Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/431 Esas – 2023/301
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/431 Esas
KARAR NO : 2023/301

BAŞKAN :…
ÜYE : …
ÜYE :…
KATİP : …

DAVACILAR : 1-…
2-…
3- …
VEKİLLERİ :…

DAVALI : 1- …
VEKİLLERİ : …

DAVALI : 2- …
VEKİLİ : …

DAVA : Tazminat (Ölüm Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 08/04/2022
KARAR TARİHİ : 23/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili ; 18/08/2021 tarihinde meydana gelen ve davacıların muris olan …’ın vefatıyla sonuçlanan kaza nedeniyle davacı … için 10.000,00-TL destekten yoksun kalma tazminatının olayın gerçekleştiği tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini ve davacıların her biri için 80.000,00-TL olmak üzere toplam 240.000,00-TL manevi tazminatın davalı…dan tahsili ile davacılara verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı … vekili 17/03/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile destekten yoksun kalma tazminatını 698.775,20 TL arttırarak 708.775,20 TL olarak ıslah etmiş ve talebini harçlandırmıştır. Islah dilekçesi davalılar vekillerine tebliğ edilmiştir.
Islah sonrasında dava değerinin heyet görevine girmesi sebebiyle dosya mahkememiz heyetine tevdi olmuş ve yargılamaya heyetçe devam edilmiştir.
Davalı Sigorta vekilinin süresinde verdiği cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunmuş ölenin müterafik kusurunun olduğunu ve ayrıca hak sahiplerine 173.580,00-TL ödeme yaptıklarını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde meydana gelen kaza ile murisin ölümü arasında uygun illiyet bağının bulunmadığını, yine murisin kask takmaması nedeniyle zarar gördüğünü, istenilen tazminat miktarının yüksek olduğu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki anlaşmazlık; 18/08/2021 tarihinde meydana gelen trafik kazasında müteveffa ile davalının kusurlarının bulunup bulunmadığı, murisin ölüm nedenine göre müterafik kusurunun bulunup bulunmadığı, meydana gelen kaza ile ölüm olayının arasında uygun illiyet bağının bulunup bulunmadığının, davacıların maddi ve manevi zararının bulunup bulunmadığı, varsa miktarları olduğu anlaşıldı.
Davacı vekili müteveffaya yapılan epikriz raporlarını sunmuştur.
Sapanca Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının bir sureti ve dosyaya ait cd celp edilmiştir.
Sapanca İlçe Emniyet Müdürlüğü davacıların sosyal ve mali durumlarına ilişkin araştırma tutanaklarını göndermiştir.
Kadıköy İlçe Emniyet Müdürlüğü davalı İsmet Sonbay’ın adresinde yapılan tahkikatta sosyal ve ekonomik durumuna ilişkin hakkında bilgi sahibi kişilere rastlanmadığından sosyal ve ekonomik durum tespitinin yapılamadığını bildirmiştir.
Türkiye Noterler Birliği … ve… plakalı araçların kaza tarihini kapsar tescil bilgilerini tablo ve … plakalı araca ait güncel araç tescil özet raporunu göndermiştir.
SGK müteveffanın hak sahiplerine ilgili kazaya istinaden rücuya tabi herhangi bir gelir bağlanmadığı veya ödeme yapılmadığını bildirmiş ilgili kişilere ait hizmet döküm cetveli ve SGK kayıt belgelerini göndermiştir.
Davalı … A.Ş. hasar dosyası, ödeme dekontu dosyaya ibraz etmiştir.
İlgili hastanelerden müteveffanın trafik kazası sonrası tedavi evrakları celp edilmiştir.
Ceza yargılaması kapsamında alınan 31/12/2021 ve 05/09/2022 tarihli Adli Tıp Kurumu raporlarında davalı sürücü … … %100 oranında kusurlu olduğu, sürücü müteveffa …’ın kusursuz olduğu belirtilmiştir.
Ceza yargılaması kapsamında alınan Sakarya Adli Tıp Şube Müdürlüğünün 27/04/2022 tarihli raporuna göre ölümle kaza arasında illiyet bağının bulunduğu bildirilmiştir.
Ceza yargılamasında alınan kusur ve illiyet bağı raporları hüküm kurmaya yeterli bulunmuştur.
Sapanca Asliye Ceza Mahkemesinin …/… esas ve …/… karar sayılı kararı ile davalı sürücünün mahkumiyetine karar verilmiş ve bu hüküm istinaf talebinin reddi ile kesinleşmiştir.
Aktüerya bilirkişisi … … özetle; müteveffanın vefatı nedeniyle desteğinden yoksul kaldığı maddi zararının 708.775,20-TL olduğu şeklinde rapor düzenlemiştir.
Davanın haksız fiile dayanması ve kazanın Sakarya sınırlarında gerçekleşmesi sebebiyle HMK nun 16 maddesi uyarınca mahkememiz yetkili olduğundan davalının yetki itirazı kabul görmemiştir.
Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre;
Davacılar murisi olan müteveffa … yönetimindeki … plakalı motosikletle 18/08/2021 günü saat 19.40 sıralarında …. caddesi üzerinde Sapanca istikametinden Kırkpınar istikametine seyir halinde iken gidiş istikametine göre yolun sağ tarafında duraklayan davalı …. yönetimindeki… plakalı otomobilin U dönüşü için sola manevra yaptığı esnada müteveffanın motosikleti ile davalının kullandığı araca çarpması ile kazanın gerçekleştiği, Ceza mahkemesinin kesinleşen mahkumiyet kararında da kazanın bu şekilde gerçekleştiğinin kabul edildiği, Adli Tıp Trafik İhtisas Dairesinin 31/12/2021 ve 05/09/2022 tarihli raporlarında da belirtildiği üzere kazanın oluşumunda davalı sürücünün uygun olmayan yerde yol ve trafik durumunu gözetmeksizin U dönüşü yapmakla tam kusurlu olduğu, müteveffanın ise kazanın oluşumuna etki eden kusurlu haretekinin bulunmadığı, müteveffanın kaza anında kaskının bulunmamasının kazaya etkili olmamakla beraber neticeyi ağırlaştırması itibariyle müterafik kusur olarak değerlendirilmesinin gerektiği,…ın kaza sebebiyle kafa travmasına bağlı beyin kanaması ve beyin kontüzyonu geçirerek ağır şekilde yaralandığı, hastane tedavisi sonrasında 18/09/2021 tarihinden itibaren tedavisinin evde yatarak devam ettiği ancak 24/09/2021 tarihinde tekrar hastaneye kaldırıldıktan sonra 16/10/2021 tarihinde vefat ettiği, Sakarya Adli Tıp Şube Müdürlüğünün 27/04/2022 tarihli raporuna göre ölümle kaza arasında illiyet bağının bulunduğu anlaşılmaktadır.
Davalı sürücü haksız fiilin faili olarak meydana gelen zarardan sorumludur. Davalı sigorta şirketinin ise … plakalı otomobilin kaza tarihindeki zorunlu trafik sigortacısı olarak poliçe kapsamında sorumluluğu bulunmaktadır. Eylemin aynı zamanda suç teşkil etmesi sebebiyle uzamış ceza zamanaşımı geçerlidir.
Davacı …davalı sigorta şirketine yaptığı başvuru üzerine açılan hasar dosyası kapsamında sigorta şirketi tarafından davacıya 22/12/2022 tarihinde 173.580,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödenmiştir. 21/12/2020 tarihinde düzenlenen sigorta poliçesinde ölüm halinde sorumluluk miktarı 410.000,00 TL olarak gösterildiği ancak riskin gerçekleştiği tarihteki teminat miktarının 430.000,00 TL olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkememizce alınan aktüerya raporunda 59 yaşında olan ve aktif çalışmasının bulunmadığı anlaşılan müteveffanın geliri asgari ücret olarak kabul edilmiş ve davacı … dışında müteveffanın dava dışı annesinin (annesi 17/11/2022 tarihinde vefat etmiştir) destekten yoksun kalma zararının bulunduğu da gözetilmiş, ölümün gerçekleştiği 16.10.2021 tarihi başlangıç olarak esas alınmış, davalı sigorta şirketi tarafından yapılan 173.580,00 TL ödeme rapor tarihi itibariyle güncelleştirilerek hesaplamada nazara alınmış, Yargıtay içtihatlarına uygun olarak TRH 2010 yaş tablosu ve prograsif rant yöntemi uygulanarak destekten yoksun kalma zararı hesaplanmış, sonuç olarak davacı …’nin ölüm ile gerçekleşen destekten yoksun kalma zararının 708.775,20 TL olduğu belirlenmiştir. Aktüerya bilirkişisinin bu hesap raporu içtihatlara uygun bulunmuş ve hükme esas alınmıştır.
Davacı taraf dava öncesinde zorunlu arabuluculuğa başvurmuş, görüşmeler anlaşamama ile sonuçlanmıştır. Son tutanak e-imzalı olarak dosyaya sunulmuş ve davalı sigorta şirketi açısından zorunlu olan arabuluculuk dava şartı gerçekleşmiştir.
6098 sayılı Borçlar Kanun’un, “Tazminatın belirlenmesi” üst başlıklı 51/1 maddesi ile Hâkimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği hükme bağlanmıştır. Zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur 6098 sayılı Borçlar Kanun’un 52.maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir. Müterafik kusur indiriminde her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılmasını gerektirir ve zarar görenin müterafik kusurunun tespiti halinde TBK.nun 52.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Somut olayda, davacı motosiklette yolcu olup, KTK. ve yönetmelik hükümlerine göre koruyucu ekipman olarak kask takması zorunludur. Müteveffanın kaza anında zorunlu olmasına rağmen kask takmadığı anlaşılmaktadır. Yaralanmasının ve ölüm sebebinin kafa travması olması gözetildiğinde kask takmamış olması neticenin meydana gelmesinde müterafik kusur kabul edilmiştir. Davalıların savunması olmasa da mahkemece TBK’nın 52. madde hükmüne göre resen müterafik kusurun değerlendirilmesi gereklidir. Yerleşik yargı uygulamaları nazara alınarak davacı …’nin destekten yoksun kalma tazminatında %20 oranında indirim taktir edilmiş, davacı … lehine 567.020,16 TL destekten yoksun kalma tazminatına hükmolunmuştur.
Davacı taraf kaza tarihinden itibaren yasal faiz istemiş ise de davanın ölümle meydana gelen destekten yoksun kalma zararına ilişkin olması ve ölümün kaza tarihinden sonra 16/10/2021 tarihinde gerçekleşmesi ve hatta tazminat hesaplamasının ölüm tarihi esas alınarak yapılmış olması itibariyle faiz başlangıcı davalı … yönünden ölüm tarihi olarak kabul edilmiştir.
Davalı sigorta şirketi ise bakiye poliçe limiti ile ve temerrütün gerçekleştiği 23/12/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile sorumludur. Poliçenin bakiye limiti belirlenirken dava dışı olan müteveffanın annesinin destekten yoksun kalma zararı garameten paylaştırma esaslarına göre poliçe teminat miktarına oranlanarak mahsup edilmiştir.
Davacı … reddedilen maddi tazminat talebi TBK 51 maddesine göre hakimin taktiri gereği olduğundan red edilen kısım sebebiyle davacı aleyhinde vekalet ücreti ve yargılama gideri belirlenmemiştir.
Davacılar kazaya bağlı gerçekleşen ölüm sebebiyle manevi tazminat isteminde de bulunmuşlar ancak bu tazminat türü için faiz talep etmemişlerdir. Davacı … maddi tazminat talebi yönünden faiz talebi ayrı dava niteliğindeki manevi tazminat istemine sirayet etmeyecektir. Davacıların murisinin davalının tam kusuru ile gerçekleşen kazaya bağlı olarak ölmesi sebebiyle davacılar lehine manevi tazminat koşulu gerçekleşmiştir.
6098 sayılı TBK m. 56 hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek, tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. (Yargıtay 17 HD 2017/1909 Esas 2019/9208 Karar)
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri gözönünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Somut olayda davalı İsmet’in kazanın oluşumunda tam kusurlu oluşuna karşılık müteveffanın kask takmamakla neticenin meydana gelmesinde müterafik kusurunun bulunması, tarafların sosyal ve ekonomik durumu, kaza tarihi, ölüm olayının müteveffanın eşi ve çocukları olan davacılar nezdinde oluşturduğu manevi zarar, paranın satın alma gücü ve enflasyonun varlığı nazara alınarak davacıların manevi tazminat talepleri kısmen kabul edilmiş, davacı … için 60.000,00 TL diğer davalılar için ise 50.000,00 TL şer manevi tazminat taktir edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A) Davacı …’nin maddi tazminat talebi hakkında
1-Davacı … maddi tazminat talebinin %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle kısmen kabulüne, 567.020,16 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … ölüm tarihi 16/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı sigorta şirketinden ise 23/12/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve garameten hesaplanan bakiye poliçe limiti (231.253,89 TL) ile sınırlı olarak, müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın müterafik kusur sebebiyle reddine,
2-Hükmolunan maddi tazminat üzerinden hesaplanan 38.733,14 TL nispi karar harcından başlangıçta kısmi maddi tazminat talebi için yatırılan 34,16 TL’nin ve daha sonra ıslah harcı olarak yatırılan 2.386,67 TL’nin mahsubu ile bakiye 36.312,31 TL karar harcının (davalı sigorta şirketinin sorumluluğu 13.376,12 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Zorunlu arabuluculuk dosyasında Hazineden karşılanan 1600 TL masrafın, arabuluculuk dava şartının sigorta şirketi açısından geçerli olmasına göre, davalı sigorta şirketinden alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı … davada vekil ile temsil edildiğinden, yürürlükteki A.A.Ü.T uyarınca belirlenen 80.372,22 TL vekalet ücretinin (davalı sigorta şirketinin sorumluluğu 35.375,54 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … verilmesine,
5-Maddi tazminat talebinin reddedilen kısmı TBK 51 maddesine istinaden mahkemenin taktiri olduğundan davalılar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,
6-Davacı tarafından yatırılan ve davalıların sorumluluğunda kalan (dava açılırken maddi tazminat talebi için peşin harç olarak yatmış olan 34,16 TL nin ve ıslah harcı olarak yatırılan 2.386,67 TL nin ) 2.420,83 TL nin davalılardan müteselsilen alınarak davacı … verilmesine,

7-Dosya kapsamındaki tüm yargılama giderlerinin öncelikle maddi tazminat davasına ilişkin olduğu kabul edilerek ve tazminatta TBK 51 md. gereği taktiri indimi yapılmış olması da gözetilerek; 80,70 TL başvuru harcı, 910,00 TL adli tıp gideri, 1.200,00 TL bilirkişi ücreti ve 360,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.551,20 TL yargılama giderinin (davalı sigorta şirketinin sorumluluğu 1.040,48 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı … verilmesine,
A) Davacıların manevi tazminat talepleri hakkında;
1-Davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile; davacı …’ için taktir olunan 60.000,00-TL manevi tazminatın, davacı Hale için taktir olunan 50.000,00-TL manevi tazminatın, Davacı … için taktir olunan 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı … tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın reddine,
2-Davacıların her birinin manevi tazminat talepleri ayrı davalar niteliğinde olduğu da gözetilerek, hükmolunan manevi tazminatlar üzerinden AAÜT uyarınca; davacı … lehine belirlenen 9.600,00 TL vekalet ücretinin, davacı …e lehine belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin, davacı … lehine belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin, davalı … alınarak adı geçen davacılara verilmesine,
3-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, ayrı davalar niteliğinde olan davacıların manevi tazminat taleplerinin reddedilen kısımları üzerinden AAÜT uyarınca belirlenen; 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı Şükriye’den, 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı …’den, 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan ayrı ayrı alınarak, davalı İsmet’e verilmesine,
4-Hükmolunan manevi tazminatlar toplamı üzerinden üzerinden hesaplanan 10.929,60 TL nispi karar harcından başlangıçta manevi tazminat talepleri için davacılarca yatırılan 819,72 TL nin mahsubu ile bakiye 10.109,88 TL karar harcının davalı … tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davalının sorumluluğunda kalan ve dava açılırken manevi tazminat talepleri için peşin tahsil edilmiş olan 819,72 TL harcın davalı İsmet’ten alınarak davacılara eşit olarak verilmesine,
C) Sair hususlar
Karar tebliğ giderleri düşüldükten sonra karar kesinleştiğinde artan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 216/1 maddesi uyarınca talep halinde gerekçeli kararın taraflara tebliğine,

Dair, davacılar vekilinin ve davalı … vekilinin yüzünde, davalı sigorta vekilinin yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, oybirliği ile karar verildi. 23/05/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır