Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/172 E. 2022/1535 K. 07.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/172 Esas – 2022/1535
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/172 Esas
KARAR NO : 2022/1535

BAŞKAN :…
ÜYE :…
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : …

DAVALI : 1- …
VEKİLİ :…
DAVALI : 2- …
VEKİLLERİ :…

DAVALI : 3-…
VASİ :…

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/02/2022
KARAR TARİHİ : 07/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Davalı ..’ın 16.12.2018 tarihinde kullandığı … plaka sayılı çekici(oto kurtarıcı araç) ile çarpmak suretiyle davacının desteği …’yu kasten öldürdüğünü, Sakarya …. Ağır Ceza Mahkemesinde … Esas numaralı davada davalı …’ın müebbet hapis cezası ile cezalandırıldığını ve hükmün kesinleştiğini, davalı …’in araç maliki olduğunu, davalı sigorta şirketinin ise aracın ZMM sigortacısı olduğunu, sigorta şirketine yaptıkları başvurunun ve arabuluculuk girişiminin sonuçsuz kaldığını belirterek 10.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 250 TL cenaze masrafları olmak üzere toplam 10.250 TL maddi tazminatın (kısmi dava olarak) tüm davalılardan ve 100.000 TL manevi tazminatın davalılar … ve…’den olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı sigorta şirketi Sigortalı araç sürücüsü kasten kazaya sebebiyet verdiğinden söz konusu talebin sorumluluk riski kapsamında olmadığı için poliçe teminatı kapsamında olmadığını savunarak davanınreddini istemiştir.
Davalı …vekili sürücünün eyleminin kasten işlenmesi ve olayın trafik kazası olmaması sebebiyle işleten sıfatı ile sorumlu tutulamayacağını savunarak davanın reddi istemiştir.
Davalı …ın hükümlü olması sebebiyle vasisine dava dilekçesi tebliğ edilmiş, vasi cevap dilekçesinde olayda kasıt bulunmadığını, davalının kusurunun araştırılması gerektiğini, davalı …’ın kusurunun bulunmadığını savunmuştur.
Sakarya… Ağır Ceza Mahkemesinin onanmakla kesinleşen … Esas … karar sayılı mahkumiyet kararı, Sakarya… Sulh Hukuk Mahkemesinin… esas …karar sayılı vesayet kararı ile dava dosyaları uyaptan getirtilmiş ve dosyaya eklenmiştir.
Davalı …’ın 16.12.2018 tarihinde kullandığı … plaka sayılı araç ile davacının desteğine kasten çarpması üzerine ölümüne sebep olduğu hususu ceza mahkemesinin kesinleşen mahkumiyet kararı ile sabittir. Ceza mahkemesinin maddi vakıaların belirlenmesine ilişkin mahkumiyet kararı hukuk hakimi yönünden bağlayıcı olup taraflar yönünden kesin delil niteliği taşımaktadır. Ceza mahkemesince oluş şekli belirlenmiş ve davalı sürücünün kasten hareket ederek aracı ile davacıların desteğinin ölümüne sebep olduğu kabul edilmiştir.
Yargılama konusu uyuşmazlık; davacının destekten yoksun kalma ve cenaze gideri zararlarının miktarı, davacının manevi zarar miktarı, davalı…’ın eyleminden dolayı araç sahibi davalı…’in işleten sıfatıyla davalı sigorta şirketinin ise ZMM sigortacısı olarak zarardan sorumluluklarının bulunup bulunmadığı, hususlarındadır.
UYAP’tan alınan ve görülen ekonomik durumuna nazaran davacının adli yardım talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalılar… ve…ın sosyal ve ekonomik durum araştırmaları yaptırılmış, davacının olay tarihi itibariyle geliri araştırılmıştır.
Sakarya …. Sulh Hukuk Mahkemesinin…Esas,Sakarya … Ağır Ceza Mahkemesinin… Esas, Sakarya …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyalarının bir suretleri, Sakarya ….Asliye Hukuk Mahkemesinin… Esas sayılı dosya aslı celp edilmiştir.
