Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/283 Esas – 2022/573
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/283 Esas
KARAR NO : 2022/573

HAKİM :…
KATİP :…
DAVACI : …
VEKİLLERİ : …
DAVALI : …
VEKİLLERİ :…
DAVA : Menfi Tespit/İstirdat (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan),
DAVA TARİHİ : 17/08/2021

MAHKEMEMİZİN BİRLEŞEN 2021/667 ESAS SAYILI DOSYASINDA;

DAVACI : …
VEKİLLERİ : …
DAVALI : …
VEKİLLERİ :…

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/10/2021

KARAR TARİHİ : 22/02/2022
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 22/02/2022

Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15/09/2021 Tarih ve…E ve Karar sayılı görevsizlik kararı Mahkememize gelmekle ve Mahkememizde görülmekte olan …Esas sayılı dosyası ile birleşmekle, Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan), Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirket ile davalı şirket arasında 25.03.2021 tarihli sözleşme ile …marka 380 ton hidrolik sandvich panel imalat presi(12.500 mm.x 1.500 mm. 2+2 arabalı) makinesinin 52.000,00 USD.bedelle imalatı ve müvekkile teslimi hususunda anlaştıklarını, sözleşme gereğince Akbank…çek seri numaralı 7.000,00 USD.bedelli 26.03.2021 vadeli çek, Akbank… çek seri numaralı 22.500,00 USD.bedelli çek 06.08.2021 vadeli çek, Akbank… çek seri numaralı 22.500,00 USD.bedelli 03.09.2021 vadeli çek olmak üzere 3 adet toplam 52.000 USD.bedelli çek verildiğini, çeklerden 7.000 USD.bedelli olan peşinat mahiyetinde değerlendirildiğini, vadesinde karşılığı ödendiğini, sözleşmedeki malların geçte olsa teslim edileceği umuduyla 06.08.2021 vadeli 22.500,00 USD.bedelli çekinde karşılığı ödenmediğini, “çek teslim protokolü” ve “Bunun yanı sıra mal tesliminde gecikme veya belirtilen teslim süresinde yapılmayan teslimat olması durumunda Agroline firması çekin ödemesinden feragat ederek, çekin iptali menfi tespit, çek iptal davası açabileceği” hükmü gereği mal süresinde veya hiç teslim edilmezse ödenmeyecektir şeklinde taraflar arasında düzenlendiğini, bu sebeplerle İİK. m.72 gereğince davacı şirketin davalı şirkete 22.500,00 USD(Amerikan Doları) ve fer’ileri borçlu olmadığının tespitine yönelik menfi tespit davasının kabulü ile, dava konusu çek üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, Akbank … çek seri numaralı 22.500,00 USD.bedelli 03.09.2021 vadeli çekin icra takibine konulmaması için/konulması halinde iik’nun 72/2. maddesi uyarınca icra takibinin durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilmesini taleple dava etmiştir.
