Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1077 E. 2023/416 K. 12.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/1077 Esas – 2023/416
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİKARAR
ESAS NO : 2022/1077 Esas
KARAR NO : 2023/416

BAŞKAN : …
KATİP :…

DAVACILAR : …
VEKİLİ : Av…
DAVALI : …
VEKİLİ : Av….

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/03/2022
KARAR TARİHİ : 12/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/07/2023

… Asliye Hukuk Mahkemesinin …/… esas …/….karar sayılı görevsizlik kararı üzerine mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının (Ticari Satımdan Kaynaklanan) ve Tazminat davasının (Haksız Fiilden Kaynaklanan) yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf vekili; davalı …’un yetkilisi olduğu şirket adına 29/11/2015 tarihinde Özel … … Operatörlük Kursunu davacı … 63.000,00 TL bedelle devrettiğini, bu bedelin 35.000,00 TL sinin araç alınmak suretiyle ödendiğini bakiye 28.000,00 TL sinin ise borçlanıldığını fakat bu rakamın da ödendiğini, 22/03/2016 tarihinde kursun açıldığını ve gerekli düzenlemeler ve masraflar yapılarak faaliyete geçildiğini, bazı şirketlerle 5 yıllık sözleşmeler yapıldığını, davalı … yukarıda bahsi geçen ve ödenmiş olan bakiye devir borcunu dayanak göstererek … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasında 28.000,00 TL bedelle … aleyhinde icra takibine giriştiğini, ödeme emrinin tebliği sonrasında yapılan görüşmede davacının “Benim … … alacağım 28.000,00 TL borcu elden teslim aldım” şeklinde imzalı bir belge vermesine rağmen icra takibini devam ettirdiğini, bu belgeye güvenerek icra takibine itiraz edilmediğinden kesinleştiğini, İş Makinelleri Sürücü Eğitim Kursları ile ilgili yönerge de 11/08/2016 tarihinde yapılan değişiklik ile kursun faaliyeti için ilgili maddede sayılan iş makinelerinden en az yedi tanesinin kurucu adına tescilli olması şartının getirildiğini, davacının bu şartı yerine getirebilmek için bankalara kredi başvurusunda bulunduğunu ancak mevcut icra takibi (… İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı) sebebiyle kredi alamadıklarını ve bu yüzden ellerindeki 5 çeki faktoring şirketlerine bozdurarak nakit sağlayabildiklerini, bu suretle maliyetlerinin arttığını, bu girişimlere rağmen nakit yetersizliği ve kredi alamamaları sebebiyle 7 araç şartını yerine getiremeyince 2018 yılında kurumun Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından kapatıldığını, Davacının alacaklı olmamasına rağmen kötüniyetle yaptığı icra takibi sebebiyle içine düştükleri nakit sıkışıklığı sonucu kurumun kapandığını ve şirketlerle yaptıkları sözleşmelerin iptallerinden kaynaklı borçların oluştuğunu, davacı … ise şirketlerle yapılan sözleşmelerde kefil olarak yer alması sebebiyle sorumlu tutulduğunu, bu şirketlerce iptal edilen sözleşmeler kaynaklı olarak davacılar aleyhinde icra takipleri yapıldığını, bu takiplerin halen derdest olduğunu belirterek:
Davacı … … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyası kapsamında davalı … borçlu olmadığının tespitine ve kötüniyet tazminatı ödenmesine,
Kötü niyetli icra takibin bir sonucu olarak iptal edilen 5 yıllık sözleşmeler sebebiyle davacıların mahrum kaldıkları kazanç kaybı olarak 10.000,00 TL maddi tazminatın (kısmi dava) ve Davalının kötüniyetli icra takibi sebebiyle davacılar lehine ayrı ayrı 500.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 10/05/2022 tarihli dilekçesi ile HMK 124 maddesi uyarınca davalıyı … … Özel Eğitim Hizmetleri Turizm Taşımacılık İnşaat Gıda Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi olarak değiştirmiş, bu talep davanın açıldığı mahkemece kabul edilmiştir.
Davacının maddi tazminat talebi hakkında açıklama istenmiş, maddi ve manevi tazminat taleplerinin ayrı ayrı harçlandırılması için kesin süre verilmiş, manevi tazminat talepleri muhtıra tebliğine rağmen harçlandırılmamış, davacı taraf sadece maddi tazminat taleplerini harçlandırmıştır.
Manevi tazminat talepli davalar bu dosyadan tefrik edilerek mahkememizin …/… esasına kaydedilmiştir.
Davacılar vekili maddi tazminat taleplerinin açıklanması kapsamında;
a) Davacı … için kefil sıfatıyla yer aldığı sözleşmelerin iptali sonrası uğradığı icra takipleri sebebiyle 5000,00 TL maddi tazminat talep ettiklerini belirtmiştir.
b) Davacı … yönünden ise; icra takipleri sebebiyle uğranılan 2000 TL maddi zarar, kurumun kapanması sebebiyle iptal edilen sözleşmelerden elde edilmesi beklenen kazanç kaybı 1000 TL, kurum faaliyetini sürdürebilse idi elde edilecek kazanç kaybı 1000 TL ve davalının başlattığı kötüniyetli icra takibi sebebiyle kredi temin edilemediğinden vadesinden önce faktorung şirketine bozdurulan çekler sebebiyle yaşanan 1000 TL maddi zararın tazminini (toplam 5.000,00 TL) talep ettiklerini belirtmiştir.
Davalı tarafın savunmaları:
Davalı … … vekili husumet itirazında bulunmuş ve davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili; Davacı … hakkında … İcra Müdürlüğü …. Esas sayılı dosya ile icra takibi yapılmadığından bu davacı yönünden davanın husumetten reddi gerektiğini, Davacı … … hakkında yapılan … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyasındaki takibin davalı şirket ile davacı arasındaki cari hesap alacağına dayandığını, davacının dayandığı 28.000,00-TL tutarındaki borcun ödendiğine ilişkin belgenin ise bu takip ile ilgili olmadığını, Davacıların iddialarının da doğru olmadığını, 29.12.2015 tarihinde … Noterliğinin … yevmiye numaralı işletmenin devri sözleşmesine göre de devrin 2.000,00-TL bedelle yapıldığını, davacı … ticari hayattaki başarısızlığından kaynaklı durumundan davalının sorumlu tutulamayacağını, davanın haksız menfaat ve çıkar elde etmek için açıldığını belirterek davanın reddi ile ayrıca haksız menfi tespit davası sebebiyle tazminata hükmolunmasını talep etmiştir.
Taraflar arasındaki anlaşmazlık:
1-Davacı … … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takibi kapsamında davalı şirkete borçlu olup olmadığı ve varsa takibe konu yapılabilecek borç miktarı, bu takibe karşı açılan menfi tespit davası yönüyle tazminat koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği,
2-Davacı … davalıdan devraldığı özel operatörlük kursunu işletmesi sırasında, yukarıda bahsi geçen icra takibi sebebiyle nakit sıkışıklığı içine düşmesi ve kredi temin edememesi sebebiyle, mevzuattaki yedi tescilli araç bulundurma şartını yerine getirememesi üzerine kursun kapanması ile muhtelif şirketlerle imzaladığı sözleşmelerin iptalinden kaynaklı olarak (açıkladığı zarar kalemlerindeki) iddia ettiği maddi zarardan davalı tarafın sorumlu olup olmadığı ile davalı bundan sorumlu ise zararın bulunup bulunmadığı ve bu zararın miktarı,
3-Davacı … eşi diğer davacı … işlettiği kursun faaliyeti sırasında hizmet taahhüt edilen şirketlerle yapılan sözleşmelerde kefalet sorumluluğunun bulunması ve kursun kapanması ile edimin yerine getirilmemesi üzerine sözleşmeleri fesheden şirketlerin bu kefaletten kaynaklı olarak … aleyhinde icra takibi başlatmaları şeklinde gelişen olaylarda; davalı tarafın … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasında yapmış oldukları icra takibi sebebiyle davacı … karşı tazminat sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, varsa zarar miktarı, hususlarındadır.
… İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı dosyası uyaptan eklenmiş ihtiyaç duyulan kayıtlar icra müdürlüğünden ayrıca getirtilmiştir.

Menfi Tespit Davasında ispat yükü kural olarak davalı tarafta olduğundan icra takibinin cari hesaba dayanması sebebiyle davalı şirkete icra takibine konu alacağın varlığına ilişkin tüm ticari defter ve kayıtlarını sunması amacıyla HMK 221 ve 222 Maddeleri gereğince 2 haftalık kesin süre verilmiş, ayrıca bilirkişi delil avansını yatırması için yine iki haftalık kesin süre verilmiş, bu süre içerisinde istenen kayıtlar sunulmadığı taktirde bunlara delil olarak dayanmaktan vazgeçmiş sayılacakları ve mevcut dosya kapsamında değerlendirme ile davacı tarafın beyanları nazara alınarak hüküm verilebileceği hususu ile bilirkişi delil avansının yatırılmaması halinde bilirkişi deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılacakları hususu ihtar edilmiştir.
Davalı tarafa kayıtlarını sunması ve bilirkişi delil avansını yatırması için verilen kesin süreye ve yapılan ihtara rağmen istenen kayıtlar sunulmamış ve bilirkişi delil avansı yatırılmamıştır. Bu sebeple bilirkişi incelemesi de yapılamamıştır.
Menfi tespit davasına konu icra takibinin dayanağı davalı tarafça cari hesap alacağı olarak belirtilmiş ise de davalı taraf bu alacağının varlığına dair kayıtları verilen kesin süreye rağmen mahkememize sunmadığından ve alacağın varlığını ispat edemediğinden davacı … menfi tespit talebi kabul edilmiştir. Davalının icra takibini yapmakta kötüniyetli olduğu hususu sabit olmadığından tazminata hükmolunmamıştır. Dava dilekçesi incelendiğinde menfi tespit talebinin davacı … yönünden yapıldığı, diğer davacı … açısından ise menfi tespite dair bir talep bulunmadığı görülmektedir. Bu sebeple davalı tarafın … hakkındaki aktif husumete ilişkin savunmaları kabul edilmemiştir.
Davacıların tazminat talepleri ise; davalı şirketin … İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı dosyasında başlattığı haksız icra takibi kapsamında uygulanan hacizler sebebiyle nakit sıkışıklığına düşüp kredi temin edememeleri ve dolayısıyla … işlettiği özel operatörlük kursunun faaliyetinin aksaması ve neticede işletmenin kapanmak zorunda kalması, buna bağlı olarak sürücü kursunun müşterileri ile yaptıkları sözleşmelerin feshedilmesi ile takiplere maruz kalınması ve … da bu sözleşmelerde kefil olması sebebiyle … ile birlikte icra takiplerine uğraması temeline dayanmaktadır.
…. İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyası incelendiğinde cari hesap alacağına dayanılarak başlatılan ilamsız icra takibinin borçlusunun davacı …. … alacaklısının davalı şirket olduğu, takibin itiraz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmaktadır. Davacı … bu icra takibinin tarafı değildir.
Davacı taraf bu icra takibi kapsamında yapılan hacizler sebebiyle kredi kullanamadığını ve dolayısıyla işletmesinin kapandığını ve zarara uğradığını belirterek tazminat istemiş ise de bahsi geçen icra takibine karşı itiraz yolunu kullanmaması ve 2016 yılında başlatılan icra takibine karşı menfi tespit davası imkanına başvurmaması itibariyle iddia ettiği zarara uğramasında öncelikle kendisi sorumlu ve kusurludur. Kaldı ki iddia edilen ve zarara sebep olarak gösterilen vakıalar doğrudan icra takibi ile bağlantılı olmayıp davacıların sürücü kursu faaliyeti kapsamındaki iş ve işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Davacı doğrudan icra takibi ile bağlantılı olmayan zararlarını icra takibi yoluna başvuran davalıya yöneltemez. Davalı … açısından da aynı durum geçerlidir. Davacı … yaptığı sözleşmelere kefil olmak davacı … serbest iradesine dayanmaktadır ve bu kefaletlerden kaynaklı icra takiplerine uğraması ile davalının icra takibi arasında doığrudan bir nedensellik bulunmamaktadır. Açıklanan gerekçelerle davacıların maddi tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddi gerekmiştir.
Hükümde 1. numaralı bentte “davalı …’a borçlu olmadığının tespitine” yazılmış ise de menfi tespit davasına konu icra takip alacaklısının davalı şirket olduğu ve bu yazımın maddi hatadan kaynaklandığı değerlendirilmekle; bu maddi hata HMK nun 304 maddesi uyarınca gerekçeli kararda hükmün altına şerh verilerek resen düzeltilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı … menfi tespit davasının kabulüne, davacının … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyası kapsamında davalı … borçlu olmadığının tespitine, davalının icra takibinde kötüniyeti sabit görülmemekle kötüniyet tazminatı verilmesine yer olmadığına,
2-Davacı … maddi tazminat taleplerinin reddine,
3-Davacı … maddi tazminat taleplerinin reddine,
4-Davacıların taleplerinin birbirinden bağımsız davalar oluşu gözetilmek suretiyle;
a)Davacı … tarafından yapılan yargılama giderleri menfi tespit talebine ilişkin kabul edilerek posta gideri 292,00 TL, (menfi tespit davası için yatırılan harçlar) peşin harç 631,87 TL ve başvuru harcı 80.70 TL olmak üzere toplam 1.004,57 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı …’a verilmesine,
b)Kabul edilen menfi tespit davası sebebiyle alınması gereken 2.527,47 TL harçtan davacı … tarafından peşin yatırılan 631,87 TL nin mahsubu ile bakiye 1.895,60 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
c)Davacı … reddedilen maddi tazminat talebi açısından karar tarihindeki tarife gereğince alınması gereken 269.80 TL maktu harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 89.90 TL karar harcının davacı … alınarak Hazineye gelir kaydına,
d)Davacı … maddi tazminat talebi açısından iki kez 179.90 TL maktu peşin harç yatırdığı görülmekle karar tarihinde alınması gereken 269.80 TL harcın mahsubu ile fazla yatan 90,00 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı … iadesine,
e)Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen menfi tespit davası sebebiyle AAÜT uyarınca belirlenen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’a verilmesine,
f)Davacı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
g)Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda ayrıca karar verilmesine yer olmadığına,
h)Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen tazminat davaları sebebiyle AAÜT uyarınca hesaplanan 5.000 TL vekalet ücretinin davacı … ve 5.000,00 TL vekalet ücretinin davacı … ayrı ayrı alınarak davalıya verilmesine,
i)Dava açılmadan önce yapılan başvuru üzerine …/… Arabuluculuk numaralı dosyada yapılan ve Hazine tarafından karşılanan 1.600,00 TL arabuluculuk masrafının; dava ve karar tarihi itibariyle menfi tespit talebinin arabuluculuğa tabi olmaması sebebiyle arabuluculuğun tazminat talepleri açısından yapıldığı kabul edilerek davacılar … ve … eşit olarak alınarak Hazineye gelir kaydına,
5-Gerekçeli kararın HMK 321/2 maddesi gereğince taraflara tebliğine,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzünde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek yada başka yer asliye ticaret mahkemesi aracılığıyla mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 12/07/2023

Katip …
e-imzalı

Başkan …
e-imzalı

Maddi hatanın düzeltilmesi şerhi
Hükümde 1. numaralı bentte “davalı …’a borçlu olmadığının tespitine” ifadesi “davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine” şeklinde HMK nun 304 maddesi uyarınca resen düzeltilmiştir. 19/07/2023

Katip …
e-imzalı

Başkan …
e-imzalı