Ali Fuat Cebesoy Vergi Dairesi… tarihli yazı cevabında müteveffa…nun 05/05/2007 tarihinden itibaren ekmek pasta ve unlu mamullerin perakende ticareti faaliyetine başladığı ve 16/12/2018 tarihinde ölümü ile faaliyetini terk ettiği bildirilmiş, ticari kazançlarına ait 2018 dönemi yıllık beyannameleri gönderilmiştir.
Müteveffanın muhasebecisi…’den müveteffanın 2018 yılı kazancına ilişkin 2018 yılı gelir vergisi beyannamesi ve tahakkuku celp edilmiştir.
Cenaze giderleri Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğünden ve Müftülükten araştırılmış, cenaze hizmetlerinin ücretsiz olduğu anlaşılmıştır.
Eylemin kasten işlendiği hususu kesinleşen mahkumiyet hükmü ile sabit olmakla kusur araştırması yapılmamış, pasta ve unlu mamülleri satışı işi yapan ölenin vergi beyannamelerinden tespit edilen 2018 yılı aylık gelirinin 5981,44 TL olduğu belirlenmiş, aktüerya bilirkişisinden destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin rapor alınmıştır. Ölenin desteğinden yararlanan kişiler olarak eşi ve annesi bulunmaktadır. Aktüerya bilirkişisi … TRH… mortalite tablosunu esas alarak prograsif rant yöntemine göre ve davacının yeniden evlenme ihtimalini de gözeterek yaptığı hesaplamaya ilişkin raporunda özetle; müteveffa …nun 28/05/2021 tarihinde vefatı sebebiyle davacı eşi …’nın destekten yoksun kalma zararının 1.472.902,28-TL olduğu ve bu tazminattan davalı sigorta şirketinin sorumluğunun ise garameten paylaştırmaya göre 272.763,87-TL olduğunu belirtmiştir. Bu rapor hüküm kurmaya ve denetime elverişli bulunmuştur.
Davacı vekili ıslah dilekçesinde; cenaze ve defin gideri olarak toplam 250,00-TL’nin davalılar … A.Ş. Ve …’den müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesini, destekten yoksun kalma tazminatı için sigorta poliçesinde belirtilen limitin bilirkişi raporunda yapılan garameten paylaştırılması sonucu (ve 250 TL cenaze gideri talebi düşülerek) hesaplanan 272.513,87-TL’nin davalılar … A.Ş. Ve…den müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesini, destekten yoksun kalma tazminatı için bilirkişi raporunda hesaplanan 1.472.902,28-TL ‘nin davalı…’den alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir. Davalı …yönünden bir ıslah talebi bulunmamaktadır.
Davacının ıslah talebi ve dava dilekçesindeki talepleri birlikte değerlendirildiğinde; davacının dava dilekçesinde müteselsil sorumlular açısından müteselsilen tahsil talebinde bulunmadığı, ıslah dilekçesinde ise sadece sigorta şirketi ve davalı…açısından sigortanın sorumluluğunda kalan kısım kalan 272.513,87-TL için müteselsilen tahsil talebinde bulunduğu, sonuç olarak;
a) Cenaze gideri olarak 250,00 TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan tahsilini istediği,
b) Destekten yoksun kalma tazminatının 272.513,87 TL sinin davalı sigorta şirketinden ve davalı …’dan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini istediği,
c) Destekten yoksun kalma tazminatının 1.200.388,41 TL sinin davalı …’dan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini istediği,
d) Toplam destekten yoksun kalma tazminatının 10.000,00 TL sinin (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla) davalı …’den olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini istediği,
e) Manevi tazminat olarak 100.000,00 TL nin ise davalılar … ve…’dan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini istediği sonucuna ulaşılabilmiş, hüküm bu talep şekline bağlı kalınarak kurulmuştur.
Davalı …’ın araç sürücüsü, davalı…’in araç maliki davalı sigorta şirketinin ise zorunlu trafik sigortacısı olduğu anlaşılmaktadır. Davalı …’ın kasıtlı olarak… plaka sayılı araç ile karayolu üzerinde davacının desteğine kasten çarpması üzerine ölümüne sebep olduğu ve zararın tümünden sorumlu olduğu olayda araç malikinin ve zorunlu trafik sigortacısının da zarardan sorumlu olup olmadığının öncelikle değerlendirilmesi gerekmektedir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) Genel Şartlarının “Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının İşletene Rücu Hakkı” başlıklı B.4-3-a maddesinde; “Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş ise”, sigorta ettirene rücu edilebileceği düzenlenmiştir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) Genel Şartlarının A.6 maddesinde “Teminat Dışında Kalan Haller” düzenlenmiştir. Davalı tarafa ait araç sürücüsünün kasıtlı eylemi teminat dışı hallerde düzenlenmeyip, rücuya tabi hallerde düzenlenmiştir. Buna göre; davalı tarafa ait araç sürücüsünün kasıtlı eylemi nedeniyle, üçüncü kişi olan davacının uğradıkları zarardan, teminat dışı olmamasına göre, zorunlu trafik sigortacısı şirketin poliçe limiti ile sorumlu olduğunun kabulü gereklidir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2015/8823 Esas 2016/4079 Karar sayılı kararı)
Karayolları Trafik Kanununun 86. maddesine göre; işleten, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir. Davaya konu kaza, Karayolları Trafik Kanununun 86. maddesinde sayılan mücbir sebep, zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan kaynaklanmamıştır. Buna göre kazanın mücbir sebepten kaynaklanmamış olması nedeni ile KTK 86. maddesi uyarınca işletenin sorumluluğu ortadan kalkmayacaktır. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2014/8219 Esas 2016/8360 Karar sayılı kararı)
Müteveffanın cenaze giderleri hususunda gerekli araştırma yapılmış belediye başkanlığından ve müftülükten verilen cevapta zorunlu cenaze hizmetlerinin ücretsiz olduğu bildirilmiştir. Cenazenin defnedilmesi için yapılması zorunlu masraflardan davalı tarafın sorumlu tutulabileceği ve ölenin yakınlarının isteğine bağlı olarak yapılan giderlerden sorumlu tutulamayacağına ilişkin yargıtay uygulaması da gözetildiğinde davacının 250 TL cenaze giderine yönelik talebi reddedilmiştir.
Davalı … haksız kasıtlı eylemin faili olması sebebiyle destekten yoksun kalma zararın tamamından sorumludur. Eylemde kullanılan aracın sahibi… ve davalı zorunlu trafik sigortacısı da yukarıda açıklandığı üzere müteselsilen (sigorta şirketi poliçe limiti ile sınırlı olarak) sorumludurlar. Ancak davacı dava dilekçesinde tüm davalılara yönelik destekten yoksun kalma maddi tazminat talebini 10.000,00 TL olarak belirtmiş ve müteselsilen tahsil isteminde bulunmamış, ıslah talebinde ise destekten yoksun kalma zararının (sigortanın sorumluluğunda kalan kısım olan) 272.513,87-TL sinin davalı …’dan ve davalı sigorta şirketinden müteselsilen tahsilini istemiş, bakiye 1.200.388,41 TL nin davalı…’dan tahsilini istemiş, davalı … açısından ıslah talebinde bulunmayarak dava dilekçesinde belirtiği üzere destekten yoksun kalma zararının sadece 10.000,00 TL sini davalı…’den istemiştir.
Davacının eşi olan müteveffanın dava konusu olayda ölümü sebebiyle destekten yoksun kaldığı ve aktüerya bilirkişisi raporuna göre destekten yoksun kalma zararının 1.472.902,28-TL olduğu ve davacı dışında ölenin annesinin de destekten yoksun kalma zararının bulunması itibariyle garameten paylaştırmaya göre bu tazminattan davalı sigorta şirketinin sorumluğunun 272.763,87-TL olduğu anlaşılmış, davacı tarafın dava dilekçesindeki ve ıslah dilekçesindeki talebi nazara alınarak maddi tazminat talebi yönünden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Getirtilen kayıtlara göre davacının sigorta şirketine 25/03/2019 tarihinde müracaat ettiği anlaşılmış ve buna göre sigorta şirketinin temerrüt tarihi 05/04/2019 olarak hesaplanmıştır.
