Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2023/457 E. 2023/929 K. 03.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/02/2023
NUMARASI : … Esas – … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : …
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 03/05/2023
YAZIM TARİHİ : 05/05/2023
Davacı vekili tarafından Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan davada 21/02/2023 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili banka müşterisi … Ltd. Şti. adına … Bankası, Konya … Şubesi …, …, …, …, …, …, …, …, …, …nolu 10 adet çekin tüm aramalara rağmen bulunamadığını, çek defterinin henüz müşteriye teslim edilmeden yine bankanın ilgili şubesinde kaybolduğunu, söz konusu çeklerin çalınmış olma ihtimalinin bulunduğunu, bu hususta Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … soruşturma numarası ile olayın faillerinin bulunması ve cezalandırılması için suç duyurusunda bulunduklarını ileri sürerek, çeklerin kayıp nedeniyle zayi olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, “…Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Davanın, çek iptali talepli dava olduğu, dava dilekçesindeki ” Çekin üzeri boş ve imzasız” olduğuna ilişkin beyan ve Türk Ticaret Kanununun 780. Maddesinde çekin unsurları yani geçerlilik şartları açık olarak belirtilmiştir. 780. Maddede yazılı unsurların bulunmaması halinde bu belge çek sayılmayacaktır. Dava dilekçesinin incelemesinde açıkça anlaşılmaktadır ki, kaybedildiği belirtilen çek yaprakları boş olup “herhangi bir işleme, imzaya tabi tutulmamıştır.” Bu itibarla da ortada çek mahiyetinde bir belge de bulunmamaktadır. Bu durumda ortada çek denen belge de mevcut değildir. Dolayısıyla davacının talebinde hukuki yarar bulunmamaktadır. Ayrıca Yüksek Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 09/05/2016 tarihli 2015/10534 Esas 2016/5197 Karar sayılı ” … Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve dava kosunu yapılan 16 adet boş çek yaprağının çek vasfı taşımadığının anlaşılmasına göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir” ilamında belirtildiği gibi, davanın reddine karar vermek gerektiği ve ayrıca davacı vekilinin dava dilekçesinde tedbir talebinde bulunduğu anlaşılmakla ortada çek vasfı taşımayan dava konusu hakkında tedbir talebininde reddine…” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, davanın, boş çek defterinin iptali için değil çalınmış olma ihtimali yüksek olduğundan zayi olduğunun tespiti için açıldığını, mahkemece yanlış değerlendirme yapılarak hiçbir inceleme ve araştırma yapılmaksızın soyut kanaat gereğince, tensip dahi tutmadan davanın reddine karar verildiğini, bu kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, söz konusu çek karnesinin kaybolduğuna ilişkin müvekkili banka şubesinin düzenlediği tutanağın da mahkemeye sunulduğunu, çeklerin kötüniyetli şahıslarca ele geçirilerek kullanılma ihtimaline binaen TTK’nın 82/7 gereğince zayi olduğunun tespitinin gerektiğini, müvekkilinin çek defterinin korunması konusunda bütün özeni gösterdiğini ileri sürerek, mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, yukarıda özetlendiği şekilde karar verilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve re’sen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
TTK’nın 818 /1-s maddesi delaleti ile çekler açısından da uygulanması gerekli TTK’nın 759/2. maddesi uyarınca iptal isteminde bulunan kişi, çekin elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı delilleri mahkemeye sunmak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
İptal davası açılabilmesinin ilk koşulu, senedin zayi olması, ikinci koşulu, senette mündemiç hakkın halen mevcut olması, üçüncü koşulu, iptal talebinde bulunanın hak sahibi olması, dördüncü koşulu, senet zilyetliğinin yeniden iktisabının mümkün olmaması, beşinci ve son koşulu ise, iptali dava edilen senedin kıymetli evrak niteliğini taşımasıdır. Kıymetli evrak niteliğinde olmayan senetlerin TTK hükümlerine göre iptali istenemez.
Ayrıca, boş çek yaprakları da kıymetli evrak niteliğinde olmadığından, kaybolan boş çek yaprağının üçüncü kişilerce doldurularak kullanılması halinde bu durumun onlara karşı genel hükümlere göre açılacak bir menfi tespit davasında ileri sürülmesi gerekmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde ise; Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf istemleri nazara alındığında, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde herhangi bir isabetsizliğin bulunmadığı ve bu itibarla, davacı vekilinin istinaf isteminin HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı vekilinin istinaf başvuru talebinin ESASTAN REDDİNE,
2- Alınan harç yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3- İstinafa başvuran davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince kararın tebliği işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
5- Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 03/05/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 362/1.ç maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

R.T