Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/148 Esas – 2023/190
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİKARAR
ESAS NO : 2022/148 Esas
KARAR NO : 2023/190

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : …

DAVALI : 1-…
VEKİLİ : …

DAVALI : 2-…
VEKİLİ :…

DAVALILAR : 3-…
4- …
5-…
6- …
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 27/01/2022
KARAR TARİHİ : 21/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili … Müdürlüğüne bağlı, Adapazarı …Bölge Müdürlüğü ile davalı firmalar arasında hizmet alımına dair imzalanan sözleşmeler ile çevre temizliği, bakım, sosyal hizmetler işi 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında anılan firmalara verildiğini, davalı şirketler bünyesinde çeşitli dönemlerde çalışan …’in 30/11/2019 tarihinde emekliye ayrılması nedeniyle kendisine davacı şirketçe üst işveren olarak 115.941,65 TL kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, …’in 01/05/1996 ve 30/11/2019 tarihleri arasında davalı şirketler bünyesinde çalıştığını, 01.05.1996 – 09.04.2006 tarihleri arasında … Ltd.Şti., 10.04.2006-28.02.2007 tarihleri arasında …I Ltd.Şti., 01.03.2007-09.04.2008 tarihleri arasında … Ltd.Şti., 10.04.2008-11.03.2010 tarihleri arasında … Ltd.Şti., 11.03.2010-31.12.2018 tarihleri arasında… Ltd.Şti., 01.01.2019-30.11.2019 tarihleri arasında … Ltd.ŞTi’nde çalıştığını, davalı şirketler ile kuruluşları arasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında imzalanan sözleşme ile davalılar ve ve şirket arasında üst-alt işveren ilişkisi mevcut olduğunu, üst işveren olarak şirketin sorumluluğu, İş Kanunu’nun 2. Maddesi 6. Fıkrası gereğince kanundan kaynaklanan sorumlulukları gereği kuruluşça ödemeler yapıldığını, ancak ödeme yapılan işçinin davalı yüklenici şirketlerin işçisi olduğunu ve kıdem tazminatı ödemesinde akdi sorumlulukları bulunduğunu, açıklanan nedenlerle davanın kabulünü, davalı şirketler işçisine ödenen 115.941,65 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalı şirketlerden alınarak davacı şirkete verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde; işçinin asıl itibari ile davacının işçisi olması nedeniyle alt işveren olan müvekkilinin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirketin sorumluluğunun devir tarihinden itibaren 2 yıl ile sınır olduğunu, 4857 sayılı iş kanunu 112. Maddesinde 22/02/2019 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7166 sayılı kanun ile yapılan değişiklik nazara alınarak asıl işveren davacı idarenin yasa gereği ödediği miktarı alt işveren müvekkili şirkete rücu edemeyeceğine dair düzenleme gereği davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin 18/10/2022 tarihli duruşma ara kararı gereği dosyanın hesap bilirkişisine tevdi edildiği, bilirkişiden rapor aldırıldığı anlaşıldı.
Bilirkişi 21/12/2022 tarihli raporunda; Davacı kurumun dava dışı …’a yapmış olduğu 10.037,77 TL ödemeyi davalı alt işverenlere rücu edebileceğine karar verilmesi halinde tamamının ve yarısının rücu edilebileceği seçeneklerine uygun olarak hesaplamalar yapıldığını, buna göre;
SGK kayıtlarına göre hesaplama;
Davalının Sorumlu olduğu Davalının Sorumlu Kıdem Tazminatı(tamamı) olduğu Kıdem Tazminatı Yarısı
… 22.073,87 TL 11.036,93 TL
…Ltd Şti 4.307,10 TL 2.153,55 TL
… Girişimi 5.478,09 TL 2.739,04TL
…Ltd Şti 43.313,24 TL 21.656,62TL
.. Ltd Şti 4.495,53 TL 2.247,77 TL