Mahkememizin 08/10/2021 Tarih ve… Esas sayılı ara kararı ile dava konusu çek üzerine görevsizlik kararı öncesinde, Sakarya …Asliye Hukuk Mahkemesi’nce talep kabul edilerek, teminat karşılığında dava konusu edilen çekin ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği itiraz eden 3. Kişi tarafından davaya konu edilen çek vade tarihinde, yani 03.09.2021 tarihinde ilgili bankaya ibraz edildiği , mahkememizin ihtiyati tedbir kararı gereği çek bedeli ödenmediği, itiraz eden tarafından anılan tedbire, 10.09.2021 tarihinde, 6100 sayılı HMK’nın 394/3.maddesindeki bir haftalık süre içinde itiraz edildiği ve Mahkememizce itiraz eden vekilinin itirazının kabulü ile, itiraz eden Sps Lazer Sanayi ve Ticaret Limited şirketi yönünden Sakarya…. Asliye Hukuk Mahkemesince…Esas sayılı dosya üzerine konulan ihtiyati tedbirin itiraz eden yönünden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin 14/12/2021 Tarih ve … Esas … Esas sayılı dava dosyası ile davacı vekili tarafından davalı hakkında “… Müvekkili şirketin davalı şirket ile 25/030/2021 tarihli sözleşme ile…-12.000 marka 380 ton hidrolik sandviç panel imalat presi (12.500 mm*1500 mm 2+2 arabalı) makinasının 52.000 USD bedelle imalatı ve müvekkiline teslimi hususunda anlaştıklarını, sözleşme gereğince Akbank… çek seri numaralı 7000 USD bedelli 26/03/2021 vadeli çek, Akbank … çek seri numaralı 22.500 USD bedelli 06/08/2021 vadeli çek, Akbank … çek seri numaralı 22.500 USD bedelli 03/09/2021 vadeli çek olmak üzere 3 adet toplam 52.000 USD bedelli çek verildiğini, çeklerden 7.000 USD bedelli olan peşinat mahiyetinde değerlendirilerek vadesinde karşılığını ödendiğini, yine sözleşmedeki malların geç de olsa teslim edileceği umuduyla 06/08/2021 vadeli 22.500 USD bedelli çekin de karşılığının ödendiğini, ancak makinanın hiçbir şekilde teslim edilmediğini, makinenin tesliminin sözleşme ile belirlenen 45 günlük sürenin 09/05/2021 tarihinde dolmasına ve müvekkili şirketin iyiniyetli davranıp makinenin sözleşmede belirlenen özellikleri ile niteliğiyle teslim edileceğine dair uzunca bir süre beklenti içerisinde olmasın rağmen makine sözleşme ile belirlenen şekilde tamamlanıp teslim edilmediği gibi davalı tarafa 29.500 USD’nin haksız olarak ödendiğini, 03/09/2021 tarihli Akbank… seri numaralı, 22.500 USD bedelli çekin vadesi gelmeden önce Sakarya …. Asliye Hukuk Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası ile çekin bankaya ibrazı halinde karşılığının ödenmemesi ve icra takibine konu edildiğinde takibin durması için menfi tespit davası açıldığını, önce ihtiyati tedbir kararı verilmesine rağmen daha sonra verilen ara kararla ihtiyati tedbir kaldırıldığından bu çekin bedelinin de bankaya ödendiğini, belirtilen davanın görevsizlikle Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayısı ile devam ettiğini, esasında her iki davanın tarafları,konusu aynı olduğundan ve aralarındaki fiili irtibattan dolayı her iki davanın birleştirilmesini, izah edilen nedenlerle 29.500 USD alacağın 7.000 USD kısmına bankaya ödeme tarihi olan 26/03/2021 tarihinden, 22.500 USD kısmına bankaya ödeme tarihi olan 26/08/2021 tarihinden itibaren bankalarca işlenecek en yüksek ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkili şirkete verilmesini ve Sakarya Ticaret Mahkemesinin…Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ve dava etmiştir….” Mahkememizin 2021/283 Esas sayılı dava dosyası ile bu dava dosyasının tarafları ve konusunun aynı olduğundan her iki dava dosyasında fiili ve hukuki irtibat olduğu anlaşılarak eldeki dosyanın Mahkemizin 2021/283 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, karar verilmiş ve yargılamaya Mahkemimizin… Esas sayılı dosyası üzerinden devam edilmiştir.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa; 2004 sayılı yasanın 72.maddesine göre; Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırşa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz.
Kural olarak hâkim, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan vakıaların gerçekleşip gerçekleşmediğini kendiliğinden araştıramaz. Belli bir olayın gerçekleşip gerçekleşmediğini, tarafların ispat etmesi gerekir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) ‘”İspat yükü” başlıklı 6. maddesi uyarınca, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür” Aynı yöndeki düzenleme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesinin birinci fıkrasında, “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir” şeklinde ifade edilmiştir. Buna göre ispat yükü, ispatı gereken vakıalara dayanan tarafa ait olup, herkes iddiasını ispatla mükelleftir.
Sözleşme; hukuki bir sonuç doğurmak üzere, iki veya daha ziyade kişinin karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarının uyuşmasını ifade eder. Borç doğuran sözleşmelerden birisi olan “Eser sözleşmesi’’, uyuşmazlığın ortaya çıktığı tarihte yürürlükte bulunan ve somut olayda uygulanması gereken 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 470. maddesinde, “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır.
Taraflara karşılıklı borç yükleyen bir tür iş görme sözleşmesi olan eser sözleşmesinde; yüklenici, eseri yasa ve sözleşme hükümlerine, fen, teknik ve sanat kurallarına uygun olarak yaparak ve zamanında tamamlayarak iş sahibine teslim etmekle, iş sahibi de bu çalışma karşılığında yükleniciye bedel ödemekle yükümlüdür.( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2018/15-540 esas 2021/560 karar)
Eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda işin yapılıp teslim edildiğini ve bedele hak kazanıldığını ispat yükleniciye, bedelin ödediğini kanıtlama yükü iş sahibine aittir. (Yargıtay 15.H.D.2020/2607 esas 2020/2841 karar)
Somut olayda; dosya içerisine sunulan 25.03.2021 tarihli, davalı şirketin imzasını içeren sözleşmeye ve çek teslim protokolüne göre; tarafların DASS HP380-12000 marka 380 ton hidrolik sandvich panel imalat presi(12.500 mm.x 1.500 mm. 2+2 arabalı) makinesinin 52.000,00 USD.bedelle imalatı ve davacıya teslimi hususunda anlaştıkları, anılan sözleşme ve eklerine göre işin ilk çekin teslim edildiği tarihten sonra kırk beş günlük süre içinde bitirilip, davacıya teslim edileceğinin düzenlendiği, toplam imalat bedeli olan 52.000 USD’nin 7.000 USD’sinin siparişte peşin olarak ödeneceği, kalan 45.000 USD’nin 22.500 USD’sinin 06.08.2021 keşide tarihli, 22.500 USD’sinin de 03.09.2021 keşide tarihli çeklerle ödeneceğinin belirlendiği, bu sözleşme gereği Akbank Z9099210 çek seri numaralı 7.000,00 USD.bedelli 26.03.2021 keşide tarihli çek, Akbank Z9099211 çek seri numaralı 22.500,00 USD.bedelli çek 06.08.2021 keşide tarihli çek, Akbank Z9099212 çek seri numaralı 22.500,00 USD.bedelli 03.09.2021 keşide tarihli çek olmak üzere 3 adet toplam 52.000 USD.bedelli çekin davalıya verildiği anlaşılmıştır.
Az yukarıda açıklandığı üzere;“Eser sözleşmesi’’, uyuşmazlığın ortaya çıktığı tarihte yürürlükte bulunan ve somut olayda uygulanması gereken 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 470. maddesinde, “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır.
