Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2023/1478 E. 2023/2530 K. 21.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 6. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/10/2023
NUMARASI : Esas Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : i.
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : Hasımsız
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 21/12/2023
YAZIM TARİHİ : 25/12/2023
Davacı tarafından Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin .. Esas sayılı dosyası ile açılan zayi belgesi verilmesi davasında 05/10/2023 tarihinde tesis edilen kısmen kabule ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait .. Mah. .. Cad. No:34/A…../Konya adresindeki…Ltd. Şti. isimli işletmesinde, 10.07.2022 tarihinde ilçede yağan yoğun yağmur sebebi ile müvekkiline ait ticari işletmenin depo kısmının su baskınına uğradığını, müvekkilinin deposunda bulunan gıda maddelerinin kullanılamaz hale geldiğini, arşiv olarak kullanılan kısımda bulunan dava konusu ticari defterler dâhil dükkânın birçok yerinde hasar meydana geldiğini, bu nedenle müvekkilinin işyeri ile ilgili resmi evrak ve belgelerinin de zayi olduğunu, olayın 10/07/2022 bayramın 2. günü meydana geldiğini, müvekkil ve çalışanların bayram tatili nedeni ile su baskınından, işe başladıkları 12.07.2022 gününde haberdar olduklarını, bu nedenle işyerindeki suyun çekilmesi için Tuzlukçu İlçesi Belediyesi’ne başvurulduğunu, netice olarak 2012-2019 yevmiye defteri ve defteri kebir, 2012-2019 tarihleri arası gelir gider evrakları, faturaları ve sair belgeler, 2011-2014 yılları arası işyeri çalışanlarına ait özlük dosyaları ve sair resmi evrak ve ticari defterlerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; “…davacı taraf bir şirket olup TTK hükümlerine göre yaptığı tüm işlemlerinde basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü vardır. Ziyaını talep ettiği defter ve belgelerin korunması amacıyla gerekli dikkat ve ihtimamı gösterdiği halde iradesi dışında olayın meydana gelmiş olması gereklidir. Yangın, deprem, su baskını gibi ya da başka sebeplerle zayi olduğu bildirilen defterin zayine ilişkin Akşehir Kaymakamlığı Meteoroloji Müdürlüğü’nün 28/12/2022 tarihli Tuzlukçu Kaymakamlığı Mal Müdürlüğü’nün 01.08.2022 tarihli cevabi yazıları, Tuzlukçu Belediye Başkanlığı’nın 28/07/2022 tarihli yazı ekinde bulunan dava konusu 10/07/2022 tarihindeki yağış nedeniyle oluşan sel baskını nedeniyle tutulan 12/07/2022 tarihli tespit tutanağı içeriği, davacı vekilinin ”olayın 10 Temmuz 2022 bayramın 2.günü meydana geldiğini, müvekkil ve çalışanların bayram tatili nedeni ile su baskınına işe başladıkları 12.07.2022 gününde haberdar olduklarını” dair beyanında geçen tarihlerin bayram günlerine denk geldiğinin anlaşıldığı ve somut delillere dayanılmış olduğu kanaatine varılarak,…” gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; davacı yanın 2011-2014 yılları arası işyeri çalışanlarına ait özlük dosyaları, gelir gider evrakları ile sair belgeler hakkında zayi belgesi verilmesine yönelik talebinin reddine, davacının 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir ve faturaların zayi olduğunun tespiti ile bu kararın zayi belgesi yerine geçmesine, karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 2012-2019 yevmiye defteri ve defteri kebir; 2012-2019 tarihleri arası gelir gider evrakları, faturaları yönünden kabul kararı verilmiş ise de, 2011-2014 yılları arasında işçilerin özlük dosyalarının da zayii olduğunu, işveren olarak işyeri çalışanlarının özlük dosyalarına, işe giriş çıkış belgeleri, yıllık izin dökümleri, puantaj ve fazla mesai kayıtlarının dahil olduğunu, ancak işbu belgelerin de zayii olduğunu, müvekkilin herhangi bir hizmet tespiti yahut işçilik alacağı hususunda uyuşmazlık yaşaması halinde işbu belgeleri sunmamasından kaynaklı ispat yükümlülüğünü yerine getiremeyeceğini, taraflarına 2011-2014 yılları arası işyeri çalışanlarına ait özlük dosyalarının hangi evrakları içerdiği ve hangi kapsamda olduğu hususunu açıklamak üzere süre verilmesi yahut müvekkil şirket yetkilisinin isticvap edilmesi gerekmekte iken red kararı verilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek; yerel mahkemenin kısmen kabul kararının istinaf yolu ile incelenmesi ve kararın aleyhe olan hususlarda itirazen kaldırılmasını ve yeniden yargılama yapılarak talepleri doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Zayi Belgesi Verilmesi talebine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nun 82. maddesinde tacirlerin saklamakla yükümlü oldukları defter ve belgelerin neler olduğu belirtilmiş olup, aynı maddenin yedinci fıkrası ile bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğraması halinde tacirin, mahkemeden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, düzenleme altına alnmıştır. Hüküm fıkrasından da anlaşılacağı üzere, tacirin bu hükümden yararlanabilmesi için ziyaa uğrayan defter ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması ve ziyaa uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir nedenle meydana geldiğinin ispatı gerekli ve yeterli kabul edilmiş, ayrıca ziyaa uğrayan tüm defter ve belgelerin içeriğinin kesin olarak ortaya konması aranmamıştır(Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 30/03/2015 tarih ve 2014/18588 Esas- 2015/4426 Karar sayılı ilamı).
Somut olayda davacı, işyerinin bulunduğu adreste meydana gelen su ve sel baskını nedeniyle saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtların ile sair belgelerin zayi olduğundan bahisle eldeki davayı açmış olup, mahkemece davacıya HMK 31. Maddesi gereğince hangi belgelerin zayi olduğunu açıklamak üzere HMK 119/2 maddesinde belirtildiği şekilde hukuki sonuçlarını bildirir ihtarat içerir kesin süre verilmesi, kesin süre içerisinde açıklama yapılması durumunda zayi olduğu bildirilen belgelerin TTK 64-82 maddeleri kapsamında tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olup olmadığı, davacının ziyaa uğrayan defter ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni gösterip göstermediği araştırılarak ve bu konuda işyerinin bulunduğu yerde keşif yapılıp bilirkişi raporu aldırılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile karar verilmesi hatalı olmuştur. Bu nedenlerle davacının istinaf talebinin kabulü ile HMK 353/1.a.6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, eksiklikler giderilerek karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının istinaf başvuru talebinin KABULÜ ile; Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/10/2023 tarih.. Esas .. Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 269,85 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 21/12/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

..