Davacının desteğinin kasıtlı eylem neticesinde ölümü sebebiyle davalı… fail olarak davalı …ise yukarıda belirtildiği üzere araç işleteni sıfatıyla manevi zarardan birlikte sorumludurlar. Hakimin, özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bu tutar adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan, özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Somut olayda; olay tarihi, olayın oluş şekli, eylemin kasıtlı oluşu, desteğin yaşı, tarafların sosyal ekonomik durumları, paranın satın alma gücü ve yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde davacının manevi tazminat talebi tamamen kabul edilmiştir. Dava dilekçesinde manevi tazminatın davalılar… ve…’dan tahsili talep edilmiş ancak müteselsilen tahsil talebinde bulunulmamıştır. Bu itibarla davalılar hakkında manevi tazminatın müteselsilen tahsili hükmü kurulmamış, eşit olarak tahsili öngörülmüştür.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı…’nın maddi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 1.472.902,28 TL destekten yoksun kalma tazminatının:
a) 272.513,87 TL sinin, davalı sigorta şirketinden 05/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı…’dan ise olay tarihi 16/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,

b) 1.200.388,41 TL sinin davalı …’dan olay tarihi 16/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
c) Davalı…’den ise taleple bağlı kalınarak (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla) 10.000,00 TL sinin olay tarihi 16/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Davacının tüm davalılardan cenaze gideri 250,00 TL tazminat talebinin ise REDDİNE,
3-Davacı …’nın manevi tazminat talebinin KABULÜ ile 100.000,00 TL manevi tazminatın davalılar …’dan eşit olarak alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın adli yardım talepli açılması itibariyle harç alınmadığı da gözetilerek ;
a) Alınması gerekli 80,70-TL başvuru harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
b) Maddi tazminat talebi yönünden alınması gereken toplam 100.613.95 TL ilam harcının davalıların sorumluluk miktarına göre;
683,10 TL sinin tüm davalılardan müştereken müteselsilen
17.932,32 TL sinin davalı … ve davalı sigorta şirketinden müştereken müteselsilen
81.998,53 TL sinin davalı …’dan alınarak hazineye gelir kaydına,
c) Manevi tazminat talebi yönünden alınması gereken 6.831,00 TL ilam harcının davalılar … ve …’den eşit olarak tahsili ile hazineye gelir gelir kaydına,
9-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’ne göre maddi tazminat miktarı yönünden hesaplanan 165.832,18 TL vekalet ücretinin;
a) 9.200,00 TL sinin tüm davalılardan müştereken müteselsilen,
b) 31.951,94 TL sinin davalı … ve davalı sigorta şirketinden müştereken müteselsilen,
c) 124.680,24 TL sinin davalı …dan, alınarak davacıya verilmesine,
10-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’ne göre manevi tazminat miktarı yönünden hesaplanan 16.000,00 TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den eşit olarak tahsili ile davacıya verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 11.50-TL vekalet harcı ve 24,50-TL posta giderinden ibaret 36 TL yargılama giderinin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
12-Dosya adli yardımlı olduğundan devlet ödeneğinden karşılanan posta, tebligat gideri 501,75-TL, bilirkişi ücreti 750,00-TL olmak üzere toplam 1.251,75-TL yargılama giderinin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
13-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
14-Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL’nin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak Hazineye irat kaydına,
15-Davacının cenaze giderine ilişkin talebi reddedildiğinden davalı… ile davalı sigorta şirketi kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden A.A.Ü.T göre hesaplanan 250,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara eşit olarak verilmesine,
16- Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 216/1 maddesi uyarınca talep halinde gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğine,
17-Karar tebliğ giderlerinin suç üstü ödeneğinden karşılanmasına ve bu tebliğ giderlerinin de ayrıca davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
18-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı …vekilinin yüzünde, diğer tarafların yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek yada aynı sürede mahkememize gönderilmek üzere başka yer asliye ticaret mahkemesine verilecek bir dilekçe ile, Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 07/12/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye…
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır