Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/537 Esas – 2023/276
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİKARAR
ESAS NO : 2022/537 Esas
KARAR NO : 2023/276

HAKİM :…
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ :…

DAVALI :…
VEKİLLERİ : …

DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/05/2022
KARAR TARİHİ : 10/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı tarafın iddiaları ve talebi:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı …. ile davalı … arasındaki 08.04.2021 Tarih ve …/… ihale kayıt numaralı ve … Nolu Dosya T … sayılı (… … – … PAKETİ) mal alımına ait tip sözleşmenin imzalandığını, sözleşmenin imzalanmasından sonra 03.05.2021 tarihinde davalının “…” mal alımı işine ait ihalenin teklif aşamasında davacı tarafça verilen teknik resimlerin teknik yönden idari şartnameye uygun olmadığını iddia ettiğini, ihalenin e-teklif aşamasında, ürünlerin teknik resimleri ile üretim aşamasında kullanılacak teknik resimlerin (… resimler) e-imza ile davacı şirket tarafından onaylanarak sisteme eklendiğini, ayrıca bu evrakın evrak teslimi aşamasında ilgili komisyon görevlisine imza karşılığında da sunulduğunu, ihalenin davacı şirket tarafından alınmasının ardından 08.04.2021 tarihinde bahse konu ihaleye esas teşkil eden sözleşmenin imzalanması aşamasında kendi resimleri ile üretim yapacakları hususu açıkça ifade edilerek teknik resimleri içeren CD zarfının üzerine firma kaşesi ve yetkili temsilci imzası ile “….’ye ait resimlere göre üretilecektir” şerhinin de düşüldüğünü, buna rağmen davalı mühendisinin davacı tarafından sunulan resimleri dikkate almayarak hata yaptığını, hatanın fark edilmesi sonrasında davalı tarafın talebi üzerine yapılan incelemede tespit edilen ek maliyetler ve ek süreler sebebiyle hatanın düzeltilmesinin mümkün olamayacağının davalı tarafa bildirilerek sözleşmenin davalı tarafından tasfiye edilmesinin istendiğini, davalının bu talebi kabul etmeyip sözleşme konusunun teslimini talep edip verilen on günlük süre sonunda sözleşmenin 13/12/2021 tarihinde haksız bir şekilde tek taraflı olarak feshedildiğini, fesih üzerine davacı şirkete 13.12.2021 tarihli ve 2112002 fatura numaralı sözleşme cezası kesildiğini ve ayrıca teminatın irat kaydedildiğini ve davacının ihalelerden yasaklı hale geldiğini , fesih bildiriminin TTK 18/3 maddesine uygun olarak yapılmadığını, feshin haksız olduğunu,
Feshin haksız olduğu kabul edilmeyecekse de bahse konu ihalenin idari ve teknik şartnamelerinde yer alan ve özellikle İdari şartnamenin 7.5.3.2 bendi ile Teknik şartnamenin 5. Maddesinde yer alan “teklif ettikleri ürünlere ait prensip resimleri ve teknik özellikleri” ifadesi ile idarenin ihale ettiği ürün gamında bulunan muadil veya aynı fonksiyonu ifa edilebilecek ve bu anlamda istekte bulunan tarafın kullanabileceği ürünleri de teklif edebilme hakkının tanınması anlamında olduğunu, davacının teknik resimleri içeren CD zarfı üzerine ihaleye konu ürünlerin “….’ye ait resimlere göre üretilecektir” şerhini yazmasının yeni bir sözleşme yapma önerisi niteliğinde olup davalı şirketin (idare) de uygunluk denetimi neticesinde buna onay vermesinin yeni bir sözleşme ilişkisini ortaya çıkardığını,
Yeni bir sözleşme ilişkisinden bahsedilemese dahi, sözleşmenin kendisine ait resimler üzerinden üretileceği saiki ile hareket eden ve bu konudaki yanılgısı kaçınılmaz olan davacı şirket yönünden.“hata sebebiyle irade sakatlığı” halinin bulunduğunu, başvuru evrakı ile birlikte ürüne dair kendi resimlerini sunan ve bu resimlere göre üretim yapacağını bildiren davacı şirkete kabul onayı vererek onun ihaleyi almasını sağlayan davalı idarenin sonucun ortaya çıkmasında birinci dereceden sorumlu ve kusurlu olduğunu, Sözleşmenin hata sebebiyle iptali hususunun davalı idareye gerek 24.09.2021 tarihli tasfiye yazısı ile gerekse Konya 16. Noterliği’nin 16.11.2021 tarih ve 30903 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile iletildiğini,
Belirterek ; sözleşmenin feshi sebebi ile menfi / müspet zararlarının tazminini feshin haksız olduğunun tespiti ve terditli olarak sözleşmenin hata sebebiyle iptalini ve her iki ihtimalde de 6.610,00 TL’lik sözleşme cezasının iptali ile irat kaydedilen 40.000,00 TL teminatın istirdatına karar verilmesini ayrıca mahrum kalınan kar ve ihale yasaklısı olması sebebi ile süre içerisinde katılınamayan ihaleler dolayısıyla meydana gelen gelir kaybının tazminini talep etmiştir.
Davalı tarafın savunmaları:
Davalı vekili taleplerin terditli olarak ileri sürülemeyeceğini, davacının müspet ve menfi zarar taleplerini birlikte talep edemeyeceğini, dava konusu sözleşmenin dayanağı olan ihale sürecinde davacının ihale şartnamesine uygun üretim yapmayı taahhüt ettiğini, davacının ihale sürecine ilişkin bir itirazının bulunmadığını, ihale kararının kesinleşmesinin ardından davacı ile 08/04/2021 tarih ve…. … sayılı sözleşme imzalandığını, Muayene ve Kabul Komisyonun incelemesi için davacıdan istenen teknik resmin ölçü, tip ve montaj olarak farklılıklar gösterdiğinin tespiti üzerine Onarım Fabrikası Müdürlüğünce yapılan inceleme neticesinde davacının teklifinin muadil ürün olarak değerlendirilmediğini, bunun üzerine “Acele” kodlu …sayılı yazı ile “……..Kancasının… numaralı şartname ve … numaralı resme göre …. Paketinin TŞ-… numaralı şartname ve ….numaralı resme göre” tedarik etmesi gerektiğini davacıya bildirildiğini, Davacının 70 gün sonra 12/07/2021 tarihli cevabi yazısında “kendi resimlerine göre imal edileceğinin idarece kabul edildiği, ancak 03/05/2021 tarih 22831 sayılı yazısı ile teknik resimlere uyulmasının istenmesi üzerine yapılan Ar-Ge çalışması neticesi 13.000,00-€ fark oluştuğu ve bunun karşılanmasının mümkün olmadığı ve sözleşmeden çekilmek istediğini” idareye bildirdiğini, Sözleşmede belirtilen 210 gün termin süresi sonunda davacının malzemeleri teslim etmemesi üzerine 05.11.2021 tarihli yazı ile … sayılı Kanun ve sözleşme hükümleri gereği 10 gün içinde teslim etmesi aksi takdirde sözleşmenin 35.maddesi gereği fesih işleminin gerçekleştirileceği ihtarında bulunulduğunu, Davacının ihtara rağmen sözleşmedeki taahhüdünü yerine getirmemesi üzerine 4735 sayılı Kanunun 20.maddesi ve sözleşmenin 35.maddesi gereği 10/12/2021 tarihli Genel Müdürlük oluru ile sözleşmenin fesih edilerek teminatın irat kaydedildiğini, İhale dokümanı olan Teknik Şartnamelerde …. Kancasının TŞ-…. numaralı şartname ve … numaralı resme göre …. Paketinin … numaralı şartname ve … numaralı resme göre tedarik edileceği açıkça yer aldığını, davacının tüm maddelerde teknik şartnameye uymayı taahhüt ettiğini, Bu şartnamenin Teknik Özellikler başlıklı 3.maddesinde “Bu ihale kapsamında tedarik edilecek cer paketi, Tip 570 bilezik sustalı olup …nolu teknik resim esas alınacaktır.” ifadesinin bulunduğunu, davacının … ve … numaralı resme göre ürünü tedarik edeceğini taahhüt ettiğini, kesinleşen ihale süreci sonunda sözleşmenin imzalandığını ve sözleşmede de davacının sözleşme konusu malı TŞ-05.011 numaralı şartname ve TŞ-…. numaralı şartnameye göre tedarik edeceğinin açıkça yer aldığını, davacının iddia ettiği şekilde İdari Şartnamenin 7.5.3.2. bendi ve Teknik şartnamenin 5. Maddesi “Teklif Ettikleri Ürünlere Ait Prensip Resimleri ve Teknik Özellikleri” çerçevesinde idareye kendi ürün resimlerini teklif ettikleri ve idare tarafından kabul edildiği yönünde davacıya hiçbir yazılı beyanın bulunmadığını, Kamu İhale mevzuatına ilişkin tüm işlemlerin belgeye dayandırılmasının zorunlu olduğunu, feshin sözleşmeye ve yasaya uygun olduğunu, tacir olan davacının ihale sürecindeki şeffaflık ve davacının sunduğu taahhütler karşısında hata ile irade sakatlığı sebebine dayanamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
Taraflar arasındaki anlaşmazlık: Davalı idarenin davacı ile aralarındaki sözleşmeyi feshinin haksız olup olmadığı, davacının sözleşme aşamasındaki iradesinin hata sebebiyle fesada uğrayıp uğramadığı ve sözleşmenin iptalinin gerekip gerekmediği, davacının kar kaybı ve yasak sebebi ile alınamayan ihaleler sebebiyle yaşanan kazanç kaybı alacağı bulunup bulunmadığı bu zarar kalemlerinin talep edilip edilemeyeceği ve varsa miktarı, Davacı idarenin fesih sebebiyle irat kaydettiği teminatın
iadesinin ve 13.12.2021 tarihli ve … fatura numaralı 6.610,00 TL’lik sözleşme cezasının iptalinin gerekip gerekmediği hususlarındadır.
Mahkememizin 12/10/2022 tarihli celse ara kararı gereği talimat yolu ile bilirkişiden rapor aldırılmış, bilirkişi …31/01/2023 tarihli raporunda; İdari Şartnamenin 7.5.3.2 bendi ile Teknik Şartnamenin 5. Maddesinde “İSTEKLİ YÜKLENİCİDEN ARANAN ÖZELLİKLER” başlığı altında yazılı olan “Teklif ettikleri ürünlere ait prensip resimleri ve teknik özellikleri” ifadesinin farklı ürüne ait teknik resimlerin sunulmasında etkili olduğunu, Davacı tarafından (Kusuru bulunmasa dahi) şartnameye uygun ürün teslim edilememesi nedeniyle idarenin sözleşmeyi feshinin mevzuata uygun olduğunu, İdari Şartnamenin 7.5.3.2 bendi ve Teknik Şartnamenin 5. Maddesi “Teklif Ettikleri Ürünlere Ait Prensip Resimleri ve Teknik Özellikleri” çerçevesinde (Herkesin özgür iradesiyle şartlarını kendi tayin edeceği icapta bulunabileceği dikkate alındığında) davacının da kendi ürün resimlerini teklif edebileceği, ancak, farklı ürünün yeni bir ihale konusu olması ve Kanunun 5. maddesinde düzenlenmiş olan rekabet ve güvenirlik ilkelerine aykırı olması nedeniyle kabul edilmesinin Kanuna aykırılık teşkil edeceğini, Davalı İdarece yukarıda madde (4.7.) de belirtildiği üzere 09.04.2021 tarihinde ihale bedeli olan 661.000,00 TL’nin %6’sı (İdari Şartname madde 40.1) karşılığı olan (661.000,00 x 0,06=) 39.660,00 TL için 40.000,00 TL kesin teminat olarak İş Bankası teminat mektubu alındığını, irat kaydedilen teminat miktarının 40.000,00 TL olduğunu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin (34.1 ve 34.2.) maddelerine göre gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin %0,1 (Binde biri) oranında gecikme cezası uygulanması gerekmekte olup (İhtarda belirtilen 10 günlük süreye isabet eden) tutarının (661.000,00 x 0,001 x 10 gün=) 6.610,00 TL olduğunu, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun göre (şartnameye aykırı olan ve) ihale dışı bırakılması gereken teklifin uygun görülerek ihalenin davacı üzerinde bırakılmasının (davacının aldatmaya yönelik eylemleri bulunmadığından) davalının kusurundan kaynaklandığını belirtmiştir.
Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; taraflar arasında düzenlenen … dosya ve … nolu sözleşmenin dayanağı olan ihale evrakı kapsamındaki İdari Şartnamenin 7.5.3.2 bendi ile Teknik Şartnamenin 5. maddesinde “istekli yükleniciden aranan özellikler” başlığı altında yazılı olan “Teklif ettikleri ürünlere ait prensip resimleri ve teknik özellikleri” ifadesine dayanarak davacının şartnamede belirtilenden farklı ürüne ait teknik resimler sunduğu, bu teknik resimlerin şartnameye aykırı olmasına ve ihale dışında bırakılması gerekmesine rağmen davalı idarenin kusurlu eylemi ile davacının bu teklifini uygun görerek ihaleyi davacı üzerinde bırakıp sözleşmenin düzenlendiği, davacının bu süreçte aldatmaya yönelik bir eyleminin bulunmadığı, şartnameye uygun olmayan teknik resmin davalı idare tarafından uygun görülmesi itibariyle sözleşme yapılmasında ve süreçte davalı idarenin kusurlu olduğu, sözleşme sonrasında bu hatanın fark edilmesi üzerine davacının ek maliyetler ve ek süreler sebebiyle hatanın düzeltilmesinin mümkün olamayacağını bildirerek sözleşmenin sonlandırılması talebinde bulunduğu, davalının ise bu talebi kabul etmeyip edimin yerine getirilmemesi sebebiyle sözleşmeyi 13/12/2021 tarihinde tek taraflı olarak fesh ettiği, feshe bağlı olarak 13.12.2021 tarihli ve 2112002 fatura numaralı 6.610,00 TL gecikme cezası kesildiği ve ayrıca 40.000,00 TL teminatın … nolu mahsup fişi ile davalı tarafından gelir kaydedildiği, davalı idarenin yasal sorumluluk gereği şartnameye aykırı edimi kabul etmeyip sözleşmeyi feshetmesi mümkün görülmekle birlikte yukarıda izah edildiği üzere hatalı işlemi ile neticeye yol açtığı ve kusurlu olduğu, bu haliyle sözleşme cezası kesilmesinin ve teminatın irat kaydedilmesinin somut olaya ve hakkaniyete uygun düşmediği değerlendirilmekle davacının menfi tespit ve istirdat taleplerinin kabulüne karar verilmiştir. Davacı tarafça faiz talep edilmediğinden istirdadına karar verilen rakam için faize yönelik bir hüküm kurulmamıştır.
Davacı vekili 17/05/2022 tarihli dava dilekçesinde “Davalı tarafından sözleşmenin tek taraflı olarak haksız feshinin tespiti ile işbu tespit neticesinde müvekkil şirketin maruz kaldığı müspet/menfi tüm zararlarının tazminine” şeklindeki talebi belirsiz görülmüş ve bu sebeple talep edilen müspet/menfi zararlarının neler olduğu, 6.610,00 TL’lik sözleşme cezasının iptali ile irat kaydedilen 40.000,00 TL teminatın istirdatı dışında maddi bir taleplerinin bulunup bulunmadığı hususlarında HMK 31 maddesi gereğince davacı vekilinden açıklama istenmiştir.
Davacı vekili 12/10/2022 tarihli dilekçesinde “tazminat taleplerinin haksız feshe ya da sözleşmenin iptaline bağlı olarak davacı şirketin dava konusu edilen sözleşmeden kaynaklı mahrum kaldığı kârı ile ihale yasaklısı olarak geçirilen süre içerisinde katılınamayan ihaleler dolayısıyla şirket gelirlerinde yaşanılan gelir kaybına ilişkin olduğunu, zarar kalemlerine ilişkin bilahare geniş beyanlarda da bulunacaklarını” belirtmiş, bu haliyle istenen ve gerekli görülen açıklama yapılmamış, duruşmada ise davacı vekili dosyanın mevcut haliyle değerlendirilmesini ve davanın kabulünü istemiştir.
Somutlaştırma yükü ve delillerin gösterilmesini düzenleyen HMK nun 194 maddesinde “Taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırmalıdırlar. Tarafların, dayandıkları delilleri ve hangi delilin hangi vakıanın ispatı için gösterildiğini açıkça belirtmeleri zorunludur.” hükmüne yer verilmiştir. Davacı feshe bağlı olarak menfi ve müspet zarar taleplerini somutlaştırmamış, hangi zarar kalemlerini ne miktarda talep ettiğini açıkça bildirmemiş ve deliller ile ilişkilendirmemiştir. Duruşmadaki beyanında da mevcut durum itibariyle karar verilmesini istemiştir. Bu sebeple davacının somutlaştırılmayan ve dolayısıyla ispatlanamayan menfi/müspet tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının sözleşme cezası borcu olmadığının tespiti talebinin kabulüne, davacının davalı ile aralarında olan … dosya ve … nolu sözleşme sebebiyle davacı tarafından düzenlenen 13/12/2021 tarihli … numaralı faturaya konu 6.610,00 TL gecikme cezası borcunun bulunmadığının tespitine,
2-Davacının istirdat talebinin kabulüne, davacının davalı ile aralarında olan ….dosya ve … nolu sözleşme sebebiyle teminat olarak alınan ve fesih üzerine … nolu mahsup fişi ile davalı tarafından gelir kaydedilen 40.000,00 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacının tazminat talebinin ise reddine,
4-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 3.183,93-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 813,06-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 2.370,87-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre vekalet ücreti red edilen miktarı geçemeyeceğinden 1.000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davalının sorumluluğunda olan fakat davacı tarafından peşin harç olarak yatırılan 813,06-TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan; 2.000,00 TL bilirkişi ücreti, 179,00-TL tebligat ve posta gideri, 80,70 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 2.259,70-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 2.212,23-TL’lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 1.560,00-TL ücretin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına;
10- Karar tebliğ giderleri düşüldükten sonra artan gider avansının karar kesinleştikten sonra yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzünde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek ya da başka yer asliye ticaret mahkemesi aracılığıyla mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 10/05/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza