Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/451 Esas – 2023/524
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/451 Esas
KARAR NO : 2023/524

BAŞKAN :…
ÜYE :…
ÜYE :…
KATİP : …
TALEP EDEN : …
VEKİLİ : …
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 17/08/2023
KARAR TARİHİ : 11/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 01/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; talep eden şirketin …. yıllarına ait e – defterlerine virüs bulaşması/bozulması sebebiyle ulaşılamadığını, talep eden şirketin e – defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşu ile anlaştığını, ticari defter ve e-fatura vs. kayıtları saklanması için hizmet aldığını, deftere ulaşılamaması sonucu hizmet alınan firmaya yapılan başvuruya defterlerin siber saldırıya uğradığı ve hack sonucu ulaşılamadığına şeklinde cevap verildiğini, bilirkişi incelemesiyle durumun tespit edilebileceğini, talep eden şirketin zayi olan …-… yıllarına aylarına ilişkin e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve e – defter uygulaması sistemine yeniden yüklenebilmesi için zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığı Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği (… Sıra No.lu Elektronik Defter Tebliği ile
güncellenmiş hali) ile e-Defter Uygulamasına dahil olan mükelleflere, Ocak/2020 dönemi itibaren e-
Defter ve bu defterlere ait berat dosyalarının (… Onaylı berat dosyalarının) ikincil kopyalarını
başkanlıklarının bilgi işlem sisteminde saklama zorunluluğunun getirildiği, e-Defter Uygulamasından
yararlanan mükellefler, http://www.edefter.gov.tr/anasayfa.html adresinden e-Defter Saklama Programını
indirmek sureti ile, yine aynı adreste yayımlanan e-Defter Saklama Kılavuzunda, e-Defter ve Berat dosyalarının ikincil kopyalarının sisteme yüklenmesi ile ilgili olarak yapılan açıklamalar doğrultusunda,
Ocak /2020 ve sonraki dönemlere ait e-Defter ve bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının
başkanlıklarının bilgi işlem sistemine yükleyebilmekte oldukları, E-Defter ve bunlara ilişkin berat dosyalarının
başkanlıklarının bilgi İşlem sistemine yüklenmesi ile ilgili olarak e-Defter Saklama Kılavuzunda belirtilen sürelerin dikkate alındığı, başkanlıklarının sistemlerinin kontrolü neticesinde; mezkur tebliğ kapsamında, mükellef kurumun
01.01.2019 tarihi itibariyle e-Defter uygulamasına tabi olduğu, …./…-…, …/…-… ve …/…-… e-
Defter beratlarını başkanlıklarının bilgi işlem sistemlerine yüklediği, …/… Kebir Defteri hariç olmak
üzere …. Yevmiye ve Kebir e-Defterlerinin ikincil kopyalarının sistemlerine yüklendiğinin görüldüğü, ikincil kopyalar konusunda mükellef kurumun başkanlıklarından herhangi bir
talebinin bulunmadığı şeklinde cevap vermiştir.
Talep edenin anlaşmalı olduğunu bildirdiği e – defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşu …. A.Ş.; talep eden şirket ile aralarında yapılan danışmanlık/hizmet sözleşmesinin olmadığını bildirmiştir.
…. Asliye Ceza Mahkemezinin …/…. esas sayılı dosyası kapsamında talep eden şirket yetkilisi hakkında defter ve belgeleri ibraz etmemek suçundan VUK 359/a-2 maddesi uyarınca yargılama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Talep, tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter, fatura ve kayıtların zayi olduğunun tespitine ve zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Talebin dayanağı 6102 sayılı TTK’nun 82/7. maddesi ile 19/10/2019 tarihli ve 30923 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan… Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 7. maddesinin 1 nolu bendidir.
TK nun 82/7 maddesinde ” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” denilmektedir.

TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için tacirin, bir taraftan defterlerin korunması için gereken dikkat ve özeni göstermiş olması, diğer taraftan ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olması zorunludur.
Yukarıda zikredilen Tebliğin “Diğer Hususlar” başlıklı 7. maddenin 1. bendi “e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin (talep edilecek bilgi ve belgeler e-Defter Uygulama Kılavuzunda açıklanır) ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-Defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-Defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verilir.” şeklindedir.
Aynı Tebliğin “e-Defter Dosyaları, … Dosyaları ve Muhasebe Fişlerinin Muhafaza ve İbrazı” başlıklı 4.4. Maddesinin 1-e bendinde ise” e-Defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde e-Defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde 1/1/2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesi zorunludur. e-Defter ve beratların teknik yeterliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta saklama izni verilen özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde muhafaza usulü ile muhafaza edilmesi sürecinde e-Defter uygulamasına dâhil olan mükellefler ve özel entegratörler tarafından uyulması gereken genel, gizlilik ve güvenliğe ilişkin usul ve esaslar, Başkanlık tarafından hazırlanarak edefter.gov.tr adresinde yayımlanan “e-Defter Saklama Kılavuzu”nda açıklanır. e-Defter ve berat dosyalarına ait ikincil kopyalarının bu fıkra uyarınca muhafazası için gerekli yükleme işlemlerinde bu Tebliğin (4.3.4) numaralı fıkrasında belirtilen süreler dikkate alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Talep eden 2017 ve 2018 yıllarına ait defterlerinin e defter olduğunu ve virüs bulaşması sebebiyle zayi olduğunu ileri sürmüş ise de gelen cevaplardan belirtilen tarihlerde adı geçen şirketin e-defter tutmadığı ve fiziki ticari defterlerin iddia edilen şekilde zayi edilmesinin söz konusu olamayacağı, yasada zayi belgesi verilmesi için gereken koşulların oluşmadığı anlaşılmakla talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
HMK’nın 320’nci maddesinin açık düzenlemesi karşısında mahkeme, basit yargılama usulüne tabi dava ve işlerde dilekçelere eklenen deliller yeterli görülürse davanın esası hakkında karar da verebilir. Dilekçeler aşamasının tamamlanmasından sonra, tarafların dilekçelerine ekledikleri ya da ilgili yerlerden getirtilmesini istedikleri delillerin toplanması ile mahkemece tarafların iddia ve savunmaları ile delilleri incelenmiş olacaktır. Bu nedenle ön inceleme duruşması yapılmadan dosya üzerinden, mevcut deliller ile dava şartları ve ilk itirazlardan başka davanın esası hakkında da karar verilmesi mümkündür. Bu şekilde dosya üzerinden karar verildiğinde, taraflara dava ve cevap dilekçesinin tebliği ile bu dilekçelerinde bildirdikleri deliller toplanmış olacağından, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğinden de söz edilemeyecektir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu …/…-… Esas …/.. Karar) .
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Talep eden tarafından karşılanan yargılama giderlerinin talep eden üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın talep halinde talep eden vekiline tebliğine, Karar tebliğ giderleri düşüldükten sonra artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; HMK 320 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(İki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.11/10/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır