Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/139 Esas – 2023/245
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2023/139 Esas
KARAR NO : 2023/245

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE :…
KATİP : …

DAVACI : …
DAVALI : …

DAVA : Şirket ortağı olmadığının tespiti
DAVA TARİHİ : 20/08/2021
KARAR TARİHİ : 24/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/05/2023

Sakarya … İş Mahkemesinin …/… esas sayılı dosyasında verilen görevsizlik kararı üzerine Mahkememizin …/… esas sırasına kaydedilen dava dosyası incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı iş mahkemesine sunduğu dava dilekçesinde; 1995 yılında hisselerini davalıya devrettiği şirketin ( Sakarya Ticaret Sicili Memurluğunda ç sayılı numarasıyla kayıtlı bulunan Şirketi) halen ortağı olarak görünmesi sebebiyle emeklilik işlemlerini yaptıramadığından bahisle adı geçen şirketteki ortaklık kaydının ticaret sicilinden silinmesini ve ayrıca esnaf odası kayıtlarının da buna göre düzeltilmesini talep etmiştir. İş mahkemesi davacının bu taleplerine ilişkin davayı Bağ-Kur kaydının silinmesi talepli davadan tefrik etmiş ve neticede görevsizlik kararı ile dosyayı mahkememize göndermiştir.
Davacı davasını sadece hissesini devralan … … yöneltmiştir. Ancak talebinin mahiyetine nazaran bahsi geçen… Şirketi’ne de husumet yöneltilmesinin gerektiği ve davalı … ile şirket arasında bu dava yönünden zorunlu dava arkadaşlığının bulunduğu değerlendirilmekle; davacıya…Şirketi’ne karşı mahkememizde “şirket ortağı olmadığının tespiti talepli” ek dava açmak üzere davacıya iki haftalık kesin süre verilmiş, bu süre içinde şirkete karşı ayrı bir dava açılmaması halinde eldeki davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddedileceği hususu davacıya muhtıra ile tebliğ edilmiştir.
Ayrıca dosyada yeterli gider avansı bulunmadığından (sadece 68,50 TL gider avansı vardır) davacıya 500 TL ek gider avansını mahkememiz veznesine yatırması amacıyla iki haftalık kesin süre verilmiş, bu süre içinde ek gider avansının yatırılmaması halinde 6100 sayılı HMK nun 114/1.g, 115/2 ve 120/2 maddesi gereğince davanın usulden reddedileceği hususu ihtar edilerek yukarıda bahsedilen muhtıra ile birlikte tebliğ edilmiştir.
Davacı muhtıra tebliğine rağmen eksik gider avansını yatırmamış ve zorunlu dava arkadaşı olan şirkete karşı ek bir dava açarak eldeki bu davada pasif husumet eksikliğini gidermemiştir.
Gider avansının yatırılmış olması HMK 114/1g maddesi gereğince dava şartlarındandır. Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir. (HMK 120. md) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. (HMK 115. md)
Davada sıfat, tarafın, dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Taraf sıfatı (husumet), maddi hukuka göre belirlenen, bir subjektif hakkı dava etme yetkisini ya da bir subjektif hakkın davalı olarak talep edilebilme yetkisini gösteren bir kavramdır. Dava şartı olan taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve davayı takip yetkisi, davanın taraflarının kişilikleriyle ilgili olduğu hâlde, taraf sıfatı dava konusu sübjektif hakka ilişkindir. Davacı tarafta yer alan taraf için aktif dava sıfatı, davalı tarafta yer alan taraf için pasif taraf sıfatından söz edilebilir. Uygulamada, “sıfat” yerine “husumet” terimi de kullanılmaktadır. Sıfat dava şartı olmayıp, itirazdır. Çünkü bir kimsenin hak sahibi veya borçlu olup olmadığı davanın esasına girildikten sonra tespit edilebilir. Bu durumda ise dava esastan ret veya kabul edilir. Oysa, dava şartları davanın esasına girilmesini engelleyen niteliktedir. Ancak sıfat bir itiraz olduğundan, hâkim diğer itirazlar gibi taraf sıfatını da dava dosyasından anlayabildiği sürece kendiliğinden nazara alır (Kuru, Cilt:I., s. 1157 vd.). ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2018/(14)7-30 Esas 2022/782 Karar)
HMK’nın 320’nci maddesinin açık düzenlemesi karşısında mahkeme, basit yargılama usulüne tabi dava ve işlerde, dava şartları yoksa davayı usulden reddedebilir; ilk itirazlar hakkında ya da dilekçelere eklenen deliller yeterli görülürse davanın esası hakkında karar da verebilir. Dilekçeler aşamasının tamamlanmasından sonra, tarafların dilekçelerine ekledikleri ya da ilgili yerlerden getirtilmesini istedikleri delillerin toplanması ile mahkemece tarafların iddia ve savunmaları ile delilleri incelenmiş olacaktır. Bu nedenle ön inceleme duruşması yapılmadan dosya üzerinden, mevcut deliller ile dava şartları ve ilk itirazlardan başka, davanın esası hakkında da karar verilmesi mümkündür. Bu şekilde dosya üzerinden karar verildiğinde, taraflara dava ve cevap dilekçesinin tebliği ile bu dilekçelerinde bildirdikleri deliller toplanmış olacağından, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğinden de söz edilemeyecektir. ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/11-2924 Esas 2018/1935 Karar)
Açıklanan gerekçelerle davanın öncelikle gider avansı dava şartı yokluğundan HMK nun 115/2 ve 120/2 maddesi gereğince usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-HMK. 115/2 ve 120/2. maddeleri gereği davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Mevcut gider avansının tek bir tebligat giderini karşılaması sebebiyle gerekçeli kararın HMK 321/2 maddesi uyarınca öncelikle davacıya tebliğine, eksik tebligat gideri davacı tarafından yatırıldığında kararın davalı tarafa da tebliğine,
Dair dosya üzerinden tarafların yokluğunda verilen kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.24/04/2023

Başkan …
e-imzalı
Üye ..
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı