Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/226 E. 2023/398 K. 04.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/226 Esas – 2023/398
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/226 Esas
KARAR NO : 2023/398

BAŞKAN : ….
KATİP : ….

DAVACI : ….
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. ….
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/12/2021
KARAR TARİHİ : 04/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı 14/12/2021 kayıt tarihli dava dilekçesinde özetle; davalı adına kayıtlı …. …. Yapı Malzemeleri Ticaret adlı işyerinden Erenler (Sakarya) …. …. karşısındaki inşaatına hazır beton siparişi verdiğini, toplam borcunun 61.108,00 TL olduğunu, ödeme için 2 adet 37.000,00 TL tutarlı senet verdiğini, senetlerin 30/07/2021 ve 30/08/2021 vade tarihli olduklarını, her iki senedin de düzenleme tarihinin 29/06/2021 olduğunu, 30/08/2021 tarihli senedin bankaya verildiğini, bu senedin karşılığını bankaya yatırıp senedi aldığını, 24.100,00 TL borcunun kaldığını, bu parayı ödemek istediği zaman senedin tamamını istediklerini, kendisine karşı …. …..İcra Dairesi’nin …./…. Esas sayısında icra takibi başlatılıp 37.000,00 TL asıl alacak ve 2.071,49 TL işlemiş faiz talep edildiğini, takip konusu borcun 24.000,00 TL tutarını kabul ettiğini, fazlaya ilişkin kısmı kabul etmediğini belirterek …. …..İcra Dairesi’nin …./…. Esas sayılı icra takibinde talep edilen 14.182,00 TL (12.900,00 TL asıl, 2.071,49 TL işlemiş ticari faiz) tutarı yönünden borcu olmadığının tespitine, bu kısım için haksız icra tazminatının ödenmesine, yargılama giderlerinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili süresinde sunduğu 10/05/2023 Tarihli cevap dilekçesi ile; bonoların mal satışı karşılığı verildiğini üzerine malen kaydının bulunduğunu teslim edilmeme olgusunun davacı tarafça ispat edilmesi gerektiğinden bahisle eldeki davayı açtığını, davanın reddini talep ettiği anlaşılmıştır.
…….. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/02/2022 tarih …./…. Esas, …./…. …. sayılı dosyası verilen gönderme kararı ile mahkememize tevdii edildiğinden, mahkememizin …./…. Esas sayılı sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce görevsizlik kararı verilerek, karar kesinleştiğinde ve yasal süresi içerisinde talep edilmesi halinde dosyanın görevli Sakarya ….. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine, mahkememiz ile Sakarya…. Asliye Hukuk Mahkemesi arasında olumsuz görev uyuşmazlığı çıkmış olduğundan kararın istinaf edilmeksizin kesinleşmesi halinde HMK’nın 21. Maddesi gereği görevli mahkemenin belirlenmesi amacıyla dosyanın Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’ne resen gönderilmesine, dair karar verilmiştir.
Dosyanın merci tayini işlemleri yapılmak üzere Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’ne gönderilmiş olup, Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin 30/03/2023 Karar Tarihli, …./…. Dosya numaralı, …./…. Karar numaralı karar ilamı uyarınca; “6100 Sayılı HMK’nın 21 ve 22. Maddeleri gereğince Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin Yargı Yeri Olarak Belirlenmesine” şeklinde karar verilmiştir.
Dosya aslı mahkememizin yukarıda belirtilen (YENİ ESAS) 2023/226 Esas sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce Sakarya ….İcra Dairesi’nin …./…. Esas sayılı icra dosyasındaki güncel kapak hesabının ne olduğu hususunda mahkememize bilgi verilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı Uyap Sistemi Üzerinden dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce Sakarya Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne, Sakarya Ticaret Ve Sanayi Odası Başkanlığı’na, Sakarya Esnaf Ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanlığı’na davacı ve davalı tarafın tacir veya esnaf kaydı olup olmadığının, ticari işletmesinin bulunup bulunmadığı hususlarında mahkememize bilgi verilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevapları dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce dava tarihi olan 14/12/2021 Tarihi itibariyle davacı ve davalının; gelir vergisinden muaf olup olmadığı, Basit Usulde Götürü Usulde vergilendirilip vergilendirilmediği, son bildirdiği vergi matrahının ne olduğu, işletme usulünde defter tutup tutmadığı, tutuyorsa yürütülen faaliyetinin VUK’nun 177/l. Maddesinin 1 ve 3. Bendindeki limitlerinin yarısını veya 2. Bentteki limitin tamamını aşıp aşmadığının davacı ve davalı tarafın tacir olarak nitelendirilip nitelendirilmediği hususlarında mahkememize bilgi verilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevapları dosyamız arasına alınmıştır.
Taraflara usulüne uygun davetiyenin tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
