Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/316 Esas – 2023/667
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/316 Esas
KARAR NO : 2023/667
HAKİM : ….
KATİP : ….
DAVACI : ….
VEKİLLERİ : ….
DAVALI : ….
VEKİLLERİ : ….
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/06/2023
KARAR TARİHİ : 21/12/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/01/2024
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı tarafın iddiaları: Davacı hakkında başlatılan Sakarya ….. İcra Dairesinin …./…. esas sayılı takip dosyasında davalı sigorta şirketi tarafından hakkında takip başlatıldığını, Sakarya ….. İcra Dairesi tarafından gönderilen ödeme emrine itiraz edemediğini, hakkında başlatılan icra takibinin kesinleştiğini, menfi tespit davalarının borç ödeninceye kadar açılabileceğini, davalının dava dışı üçüncü kişiye yapmış yapmış olduğu ödemeleri davacıdan rücu edemeyeceğini belirterek davalıya karşı borçlu olmadığının tespiti ile davalının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf; Davalı vekili süresinde cevap dilekçesi verdiği ve davacının bedelden sorumlu olduğundan bahisle davanın reddini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Davalının 3. Kişiye ödediği tazminatı davacıdan rücu edip edemeyeceği, Sakarya ….. İcra Dairesinin …./…. esas sayılı dosyasında davacının davalıya borçlu olup olmadığının tespiti hususlarında olduğu anlaşıldı.
Mahkememizce Türkiye Noterler Birliği’ne dava konusu edilen…. plaka sayılı ve ….plaka sayılı aracın kaza tarihi olan 08/12/2019 tarihindeki malik bilgilerinin gönderilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce Davalı …. Sigorta A.Ş.’ne dava konusu edilen 08/12/2019 tarihindeki kazaya ilişkin rücuen tahsil amacıyla başlatılan Sakarya …..İcra Dairesinin …./…. esas sayılı dosyasındaki takibe ilişkin, sigorta poliçesinin, hasar dosyasının, hasar dosyasına ait aktüerya/ekspertiz raporunun, yapılan ödemeye ilişkin belgelerin, takibe dayanak yapılan belgelerin mahkememize gönderilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Sakarya …..İcra Dairesi’nin …./…. esas sayılı takip dosyasına dayanak yapılan belgeler UYAP sitemi üzerinden mahkememizin iş bu esas sayılı dosyası arasına gönderilmiştir.
Mahkememizce Sakarya ….. Asliye Ceza Mahkemesi’nin …./…. esas sayılı dosyanın bir sureti UYAP sitemi üzerinden mahkememiz dosyası arasına gönderilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Sigortacının rücu hakkı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 95-(2) maddesinde düzenlenmiş olup, anılan maddede; “Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir” düzenlemesine yer verilmiştir.
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarının B.4. maddesinde sigorta ettirene rücu halleri düzenlenmiş olup, buna göre;
“-Tazminatı gerektiren olayın, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş olması,
-Tazminatı gerektiren olayın, aracın ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan veya geçerliliğini yitirmiş sürücü sertifikasına sahip ya da ehliyetine geçici/sürekli el konulmuş kimseler tarafından sevk edilmesi veya trafik kurallarının ihlali sonucunda meydana gelmiş olması,
-Aracın, uyuşturucu madde veya ilgili mevzuatta belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelmiş olması,
-Tazminatı gerektiren olayın, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş olması,
-Sigortalının rizikonun gerçekleşmesi halinde bu genel şartların B.1. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesinden dolayı zarar ve ziyan miktarında bir artış olması,
-Tazminatı gerektiren olayın aracın çalınması veya gasp edilmesi sonucunda olması halinde, çalınma veya gasp edilme olayında sigortalının kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğunun tespit edilmesi,
-Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halleri” rücu sebebi olarak kabul edilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarının, “Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı” başlıklı B.4.-(1) maddesinde; “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez. (Değişik:RG-2/2/2016-29612) Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda kazaya sebebiyet veren sigortalıya rücu edebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Söz konusu bu düzenlemeye göre; sigorta şirketi tarafından rücu istemi, akidi olan sigortalıya karşı ileri sürülebilecektir. Bir başka anlatımla, davacı sürücü … … ile sigorta şirketi arasında sözleşme ilişkisinin bulunmaması nedeniyle bu davacının davaya konu icra takibinde taraf sıfatı (husumet ehliyeti) bulunmamaktadır.(Benzer yönde Sakarya BAM 7. Hukuk Dairesinin 2021/1008 esas- 2022/569 karar sayılı ilamı) Bu nedenle davacının Sakarya …. İcra Dairesinin …/… esas sayılı takip dosyası nedeniyle borçlu olmadığı yönündeki davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Zorunlu trafik sigorta poliçesinde sigorta ettiren taraf dava dışı …. …. olup, davacı …. …. sadece sigortalı aracın kaza tarihindeki sürücüsüdür. Davalı sigorta şirketi basiretli bir tacir gibi K.T.K. ve ZMMS genel şartları düzenlemelerine göre sigorta poliçesinde taraf olan sigorta ettireni ve rücu şartlarını bilebilecek durumdadır. Buna rağmen davalı sigorta şirketinin sigortalısı yanında sürücü aleyhine de rücuen tazminat talepli icra takibi başlatması ve aralarında sözleşme ilişkisi olmadığı halde takibe girişmesi haksız olduğunu gösterir. Bu durumda mahkememizce İ.İ.K. hükümlerine göre davalı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesi (Bakınız Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2016/15204 esas—2019/6387 karar) gerekmiştir.
Davacı vekili ceza dosyasında yapılan yargılamada müvekkilinin aracı kullandığı yönünde tespit yapılımış ise de yeniden yargılama talebiyle dosyaya görüntü analizlerinin verildiğini, yeniden yargılanma ihtimalinin mevcut olduğunu, müvekkilinin araç sürücüsü olmadığını belirtmiştir. Davacı vekilinin ileri sürdüğü hususların ve ceza dosyasında yapılacak yargılamanın işbu dava dosyasının neticesini etkilemediği, davacının Zorunlu Trafik Sigorta poliçesinde sigorta ettiren taraf olmadığı anlaşılmış, davacının tanık dinletme talebinin reddine karar verilmiş, Sakarya ….. Asliye Ceza mahkemesi dosyasının istenilmesinden vazgeçilmiştir.
Hüküm: Gerekçesi Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile, davacının davalıya Sakarya ….. İcra Müdürlüğünün …./…. Esas sayılı takip dosyası nedeniyle borçlu olmadığının tespitine,
2-Asıl alacak miktarı olan 340.000,00-TL’nin %20 si oranında kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Yürürlükte Bulunan Yargı Harçları Tarifesi gereğince alınması gereken toplam 33.338,74-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 8.334,69-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 25.004,05-TL harcın davalıdan alınarak Hazineye İrad Kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 74.327,10-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 179,90-TL Başvuru Harcı, 8.334,69-TL Peşin/nisbi Harcı, 155,25-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 8.669,84-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Artan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin (e-duruşma vasıtasıyla) yüzünde, verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek karar verildi. 21/12/2023
Katip ….
e-imzalı
Hakim ….
e-imzalı