Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/684 E. 2022/1424 K. 20.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/684 Esas – 2022/1424
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/684 Esas
KARAR NO : 2022/1424

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI : ….
VEKİLLERİ : Av. ….

DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. ….

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/07/2022
KARAR TARİHİ : 20/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı …. …. – …. Otomotiv arasında ticari işlerden kaynaklı 2021 ve 2022 yılına ait cari hesaba konu alacağın doğduğunu, bu sebeple …… İcra Dairesi …./…. E. No’lu takibine konu edildiğini, davalının borçlu kötü niyetli olarak takibe itiraz ettiği ve takibin durduğu anlaşılmakla, arabuluculuğa müracaat edilmiş anlaşma sağlanamadığını, davalı borçlu tarafından davacı şirkete verilen zarar alacağın tahsil edilememesi sebebiyle her gün arttığını, davalının kötü niyetli yaptığı bu itiraz için İİK gereği %20den az olmamak üzere tazminat ödemeye yükümlü tutulmasını, davacı şirkete ait fatura ve ticari defterlerin incelenmesiyle icra takibinde haklı olduklarını, borçlunun kötü niyetli olduğu ve işbu davaya konu taleplerimizde de haklı olduklarını, bu sebeple yargılama yapılarak fazlaya dair haklarımız saklı kalmakla taleplerimiz doğrultusunda hüküm kurulmasını, davalı borçlu tarafından yapılan ……..icra Müdürlüğünün …./…. sayılı dosyasında yapılan itirazın iptali ile takibin devamına ; itiraz sebebiyle İİK m. 67/2 uyarınca davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine; icra inkar tazminatına icra takibine itiraz tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulamasına ;yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline, fazlaya dair haklarımızı mahfuz bırakılmasını taleple dava etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, …….. İcra Müdürlüğünün …./…. esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Sakarya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğine, Sakarya Vergi Dairesi Başkanlığına, Muğla Vergi Dairesi Başkanlığına, Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığından yazı cevapları alınmıştır.
Eldeki dava 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01/07/2012 tarihinden sonra 18.07.2022 tarihinde açılmıştır. Burada öncelikli olarak Asliye Ticaret Mahkemesinin davaya bakmakla görevli olup olmadığının belirlenmesi gerekir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 4.maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin, tarafların her ikisinin birden ticari işletmesi ile ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesi ile ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu’nunda veya diğer kanunlarda, o davaya Asliye Ticaret Mahkemesinin bakacağı yönünde düzenleme bulunması gerekir.
Diğer taraftan, 6102 sayılı TTK’nın 19/2.maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, 6102 sayılı TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar dışında, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
6335 Sayılı Kanununun 2.maddesi ile değişik 6102 Sayılı TTK’nın 5.maddesi uyarınca, ticari davalar Asliye Ticaret Mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, Asliye Ticaret Mahkemeleriyle diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki, 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunununda ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 6335 Sayılı kanunla yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı HMK’nın 1.maddesi uyarınca, kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce ve istinaf aşamasında Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından re’sen incelenir. Bu kuralın tek istisnası, 6335 Sayılı Kanununun 2.maddesi ile değişik 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/(4).maddesinde düzenlenmiş olup, buna göre yargı çevresinde ayrı bir Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerine açılan ticari davalarda görev kuralına dayanılmamış olması, Asliye Ticaret Mahkemesine görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyecektir. Başka bir anlatımla, yargı çevresinde, Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde bir ticari uyuşmazlığın çözümü için Asliye Hukuk Mahkemesine genel mahkeme sıfatıyla dava açılması halinde mahkemece görevsizlik kararı verilmeksizin işin görülmesi gerekir. Buna karşılık kanun aksi durumu düzenlememiş olduğundan, Asliye Hukuk Mahkemesinin ticari olmayan bir davayı Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla görmüş olması bir usule aykırılık halini oluşturmaktadır.
Bu durumda eldeki davada, davalının UYAP entegrasyon ekranından yapılan sorgulamasında “yenilebilir sakatat toptan ticareti ” açıklamasıyla vergi kaydının bulunduğu anlaşılmış, Muğla vergi dairesine yazılan müzekkere cevabında davalı …. …. ‘in 01/05/2012 tarihi itibari ile “Motorlu Hafif Kara Taşıtlarının Ve Arabaların Sürücüsüz Olarak Kiralanması Ve Leasingi (3.5 Tondan Daha Az Olan Otomobil, Kamyonet, Vb. Dahil, Motosiklet Hariç)” faaliyeti dolayısıyla kaydının açıldığı, 30/09/2013 tarihi itibari ile de Re’sen terk ettirilmek üzere kaydının kapatıldığı, aynı faaliyet dolayısıyla 03/08/2012-20/08/2013 tarihleri arasında şube kaydının bulunduğu, son olarak 2012 vergilendirme dönemine ait Dairemize beyan edilen yıllık gelir vergisi beyannasine göre mükellefin işletme hesabı esasına göre vergilendirildiği, ilgili yılda mükellefin tacir olarak nitelendirilebilmesi için kanunda belirtilen hadleri aşmadığının bildirildiği, davalının UYAP entegrasyon ekranından yapılan sorgulamasında “yenilebilir sakatat toptan ticareti” açıklamasıyla vergi kaydının bulunduğu vergi kaydının aktif olmadığı, 31.12.2020 tarihinde işi terk ettiği, Mimarsinan vergi dairesine yazılan müzekkere cevabında davalı ….in işletme hesabı esasına göre defter tutmakta olup, ikinci sınıf tüccar olduğu, 30/12/2020 tarihinde işini terk ettiği bildirilmiştir.Davalının incelenen gelir vergisi beyannamesinde yürütülen faaliyetlerin VUK’nin 177 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısını, (2) numaralı bentte yazılı nakdi limitin tamamını aşmadığı anlaşılmıştır. Kaldı ki davalının 30/12/2020 tarihinde işini terk ettiği dava tarihi itibariyle ve uyuşmazlığın doğduğu iddia edilen 2021-2022 yıllarında davacının tacir sıfatının bulunmadığı anlaşılmıştır. Vergi dairelerinden gelen cevabi yazılardan davalının tacir sıfatına haiz olmadığı, az yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda, davanın mutlak ticari dava olmadığı gibi davalının tacir olmaması nedeniyle de davanın nisbi ticari dava da olmadığı, bu haliyle görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşılmış 6100 sayılı HMK’nın 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereği mahkememizin görevsizliğine yönelik aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, davanın HMK’nın 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereği görev dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Bu karara karşı süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak görevsizlik kararının kesinleşmesi halinde kararın kesinleştiği tarihten itibaren, karara karşı kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde, dosyanın görevli Sakarya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
3-Yukarıda belirtilen yasal süre içinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesinin talep edilmemesi halinde dosyanın resen ele alınarak verilecek ek kararla davanın açılmamış sayılacağı ve davacının yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edileceği hususunun İHTARINA,
4-Yargılama giderleri ve harçların görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalı vekilinin yokluğunda verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(İki) Hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek karar verildi. 20/10/2022

Katip ….
e-imzalı

Hakim ….
e-imzalı