Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/875 Esas – 2023/533
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/875 Esas
KARAR NO : 2023/533

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI : ….
VEKİLLERİ : Av….
DAVALI : ….
DAVA :İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/10/2022
KARAR TARİHİ : 03/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davanın kabulü ile; davalı – borçlunun …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/…. Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile, takibin 61001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un ilgili maddelerince geçiş ücretine uygulanan “dört katı tutarındaki ceza” ile avans faiz oranlarında yapılan değişiklikler uyarınca faizin değişen oranlarda kademeli olarak hesaplanması gerektiği göz önünde bulundurularak devamını, davalı şirketin İİK Maddesi 67/2. MAddesi uyarınca takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, davacının alacağının tahsilini teminen …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/…. Esas sayılı dosyasına sunulmak üzere ihtiyati haciz kararı verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı – borçlu şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafın süresinde cevap dilekçesi sunmadığı, dolayısıyla ileri sürülen vakıaları inkar etmiş sayıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Davalıya ait araçların davacıya ait kara yolunu bedelini ödemeksizin kullanıp kullanmadığı, davacının takip dosyasına talep ettiği asıl alacak ceza bedeli işlemiş faiz ve kdv tutarlarında haklı olup olmadığı hususlarında olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce Türkiye Noterler Birliği’ne dava dilekçesinde bildirilen ….Plakalı araçların 13/11/2019 – 04/11/2020 arası malik bilgilerinin mahkememize gönderilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce Sakarya Ticaret Sicil Müdürlüğüne, Sakarya Ticaret ve Sanayi Odasına, Sakarya Esnaf ve Sanatkarlar Odasına davalının tacir veya esnaf kaydı olup olmadığının, ticari işletmesinin bulunup bulunmadığı hususlarında mahkememize bilgi verilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce Sakarya Hendek Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne davalı …. …. (T.C. Kimlik No:….) dava tarihi olan 20/10/2022 tarihi itibariyle; Gelir vergisinden muaf olup olmadığı, Basit Usulde Götürü Usulde vergilendirilip vergilendirilmediği, Son bildirdiği vergi matrahının ne olduğu, İşletme usulünde defter tutup tutmadığı, tutuyorsa yürütülen faaliyetinin VUK’nun 177/l. Maddesinin 1 ve 3. Bendindeki limitlerinin yarısını veya 2. Bentteki limitin tamamını aşıp aşmadığının davalı tarafın tacir olarak nitelendirilip nitelendirilmediği hususlarında mahkememize bilgi verilmesi için müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizin 11/04/2023 Celse Tarihli duruşma zaptı (5) nolu ara kararı uyarınca; “Dosya aslı hesap bilirkişisi …. …. 02/05/2023 Tarihinde tevdi edilmiş olup, bilirkişiden; davalıya ait olduğu iddia edilen araçların davacıya ait kara yoluna 13/11/2019 ve 04/11/2020 tarihleri arasında ihlalli geçiş yapıp yapmadığı, geçiş yapmış ise geçiş bedelleri ve ceza bedellerinin toplamı ile bu bedellere ait takip öncesi işlemiş faiz ve kdv alacağı yönünden hesaplama yapılmasının istenmesine, yine ihlalli geçişlere ait geçiş bedellerinin hesaplarda 15 gün sonrasına kadar yatırılıp yatırılmadığı, ihlalli geçiş yapan araçların davalıya ait olup olmadığı hususlarının da değerlendirilerek rapor tanzim edilmesi” istenilmiştir.
Hesap Bilirkişisi …. …. 12/06/2023 Tarihli Bilirkişi raporunda özetle; “KANAAT VE SONUÇ: Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davada; Davalının, sahibi olduğu anlaşılan araçların, icra ve dava tarihinde ihlalli geçiş borcunun ve cezasının olduğu, davacı tarafından, davalı aleyhine önce 08/09/2021 tarihinde İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/…. Esas sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla icra takibinin başlatıldığı, takibe esas ve yetki yönünden itiraz edilmesi üzerine, dosyanın Hendek İcra Müdürlüğü’ne gönderildiği, Hendek İcra Müdürlüğünde 2022/…. Esas sayısın alan icra takibinde, borçlu davalıya 30/08/2022 tarihinde tebliğ edilen ödeme emri üzerine davalı borçlunun 06/09/2022 tarihinde davalı borçlunun itiraz ettiği e icra takibinin durdurulduğu önce 08/09/2021 tarihinde başlatılan icra takibinde, geçiş ücreti / para cezası ile birlikte 152.420,50-TL Asıl alacak, 5.426,48-TL KDV Alacağı, 30.148,32-TL Ticari Faiz Alacağı ki toplam 187.995,30-TL alacağın asıl alacağa ticari faiz işletilerek faizin ve KDV’sinin davalı borçludan tahsili için talepte bulunulduğu, yapılan hesaplamada davacının tacir olduğu dikkate alınarak, takip konusu alacağın, Geçiş Ücreti / Pazar Cezası ile birlikte 152.420,50-TL Asıl Alacak, 6.386,46-TL KDV Alacağı, 35.480,38-TL Ticari Faiz Alacağı ki toplam, 194.287,34-TL olarak hesaplandığı, taleple bağlı kalınması gerekip gerekmediğinin mahkemenin takdirinde olduğu, Davalının, tacir olup olmadığının kabulü halinde) Geçiş Ücreti / Para Cezası ile birlikte 152.420,50-TL Asıl Alacak, 3.431,53-TL KDV Alacağı, 19.064,08-TL Yasal Faiz Alacağı ki toplam; 174.916,11-TL olarak hesaplandığı, davalının ödemelerinin tespit edilemediğine dair görüş ve kanaatini içerir raporunu mahkememize sunmuştur.
Davacı vekili 12/06/2023 Tarihli Bilirkişi Raporuna karşı sunmuş olduğu 21/06/223 Tarihli beyan ve itiraz dilekçesinde özetle; “Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda davalı-borçludan olan alacaklarının sabit olmakla birlikte; faiz hususunda ikili bir ayrıma gidilerek tacir olması ya da olmaması durumuna göre seçenekli hesaplama yapıldığının, dosyada mübrez olan Vergi Dairesinden gelen kayıtlar ve davaya konu olan araçların sınıfları da dikkate alındığında ticari işletmesini ilgilendiren ve aynı zamanda tacir olan davalıdan %16,75 oranında ticari faiz istemlerinde haklı olduklarının, dosyada mevcut tüm deliller, dosyada mübrez müzekkere cevapları ve bilirkişi raporunda tacir vasfında olan davalı yönünden yapılan hesaplama doğrultusunda icra takibinde yer alan alacak kalemleriyle de haklılıklarının ortaya koyulduğu, davalı tarafından davacıya ait otoyoldan ihlalli geçişler yapıldığı ve ödemelerinin bu zamana kadar da gerçekleştirilmediğinin sabit halde olduğu, tüm bu nedenlerle; bilirkişi raporunda bilirkişi tarafından, davalının tacir olduğu dikkate alınarak yapılan hesaplamayı kabul ettikleri, davalının tacir olmadığı varsayımı halinde yapılan hesaplamaya itiraz ettikleri, icra takibinde yer verdikleri alacak kalemleri ve tutarları ile faiz oranı dikkate alınarak talepleri gibi aynen davanın kabulüne karar verilmesini, icra takibi sonrasında işleyecek faizin de %18 KDV sinin tahsilinin istenmesinde sakınca bulunmadığına dair bu yönde gerekçeli kararda bir ibareye de yer verilmesini talep ederiz.” şeklinde beyan ve itiraz dilekçesi sunmuştur.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa;
İcra Takibine İtiraz etmek istiyen borçlu, itirazını, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde dilekçe ile veya sözlü olarak icra dairesine bildirmeye mecburdur. (2004 sayılı kanun 62.madde)Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir. (2004 sayılı kanun 67.madde)
Bu davada, ispat yükü kural olarak davayı açan alacaklıda olup, alacaklı alacağını ispatla yükümlüdür. Genel hükümler dairesinde her türlü delille ispat edilecek alacak da yine takip talebine konu olan ve borçlu tarafça itiraza uğrayan alacaktır. Zira aynı maddede itirazın haksızlığı borçlu açısından, takibin haksız ve kötü niyetli yapılması da alacaklı açısından tazminat müeyyidesine bağlanmıştır. (HGK 2017/(19)11-1309 Esas. 2021/377 Karar)
36001 sayılı Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30. maddesinin 5. fıkrası “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) (…)…”
Aynı maddenin 7. fıkrası ise, “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. (Ek cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. (Ek cümle:23/7/2020-7252/9 md.) Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.” şeklindedir.
Somut Olay Yukarıdaki Açıklamalar ile birlikte değerlendirilecek olursa;
Davacı tarafından davalı aleyhine dava konusu ihlalli geçişler ile ilgili olarak Hendek İcra Müdürlüğü’nün 2022/…. E. sayılı takip dosyası ile 152.420,50 TL asıl alacak 30.148,32 TL işlemiş faiz ve 5.426,48 TL KDV olmak üzere toplam 187.995,30 TL’den ilamsız takip başlattığı, başlatılan takipteki ödeme emrinin davalıya 30.08.2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalının ödeme emrine 06.09.2022 tarihinde 2004 sayılı yasanın 62.maddesindeki yedi günlük sürede itiraz ettiği, itiraz dilekçelerinin davacı tarafa tebliğ edilmediği, eldeki bu davanın 20.10.2022 tarihinde 2004 sayılı yasanın 67.maddesindeki bir yıllık sürede açıldığı anlaşılmış, davadan önce arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği de anlaşılmış ve esasa geçilmiştir.
Mahkememizce öncelikle görev yönünden davalının tacir olup olmadığı araştırılmış, dosyaya gelen 28.10.2022 tarihli Sakarya Vergi Dairesi cevabına göre davalının ihlalli geçiş tarihlerinde bilanço esasına göre defter tuttuğu, dolayısıyla tacir olduğu, ihlalli geçiş yapan araçların ticari araç oldukları da nazara alındığında davalının ticari işletmesini de ilgilendirdiği anlaşılarak mahkememizin görevli olduğu anlaşılmıştır.
İhlalli geçiş yapan araçların davalı adına kayıtlı olup olmadığının tespiti amacıyla Türkiye Noterler Birliğine Müzekkere yazılmış,…. plakalı araçların ihlalli geçiş tarihlerinde davalı adına kayıtlı oldukları anlaşılmıştır.
Araçların hgs/ogs hesap hareketleri ile tarafların bildirdiği tüm deliller toplandıktan sonra dosya geçişlerin ihlalli olup olmadığı, ihlalli ise süresinde geçiş ücretinin yatırılıp yatırılmadığı, takip öncesi işlemiş faiz ve KDV alacağı ile asıl alacağın yerinde olup olmadığının tespiti için dosya bilirkişiye gönderilmiş, bilirkişi tarafından tanzim edilen 12.06.2023 tarihli bilirkişi raporu dosyaya alınmıştır.
Dosyaya sunulan bilirkişi raporu ve dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davalının geçiş tarihlerinde adına kayıtlı…. plakalı araçlarının davacının sorumluluğundaki otoyollardan/köprülerden geçiş yaptığı, bu geçişlerden 492 adedinde hesaplarda yeterli bakiye bulunmadığı, 15 günlük sürede de bakiye yüklenmediği, dolayısıyla anılan 492 adet geçişin ihlalli geçiş kapsamında kaldığı, 6001 sayılı yasanın 30.maddesinin 5.fıkrasına göre ihlalli geçişler halinde geçiş bedelinin 4 katı oranında ceza ödenmesinin de gerektiği, buna göre ihlalli geçişlerin toplam bedelinin 30.484,10 TL olduğu, 4 katı ceza tutarının 121.936,40 TL olduğu, davalının tacir olması ve 15 günlük ödeme sürelerinden itibaren takip tarihine kadar işleyecek ticari faiz miktarının 35.480,38 TL olduğu anlaşılmıştır. Ancak davacının faiz yönünden talebinin 30.148,32 TL olduğu anlaşılarak talep ile bağlı kalınmıştır.
Anılan bilirkişi raporunda davacının da sorumluluğunda bulunan yap-işlet-devret modeli çerçevesinde KDV oranının %8 olduğu belirtilmiş ancak %18 oranından hesaplama yapılarak çelişki oluşturulmuş ise de, anılan hususun mahkememizce de giderilebileceği anlaşılarak ek rapor alınmamıştır. Buna göre; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 24. maddesinin (c) bendinde “ Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dâhil olan unsurlar olarak belirlenmiş olduğundan davacı vekilinin işlemiş faiz için KDV isteminin yerinde olduğu kanaatine varılmış, geçiş ücretleri için uygulanan KDV oranının %8 olduğu dikkate alındığında geçiş ücretine uygulanan işlemiş faiz için de aynı oranda KDV hesaplanması gerektiğinden (Benzer Yönde Ankara Bölge Adliye Mahkemesin 25 Hukuk Dairesinin 2020/1286 esas -2022/1401 karar sayılı ilamı) davacının faiz içinde %8 KDV talep edebileceği anlaşılarak; 35.480,38 TL olan faiz alacağının %8 KDV’sinin 2.838,43 TL olduğu (35.480,38×0,08 formülünden hareketle) anlaşılmış ve bu bedel üzerinden hüküm kurulmuştur.
Davalı itirazında kısmen haksız çıktığından, haksız çıkılan bedel üzerinden 2004 sayılı yasanın 67.maddesi uyarınca %20 oranında icra inkar tazminatına hükmetmek gerekmiştir.
Hüküm: Gerekçesi Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile, davalının Hendek İcra Müdürlüğü’nün 2022/769 E. sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptali ile; takibin 152.420,50 TL asıl alacak, 30.148,32 TL takip öncesi işlemiş faiz ve 2.838,43 TL faizin KDV’si olmak üzere toplam 185.404,25 TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi ve bu faize %8 oranında KDV uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine
2-davalı itirazında kısmen haksız çıktığından haksız olunan miktar olan 185.404,25 TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine
3-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 12.664,96-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 2.270,51-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 10.394,45-TL harcın davalıdan alınarak Hazineye İrad Kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 29.665,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ve reddolunan miktar dikkate alınarak A.A.Ü.T göre hesaplanan 2.591,05 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 2.270,51-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 2.351,21-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 2.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 479,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 2.479,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak (yüzde 0,98) 2.454,70-TL lik kısmanın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Artan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzünde, (e – duruşma vasıtasıyla) davalı tarafın yokluğunda verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek karar verildi. 03/10/2023 03/10/2023
Katip ….
e-imzalı

Hakim ….
e-imzalı