1-İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 170/b maddesinin aynı Kanun’un 72. maddesine yaptığı yollama gereğince kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte de menfi tespit davası açılabileceği açıkça anlaşılmaktadır. İİK’nin 72/1 maddesi, “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir” hükmünü haizdir. Buna göre borçlu, henüz aleyhine başlatılmış bir icra takibi yokken alacaklıya karşı borçlu bulunmadığının tespiti için menfi tespit davası açabileceği gibi aleyhine icra takibine başlanmasından sonra da menfi tespit davası açması mümkündür.
2-Türk Ticaret Kanunu’nun 776.maddesinde bononun unsurları; “(1) Bono veya emre yazılı senet; a) Senet metninde “bono” veya “emre yazılı senet” kelimesini ve senet Türkçe’den başka bir dille yazılmışsa, o dilde bono veya emre yazılı senet karşılığı olarak kullanılan kelimeyi, b) Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödemek vaadini, c) Vadeyi, d) Ödeme yerini, e) Kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adını, f) Düzenlenme tarihini ve yerini, g) Düzenleyenin imzasını,içerir.” şeklinde sayılmıştır.
3-Aynı yasanın 777. maddesi ise unsurların bulunmaması halini düzenlemiş olup madde metni şöyledir:
“(1) İkinci ilâ dördüncü fıkralarda yazılı hâller saklı kalmak üzere, 776 ncı maddede gösterilen unsurlardan birini içermeyen bir senet bono sayılmaz.
(2) Vadesi gösterilmemiş olan bono, görüldüğünde ödenmesi şart olan bir bono sayılır.
(3) Açıklık bulunmadığı takdirde senedin düzenlendiği yer, ödeme yeri ve aynı zamanda düzenleyenin yerleşim yeri sayılır.
(4) Düzenlendiği yer gösterilmeyen bir bono, düzenleyenin adının yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılır.”
4-777. maddeye göre 776. maddede sayılan unsurları içermeyen senede bono denilemeyecekse de bu kuralın bir takım istisnaları da sayılmıştır. Buna göre düzenleme yeri bulunmasa bile düzenleyenin adının yanında yazılı adres düzenleme yeri olarak sayılacak ve bono kabul edilecektir. Aksi halde yani düzenleyenin adının yanında olsa bir adres yer almıyorsa bononun düzenlenme yeri unsurunun eksik olduğu kabul edilip, senede bono denilemeyecek ve senet adi senet hükmünü kazanacaktır. (Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2021/2237 esas 2022/2099 karar sayılı ilamı)
Somut olayda;
5- Dava, kambiyo yolu ile yapılan icra takibine karşı açılmış kısmi menfi tespit istemine ilişkindir. İcra takibine konu alacaklısı (lehdar) …. …., borçlusu (keşideci) …. …. olan 29/06/2021 tanzim tarihli belge düzenleme yeri yazılı olmadığından ayrıca borçlunun adres bilgileri yanında idari birim de gösterilmediğinden 6102 sayılı TTK’nun 776. maddesinde gösterilen bono için gerekli zorunlu şartlar bulunmadığı için kambiyo vasfında kabul edilemez. Bu belgeye dayanarak kambiyo yolu ile icra takibi yapılamayacağı ve dava da sadece icra takibine yönelik olarak açıldığından alacaklının adi belgeden kaynaklanan yasal hakları saklı kalmak üzere davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiş(Benzer yönde Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2016/12149 esas 2017/7452 karar sayılı ilamı) ve aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
6-Davacının 12.900,00 TL asıl alacak ve 2.071,49 TL takip öncesi işlemiş faiz yönünden olmak üzere borcu kabul etmediği, ancak talebini 14.900,00 TL ile sınırlı tutarak harcını da bu tutardan yatırdığı anlaşılarak taleple bağlı kalınmıştır.
7-Davacı kötü niyet tazminatı talep etse de, davalının takip başlatmakta kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden bu talebi yerinde görülmemiştir.
Hüküm: Gerekçesi Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile, davalı alacaklının adi belgeden kaynaklanan yasal hakları saklı kalmak üzere davacının Sakarya ….. İcra Müdürlüğünün …./…. sayılı takip dosyasındaki 12.900,00-TL asıl alacak ve 2.000,00-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 14.900,00-TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 1.017,82-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 59,30-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 958,52-TL harcın davalıdan alınarak Hazineye İrad Kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 59,30-TL Peşin/nisbi Harcı, 305,25-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 423,85TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran davacı tarafa iadesine,
6-Davalı tarafından yatırılan gider avansı bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olamdığına,
Dair, davacı asilin ve davalı vekilinin yüzüne karşı miktar itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi. 04/07/2023
Katip ….
e-imzalı

Hakim ….
e-imzalı