Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/613 E. 2023/138 K. 28.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/613 Esas – 2023/138
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/613 Esas
KARAR NO : 2023/138

HAKİM :….
KATİP : ….

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. ….
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/06/2022
KARAR TARİHİ : 28/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacının, davalı …. Temizlik Gıda Maddeleri Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketi ile birlikte davalısı olduğu ….İş Mahkemesi …./…. Esas sayılı dosyada aleyhine sonuçlanan işe iade davası neticesinde dava dışı işçi …. …. müteselsil sorumluluk gereğince 21.490,20 TL işe başlatmama tazminatı ile 16.440,43 TL boşta geçen süre ücretini ödediğini, davacı şirketin sadece ücret alacaklarıyla sınırlı olmak üzere davalının çalıştırmakta olduğu işçilerin alacaklarından sorumlu olduğunu, Bunun dışında müvekkilim şirketin iç ilişkide davalıya karşı bir sorumluluğu mevcut olmadığını, Dış ilişkide her ne kadar müvekkilim şirket davalı şirketle birlikte kanun gereği işçilik alacaklarından müteselsil sorumlu olsa dahi , iç ilişkide sözleşme hükümlerinin geçerli olacağını, Sözleşme hükümleri incelendiğinde davacı şirketin işçi alacaklarından sorumluluğu sadece ücret alacağıyla sınırlı olup, ücret alacağında da azami 3 aylık ücret nezdinde sorumlu olduğu sözleşmeyle kabul edildiğini, bu nedenle dava dışı işçiye davacı şirketçe kanun gereği ödenen işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinin davalıdan rücuan tahsili talebi zorunlu olduğunu, iç ilişkide ücret alacağı dışındaki diğer tüm işçi alacaklarının ödenmesindeki sorumluluk davalı şirkete ait olduğunu, davacı tarafından Sakarya … İcra Müdürlüğünün …./…. Esasına kayıtla ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, takibin durması üzerine Sakarya Arabuluculuk Bürosuna Dava Şartı Arabuluculuk kapsamında arabuluculuk başvurusunda bulunulmuş, davalı tarafın toplantıya mazeretsiz katılmaması nedeniyle arabuluculuk görüşmesi anlaşmazlıkla sonuçlandığını, bu sebeple davanın kabulüne, itirazın iptaline ve takibin devamına asıl alacağın %20’ sinden aşağı olmamak üzere, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine, her türlü yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasını karar verilmesini taleple dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; öncelikle yetkisizlik kararı verilmesini , asıl dava yönünden davanın reddini ve kıdem tazminatı sorumluluğunun olmadığının tespitine ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
Mahkememize; Sakarya …İş Mahkemesi…./…. E -…./…. K sayılı dosyada celp edilmiş davacının …. …. vekili Av …. …. ve davalıların …. Temizlik Ltd Şti ile …. olduğu, 14/07/2021 tarihli ilamda, feshin geçersizliğine , davacının …. Temizlik Ltd Şti nezdindeki işine iadesine, davacının yasal süre içinde başvurmasına rağmen süresi içinde işe başlatılmaması halinde, 21.490,00 TL işe başlatmama tazminatı ile 16.440,43 TL boştan geçen süre ücretinin davalılardan müteselsilen tahsiline karar verildiği , kararın davacı kurumun istinaf talebinin reddi sonucunda 16/03/2022 tarihinde kesinleştiği , davalı …. Temizlik açısında ise süresinde istinaf harçları ikmal edilmemesi nedeni ile istinaf edilmemiş sayılmasına karar verildiği görülmüştür. ….Noterliği 28/03/2022 tarih ve …. yev sayılı ihtarnamesi, …. ait 08/04/2022 tarihli ödeme dekontu, ….. İcra Müdürlüğü … E sayılı dosyası dosyamız arası ile Sakarya Arabuluculuk Bürosu’nun …./…. büro numaralı ve …./…. arabuluculuk numaralı dosyaları dosyamız arasına alınmış, SGK dan hizmet dökümü celp edilmiştir.
Mahkememizce dosya hesap incelemesi için bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi mahkememize ibraz etmiş olduğu raporunda “… davacı kurumun , dava dışı sigortalılardan …. …. …. yaptığı ödeme nedeni ile davalnın sorumlu olduğu miktarın 37.960,63 TL asıl alacak ve 112,32 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 38.072,95 olarak hesaplandığına (dava konusu icra takip dosyasında 84,24 TL yersiz işlemiş faiz alacak talebinde bulunulduğuna ) ilişkin..” raporunu mahkememize ibraz etmiştir.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa;
1-4857 sayılı İş Kanununun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
2-Asıl işverenle alt işverenler arasında yapılan hizmet akitlerine göre yapılan iş kapsamında ve değişen alt işverenlere ait işyerinde ara vermeden çalışan işçilerin işçilik alacakları için açtıkları davalar sonunda ödenmesine karar verilen miktarlardan alacaklı işçiye karşı her biri müteselsilen sorumludurlar. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (işçiye karşı) müteselsilen sorumludurlar. İç ilişkide (alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki ilişkide) ise, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda taraflar kendi aralarında sözleşme yapabilirler. 6098 sayılı Borçlar Kanununun 167. maddesindeki düzenleme uyarınca, aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça müteselsil sorumlulardan her biri alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu olacaklardır. Yasa hükmünde eşit sorumluluğun müteselsil borçlularda aksinin kararlaştırılmaması halinde uygulanacağı belirtilmiştir.
3- Kamu kurumlarının ihale yolu ile muhtelif işlerin yapılması konusunda taşeron şirketlerle yaptıkları hizmet sözleşmeleri nedeniyle çalışan işçilerin, işçilik alacakları için açtıkları davalar sonunda karara bağlanan miktarları 4857 sayılı İş Kanunun 2. maddesindeki düzenleme gereğince müşterek ve müteselsil sorumlu olarak ödemesi nedeniyle bu miktarları 6098 sayılı TBK nun 162. maddesindeki “ tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip olur ve zarar görenin haklarına halef olur” hükmü uyarınca ödeyen taraf rücuen istemde bulunabilir. (Benzer yönde Yargıtay 13. HD. 24/05/2018 T, 2015/38873 E.-2018/6205 K. ve yine aynı Dairenin 31.5.2018 T, 2016/2779 E.- 2018/6452 K. ve 11/05/2017 tarih, 2016/7790 E. 2017/5936 K. sayılı ilamları)
4- İcra Takibine İtiraz etmek istiyen borçlu, itirazını, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde dilekçe ile veya sözlü olarak icra dairesine bildirmeye mecburdur. (2004 sayılı kanun 62.madde)Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir. (2004 sayılı kanun 67.madde)
Somut olay yukarıdaki açıklamalar ile birlikte değerlendirilecek olursa;
5- Davacı tarafından davalı aleyhine dava konusu edilen alacak ile ilgili olarak Sakarya … İcra Müdürlüğünün …./…. sayılı takip dosyası ile 37.960,63 TL asıl alacak, 196,56 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 38.157,19 TL üzerinden ilamsız takip başlattığı, başlatılan takipteki ödeme emrinin davalıya 22.04.2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalının ödeme emrine 29.04.2022 tarihinde 2004 sayılı yasanın 62.maddesindeki yedi günlük sürede itiraz ettiği, itiraz dilekçesinin davacı tarafa tebliğ edilmediği, eldeki bu davanın 09.06.2022 tarihinde 2004 sayılı yasanın 67.maddesindeki bir yıllık sürede açıldığı, anlaşılmış ve esasa geçilmiştir.
6- Dava, rücuen tazminat nedeniyle başlatılan takibe yapılan itirazın iptali talebine ilişkindir. Davacı, davalı alt işverenden dava dışı işçi ….e ödediği işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre tazminatının tahsilini istemiş, davalı ise davanın reddini talep etmiştir. Somut olaya ilişkin Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına göre; Taraflar arasında davacı asıl işveren ile davalı alt işveren ilişkisi mevcuttur. Rucü edilebilecek miktarın tespiti açısından taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi ve eki şartnamelerde hüküm bulunması halinde bu hüküm dikkate alınarak sonuca gidilmesi gerekir. Hüküm bulunmaması halinde ise davalı alt işverenin kendi dönemiyle sınırlı olmak üzere davacı asıl işveren ile yarı oranında sorumlu olduklarının kabulü gerekir. (Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2013/19323 Esas, 2016/2426 Karar sayılı ilamı). Taraflar arasında imzalanmış olan 30.12.2016 tarihli hizmet alım sözleşmesinin 22.1.maddesi ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 10 ve 38. maddelerinde davalı yüklenicinin işçilere ödenecek ücretlerden davalı yüklenicinin sorumlu olacağının yazılı olduğu ve bu şekilde davalının sorumluluğuna ilişkin sözleşmede açık hükmün bulunduğu, bu nedenle davalı yüklenicinin sorumlu olduğuna ilişkin açık hüküm bulunması nedeniyle alt işveren olan yüklenicinin çalıştırdığı işçiye ödenmesi gereken ücretlerden sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
7-Davacının dışı işçi …. ….’e ödediği işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre tazminatının, 08.04.2022 tarihli banka dekontuna göre 37.960,63 TL olduğu, dosyaya gelen SGK kayıtlarına göre dava dışı işçinin davalı nezdinde Sakarya … İş Mahkemesinin …./…. esas …./…. …. sayılı ilamından sonra çalışmaya başlatılmadığı, 4 nolu paragrafta detaylandırıldığı üzere, alt işveren olan davalının işçilik alacaklarından sorumluluğunun olduğu anlaşıldığından, dosya bir bütün halinde hesap yapılması için bilirkişiye gönderilmiş, dosyaya sunulan 21.01.2023 tarihli bilirkişi raporu dosyaya sunulmuştur.
8- Dosyaya sunulan 21.01.2023 tarihli bilirkişi raporuna ve dosya kapsamındaki diğer delillere göre; dava dışı …. ….’in işe başlatılmaması nedeniyle dava dışı işçiye ödenen tazminat miktarından davalının sorumlu olduğu miktarın 37.960,63 TL olduğu, 4 numaralı paragrafta detaylandırıldığı üzere taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesinin 322.1.maddesi ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 10 ve 38. maddelerinde davalının işçilik alacaklarının tamamından sorumlu olacağına dair düzenleme olduğundan, davalının 37.960,63 TL’den sorumlu olduğu, ödeme tarihi olan 08.04.2022 tarihinden takip tarihine kadar işlemiş faizin 112,32 TL olduğu anlaşılarak, davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş, davalı itirazında haksız olduğundan asıl alacak miktarı olan 37.960,63 TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM. Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalının …. ….İcra Müdürlüğünün …./…. Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptali ile, takibin 37.960,63 TL asıl alacak ve takip tarihine kadar işlemiş 112,32 TL faiz olmak üzere toplam 38.072,95 TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davalı asıl alacak yönünden talebinde haksız çıktığından asıl alacak miktarı olan 37.960,63 TL ‘nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Karar kesinleştiğinde …. …. İş Mahkemesinin …./…. Esas sayılı dosyasının mahkemesine iadesine,
4-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 2.593,09-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 648,28-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 1.944,81-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 İkinci Kısım İkinci Bülüm) göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 648,28-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 728,98TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ,
7-Davacı tarafından yapılan; 1.600,00-TL (bilirkişi ücreti ,Tebligat, Posta ve diğer masraflar), olmak üzere toplam 1.600,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 84,24 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
9-Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 1.600,00-TL ücretin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 28/02/2023

Katip ….
e-imzalı

Hakim ….
e-imzalı