Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2022/579 E. 2022/443 K. 28.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA BAM 1. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/579
KARAR NO : 2022/443
KARAR TARİHİ : 28/03/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/09/2021
NUMARASI : 2021/168 Esas – 2021/14 Karar
DAVACI : … -… – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … …
VEKİLİ : Av. … –
DAVANIN KONUSU : Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
DAVA TARİHİ : 13/09/2021
İLAM YAZIM TARİHİ : 28/03/2022

“Davalı vekilinin” istinaf başvurusu üzerine Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/168 Esas – 2021/14 Karar sayılı kararı ile dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 16/08/2021 tarihli Sakarya Arıcılar Birliği olağan Genel Kurulu birliğin kuruluş ve çalışma esaslarını düzenleyen Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması Hizmetleri Hakkında Yönetmelik ve Arı Yetiştiricileri Birliği Ana Sözleşmesi’nde gösterilen usul ve esaslara aykırı olarak düzenlendiğini, Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’in 18. Maddesi ve Arı Yetiştiricileri Birliği Ana Sözleşmesi’nin 27. Maddesinde genel kurul toplantısının ilanı ve üyelere genel kurul çağrısının nasıl yapılması gerektiğinin düzenleme altına alındığını, ilgili maddelerde düzenleme altına alındığı üzere genel kurulun yapılacağı tarihten en az 30 gün önceden toplantı ilanı ve gündemi yerel bir gazetede yayımlandığını ve birliğin internet sitesi var ise burada ilan edildiğini, ekte sunulan Sakarya Arıcılar Birliğine ait internet sitesinden alınan ekran görüntüsünden de anlaşılacağı üzere gerekli çoğunluğun sağlanamadığı 30/07/2021 tarihinde yapılmış olan ilk olağan genel kurul toplantısının ilanının 10/07/2021 tarihinde birliğin internet sitesinde yayımlandığını, bu toplantıda üye tam sayısının salt çoğunluğu sağlanamadığından 16/08/2021 tarihli ikinci genel toplantısının yapıldığını, söz konusu toplantıya ilişkin olarak birlik internet sayfasında toplantı gün ve saatinden en az 30 gün önce yayınlanması gereken toplantı ilanının toplantıya 20 gün kala ilan edilerek mevzuatta aranan sürelere riayet edilmediğini, usul ve yasaya aykırı şekilde toplantı ilanı yapıldığını, ayrıca Birlik Ana Sözleşmesinin 27. Maddesinde ”tebligata elverişli bir elektronik adres veya iletişim numarası vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen asıl üyeye, elektronik yolla tebligat yapılabilir” düzenlemesi mevcut olduğunu, mevcut yönetim kurulunun elektronik mesaj göndermek suretiyle üyelerin bir kısmının toplantıdan haberdar olmasını sağlamışsa da davacı gibi kendilerine muhalif olan üyelerin toplantıdan haberdar olmalarını sağlayacak bilgilendirme mesajlarını da bu üyelerine göndermediğini yahut toplantıya 3-4 gün gibi kısa bir zaman kala gönderildiğini, davacının askı kağıtlarının birlik merkezinde askıya çıkarılmadığını ve askıda yayımlanması gereken genel kurula katılacak üyelerden oluşan hazır bulunanlar listesinin kendisine talep etmesine rağmen verilmediğine ilişkin olarak birlik yönetimi hakkında Sakarya İl Tarım Müdürlüğüne de şikayette bulunduğunu, iptali istenen 16/08/2021 tarihli genel kurulda divan başkanı birlik üyeleri arasından seçilmediğini, genel kurula sonrada Bolu Arıcılar Birliği Başkanı olduğunu öğrendikleri ve mevcut birlik başkanının yakın arkadaşı olan İsmail Önalan’ın başkanlık ettiğini, yine ilgili genel kurulun iptalini gerektirir bir başka hususun toplantıya katılan ve oy kullanma hakkında haiz asil birlik üye sayısının 203 kişi iken, toplantı anında toplantı salonunda bulunan kişi sayısının 300’ün üzerinde olduğunu, kapalı zarf usulüyle yapılan başkanlık seçimi sonuçlarından da anlaşılacağı üzere genel kurula oy kullanma hakkında haiz toplam 203 asil üye katıldığını, her ne kadar başkanlık başkanlık seçimi kapalı zarf usulüyle yapılmış olsa da genel kurul esnasında ibra da dahil olmak üzere bir çok hususta üyeler el kaldırmak suretiyle oylamalara katıldığını ve bu yöntemle karar alındığını, 16/08/2021 tarihli Sakarya Arıcılar Birliği Olağan Genel Kurulunun ve genel kurulda alınan tüm kararların (birlik başkanı seçimi-mevcut birlik yönetiminin ibrası ve diğer) iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dairemizce dosyanın incelenmesinde; ilk derece mahkemesince davalıya dava dilekçesinin tebliğ edilmemiş olduğu görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/168 Esas – 2021/14 Karar sayılı kararı ile; mahkememizin görevsizliğine, davanın görev yönünden reddine, HMK’nın 20. maddesi gereğince, karar verildiği anda kesin ise tebliğ tarihinden, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize başvurulduğunda dosyanın görevli Sakarya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekilinin dosyaya sunmuş olduğu 18/10/2021 tarihli istinaf başvuru dilekçesinde özetle; “aşağıda izah edeceğimiz üzere işbu görevsizlik kararı usul ve yasaya aykırı olup kaldırılması gerekmektedir. Öncelikle, dava dilekçesi tarafımıza tebliğ edilmemiş olup bu nedenle davaya yönelik usul ve esasa yönelik itirazlarımız bakidir. Bu nedenle işbu görevsizlik kararına ilişkin itirazlarımız davacı yan tarafından kazanılmış hak sayılamaz. Buna ilişkin bu aşamada davanın esasına yönelik itirazlarımızı, istinaf incelemesi neticesinde görevsizlik kararının denetlenmesi ve akabinde verilecek karar sonrası tarafımıza dava dilekçesinin tebliği ile cevaplarımızı bildireceğimizi bu aşamada belirtmek isteriz.
Her ne kadar yönetmelik madde 24 gereğince genel kurul kararlarının iptali davası asliye hukuk mahkemesinde açılacağı belirtilmişse de, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu madde 53’te kooperatif merkezinin bulunduğu yer mahkemesine başvurulabileceğinin düzenlendiği, Her ne kadar yukarıda bahsi geçen yönetmelikte asliye hukuk mahkemesinde dava açılabileceği düzenlenmiş ise de, Kooperatifler Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve yukarıda sunduğumuz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı birlikte değerlendirildiğinde, kooperatif şirket merkezinin olduğu yerde asliye ticaret mahkemesi bulunması halinde asliye hukuk mahkemesinde dava açılamayacağı (yönetmeliğin kanuna aykırı olamayacağı açık olmakla) görülmektedir.” şeklindeki istinaf sebepleriyle ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, istinaf incelemesi neticesinde ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına, neticeten davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; genel kurul karanının iptali (birlik genel kurul kararının iptali) istemine istemine ilişkindir.
Dava dosyasının istinaf kanun yolu incelemesini yapan Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi olarak tarafımızca dava dosyasında 6100 s. HMK’ nun 355. maddesinde; “(1) İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir.” hükmü ile 6100 s. HMK’ nun 357/1.. maddesinde ise; “(1) Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinde karşı dava açılamaz, davaya müdahale talebinde bulunulamaz, davanın ıslahı ve 166 ncı maddenin birinci fıkrası hükmü saklı kalmak üzere davaların birleştirilmesi istenemez, bölge adliye mahkemesince resen göz önünde tutulacaklar dışında, ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar dinlenemez, yeni delillere dayanılamaz.” hükmü gereğince sınırlı olarak ve re’sen kamu düzeni yönünden inceleme yapılmıştır.
Davanın yasal dayanağı 5996 s. Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğinin ilgili maddeleridir.
Davacı S…K ve Z… U… vekili Avukat N… D… tarafından, davalı Tokat İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanlığı aleyhine 31/10/2011 gününde verilen dilekçe ile genel kurul kararının iptalinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 14/05/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 06/06/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi. (Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 2017/663 Esas – 2017/371 Karar)
Somut olayda; ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davacının davasının (((açılan dava; Genel Kurul Karanının iptali ( Birlik Genel Kurul Kararının İptali) istemine ilişkindir. Bilindiği üzere 26.08.2016 tarihli ve 29813 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Islah amaçlı Hayvan Yetiştirme Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, illerde bu yönetmelik kapsamında birliklerin kurulduğu sabittir. Aynı şekilde davalı birliğinde kurulmuş olduğu ve tüzel kişiliğinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Resmi Gazetede yayınlanan Yönetmelik incelendiğinde, birliğin amacının Hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla; koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi birlik ve merkez birliklerinin kurulması, işleyişi, görevleri, yönetimi ve denetimleriyle ilgili usul ve esasları belirlemek olduğu, amacın ticari bir teşekkül kurmak olmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davalı birliğin mesleki destek amacıyla kurulmuş olduğu, ticari nitelikte olmadığı anlaşılmaktadır. Birliğin ticari teşekkül olmaması karşısında, davanın TTK’nun 4.maddesinde düzenlenen ticari nitelikte bir dava olmayıp, davalı hakkında açılan iş bu davanın HMK kapsamında genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemelerince görülmesi gereken bir dava olduğu anlaşılmakla, görev kamu düzenini ilgilendirdiğinden mahkememizce re’sen görev hususu değerlendirilmiş ve aşağıdaki şekilde karar verilmiştir (Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 2015/14593 esas, 2015/14876 Karar sayılı ilamı, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2018/2623 esas 2018/2374 karar sayılı ilamı) gerekçeleriyle))) dava şartı yokluğundan usulden reddine, görevli Sakarya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiş olduğu, her ne kadar davalı vekilince yukarıda açıklanan istinaf sebepleri ile ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi talep edilmiş isel de, iddia, savunma, mahkeme ilamları ve de tüm dava dosyası kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 2015/14593 Esas – 2015/14876 Karar, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 2017/663 Esas – 2017/3711 Karar sayılı ilamlarında da açıklandığı üzere; eldeki davaya bakmakla görevli mahkemenin Sakarya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşıldığından davanın usulden reddine karar verilmiş olmasında usul ve esas ve de dosya kapsamı/içeriği yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmadığı anlaşılmakla davalı vekinin istinaf sebepleri dairemizce yerinde görülmemiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere)
1)-Davalı vekilinin Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/168 Esas – 2021/14 Karar sayılı kararının kaldırılmasına yönelik istinaf kanun yolu başvurularının 6100 s. HMK’nun 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)-İstinaf talebi reddedildiğinden davalıdan alınması gereken 80,70 TL istinaf maktu karar harcından peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile eksik alınan 21,40 TL harcın davalıdan alınarak Maliye Hazinesine GELİR KAYDINA, (ancak harç terkin sınırı altında kalması nedeniyle maliye hazinesine “harç tahsil müzekkeresi” yazılmasına YER OLMADIĞINA)
3)-İstinaf eden davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin davalı üzerine BIRAKILMASINA,
4)-Kullanılmayan ve artan istinaf gider avansının 6100 s. HMK’nun 333. maddesi uyarınca davalıya ilk derece mahkemesi tarafından İADESİNE,
5)-Kararın kesin olduğu dikkate alınarak, dairemiz kararının ilk derece mahkemesi tarafından taraflara “tebliğ”, “harç” ve “diğer işlemlerin” ilk derece mahkemesi tarafından YERİNE GETİRİLMESİNE,
6)-Kararın taraflara ilk derece mahkemesince TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 s. HMK’ nun 353. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 s. HMK’nun 362/1-c. bendi gereğince KESİN ((( (Değişik:22/7/2020-7251/39 md.) Yargı çevresi içinde bulunan ilk derece mahkemelerinin görev ve yetkisi hakkında verilen kararlar ile yargı yeri belirlenmesine ilişkin kararlar.))) olmak üzere OY BİRLİĞİ ile 25/03/2022 tarihinde karar verildi.


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır