Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/942 Esas – 2023/112
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/942 Esas
KARAR NO : 2023/112

HAKİM :….
KATİP :….

DAVACI :….
VEKİLLERİ : Av…

DAVALI :….
VEKİLİ : Av. ….

DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 10/11/2022
KARAR TARİHİ : 14/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasındaki elektrik enerjisi satış sözleşmesi gereği güvence bedelinin teminatı olarak azami 4.038,00-TL için …. …. Bankası T.A.O. İmes Dudullu/İstanbul Şubesi tarafından davalı lehine 07/08/2018 tarih ve …. nolu teminat mektubu düzenlendiğini, teminat mektubu aslının davalıya ulaşmadığını, davacı ile davalı arasında uzun zamandır bir ticari ilişkinin bulunmadığını, teminat mektubu lehtar şirketin eline geçmediğinden geçerliliğinin bulunmadığını, taraflar arasındaki ticari ilişki sona erdiğinden şirketin bankadan alacağının bulunmadığını, teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespit edilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ile elektrik enerjisi satışına ilişkin sözleşme imzalanmadığını ve 4.038,00-TL tutarlı 07/08/2018 tarihli ve …. nolu güvence bedeli teminat mektubunun alınmadığını, teminat mektubu aslının davalıya ulaşmadığını, davanın reddini talep etmiştir.
…. …. Dudullu İstanbul Şubesi şubelerince düzenlenmiş olan 4.038,00-TL bedelli 07/08/2018 tarihli …. nolu teminat mektubunun yükümlülüğünün devam ettiği, ilgili mektubun davacıya teslim edildiği, yükümlülüğünün sona erdirilmesi için …. … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin bankalarına iadesinin gerektiğini bildirmiştir.
…. taraflar arasında imzalanmış elektrik enerjisi satış sözleşmesi imzalanmadığı, bahsedilen teminat mektubunu almadığı, şirketlerinin tüketicilerle perakende enerji satışına ilişkin sözleşme yapma yetkisinin bulunmadığını bildirmiştir.
Olaya ilişkin düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa;
1-Teminat mektubu, mevzuatımızda açıkça düzenlenmemiştir. Pozitif bir temele dayanmayan teminat mektubu kurumu, ticari hayatın bir gereği olarak ve sözleşme serbestisi kapsamında vücut bulmuştur. Muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere bünyesinde üçlü bir ilişki içeren teminat mektubu, (doktrinde tartışmalar mevcut olmakla birlikte) esas olarak üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması nedeniyle bir tür garanti sözleşmesidir. 11.06.1969 Tarih 1969-4 Esas-1969-6 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğu kabul edilmiştir. Banka teminat mektubu ile garanti eden banka, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçlamaktadır. Banka teminat mektupları kambiyo senetlerinden farklı nitelikte olup dava dışı banka, teminat mektubu ile davacıya karşı bağımsız bir borç üstlenmiş (garanti sözleşmesi) durumdadır. (İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk dairesi 2020/492 esas, 2021/781 karar sayılı ilamı)
2-Davacının teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti davasını teminat mektubu nedeniyle herhangi bir hak ve alacağı kalmayan muhataba yöneltmesinde hukuki bir yararı bulunmamaktadır. Teminat mektubunun lehtarı olan davacı, iade edilmeyen teminat mektubu nedeniyle teminat mektubunu düzenleyen bankaya karşı sorumlu olduğundan davacının teminat mektubunun hükümsüzlüğüne ilişkin davayı teminat mektubunu düzenleyen bankaya yöneltmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır. (Gaziantep BAM 11. Hukuk Dairesi’nin 2020/570 esas 2021/1978 karar sayılı ilamı )
Somut olayda;
3-Davacı taraf, davalı ………. A.Ş. arasındaki elektrik enerjisi satış sözleşmesi gereği güvence bedelinin teminatı olarak azami 4.038 TL için; Türkiye …. Bankası T.A.O İmes Dudullu/İstanbul Şubesi tarafından, …. ……A.Ş. lehine, 07.08.2018 tarih ve …. No.’lu teminat mektubu düzenlendiğini, ancak ilgili teminat mektubunun davalıya hiç ulaşmadığını beyan ederek, teminat mektubunun hükümsüzlüğü için eldeki davayı açmıştır.
4- Yukarıda 1 numaralı paragrafta anlatıldığı üzere; 11.06.1969 Tarih 1969-4 Esas-1969-6 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında belirtildiği üzere; teminat mektubunun mahiyeti itibariyle üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğu, banka teminat mektubu ile garanti eden banka, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçladığı, banka teminat mektuplarının kambiyo senetlerinden farklı nitelikte olup dava dışı banka, teminat mektubu ile davacıya karşı bağımsız bir borç üstlenmiş (garanti sözleşmesi) durumda olduğu anlaşılmıştır.
5-Yukarıda 2 numaralı paragrafta belirtildiği üzere; Davacının teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti davasını teminat mektubu nedeniyle herhangi bir hak ve alacağı kalmayan muhataba yöneltmesinde hukuki bir yararı bulunmadığı, davacının davaya konu teminat mektubunu davalıya hiç teslim etmediğinin dava dilekçesi içeriğinden ve davalının dosyaya gelen yazı cevabından anlaşıldığı, Teminat mektubunun lehtarı olan davacı, iade edilmeyen teminat mektubu nedeniyle teminat mektubunu düzenleyen bankaya karşı sorumlu olduğundan davacının teminat mektubunun hükümsüzlüğüne ilişkin davayı teminat mektubunu düzenleyen bankaya yöneltmesinin gerektiği anlaşılarak davanın pasif dava ehliyeti yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d ve 115/2. Maddeleri gereği pasif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90-TL ilam harcından peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile bakiye 99,20-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Davalı tarafından karşılanan toplam 37,10-TL vekalet harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davanın mahiyeti gereği yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca belirlenen 4.038,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

6-Karar tebliğ giderleri düşüldükten sonra artan gider avansının karar kesinleşmesi ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, Davalı vekilinin yüzüne karşı, davacı vekilinin yokluğunda verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
14/02/2023

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim ….
e-imzalıdır