Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/920 E. 2023/456 K. 22.08.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/920 Esas – 2023/456
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/920 Esas
KARAR NO : 2023/456

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av…
DAVALI : – HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 04/11/2022
KARAR TARİHİ : 22/08/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 18/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin elinde iken kaybolan …. Bankası …./Sakarya şubesinde bulunan, keşidecisi …. …. olan, çek tarihi 30/11/2022 olan, …. çek seri nolu, 10.000,00-TL bedelli ve …. Bankası …./Sakarya şubesinde bulunan, keşidecisi …. …. olan, çek tarihi 30/12/2022 olan, …. çek seri nolu, 10.000,00-TL bedelli iki adet çekin müvekkilin uhdesinde iken kaybolduğunu Çekin kötü niyetli kişilerin eline geçmesinden ve kullanılmasından endişe edildiğini, dökümü yapılan çeklerin iptaline ve tedbiren ödemeden men kararı verilmesini dava ve talep etmiştir.
…. bankasına yazılan müzekkerenin cevabında …. …. ait ilgili çeklerin bulunmadığı bildirilmiştir.
Davacı vekiline 19/07/2023 tarihinde ”çeklerin bilgilerinin sunulması için tarafınıza 2 haftalık kesin süre verilmesine, aksi halde 6102 sayılı yasanın 759/2 maddesi göz önüne alınarak davanın reddine karar verileceği hususu ihtar olunur” şeklinde muhtıra çıkartılmıştır.
Davacı vekiline muhtıranını 24.07.2023 tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekili tarafından muhtıraya cevap verilmediği anlaşılmıştır.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
“İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Kanunun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”(1) Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
(2) Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir. “
Hükümleri yer almaktadır.
Anılan maddeler uyarınca, çekin iptaline ilişkin dava açma hakkı çeki kaybeden hamile aittir. Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir. (HGK 2013/11-1884-2015/1059 E-K)
TTK’nın 757’nci maddesinin birinci fıkra hükmü “İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” şeklinde olup aynı Kanunun 759/2’nci madde hükmü ise “İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.” şeklinde olup bu dava ile amaçlanan çek bedelinin borçludan tahsilini sağlamaktır. (Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2020/1306 esas 2021/850 karar)
Yukarıdaki yasa maddeleri ve iptal davasının genel şartları birlikte değerlendirildiğinde; Talep eden tarafından …. Bankası …. Şubesi’ne ait keşidecisi …. …. olan, …. çek numaralı, 30/11/2022 tarihli, 10.000,00-TL bedelli ve …. Bankası …. Şubesi’ne ait keşidecisi …. …. olan, …. çek numaralı, 30/12/2022 tarihli, 10.000,00-TL bedelli çeklerin hamilin rızası dışında zayi olduğundan bahisle eldeki davanın açıldığı, 6102 sayılı yasanın 759/2.maddesi uyarınca açılacak olan iptal davalarında; iptal isteminde bulunan kişinin, çek elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğu, talep edenin çek suretini dosyaya sunmadığı gibi, muhatap banka cevabi yazısında keşidecisi …. …… ait olduğu iddia edilen ilgili çeklerin bulunmadığı bildirilmiştir. Banka cevabi yazısı sonrasında talep eden tarafa “Çeklerin bilgilerinin sunulması için tarafınıza 2 haftalık kesin süre verilmesine, aksi halde 6102 sayılı yasanın 759/2 maddesi göz önüne alınarak davanın reddine karar verileceği hususunda” muhtıra çıkarılmış, anılan muhtıra talep eden tarafa 24.07.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, verilen kesin sürede talep eden taraf çek bilgilerini bildirmediğinden 6102 sayılı yasanın 759/2.maddesindeki yükümlülüğünü yerine getirmediği anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davanın 6102 sayılı yasanın 4.maddesi, 6100 sayılı yasanın 382/1-e-6.maddeleri gereği basit yargılama usulüne tabi olduğu, 6100 sayılı 320/1.maddesi gereği basit yargılama usulüne tabi olan davalarda mümkün olan hallerde taraflar duruşmaya davet edilmeden dosya üzerinden karar verilebileceği, dosyadaki delillerin hüküm vermeye elverişli olması nazara alındığında, dosya üzerinden karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 269,85-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 189.15-TL harcın davacıdan alınarak hazineye alınarak gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
5-Gerekçeli kararın HMK. 321/2. Maddesi gereğince davacı vekiline tebliğine,
Dair; davacının yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda verilen kararın tebliğinden itibaren 2(İki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 09/08/2023

Katip ….
e-imzalı

Hakim ….
e-imzalı