Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/974 Esas – 2023/228
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/974 Esas
KARAR NO : 2023/228

BAŞKAN : …
ÜYE :…
ÜYE : …
KATİP :…

DAVACI : …
VEKİLİ :….
VEKİLLERİ : …
DAVA : Kooperatif Yönetim Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 28/11/2022
KARAR TARİHİ : 05/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı tarafın iddiaları: Davacı vekili davacı …’in davalı kooperatif yönetim kurulunun 18/10/2022 tarihli 70 sayılı kararı ile amaca uygun araç bulundurmama sebebiyle kooperatif ortaklığından çıkarıldığını, ancak kendilerine araç şartını yerine getirme hususunda herhangi bir ihtar yapılmadığını, kararın yasaya ve sözleşmeye aykırı olduğunu, yok hükmünde bulunduğunu belirterek anılan kararın iptalini talep etmiştir.
Davalı taraf; Davacının kooperatifin amacına uygun bir aracının bulunmaması sebebiyle öncelikle Sakarya …. Noterliğinin 13/04/2022 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile uygun araç şartını altı ay içinde yerine getirmesi aksi taktirde ortaklıktan çıkarılacağının davacıya bildirildiğini, bu ihtara rağmen şartın yerine getirilmemesi sebebiyle dava konusu kararla davacının ortaklıktan çıkarıldığını, yapılan işlemlerin yasaya ve sözleşmeye uygun olduğunu, davanın hukuki temelinin bulunmadığını, ana sözleşme gereğince ortaklık şartı olarak ön görülen araç bulundurma şartının gerçekleşmediğinin sabit olduğunu, sözleşmeye göre araç bulundurma şartını yerine getirmesi hususunda bir ihtar yapılmasının da zorunlu olmadığını, ihraç tarihinde davacının araç bulundurma şartını gerçekleştirip gerçekleştirmediğinin önemli olduğunu, davacının kooperatifin amacına uygun aracının bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Taraflar arasındaki anlaşmazlık: Davacı …’in amaca uygun araç bulundurma şartını yerine getirmediğinden bahisle kooperatif ortaklığından çıkarılmasına yönelik yönetim kurulu kararının yasaya ve sözleşmeye uygun olup olmadığı, iptalinin gerekip gerekmediği hususlarındadır.
Dava konusunu oluşturan 18/10/2022 tarihli 70 sayılı yönetim kurulu kararı ve ekleri ile karara dayanak olan “amaca uygun araç eksikliğinin giderilmesi ihtarı” konulu noter ihtarnamesi ve bu ihtarnamenin tebliği bilgileri, KOOPBİS kayıtları getirtilmiş ve incelenmiştir.
Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre;
Kooperatif ana sözleşmesinin 10. maddesine göre kooperatifin amacına uygun bir araç bulundurulması üyelik için zorunludur. Yargıtay uygulamalarında da belirtildiği üzere bu şartın eksikliği halinde üyeye uygun bir süre verilerek araç temin etmesi aksi taktirde ortaklıktan çıkarılacağı hususu ihtar edilmelidir. Bu ihtara rağmen araç bulundurma şartı yerine getirilmezse üyenin ihracı mümkün olabilecektir. Uygun süre verilerek ihtarın yapıldığının ispatı yükümlülüğü kooperatife aittir.
Yargıtay uygulamasında kooperatifin bir temsilcisini veya ortağını doğrudan doğruya ilgilendiren veya bu kişilerin haklarını ortadan kaldıran yönetim kurulu kararları ve işlemleri aleyhine iptal davasının açılabileceği kabul edilmektedir.
Butlan sebepleri dışında kalan ve yoklukla malul olmayan vakalar, iptal davasının konusunu oluşturacaktır. Bununla birlikte yokluk ve butlan yönünde talepte bulunulması hâlinde çoğun içinde az da vardır kuralı gereği, ileri sürülen olayların kararın iptaline yol açıp açmadığına da bakılır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununda un 53. maddesinde genel kurul kararlarının iptali ve iptal koşullarına yer verilmiş olup, yokluk ve butlan yaptırımına değinilmemiştir. Bu durumda, kararların batıllığı ve yokluğunun genel kurallara göre belirlenmesi gereklidir. TBK nun 27/1 maddesine göre kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkânsız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür. Bâtıl bir sözleşme baştan itibaren geçersiz bir hukuki işlem olup, hiç bir zaman geçerlilik kanamayacağı gibi, hiç bir hukuki sonuç da doğurmaz. Bu nedenle butlan, zamanla ortadan kalkmaz, tarafların icazet veya teyidi (onamı) ile veya edimlerin ifasıyla sağlık (sıhhat) kanamaz (Prof. Dr. Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler). Butlan genel kurul kararının içeriğine dönük sakatlık halidir. Usûl ve şekil kurallarına uyularak alınmış olsa da genel kurul kararı içeriği yönünden konusu imkansız veya yasanın ya da ana sözleşmenin emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına, anonim ortaklığın temel yapısına ve sermayenin korunmasına ilişkin hükümlere aykırı ise bâtıldır (Reha Poroy, Ünal Tekinalp, Ersin Çamoğlu, Ortaklıklar Hukuku 1, İstanbul 2019, Güncellenmiş, Yeniden Yazılmış 14. Bası, s:595). 6102 sayılı TTK’nun 447. maddesinde butlana ilişkin özel düzenleme yapılmıştır.
Yokluk halleri ise yasal olarak düzenlenmemiştir. Yoklukta hiç bir işlem yoktur. Başka bir deyişle, sözleşme görünüşte bile meydana gelmemiştir (Eriş, s:800). Yokluk sözleşmenin, meydana gelmesi, kurulmasıyla ilgilidir. Kurucu unsurları ihtiva etmeyen bir sözleşme, kurulmamış, meydana gelmemiş bir sözleşmedir. Hukuk düzeni, kurucu unsurlardan yoksun bir sözleşmeye yokluk müeyyidesi bağlamıştır (Eren, s:307).
Aynen genel kurul kararlarının butlanında olduğu gibi, TBK m. 27 dikkate alındığında yönetim kurulu kararlarının butlanından bahsedilebilir. Bunun yanında anonim şirkette en sık rastlanan butlan yaptırımına tabi olacak yönetim kurulu kararları TTK’nın 391. maddesinde yer almakta olup, KoopK m. 98 atfıyla, bu hüküm de kooperatif yönetim kurulu kararlarının butlanında uygulanacaktır.
Yönetim kurulunun butlana tabi işlemlerinin ve kararları, tıpkı TTK m.447’de genel kurul kararlarının butlanında olduğu gibi, TTK’nin 391. maddesinde sayılan durumlar da tahdidi değil, örnekleme yoluyla belirtilmiştir. Hatta bu hükümde yer alan özel hâller, biri hariç TTK m. 447’de yer alan genel kurul kararlarının butlanı hâlleri ile aynıdır.
TTK madde 391’de bentler hâlinde, eşit işlem ilkesine aykırı olan, anonim şirketin temel yapısına uymayan veya sermayenin korunması ilkesini gözetmeyen, pay sahiplerinin, özellikle vazgeçilmez nitelikteki haklarını ihlal eden veya bunların kullanılmalarını kısıtlayan veya güçleştiren, diğer organların devredilmez yetkilerine giren ve bu yetkilerin devrine ilişkin kararların batıl olacağı düzenlenmiştir. Görüldüğü üzere, TTK m. 391’de, TTK m. 447’den farklı olan özel hâl, eşitlik ilkesine aykırı olan kararlardır.
Somut olayda davalı tarafça davacı üyeye araç bulundurma şartını altı ay içinde yerine getirmesi hususunda Sakarya …. Noterliğinin 13/04/2022 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesini keşide etmiş ise de bu ihtarnamenin muhatabı davalıya tebliğ edilemediği gelen noter kayıtları ile sabittir. Tebligat şerhinde tebligatın yapılamadığına ilişkin şerhin dahi 21/04/2022 tarihli olduğu dolayısıyla bu tarih esas alınsa dahi tanınan altı aylık süre dolmadan 18/10/2022 tarihinde ihraç kararı verildiği anlaşılmaktadır. Bu haliyle usulüne uygun bir ihtar yapılmadan verilen ihraç kararı bu yönüyle yasaya ve sözleşmeye aykırı olduğundan iptali gereklidir.
Açıklanan nedenlerle davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzer;
1-Davacı …un davasının KABULÜNE, davalı Kooperatif yönetim kurulunun davacının ortaklıktan ihraca ilişkin 18/10/2022 tarihli 70 sayılı kararının İPTALİNE,
2-Alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin olarak yatırılan 80,70-TL harcın mahsubu ile 99,20-TL bakiye harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan 80,70-TL dava başvuru harcı, 80,70-TL peşin harç, 11,50-TL vekalet harcı ve 606,00 TL posta giderinden ibaret toplam 778,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK 321/2 maddesi gereğince gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğine, karar tebliğ giderlerinin davalı gider avansından karşılanmasına,
6-Artan gider avanslarının yatıran taraflara karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, oybirliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 05/04/2023

Başkan …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı