Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/937 Esas – 2023/324
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİKARAR
ESAS NO : 2022/937 Esas
KARAR NO : 2023/324

HAKİM : …
KATİP :…

DAVACI : …
VEKİLİ :…
DAVALI :…
VEKİLİ :…
DAVA İHBAR OLUNAN :…

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/11/2022
KARAR TARİHİ : 30/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında … Transit Marka … model … adet aracın satışı konusunda anlaşıldığını ve her bir araç için KDV dahil 720.000,00 TL olmak üzere 05/09/2022 tarihli toplamda 12 adet proforma fatura tanzim edildiğini, işbu proforma faturalarda fatura geçerlilik süresinin bir (1) gün, araç teslim tarihinin ise 14/09/2022 olarak belirlendiğini, müvekkili şirket tarafından fatura geçerlilik süresi içerisinde 12 adet araca ilişkin 100.000,00 TL ödeme yapıldığını, proforma faturalardaki araçların teslim tarihinin 14/09/2022 olarak belirlenmiş olmasına rağmen defalarca kere yapılan aramalara rağmen davalı tarafça araçların teslim edilmediğini, teslim edilmeyen araçlara ilişkin gönderilen kapora bedelinin de iade edilmediğini, bunun üzerine iade edilmeyen kapora bedelinin tahsili amacıyla Kocaali İcra Müdürlüğü …/… Esas sayılı dosyası ile borçlu aleyhine takip başlatıldığını, borçlunun dava konusu takibe itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu, borçlunun itirazının haksız ve hukuka aykırı olup borçlunun itirazında kötü niyetli olduğunu, borçlunun mallarını satma/devretme/kaçırma ihtimaline binaen borçlunun malları üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, davalı borçlunun … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı icra takibine yaptığı itirazın iptali ile takibin devamını, davalı tarafça haksız şekilde itirazda bulunduğundan aleyhine %20’den aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davacı şirket ile görüşme ve anlaşma yapıldığını ancak davacı şirketin araçları yine aynı kişinin sahibi ve yetkilisi olduğu…A.Ş adına almak istediklerini söylemesi üzerine tüm sözleşmelerin …Atık firması üzerinden yapılıp araçların satış ve teslimlerinin gerçekleştirildiğini, başta şifahi olarak anlaşma sağlanan araç sayısı 12 olmakla beraber davacı şirketin kardeş firması adına 3 adet araç alınmak istendiğini ve bu suretle anlaşma sağlandığını, davacı tarafın art niyetli olarak sanki ödenen 100.000 TL’yi alınan 3 araç için ödememiş gibi bu bedelin iadesini talep ettiğini, davacının bu talebinin haksız ve kötü niyetli olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın reddini istemiştir.
Kocaali İcra Müdürlüğü …/… Esas sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden dosya arasına alınarak incelenmiştir.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa;
1-1-İcra Takibine İtiraz etmek istiyen borçlu, itirazını, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde dilekçe ile veya sözlü olarak icra dairesine bildirmeye mecburdur. (2004 sayılı kanun 62.madde)Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir. (2004 sayılı kanun 67.madde)
2- Bu davada, ispat yükü kural olarak davayı açan alacaklıda olup, alacaklı alacağını ispatla yükümlüdür. Genel hükümler dairesinde her türlü delille ispat edilecek alacak da yine takip talebine konu olan ve borçlu tarafça itiraza uğrayan alacaktır. Zira aynı maddede itirazın haksızlığı borçlu açısından, takibin haksız ve kötü niyetli yapılması da alacaklı açısından tazminat müeyyidesine bağlanmıştır. (HGK 2017/(19)11-1309 Esas. 2021/377 Karar)
3-Satıcının temerrüdü hâlinde, borçlunun temerrüdüne ilişkin genel hükümler uygulanır. Zilyetliğin devri için belirli bir süre konulmuş olan ticari satışlarda, satıcı temerrüde düşerse alıcının, devir isteminden vazgeçerek borcun ifa edilmemesinden doğan zararının giderilmesini istediği kabul edilir. Alıcı, satılanın devredilmesini isteme niyetinde ise, belirlenen sürenin bitiminde bunu satıcıya hemen bildirmek zorundadır. (6098 sayılı TBK’nın 212.maddesi)
4- Taraflar arasında düzenlenen satış sözleşmesi sözleşmesi, ani edimli sözleşmelerden olup, feshi kural olarak geriye etkili sonuç doğurur. Bu durumda sözleşme hiç yapılmamış gibi taraflar aldıklarını sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri verirler. Ayrıca sözleşme feshedilmiş olduğuna göre, sözleşmede aksine bir düzenleme bulunmadığı takdirde sözleşmeye dayalı talepte bulunulamaz.
5-Satış sözleşmelerinde sözleşmenin sona ermesi üzerine, her iki tarafın da talep edebileceği tasfiyenin dayanağı, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 125/III. maddesidir. Bu maddeye göre sözleşmeden dönme halinde taraflar karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulur ve daha önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilirler. Sözleşmenin fesih ya da dönme suretiyle sona ermesi halinde geriye etkili sonuç doğuracağı yani, sözleşme hiç yapılmamış gibi başa dönüleceğinden, taraflar sözleşme ile üstlendikleri borçlarını ifa etme yükümlülüğünden kurtulacakları gibi, daha önce ifa ettikleri edimleri, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre isteyebileceklerdir.
6- Uygulamada sıkça rastlanan ve sözleşmenin imzalanmasından önce malın fiyatını, özelliklerini vs. göstermek amacıyla düzenlenen proforma fatura icap niteliğindedir. Geçerli satış sözleşmesinin bulunmadığı hallerde, düzenlenen böyle bir belge fatura niteliği taşımaz, ancak icap mahiyetinde olabilir. (Yargıtay11 Hukuk Dairesi 2020/265 esas 2021/5392 karar)
Somut Olay Yukarıdaki Açıklamalar ile birlikte değerlendirilecek olursa;
7- Davacı tarafından davalı aleyhine dava konusu edilen proforma faturalar, banka havale dekontları ve ihtarnameye dayanarak Kocaali İcra Müdürlüğünün …/… sayılı takip dosyası ile 100.000,00 TL asıl alacak, 463,70 TL ihtarname masrafı ve takip tarihine kadar işlemiş 258,90 TL faiz üzerinden ilamsız takip başlattığı, başlatılan takipteki ödeme emrinin davalı borçluya 12.10.2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalının ödeme emrine 12.10.2022 tarihinde 2004 sayılı yasanın 62.maddesindeki yedi günlük sürede itiraz ettiği, itiraz dilekçelerinin davacı tarafa tebliğ edilmediği, eldeki bu davanın 09.11.2022 tarihinde 2004 sayılı yasanın 67.maddesindeki bir yıllık sürede açıldığı, davadan önce arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği anlaşılmış ve esasa geçilmiştir.
8-Yukarıda 6 numaralı paragrafta detaylandırıldığı üzere proforma fatura icap niteliğindedir. Karşı tarafın bu icabı kabul etmesi halinde, taraflar arasında proforma faturaya konu olan hususta sözleşme kurulmuş olur. Eldeki olayda 05.09.2022 tarihli 12 adet proforma fatura gönderilmiştir. Faturalarda satılacak araçlara ilişkin marka, model bilgileri, şasi ve motor numaraları, araç bedelleri ve teslim tarihi yer almakta olup, davalı bu teklifin geçerlilik süresinin 1 gün olduğunu icapta belirtmiştir. Davacı tarafından, davalının icapla bağlı kaldığı süre olan bir gün içerisinde proforma faturalardaki şasi numaraları da belirtilerek kabul anlamına gelen 100.000,00 TL kaparo bedeli 06.09.2022 tarihinde banka vasıtasıyla davalıya gönderilmiş, bu şekilde taraflar arasında proforma faturada yazılan şartlarda araç satış sözleşmesi kurulduğu, anılan araçların dosyaya gelen Türkiye Noterler Birliğine ait yazı cevabına göre önceden sicile kayıtlı olmadıkları, dolayısıyla 2918 sayılı yasanın 2918 sayılı yasanın 19 ve 20/a maddesi düzenlemesi nazara alındığında tescili zorunlu bulunan ancak henüz ilk tescili yapılmamış bulunan bir aracın mülkiyetini kazanmak amacıyla yapılacak satış, bağışlama, mal değişimi (trampa) vb. Sözleşmelerin herhangi bir şekle tabi olmadıkları(Benzer yönde Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin …/… esas …/… karar sayılı ilamı) göz önüne alınarak anılan sözleşmesinin geçerli bir şekilde kurulduğu anlaşılmıştır.
9-Taraflar arasındaki satış sözleşmesine göre araçların 14.09.2022 tarihinde teslim edileceğinin kararlaştırıldığı, ancak dosyaya gelen Türkiye Noterler Birliği yazı cevabı ve taraf beyanlarına göre sözleşmelere konu araçların davacıya teslim edilmediği, teslim tarihinin açıkça yazması karşısında 6098 sayılı yasanın 212/2.maddesi gereğince davacı alıcının, devir isteminden vazgeçerek borcun ifa edilmemesinden doğan zararının giderilmesini istediği kabul edileceği, gerçekten de davacının davalıya gönderdiği Bakırköy …. Noterliğine ait 20.09.2022 tarih ve … tarihli ihtarnamede kaparo bedelini isteyerek sözleşmeden döndüğü ve kaparo bedellerini istediği, bu şekilde taraflar arasındaki sözleşmenin fesih olduğu, bu halde tarafların verdiklerini geri isteyebilecekleri, davacının sözleşme kapsamında davalıya verdiği 100.000,00 TL kaparoyu geri istemesinin yerinde olduğu, davalının bu yöndeki itirazının haksız olduğu anlaşılmıştır.
10-Sözleşme davalının ifa yükümlülüğüne uymaması nedeniyle fesih olduğundan 6098 sayılı yasanın 212/1 ve 125/2.maddeleri gereği davacının sözleşme nedeniyle uğradığı zararı da talep edebileceği, bu kapsamda fesih ve kaparo bedelinin istenmesi amacıyla gönderilen Bakırköy … Noterliğine ait 20.09.2022 tarih ve … tarihli ihtarnamesine ait masraf olan 463,70 TL’nin davalıdan talep edilebileceği anlaşılarak, davalının bu yöndeki itirazı da yerinde görülmemiştir.
11- Davacının Bakırköy …. Noterliğine ait 20.09.2022 tarih ve … tarihli ihtarnamesi ile kaparoyu geri istediği ve davalıya 2 günlük süre verdiği, ihtarnamenin davalıya 28.09.2022 tarihinde tebliğ edildiği, tebliğden sonra 2 günlük sürenin 30.09.2022 tarihi itibariyle dolduğu, temerrütün ise 6098 sayılı yasanın 117.maddesi uyarınca 01.10.2022 tarihinde gerçekleştiği anlaşılarak bu tarihten takip tarihi olan 04.10.2022 tarihine kadar faiz talep edebileceği, 3 gün için avans faiz miktarı olan %15,75’ten (100.000,00/100×15/365×3) takip öncesi işlemiş faizin 129,45 TL olduğu, faiz yönünden davacının kısmen haklı olduğu anlaşılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
12- Her ne kadar davalı taraf, davacı şirketin yetkilisi ile dava dışı … AŞ’nin yetkililerinin aynı kişi olduğu, araçlardan 3 tanesinin … AŞ’ye teslim edildiği, davacıya borçlarının olmadığını beyan etmiş ise de; davalı tarafından dava dışı… AŞ’ye teslim edilen araçların şasi numaralarının farklı olması, araç sayısının anlaşmadaki sayıdan az olması, davacı ile ihbar olunanın farklı tüzel kişilikler olması, ihbar olunan tarafından sunulan belgelere göre 3 araç bedelinin tamamının ihbar olunan tarafından ödendiğinin anlaşılması ve davalının anılan iddiasını dosya kapsamı ile ispat edememesi karşısında bu savunmasına itibar edilmemiştir.
13-Davalının kaparo bedelini iade ettiği yönünde bir beyanının bulunmaması, tarafların beyan içeriklerine ve yukarıda detaylandırıldığı üzere araçların davacıya teslim edilmediğinin anlaşılması karşısında tarafların ticari defterlerinin incelenmesinin yargılamaya bir katkı sağlamayacağı da anlaşılarak bu hususta bir inceleme yapılmamıştır.
14-Davalı itirazında haksız çıktığından 2004 sayılı yasanın 67.maddesi uyarınca dava konusu edilen ve davalının haksız çıktığı miktar olan 100.593,15 TL’nin %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
Davalının Kocaali İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı takibine yaptığı itirazın kısmen iptali ile, takibin 100.000,00-TL asıl alacak 463,70-TL ihtarname masrafı ve takip tarihine kadar işlemiş 129,45-TL faiz üzerinden devamına, asıla alacağı takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Dava konusu olan ve davalının haksız çıktığı bedel olan 100.593,15-TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 6.871,52-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.216,49-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 5.655,03-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 16.089,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre vekalet ücreti red edilen miktarı geçemeyeceğinden 129,45-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 1.216,49-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 1.297,19 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan; 156,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 156,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 155,80-TL’lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 3.120,00-TL ücretin kabul-ret oranına göre; 3.115,94-TL’sinin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına; 4,06‬-TL’sinin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
9- Fazla yatan gider avansı ile delil avansı var ise karar kesinleştikten sonra yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin (E-Duruşma Vasıtasıyla) ve davalı vekilinin (E-Duruşma Vasıtasıyla) yüzüne karşı verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/05/2023

Katip .. e-imzalı

Hakim…
e-imzalı