Davacı Kurumun İddiasına Göre;
Davalının Sorumlu olduğu Davalının Sorumlu Kıdem Tazminatı(tamamı) olduğu Kıdem Tazminatı Yarısı
.. 48.872,08 TL 24.436,04 TL
… Ltd Şti 4.374,39 TL 2.187,20 TL
… Adalı Ortak Girişimi 5.464,63 TL 2.732,31TL
… Ltd Şti 9.421,77 TL 4.710,89TL
… Ltd Şti 43.313,24 TL 21.656,62 TL
… Ltd.Şti 4.495,53 2.247,77
olduğu yönünde raporunu mahkememize ibraz etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
1- Dava, rücuen tazminat talebine ilişkindir. Davacı, davalı alt işverenlerden dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tahsilini istemiştir. Somut olaya ilişkin Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına göre “Taraflar arasında davacı asıl işveren ile davalı alt işveren ilişkisi mevcuttur. Rucü edilebilecek miktarın tespiti açısından taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi ve eki şartnamelerde hüküm bulunması halinde bu hüküm dikkate alınarak sonuca gidilmesi gerekir. Hüküm bulunmaması halinde ise davalı alt işverenin kendi dönemiyle sınırlı olmak üzere davacı asıl işveren ile yarı oranında sorumlu olduklarının kabulü gerekir.” (Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2013/19323 Esas, 2016/2426 Karar sayılı ilamı). Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmenin eki mahiyetindeki Genel Şartname ve Teknik Şartname de işçilik alacaklarından yüklenicinin sorumlu olduğuna ilişkin açık hüküm bulunmaması karşısında alt işveren olan yüklenicilerin kendi hizmet dönemleri ile sınırlı olmak üzere tespit edilen miktarların yarısından İş Kanunu’nun 4.maddesi ve TBK’nun 167.maddesi uyarınca yarı yarıya sorumlu olacağının kabulü gerekir. Ayrıca, hükmedilen işçilik alacakları dışında, davacı kurum, icra sonucu dava dışı işçiye ödediği masraf ve vekalet ücreti kalemlerini de dönemleriyle sınırlı olmak üzere alt işverenlerden rücu edebilir.
2-Somut olayda Hizmet alım sözleşmesinin 22. Maddesinin atıf yaptığı Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6.Bölüm 38/. maddesinde ise “…Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur…” hükmü mevcuttur. Kamu İhale Genel tebliğinin 78/30. maddesinde ise “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur…” yazılıdır. İki hüküm birlikte değerlendirildiğinde yüklenicinin sorumlu olduğu “ücretler”in içerinde ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretleri ile kıdem tazminatı olduğu anlaşılmaktadır. (Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2015/33001 esas 2016/2063 karar sayılı ilamı)
Somut olayda;
3- Davacı tarafından dava dışı işçi…’in davacıya ait iş yerinde, davalılar nezdinde çeşitli tarihlerde çalıştığı,…’in emeklilik nedeniyle iş akdinin sonlanması nedeniyle davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının davalılardan tahsilini talep etmiş, tarafların tacir olduğu, dava konusunun ticari işletmeleriyle ilgili olduğu, dolayısıyla ticari dava olduğu, bu nedenle mahkememizin görevli olduğu, davadan önce arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği anlaşılarak esasa geçilmiştir.
4- Davacıdan davalılar ile aralarında imzalanan tüm hizmet alım sözleşmeleri ve ekleri, dava dışı işçiye yapılan ödemeye ait ödeme belgesi, dava dışı işçiye ait SGK hizmet dökümü alınmış, dosya hesap için aktüerya bilirkişisine tevdi edilmiştir. Dosyaya sunulan 21.12.2022 tarihli bilirkişi raporuna ve dosya kapsamındaki diğer delillere göre; dava dışı…’in tarafların alt ve üst işveren olduğu iş yerinde;
… …Şti nezdinde fasılalı olarak 10.04.1997-10.04.1997, 20.05.1997-16.06.1998, 01.06.2002-21.07.2003 ve 01.01.2004- 09.04.2006 tarihleri arasında,
…Ltd. Şti nezdinde 10.04.2006-28.02.2007 tarihleri arasında,
…Ltd. Şti ile ….Ltd. Şti adi ortaklığı nezdinde 01.03.2007-10.04.2008 tarihleri arasında,
……Ltd. Şti adi ortaklığı nezdinde 10.04.2008-11.03.2010 tarihleri arasında,
.. …Hizmetleri Ltd. Şti nezdinde 11.03.2010-31.12.2018 tarihleri arasında,
… Ltd. Şti nezdinde01.01.2019-30.11.2019 tarihleri arasında çalıştığı, adı geçen işçinin kıdem tazminatına hak kazanır şekilde, emeklilik nedeniyle işten ayrıldığı, dolayısıyla tarafların kıdem tazminatından sorumlu oldukları, alt işverenlerin ise kendi dönemleri ile sınırlı sorumluluklarının olduğu anlaşılmış, taraflar arasında imzalanan hizmet alın sözleşmelerinde atıf yapılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6. bölümünün 38.maddesinde işçilerin ücretlerinden davalıların sorumlu olduklarının açıkça düzenlendiği nazara alındığında, kıdem tazminatını ödeyen davacının davalı alt işverenlere ödediği bedelin tamamını dönemleri ile sınırlı olmak üzere rücu edebileceği anlaşılmış, buna göre;
-… Ltd. Şti’nin sorumlu olduğu kıdem tazminatı bedelinin 22.073,87 TL olduğu,
….Ltd. Şti’nin sorumlu olduğu kıdem tazminatı bedelinin 4.307,10 TL olduğu,
… Ltd. Şti ile Adalı Güvenlik ..Ltd. Şti’nin 6098 sayılı yasanın 638/3.maddesi gereği müteselsilen sorumlu oldukları kıdem tazminatı bedelinin 5.478,10 TL olduğu,
-…Ltd. Şti ile…Ltd. Şti’nin 6098 sayılı yasanın 638/3.maddesi gereği müteselsilen sorumlu oldukları kıdem tazminatı bedelinin 9.421,77 TL olduğu,
…Hizmetleri Ltd. Şti’nin sorumlu olduğu kıdem tazminatı bedelinin 43.313,24 TL olduğu,
….Ltd. Şti’nin sorumlu olduğu kıdem tazminatı bedelinin 4.495,53 TL olduğu,anlaşılarak, davacının kıdem tazminatı ödeme tarihi olan 20.12.2019 tarihinden itibaren avans faizine hak kazandığı da anlaşılarak davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
5- Dosyaya sunulan 21.12.2022 tarihli bilirkişi raporunda, davacının iddiasında ileri sürdüğü çalışma sürelerine göre de hesaplama yapılmış ise de, dosyaya Gelen SGK kayıtlarında …’in davalılar nezdindeki ilk çalışmasının 10.04.1997 tarihinde başladığı, dava dışı işçinin öncesinde de davalılar nezdinde çalışması olduğuna dair SGK kayıtlarının aksini gösteren bir delilin de bulunmadığı anlaşılarak hesaplamada SGK kayıtları esas alınmıştır.
6- Yine dosyaya sunulan 21.12.2022 tarihli bilirkişi raporunda SGK kayıtlarında …Ltd. Şti adi ortaklığında 10.04.2008-11.03.2010 tarihleri arasında dava dışı işçinin çalışması olmasına rağmen bilirkişi tarafında bu çalışma yokmuş gibi hesaplama yapıldığı, ancak aynı tarihlere ilişkin “Davacı kurumun iddiasına göre” başlıklı alternatifte anılan süre yönünden hesaplama olduğu anlaşılarak bu hususta ek rapor aldırılmasına gerek görülmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen KABULÜ ile,
– 22.073,87-TL’nin davalı …ŞTİ’Den
-4.307,10 TL’nin…ŞTİ’den
-5.478,09 TL’nin … ŞTİ’nden müteselsilen
-9.421,77 TL’nin… ŞTİ ile… LTD. ŞTİ müteselsilen
-43.313,24 TL’nin …LTD. ŞTİ’nden
-4.495,53 TL’nin … ŞTİ’nden 20/12/2019 tarihinden itibaren düşülecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 6.085,71-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.980,00-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 4.105,71-TL harcın ;
Davalı… 1.017,28 TL
Davalı … 198,49 TL
Davalı… +… 252,46 TL
Davalı…+ … 434,20 TL
Davalı … 1.996,10 TL
Davalı…. 207,18 TL alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 14.254,00-TL nisbi vekalet ücretinin;
Davalı … 3.531,73 TL
Davalı… 689,12 TL
Davalı …+ … 876,47 TL
Davalı … + … 1.507,45 TL
Davalı … 6.929,96 TL
Davalı … 719,27 TL davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılar …Limited Şirketi vekili ile …. Ltd. Şti kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 1.980,00-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 2.060,70 TL harcın ;
Davalı… 510,58 TL
Davalı … 99,63TL
Davalı … + …126,72 TL
Davalı … 217,93 TL
Davalı… 1.001,86 TL
Davalı …. 103,98 TL ‘nin davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 1.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 834,50-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.834,50-TL yargılama giderinin kabul ret oranı dikkate alınarak 1.409,63-TL lik kısmının;
Davalı…. 349,27 TL
Davalı … 68,15 TL
Davalı … + … 86,68 TL
Davalı … +… 149,08 TL
Davalı … 685,34 TL
Davalı … 71,13 TL ‘nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalan bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL ücretin davalı …i yönünden kabul red oranı(%76,85 kabul- % 23,15 ret) dikkate alınarak 1.014,42-TL’sinin davalıdan, 305,58-TL’sinin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
8-Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 1.600,00-TL ücretin davalı ….Şti dışındaki davalılar yönünden kabul red oranı(%76,85 kabul- % 23,15 ret) dikkate alınarak 1.229,60-TL’sinin davalılardan, 370,40-TL’sinin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı … ŞTİ.vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda verilen kararın, taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 6100 sayılı yasanın 321/2. Maddesi uyarınca gerekçeli kararın en geç bir ay içinde re’sen tebliğe çıkarılacağı hususu da bildirilerek verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/03/2023

Katip …
e-imzalı

Hakim ..
e-imzalı