Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/261 E. 2023/501 K. 19.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/261 Esas – 2023/501
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/261 Esas
KARAR NO : 2023/501

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACILAR :….
VEKİLİ :Av. ….
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av…..

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/05/2023
KARAR TARİHİ : 19/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında alım satım konusunda anlaşıldığını, devir işleminin resmi olarak gerçekleşemediğini, karşı tarafın ayıplı hayvan teslim ettiğini, davalı tarafın davacı aleyhine yaptığı icra takibinin hukuka aykırı olduğunu, davalı ile davacı arasında mevcut ve geçerli bir borcun bulunmadığının tespitini, teminatsız yahut mahkemece belirlenecek teminat karşılığı ihtiyati tedbir kararı verilerek icra veznesine giren paranın davalıya ödenmemesini, …. İcra Dairesinin …./…. Esas sayılı haksız icra takibinin durdurulmasını, davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili süresinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; davacıların koyunlardaki ayıp iddiasının mesnetsiz olduğunu, davacıların koyunları teslim alırken veya teslim aldıktan itibaren yasal süresi içerisinde davalıya herhangi bir ayıp bildiriminde bulunmadıklarını, koyunların ölmesinin davacıların ihmalinden kaynaklandığını, davalının sorumluluğunun bulunmadığını, davanın görevli ve yetkili mahkemede açılmadığından usulden reddini, aksi takdirde esastan reddini, davacının %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine dair 08/05/2023 ve 18/05/2023 tarihli gerekçeli ara kararlar oluşturulmuştur.
…. İcra Dairesinin …./…. Esas sayılı dosyasının bir sureti celp edilmiştir.
…. Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği davacı …. …. …. esnaf ve sanatkarlar siciline kaydının bulunmadığını bildirmiştir.
…. Sanayi Odası davacı …. …. …. kaydına rastlamadıklarını bildirmiştir.
…. Ticaret Sicili Müdürlüğü davacı …. …. …. kaydına rastlamadıklarını bildirmiştir.
…. Vergi Dairesi davacı …. …. …. mükellefiyet kaydının bulunmadığını bildirmiştir.
…. Mal Müdürlüğü davalının kara yolu ile şehirler arası yük taşımacılığı faaliyetini yürüttüğü, 27/04/2016 tarihinde faaliyetini sonlandırdığını bildirmiştir.
…. Vergi Dairesi davacı …. …. 07/10/2022 tarihinden itibaren basit usul mükellef olarak faaliyete başladığı, 01/01/2023 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirildiği ve işletme esasına göre defter tuttuğu, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/A maddesine gereğince basit usul mükelleflerin 01/01/2021 tarihinden itibaren “kazançları basit usulde tespit olunan mükelleflerin Gelir Vergisi Kanununun 46’ncı maddesine göre tespit edilen kazançları gelir vergisinden müstesnadır” hükmü gereğince mükellefin 2022 takvim yılı için dairelerine matrahını bildirir herhangi bir beyanname vermediğinin tespit edildiğini bildirmiştir.
…. Vergi Dairesi davacı Usame Sofuoğlu’nun dairelerinde ticari, zirai veya serbest meslek faaliyet dolayısıyla mükellefiyet kaydının bulunmadığı, potansiyel mükellef olduğuna dair sicil dökümünü göndermiştir.
Sakarya Ticaret Sicili Müdürlüğü davacıların müdürlüklerinde herhangi bir kayıtlarına rastlamadıklarını bildirmiştir.
Tüm dosya ve kapsamına göre;
Dava, taraflar arasında yapıldığı belirtilen ve davalının da cevap dilekçesinde belirttiği koyun alışverişinden kaynaklanan, bu alışveriş nedeniyle verildiği ifade edilen senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti amacıyla İİK 72.maddesi doğrultusunda açılmış menfi tespit davasıdır.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re’sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
HMK’nın 2/1. maddesinde “Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.” hükmü yer almaktadır.
6102 sayılı TTK 16/1.maddesine göre Ticaret şirketleriyle, amacına varmak için ticari bir işletme işleten vakıflar, dernekler ve kendi kuruluş kanunları gereğince özel hukuk hükümlerine göre yönetilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri tarafından kurulan kurum ve kuruluşlar da tacir sayılırlar.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun TTK’nın 3. maddesinde bu kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiillerin ticari işlerden olduğu, 4. maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olmalı ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin bakacağı yönünde düzenleme olmalıdır. Anılan kanun hükmü gereğince davacı ile davalının Ticaret Kanunu anlamında tacir olduklarına dair bir delil bulunmamaktadır.Dosyaya sunulan ibraname gerçek kişiler arasında düzenlenmiştir.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı taraf, taraflar arasında hayvan ticareti yapılmış olup, hayvan satışı nedeniyle davalı tarafa 240.000,00 TL bedelli senet verdiklerini, 180.000,00 TL’nin ödendiğini, aldatıldığını öğrenmesi üzerine kalan kısmı ödemediğini, ayıplı satılan hayvanlardan dolayı borçlu olmadığını belirterek menfi tespit talebinde bulunmaktadır.
Davalı taraf ise taraflar arasında hayvan satma konusunda ticari ilişki bulunduğunu, davacının senetlere ilişkin tüm borcu ödemediğini ileri sürmüştür.
Davacı taraf, senedin davalı tarafa ödeme amacıyla verildiğini, temel ilişkinin hayvan alım-satımı olduğunu belirtmiş, davalı taraf da hayvan alışverişi yapıldığı konusunda herhangi bir itirazda bulunmamıştır. Esasen taraflar arasındaki ihtilaf, hayvan alış-verişinden kaynaklı borcun ödenip ödenmediğine ilişkindir. Bu durumda uyuşmazlığın TBK 207 ve devamı maddeleri gereğince çözüme kavuşturulacağı, uyuşmazlığın kaynağının hayvan alış-verişine dayalı olduğu, ticari dava niteliğinde bulunmayan uyuşmazlığın temel ilişkiye dayalı olarak çözümlenmesi gerekeceği (Emsal Yargıtay 20. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2016/8698E.- 2016/9227K.sayılı, 2016/2909E.- 2016/5380K. sayılı,2016/840E.- 2016/3181K.sayılı, 2015/7984 E.-2015/11593K.sayılı ilamı ) kanaatiyle görevsizlik kararı verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Her ne kadar ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuşsa da mahkememizin davaya bakmaya görevsiz olduğu anlaşılmakla tedbir kararının istinaf incelemesine gönderilmesine gerek duyulmamıştır.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, davanın HMK’nın 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereği görev dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Bu karara karşı süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak görevsizlik kararının kesinleşmesi halinde kararın kesinleştiği tarihten itibaren, karara karşı kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde, dosyanın görevli Sakarya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
3-Yukarıda belirtilen yasal süre içinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesinin talep edilmemesi halinde dosyanın resen ele alınarak verilecek ek kararla davanın açılmamış sayılacağı ve davacının yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edileceği hususunun İHTARINA,
Dosya incelendi.Araştırılacak başka bir husus kalmadığı anlaşıldı. Yargılamanın bittiği bildirildi. Açık yargılamaya son verildi.
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 19/09/2023

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim ….
e-imzalıdır