Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/746 E. 2022/1545 K. 13.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/976 Esas – 2023/2
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/976 Esas
KARAR NO : 2023/2

HAKİM :…
KATİP :…

DAVACI : …
VEKİLİ :…
DAVALI : (HASIMSIZ)

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 29/11/2022
KARAR TARİHİ : 02/01/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının … ilinde reklamcılık işi ile uğraşmakta olduğunu, Hamili olduğu …Şubesine ait,…seri numaralı çekleri boş olarak kaybolmuş olduğunu, kaybolan çeklerin üçüncü kişilerin eline geçmesi durumunda davacının mağdur olacağını, bu nedenle kötüniyetli üçüncü kişilerin çeki kullanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve davacının mağdur olmaması için öncelikle ihtiyati tedbir kararıyla çekler için ödeme yasağı konulması ve dava konusu çeklerin iptaline karar verilmesi için bu davayı açma zaruretinin hasıl olduğunu, tüm bu nedenlerle; çeklerin üçüncü kişilere ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilerek ilgili bankalara müzekkere yazılmasını, söz konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Türkiye Garanti Bankası Anonim Şirket…’ne dava konusu edilen bankanız şubesine ait…ve… Seri Numaralı çeklerin keşideciye verilip verilmediği, keşideci bilgileri, çeklerin ibraz edilip edilmediği, edildiyse kimler tarafından ibraz edildiğine ilişkin varsa ibraz edenin/edenlerin açık kimlik bilgileri, ne zaman ve nereye ibraz edildikleri, ödenip ödenmedikleri, ödenmişse kime/kimlere ödendiği, çeklerin ile ilgili tüm bilgi ve belgelerin gönderilmesi, yargılama sırasında ibraz edilmesi halinde derhal mahkememize bilgi verilmesi için müzekkere yazılmıştır.
Mahkememizce davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin ve ilan hususunun banka cevabı yazısı gelince değerlendirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Garanti Bankası Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’nün 12/12/2022 Havale Tarihli yazı cevabı uyarınca;…’nun Karasu şubesindeki …nolu hesabına bağlı; … nolu çeklerin ibraz edilmediği şeklinde cevap verilmiştir.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
“İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Kanunun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”(1) Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
(2) Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir.
Hükümleri yer almaktadır.
Anılan maddeler uyarınca, çekin iptaline ilişkin dava açma hakkı çeki kaybeden hamile aittir. Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2013/11-1884-2015/1059 E-K)
Somut olay yukarıdaki açıklamalar ile birlikte değerlendirilecek olursa; Mahkemece, iddia ve dosya kapsamına göre, davacının hamili olduğunu belirttiği Türkiye… Şubesine ait,…ve…seri numaralı çeklerin boş olarak kaybolmuş olduğunu belirterek çeklerin iptalini talep ettiği, dosyaya gelen 12.12.2022 tarihli Garanti bankası cevabından davacının keşideci konumunda olduğu, dava dilekçesi içeriğinde çeklerin boş olarak kaybedildiğinin belirtildiği, boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliğinde olmadığı, bu nedenle çeklerin iptalinin istenemeyeceği ayrıca TTK m.818/1-s yollamasıyla 757 ila 763 ve 764/1 maddeleri uyarınca çekin iptaline ilişkin dava hakkının çeki kaybeden hamile ait olduğu, eldeki davada bankadan gelen cevabi yazıya göre davacının çeklerin sahibi keşidecisi olduğu, çeklerin iptalini isteyemeyeceği anlaşılarak davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir. (Benzer Yönde Sakarya BAM 7. HD’nin 2022/1182 esas 2022/1434 karar sayılı ilamı)
Davanın 6102 sayılı yasanın 4.maddesi, 6100 sayılı yasanın 382/1-e-6.maddeleri gereği basit yargılama usulüne tabi olduğu, 6100 sayılı 320/1.maddesi gereği basit yargılama usulüne tabi olan davalarda mümkün olan hallerde taraflar duruşmaya davet edilmeden dosya üzerinden karar verilebileceği, dosyadaki delillerin hüküm vermeye elverişli olması nazara alındığında, dosya üzerinden karar verilmiştir.
Hüküm: Gerekçesi Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın HMK. 6100 sayılı kanunun 114/1-d ve 115/2. Maddeleri gereği aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinden yatırana iadesine,
5-Gerekçeli kararın HMK nun 321/2 maddesi uyarınca talep aranmaksızın davacı tarafa tebliğine,
Dair; davacı tarafın yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(İki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 02/01/2023

Katip…
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı