Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/793 Esas – 2023/622
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/793 Esas
KARAR NO : 2023/622

BAŞKAN : …. …. ….
ÜYE : …. …. ….
ÜYE : …. …. ….
KATİP : …. …. ….

DAVACI : … …. ….
VEKİLLERİ : … …. ….
DAVALI : …. …. ….
VEKİLLERİ : …. …. ….
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 20/09/2022
KARAR TARİHİ : 15/11/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan taşıma sözleşmesi kaynaklı alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı taraf Davalı ile aralarında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21.maddesi kapsamında …. …. dosya numaralı ve 01.12.2021 tarihli nakliye hizmeti alımına ilişkin sözleşme imzalandığını, Bu kapsamda edimlerini eksiksiz olarak yerine getirip 01.03.2022 tarihli …. numaralı ve 4.630.000,00 TL bedelli faturayı tanzim ederek davalıya gönderdiklerini, Davalının bu faturaya konu bedelin muhtelif zamanlarda kısmen ödendiğini ancak bakiye 2.092.805,00-TL nin ihtara rağmen ödenmediğini, Davalının borcunu yerine getirmemek için davacıya dayanağı olmayan iki adet fatura gönderdiğini ancak bu faturalara kendilerince süresi içinde itiraz edildiğini, arabuluculuk girişiminin sonuçsuz kaldığını belirterek açmış olduğu kısmi davada sözleşmeden kaynaklı fatura alacağınının şimdilik 150.000,00 TL’lik kısmının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili; Davalı taraf davacı ile aralarında mevcut 01/12/2021 tarihli …. …. sayılı nakliye hizmeti alım sözleşmesi kapsamında Çin’den Türkiye’ye getirilecek 420.000,00 USD değerdeki Alüminyum Alaşımlı Profillerin 3. Kısmının ve 584.500,00 USD değerdeki alüminyum vagon sandıklarının …. …. …. limanında …. …. …. gemisine yüklenmesinde malzemenin zarar görmemesi için çelik halat kullanılmaması hususundaki uyarılarına rağmen çelik olmayan spanzet kullanımını gemi kaptanı ve armatörün güvenlik sebebiyle kabul etmediğinden bahisle gemi güvertesindeki bağlantının çelik halatlar ile yapıldığını, sigorta yaptırma yükümlülüğünün davalı idarede olduğunu, sözleşmeye göre yüklemenin ve taşıma sırasında meydana gelecek zararın ise davacının sorumluluğunda olduğunu, taşımanın …. sayılı konşimento ile gerçekleştiğini, malzemelerin gemiden limana tahliyesinde bir adet vagonda hasar tespit edildiğinin ve limanda hasar tespiti ile survey işlemlerinin yapılması gerektiği hususunun davacı tarafça kendilerine 06/04/2022 tarihinde bildirildiğini, sözleşme gereği hasar tespit işlemlerinin davacının katılımıyla davalı nezdindeki muayene ve kabul komisyonunca yapılmasının öngörüldüğünü, davacının taşıma sebebiyle sözleşmeye göre liman teslim tarihi itibariyle 01/03/2022 tarihli faturayı düzenleyerek teslimattan önce kendilerine gönderdiğini, malzemeler 18/04/2022 tarihinde kendilerine teslim edildiğinde bir adet …. aracının (Alüminyum gövdeli vagon sandığının) hasarlı olduğunun …. sigorta şirketine bildirildiğini, sigorta şirketince yapılan incelemede taşımanın güvertede yapılması sebebiyle …. …. …. (C) klozu gereğince teminat dışı olduğundan bahisle zararın sigorta şirketince karşılanmadığını, davacının fatura bedelinin ödenmesi hususunda 13/06/2022 tarihli ihtarnameyi gönderdiğini, hasar gören ve kullanılamaz olan …. vagon gövdesi bedeli 112.500,00 USD ile malzemelerin sevki için yapılan ve hasarlı kısma isabet eden (2.945,30 TL ardiye ücreti 2.683,27 TL gümrük müşavirlik ücreti 37.427,00 TL vergi 383.444,90 TL nakliye ücreti ve 539,53 TL nakliye sigorta bedeli olmak üzere toplam) 427.085,00 TL nin 16/06/2022 tarihinde davacıya fatura edilerek faturaların gönderildiğini ancak davacının bu faturalara itiraz ettiğini, sözleşme hükümlerine göre yükleme ve taşıma sırasında meydana gelecek zarardan davacının sorumlu olduğunu, bu zarar miktarının davacının hakedişinden mahsubunun sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, davacının düzenlediği faturanın liman teslim tarihinde düzenlenip gönderilmesinin TTK 1530 maddesine ve sözleşmenin 12. maddesine göre malın kendilerine 18/04/2022 tarihinde tesliminden sonraki kusurlu ifa sebebiyle zarar taleplerine engel oluşturmayacağını, davalı idarenin sözleşme hükümlerine ve ayıba ilişkin yasal mevzuata uygun hareket ettiğini , davacının hakedişinden yapılan kesintinin haklı ve doğru olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir. Davalı taraf davanın kısmi dava olarak açılamayacağını da ileri sürerek davanın öncelikle usulden reddini istemiştir.
Taraflar arasında 01/12/2021 tarihli taşıma sözleşmesinin bulunduğu, taşınan malzemelerden bir adet …. aracının (Alüminyum gövdeli vagon sandığının) taşıma sırasında hasara uğradığı, davacının limana indirme tarihinde faturayı düzenleyerek davacıya gönderdiği, malzemelerin limana tahliyesi sonrasında bu hasarın ve limanda hasar tespiti ile survey işlemlerinin yapılması gerektiğinin 06/04/2022 tarihinde davacı tarafça davalıya bildirildiği, davalının hasar tespit işlemlerinin davacının katılımıyla davalı nezdindeki muayene ve kabul komisyonunca yapılacağını bildirdiği, malzemelerin 18/04/2022 tarihinde davalıya teslim edildiği, güvertede taşıma sebebiyle teminat dışı kaldığı belirtilen zararın sigorta şirketince karşılanmadığı, davalının hasar gören malzeme bedeli ile bağlantılı taşıma giderlerini davacının hakedişinden mahsup ettiği, davalının buna ilişkin 16/06/2022 tarihli faturaları düzenlediği, davacının bu faturalara itiraz ettiği hususları tarafların ortak kabulündedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Taşımaya konu malzemelerden
…. aracının (Alüminyum gövdeli vagon sandığının) geminin güvertesinde taşınması sırasında gördüğü zarardan ve bu malzeme ile ilgili taşıma giderlerinden davacının sözleşme ve ilgili mevzuat hükümlerine göre sorumlu olup olmadığı, Varsa davacının sorumluluk miktarı ve kapsamı, Davalının bu zarar miktarını davacının hakedişinden mahsup edip edemeyeceği, davacı tarafından düzenlenmiş olan faturaya davalının itiraz etmemiş olmasının sonuca etkili olup olmadığı, hususlarındadır.
Tarafların şirketten ticari defter kayıtları celp edilmiş, Sigorta şirketinden hasar dosyası celp edilmiştir.
Mahkememizce haricen bilirkişi olarak atanan Denizcilik İşletmeleri Yöneticisi …. …. 19/04/2023 tarihli raporunda ” Dava konusu hasar gören …. aracının (Alüminyum gövdeli vagon sandığının) güvertede (ambar üstünde) taşınması noktasında taraflar arasında yapılan sözleşme ve yazışmalarda TTK’nın 1151 inci Maddesinde belirtilen açık bir onayın bulunmadığı, malzemelerinin fotoğraflarının“yükleme sonrası” taşıtana (Davalıya) iletilip taşıtan tarafından görülmüş olmasının ve konşimento üzerindeki davalı imzasının “güverte üstü taşıma” onayı olarak kabul edilemeyeceği, malzemenin hasarının dosyaya sunulan bilgi ve belgeler ışığında “yükün güvertede taşınması” esnasında yük sabitleme (lashing) eksikliği nedeni ile kayma ve düzeltme işlemleri esnasında gerçekleşmiş olduğu, hasar gören yükün tahliye limanına vardığında yükün “gemilerin yük taşımaları için ayrılmış alanlar” dışında bulunduğu, davalı tarafının ilgili hasar bedelinin hesaplama yönteminin ve davacı tarafın alacağından kesinti uygulamasının tarafların imzaladığı Nakliye Hizmeti Alımına İlişkin Sözleşme ekinin “Hizmet İşleri Genel Şartnamesi” 32. Maddeye uygun olduğu, tarafların arasında yapılan Nakliye Hizmeti Alımına İlişkin Sözleşme’nin 36/6 ve 36/17. Maddelerinde açıkça belirtilmiş olmasına rağmen “güvertede taşınan yüke” uygun sigorta yaptırılmadığı…” yönünde görüş bildirmiştir.
Davacı vekilinin 23/05/2023 tarihli ıslah dilekçesi üzerine parasal sınır olarak uyuşmazlığın heyet yargılamasını gerektirmesi sebebiyle dosya heyete tevdi edilmiştir.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna itirazı sebebiyle talimat yoluyla yeni bir bilirkişi heyetinden ikinci bir rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti 24/10/2023 tarihli raporlarında;
“Denizcilik İşletmeleri Yöneticisi bilirkişi …. …. tarafından tanzim edilen 19.04.2023 tarihli bilirkişi raporunun sonuç bölümünde yer alan “uygun sigorta yapılmadığı” ile ilgili görüşü dışında kalan tespitlerine katılmaktayız. 14.10.2021 tarihinde tanzim edilen …. Nakliyat Sigorta Poliçesine, 13.12.2021 tarihinde tanzim edilen konşimentoya istinaden gemiye (açık güverteye) yüklenen yük için …. …. Sistemler Sanayi A.Ş. firmasının bilgisinin olmadığı ve izin vermediği gemi güvertesinde taşıma işi ile ilgili kloz ekletilmesi mümkün değildir. Emtianın / yükün, 4734 Sayılı Kanunun 21. Maddesinin (b) Bendine göre Nakliye Hizmeti Alımına İlişkin Sözleşmesi ile eklerinde yer alan Taşıma İşine İlişkin Şartname ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesine istinaden Çin’den Türkiye’ye getirilmesinden sorumlu olan / taşıma işini organize eden davacı …. Lojistik Taşımacılık A.Ş. firmasının; ulusal ve uluslararası mevzuata, deniz örf ve adetlerine, denizyolu taşıma kaideleri ve yükün sabitlenmesi / bağlanması esaslarına aykırı olarak;
➢ Emtia / yük sahibinin açık ve yazılı rızası / izni olmadan gemi açık güvertesinde
taşıtılması / taşınmış olması,
➢ Emtianın / yükün doğasına, şekline uygun olmayan sabitleme ve bağlama işinin
yapılmasına / yaptırılmasına izin verdiği,
➢ Davacının akdi taşıyan sıfatı ile “güverte yükü” şeklinde taşıma organize ettiği ve
bundan fiili deniz taşıyanının sorumlu tutulamayacağı gibi deniz nakliyat risklerine karşı teminat veren sigortacının da ödeme yükümlülüğü olmayacağı,
➢ Emtianın davalının rızası dışında gemi açık güvertesinde taşınması, uygun sabitleme ve bağlama yapılmaması nedeniyle kayması, sürüklenmesi, devrilmesi ve kayan, sürüklenen, devrilen emtianın uygun olmayan bir kaldırma yöntemi ile (vagon penceresinden çelik tel geçirerek) çektirilmesi neticesinde kullanılamayacak, tamir edilemeyecek düzeyde hasarlanmış olması,
➢ Davacının, meydana gelen zarar miktarı hususunda açık somut itirazının da bulunmaması hususları birlikte gözetilmekle; ,
Davacının açık sözleşme ihlali şeklinde kusurlu ve meydana gelen hasar zararından ve masraflardan sorumlu olduğu, taraflar arasında sözleşme hükümlerine göre davalı tarafından yapılan hakediş kesintisinin yerinde olduğu, davacının düzenlediği taşıma faturalarının davalı yanca kayıtlara alınmasının takas ve mahsuba engel olmayacağı, bu nedenle faturaya dayanan alacak bakiyesi taleplerinin yerinde olmadığı ” şeklinde görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre;
Davacı ile davalı ile aralarında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21.maddesi kapsamında …. dosya numaralı ve 01.12.2021 tarihli …. …. sayılı nakliye hizmeti alımına ilişkin sözleşme imzalandığı, bu sözleşme kapsamında 420.000,00 USD değerdeki Alüminyum Alaşımlı Profillerin 3. Kısmının ve 584.500,00 USD değerdeki alüminyum vagon sandıklarının …. …. …. limanında …. …. …. gemisine yüklenerek …. …. sayılı konşimento ile getirildiği, yükün tesliminde bir adet …. aracının (Alüminyum gövdeli vagon sandığının) hasarlı olduğunun tespit edildiği, hasarın …. sigorta şirketine bildirildiği ancak sigorta şirketince yapılan incelemede taşımanın güvertede yapılması sebebiyle …. …. …. (C) klozu gereğince teminat dışı olduğundan bahisle zararın sigorta şirketince karşılanmadığı, hasar gören ve kullanılamaz olan …. vagon gövdesi bedeli 112.500,00 USD ile malzemelerin sevki için yapılan ve hasarlı kısma isabet eden (2.945,30 TL ardiye ücreti 2.683,27 TL gümrük müşavirlik ücreti 37.427,00 TL vergi 383.444,90 TL nakliye ücreti ve 539,53 TL nakliye sigorta bedeli olmak üzere toplam) 427.085,00 TL nin davacının hakedişinden mahsup edildiği anlaşılmaktadır.
6102 sayılı türk Ticaret kanunun 1151 maddesi gereği ;
(1)Taşıyan eşyayı güvertede taşıyamaz ve küpeşteye asamaz. (2) Taşıyan, eşyayı ancak yükleten ile arasındaki anlaşmaya veya ticari teamüle uygunsa ya da mevzuat gereği zorunluysa güvertede taşıyabilir. (3) Taşıyan, eşyanın güvertede taşınması veya taşınabileceği hususunda yükleten ile anlaştığı takdirde denizde taşıma senedine bu yolda yazılı bir kaydı düşmesi gerekir. Böyle bir kaydın düşülmemesi hâlinde, güvertede taşıma hususunda bir anlaşmanın varlığını ispat yükü taşıyana aittir; şu kadar ki, taşıyan, denizde taşıma senedini iyiniyetle iktisap eden gönderilen dâhil üçüncü kişilere karşı böyle bir anlaşmayı ileri sürmek hakkına sahip değildir. (4) Eşyanın güvertede taşınmış olması birinci veya ikinci fıkraya aykırı ise, taşıyan, güvertede taşımadan ileri gelen zıya, hasar veya geç teslimden 1178 ve 1179 uncu maddelere göre sorumlu olur. Taşıyanın sorumluluğunun sınırları hakkında, yerine göre, 1186 veya 1187 nci maddeler uygulanır. (5) Eşyanın ambarda taşınması hakkındaki açık anlaşmaya aykırı olarak güvertede taşınması, taşıyanın, 1187 nci madde anlamında bir fiili veya ihmali sayılır.
Somut olayda davacı yükü güvertede taşıtmış ve zarar bu sebeple meydana gelmiştir. Davalının yükün güvertede taşınmasına yönelik bir rızasının bulunmadığı aksine yükün sözleşme hükümlerine uygun şekilde taşınmasını 20.12.2021 tarihli yazısı ile ihtar ettiği görülmektedir. Davacının yükün fotoğraflarını davalıya göndermiş olmasını davalının güvertede taşımaya zımni olarak izin verdiği şeklinde yorumlamak ve davacının sorumlu olmadığını söylemek mümkün değildir. Davalının güvertede taşımaya ilişkin açık bir rızası bulunmamaktadır. Sözleşmenin 36.maddesi 15.bendinde de yükün taşınması sırasında meydana gelecek hasardan davacının sorumlu olacağı ve alacağından mahsup edileceği düzenlenmiştir. Bu durumda gerek TTK 1151 maddesine göre gerekse sözleşme hükmüne göre yükün güvertede taşınmasından kaynaklı zarardan davacı sorumludur. Bilirkişi raporlarında belirtilen ve uygulamayı yansıtan görüş de bu doğrultudadır. Davalının güverte üstü taşımaya izninin olmaması sebebiyle davalıdan yaptırdığı sigorta poliçesine “gemi güvertesinde taşıma klozu” ekletmesini beklemek de söz konusu değildir. Davalının davacının hakedişinden yapmış olduğu kesintinin doğruluğu her iki bilirkişi raporunda da teyit edilmiştir. Sözleşmenin 12/1 maddesine göre -hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla- navlun bedeli davacı tarafça liman teslim tarihinde fatura edilecek ve davalıya adresinde teslim tarihinden 45 gün sonra ödeme yapılacaktır. Fatura tarihinin 01.03.2022 teslim tarihinin ise 18.04.2022 olduğu sabittir. Bu durumda davalının zarar görmüş ürün sebebiyle sözleşme hükümleri gereğince davacının hakedişinde kesinti yapmasının mümkün olduğu, davacının sözleşmenin 12. maddesine göre düzenlediği faturaya itiraz edilmediğinden bahisle tazminat hakkının zayi olduğundan söz edilemeyeceği değerlendirilmiştir.
Açıklanan gerekçelerle, davalının davacıya ait hak edişten yapmış olduğu kesintinin sözleşme hükümlerine ve zarar miktarına uygun olduğu, davacının yasaya ve sözleşmeye aykırı şekilde yükü güverte üstü taşıtma sebebiyle zarardan sorumlu olduğu sonuç ve kanaatine varılmış, davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 269,85-TL harcın mahsubu ile fazla alınan 35.470,31-TL harcın istek halinde davacıya iadesine
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 239.424,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinden yatırana iadesine,
6-Arabuluculuk dosyasında yapılan ve hazineden ödenen 1.560,00 TL masrafın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7-Gerekçeli kararın talep halinde taraf vekillerine tebliğine,
Dair taraf vekillerinin yüzünde gerekli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek ya da başka yer Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 15/11/2023

Başkan ….
E-imza

Üye ….
E-imza

Üye ….
E-imza

Katip ….
E-imza