ayı asgari ücretine göre hesaplama yapılmasının hatalı olup davacıların haksız zenginleşmesine neden olacağını, destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilmesi için müteveffa ile davacılar arasında “gerçek” bir destek ilişkisi olması ve bu desteğin “eylemli” ve “düzenli” olması gerektiğini, bir defaya mahsus yapılan yardımların yahut akrabalık ilişkisi dolayısıyla yapılmış olan geçici nitelikteki yardımların varlığı iddiasıyla destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilmesi mümkün olmadığını, bu nedenle davacı … için maddi tazminat talebinin kabul edilmesi hukuka aykırı olduğunu, koltuk ferdi kaza sigortası kapsamında müteveffanın vefatı nedeniyle davacılara sigorta tarafından yapılan ödemelerin davalı adına yapıldığının kabulü ile bu ödemelerin TBK’nun 55. maddesi uyarınca “ifa yerine ödeme” olduğu kabul edilerek davacılara yapılan ödemenin güncellenen tutarlarının tazminattan tenzili gerekmekteyken hatalı şekilde karar verilmesi hukuka aykırı olduğunu, ilk derece mahkemesi kararını kabul anlamına gelmemekle birlikte; müteveffanın kaza anında emniyet kemeri takmamış olması nedeniyle maddi ve manevi tazminata karar verilirken müterafik kusur indirimi uygulanması gerekirken bu husus göz ardı edilerek hüküm kurulması hatalı olduğunu, mahkemece hükmolunan manevi tazminat miktarlarının fahiş olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince davacıların desteğin davalı firmaya ait araçta yolcu olarak bulunduğu sırada gerçekleşen kaza nedeniyle ölümü sonucunda davalı işleten şirketin sorumluluğuna gidilmesinde bir aykırılık bulunmamakla birlikte, aracın kaza tarihini kapsar şekilde ihbar olunan Neova Sigorta şirketi nezdinde zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası ile sigortalı olduğu tespit edilmiş olmasına rağmen sıralı sorumluluk gereği doğrudan davalı trafik sigortacısının sorumlu tutulması yerinde değildir.
Kabule göre davacılardan …’nin karar tarihinden sonra 27.06.2022 tarihinde hayatını kaybettiği dikkate alındığında ölüm tarihine kadar tazminat miktarının hesaplanıp hüküm altına alınması gerekir.
Ayrıca kazanın gerçekleştiği tarih, tarafların sosyal ve ekonomik durumu ve paranın satın alma gücü gözetilerek takdir edilen manevi tazminat miktarının bir miktar fazla olduğu değerlendirilmiştir.
İlk derece mahkemesinin yaptığı yargılama ve verdiği kararda tespit edilen ve yukarıda belirtilen eksiklik ve hatalar dairemizce HMK’nun 353/1-a-6 maddesi kapsamında, delillerin toplanmasında ve değerlendirilmesinde eksiklik olarak nitelendirildiğinden, tarafların sair istinaf nedenleri incelenmeksizin taraf vekillerinin istinaf taleplerinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına tespit edilen eksikliklerin giderilerek yeniden bir karar verilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurularının KABULÜ İLE, Kocaeli 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22.12.2021 tarihli, 2015/628 Esas ve 2021/777 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Kocaeli 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
3-Peşin alınan istinaf karar harçlarının talep halinde yatırana iadesine,
4-Tarafların istinaf başvurusu için yaptığı giderlerin esas hakkında verilecek kararda değerlendirilmesine, harcanmayan istinaf gider avansının yatıranlara iadesine,
5-Karar tebliği, harç ve avans iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.362/1-g maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 14.06.2023

Başkan …
e-imzalıdır

*Üye …
e-imzalıdır

Üye,,,
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır

*İşbu evrak 5070 sayılı Kanunun 5. Maddesi gereğince Güvenli Elektronik İmza ile imzalanmıştır*