Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/1214 E. 2022/1 K. 03.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas – Karar No: 2021/1214 Esas – 2022/1
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/1214 Esas
KARAR NO : 2022/1

HAKİM : …
KATİP :…

DAVACI : …
DAVALI : HASIMSIZ HASIMSIZ –
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 29/12/2021
KARAR TARİHİ : 03/01/2022
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 03/01/2022
Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesinde özetle; … tarafından düzenlenen, alıcısının davacı olan 28/02/2020 vadeli keşide yeri Adapazarı olan… seri numaralı 7800TL bedelli DenizBank Sakarya Büyük İşletmeler Şubesine ait çek ile… (…) tarafından düzenlenen, alıcısının davacı olan 30/04/2020 vadeli 15.000TL tutarlı Vakıfbank Bolu Merkez Şubesine ait çeklerin kargoya verildiğini ve çeklere ulaşılamadığını, çeklerin kimde olduğunun bilinmediğini, çeklerin kötü niyetli… Şahısların eline geçmesi halinde telafisi imkansız zararların meydana gelmesi ihtimaline binaen ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini, çekin iptaline karar verilmesini taleple dava etmiştir.
Olaya ilişkin yasal düzenlemeler ve yargı içtihatları değerlendirilecek olursa; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
“İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Kanunun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”(1) Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
(2) Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir. “
Hükümleri yer almaktadır.
Anılan maddeler uyarınca, çekin iptaline ilişkin dava açma hakkı çeki kaybeden hamile aittir. Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir. (HGK 2013/11-1884-2015/1059 E-K)
TTK’nın 757’nci maddesinin birinci fıkra hükmü “İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” şeklinde olup aynı Kanunun 759/2’nci madde hükmü ise “İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.” şeklinde olup bu dava ile amaçlanan çek bedelinin borçludan tahsilini sağlamaktır. (Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2020/1306 esas 2021/850 karar)
Yukarıdaki yasa maddeleri ve iptal davasının genel şartları birlikte değerlendirildiğinde; iptal davası açabilmek için davacının iptali talep olunan kambiyo senedinde hak sahibi olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla senedin rıza dışında elden çıkması durumunda elden çıktığı tarih itibari ile davacının senet alacaklısı olması gerekmektedir. Yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde bu durumun dava şartı mahiyetinde olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda; 6102 sayılı TTK’nın 651/2 maddesine göre kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi tarafından senedin iptaline karar verilmesinin istenebileceği, iptale konu 28.02.2022 keşide tarihli, … seri numaralı, 7.800,00 TL bedelli çek ile 30.04.2022 keşide tarihli,… çek seri numaralı, 15.000,00 TL bedelli, çeklerin davacının elinde iken zayi olmadığı, ciro ile devredildiği ve kargoda iken kayboldukları, buna göre davacının son yetkili hamil konumunda olmadığı, anlaşılmakla davanın 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d ve 115/2 maddeleri gereği aktif husumet yokluğu nedeniyle, 6100 sayılı HMK’nın 320/1. Maddesi uyarınca dosya üzerinden usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın HMK. 6100 sayılı kanunun 320/1, 114/1 ve 115/2. Maddeleri gereği aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından karşılanan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair; tarafların yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(İki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere tensiben karar verildi. 03/01/2022

Katip…
E-İmza

Hakim…
E-İmza