Taraflara karşılıklı borç yükleyen bir tür iş görme sözleşmesi olan eser sözleşmesinde; yüklenici, eseri yasa ve sözleşme hükümlerine, fen, teknik ve sanat kurallarına uygun olarak yaparak ve zamanında tamamlayarak iş sahibine teslim etmekle, iş sahibi de bu çalışma karşılığında yükleniciye bedel ödemekle yükümlüdür.( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2018/15-540 esas 2021/560 karar)
Dosya içerisinde bulunan ve az yukarıda özetlenen sözleşme ve çek teslim protokolüne göre iş sahibi olan davacının taraflar arasındaki sözleşme gereği üzerine düşen edimlerini yerine getirerek davalıya 3 adet çek düzenleyip teslim ettiği, sözleşmede ve çek teslim protokolünde anılan çeklere açık atıf bulunduğu, yine Akbank tarafından dosyaya sunulan 28.10.2021 ve 15.10.2021 tarihli yazı cevaplarına ve davacı tarafından dosyaya sunulan 03.12.2021 tarihli dilekçe ekindeki ödeme belgelerine göre anılan çek bedellerinin ibraz eden kişilere ödendiğinin bildirildiği, dolayısıyla davacının sözleşmeden kaynaklanan bedel ödeme edimini yerine getirdiği, sözleşmede işin bitiş tarihinin ilk çekin tesliminden itibaren 45 gün olduğu, ilk çekin davalıya 26.03.2021 de teslim edilip bedelinin ödendiği, bu durumda işin yapılıp teslim edildiğini ve bedele hak kazanıldığını ispatın davalı yükleniciye ait olduğu, ancak davalının davaya cevap vermediği gibi teslim hususunda bir delil de bildirmediği, dolayısıyla teslim hususunda üzerine düşen ispat külfetini yerine getiremediği, Yargıtay 15.HD’nin 2020/1047 -2020/2622 sayılı kararında da belirtildiği üzere, eser sözleşmelerinde teslim, yüklenicinin tamamladığı eseri sözleşmeyi ifa etmek niyeti ile iş sahibinin fiili hakimiyetine geçirmesi olarak tanımlandığı, teslimi kanıtlama yükünün anılan içtihatlar, 4721 sayılı yasanın 6.maddesi ve 6100 sayılı yasanın 190.maddesi gereği davalı tarafta olduğu, ancak davalının belirlenen teslim süresinde ürünü davacıya teslim ettiğini ispatlayamadığından davacı tarafından sözleşmenin feshi haklı olup ödenen bedelin davacıya iadesinin gerektiği anlaşılmış, asıl dava yönünden menfi tespit talep edilen çekin yargılama sırasında ödendiği ve davanın istirdat davasına dönüştüğü, davacının 25.10.2021 tarihli istirdat talep dilekçesinde ve dava dilekçesinde Akbank Isparta Şubesine ait… çek seri numaralı 22.500,00 USD.bedelli 03.09.2021 keşide tarihli çek nedeniyle faiz talebinin bulunmadığı anlaşılarak, birleşen dosyadaki çekler yönünden, çeklerin ödeme tarihleri olan 26.03.2021 ve 06.08.2021 tarihlerinden itibaren ticari faiz işletilerek, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM. Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-1-Mahkememizin asıl davasının kabulü ile davacının Akbank Isparta şubesine ait … çek seri numaralı 22500 USD bedelli 03/09/2021 keşide tarihli çek nedeniyle davalı ya borçlu olmadığının tespiti ile yargılama sırasında çek bedelinin ödendiği anlaşıldığından, çek bedeli olan 22500 USD’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Alınması icap eden 12.910,59 TL harçtan peşin alınan 3.227,65 TL harcın mahsubu ile bakiye 9.682,94 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı vekille temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 17.290,00TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan ilk masraf olan peşin harç 3.277,65 TL, başvurma harcı 59,30 TL, vekalet harcı 8,50 TL ile tebligat, müzekkere gideri 115,6 TL olmak üzere toplam 3.461,05 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
B-1-Asıl dava ile birleşen mahkememizin 2021/667 esas sayılı davasının kabulü ile 29500 USD’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine alacağın 7000 USD’sine 26/03/2021 tarihinden itibaren 22500 USD’sine 06/08/2021 tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesine,
2-Alınması icap eden 19.126,8TL harçtan peşin alınan 4.781,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 14.345,1 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı vekille temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 22.750,00TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan ilk masraf olan peşin harç 4.781,70 TL, başvurma harcı 59,30 TL, vekalet harcı 8,5 TL ile tebligat, müzekkere gideri 89,5TL olmak üzere toplam 4.939,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Sakarya Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/02/2022
Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza