Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas – … Karar

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

İSTİNAF EDEN DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Menfi Tespit

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 05/06/2023
YAZIM TARİHİ : 06/06/2023
Davacı tarafından, davalı aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasında … tarihinde tesis edilen davanın kabulüne ilişkin karara karşı davalının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendi;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalıdan, … Noterliği… tarih, … yevmiye nolu satış sözleşmesi ile … marka … tipi tek katlı bir otobüs satın aldığını, araç, satın alınırken, davalı tarafından, yakın tarihte yeni motor değişimi ve bakımları yapılmış denilerek satıldığını, ancak davalı şirket yetkilileri daha sonra, aracın hararet yaptığını, bu nedenle motor bloğunda silindir kapak contası, silindir kapağı, pistonları vb. ilgili parçaların arızalı olduğunu haricen beyan ve kabul ettiğini, müvekkilinin bu gizli ayıbın Konya’da ortaya çıkması sonucu mağdur olduğunu, aracı servise çekmek zorunda kaldığını, taraflarınca Konya … Sulh Hukuk Mahkemesi … D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, tespit neticesi ayıbın gizli olduğu, alıcı tarafından bilinmesinin mümkün olmadığı, toplam hasar miktarının 18.220,00 TL olduğu, araç mahrumiyetinin de 2.000,00 TL olduğu hususları bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, bu durumun davalıya tebliğ edildiğini, davalının tespite bir itirazda bulunmadığını, davalının müvekkile kestiği faturanın da iade edildiğini, Konya …Noterliği … tarih … y. no’lu ihtarname ile çekin iadesi istenmiş ise de; bu ihtar 25.07.2018 tarihinde davalıya ulaşmasına rağmen davalının herhangi bir girişimde bulunmadığını, davalı firmanın yetkilisinin aracın satışına aracılık eden kişi vasıtası ile uzlaşmak istediğini, çekin günü yaklaşınca da “ben çeki faktoring firmasına sattım, para da ödeyemem, aracı görüp aldılar, karşılıklı bir şey istemeyelim” gibi beyanlarda bulunduğunu, bilirkişi tarafından bu hasarın dış görüntüden, bakarak anlaşılmasının mümkün olmadığı, gizli ayıp niteliğinde olduğu ortaya konduğunu, davalının kendisine verilen 17.500,00 TL çek bedelinin de üzerinde bir zarara neden olduğunu, Konya … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasında bilirkişi tarafından belirlenen hasar miktarının 18.220,00 TL, 8 günlük mahrumiyet bedeli de 2.000,00 TL olduğunu, müvekkilinin, servis ihtiyacını başka araçlarla karşıladığını ve parça temininin de uzun sürdüğünü, aslında mahrumiyet bedelinin 2.000,00 TL’den de fazla olduğunu fakat kendilerinin bilirkişi raporuna göre talepte bulunduklarını, ayrıca Konya … Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı dosyasında toplam 738,10 TL yargılama gideri yapıldığını, Konya … Noterliği … tarih … y. no’lu ihtarı için de 184,94 TL noter masrafı olduğunu yani toplam 923,04 TL ile birlikte müvekkilinin karşı taraftan alacağı 21.143,04 TL olduğunu, … keşide tarihli … nolu … Bankası … Şubesine ait 17.500,00 TL bedelli çekin, üçüncü şahıslara cirolandı ise ve müvekkili ödemek zorunda kalırsa bu bedelin de istirdadını isteyeceklerini, ödemek zorunda kalınmazsa bu çekten dolayı borçlu olmadıklarının tespiti ile bakiye 3.643,04 TL’nin taraflarına iadesini istediklerini, netice itibariyle müvekkilin davalıya 30.09.2018 keşide tarihli … nolu … Bankası … Şubesine ait 17.500,00 TL bedelli çekten dolayı borçlu bulunmadığının tespiti (icabında istirdadı) ile bakiye 3.643,04 TL’nin tarafına iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafça davaya süresi içinde cevap verilmediği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; “…Somut olayımızda; tüm deliller ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, tarafların kabulü ve noter satış senedi ile de sübut bulduğu üzere taraflar arasında araç satışı olduğu hususu ihtilafsızdır. Bilirkişi raporlarında da tespit edildiği üzere satışa konu araçta gizli ayıp vardır, davalı yan 17.500,00 TL lik davacıya çanta satışı olduğunu iddia etmişse de bu durumu yasanın aradığı usul ve esaslara göre ispat edememiştir (faturanın davacı yan ticari defterlerinde olmaması, davacının Vergi Dairesi BA formu beyan etmemiş olması, davalının faturasını kabul etmediğini noter kanalı ile bildirmesi, çantaları davacıya teslim ettiğini ispat edememesi…) bu nedenle davalının savunmasına itibar edilmemiştir. Dava konusu çekin yargılama sırasında ödendiği anlaşıldığından açılan menfi tespit davası istirdat davasına evrilmiştir.
Tüm deliller ve dosya kapsamına göre değerlendirdiğimizde davacının davasının kabulü ile Davacının … Bankası … Şubesi 30/09/2018 keşide tarihli, … nolu 17.500,00 TL meblağlı çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine ancak yargılama safahatı içinde mezkur 17.500,00 TL lik çek ödenmiş olduğu anlaşılmakla 17.500,00 TL nin istirdadı ile davacının 3.643,04 TL lik tazminat talebinin de kabulü ile toplam 21.143,04 TL nin (17.500,00+3.643,04) davalıdan alınıp davacıya verilmesine dair mahkememizde oluşan vicdani kanaate göre aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur….” gerekçesiyle davacının davasının kabulü ile; davacının …Bankası … Şubesi 30/09/2018 keşide tarihli, … nolu 17.500,00 TL meblağlı çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine ancak yargılama safahatı içinde mezkur 17.500,00 TL lik çek ödenmiş olduğu anlaşılmakla 17.500,00 TL nin istirdadı ile davacının 3.643,04 TL lik tazminat talebinin de kabulü ile toplam 21.143,04 TL nin (17.500,00+3.643,04) davalıdan alınıp davacıya verilmesine şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; aracın 30.000,00 TL bedel ile müvekkili tarafından satıldığını, aracın emsallerine göre satış bedelinin piyasa rayiçlerine göre uygun olduğunu, bu nedenle iş bu davanın haksız olduğunu, dava konusu edilmeyen 17.500,00 TL’ lik çanta satışının dava konusu dışında olduğunu, davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, gerekçeli karara dayanak bilirkişi raporunda faturanın yasal süresi içerisinde iade edilip edilmediği hususu ile ilgili bir değerlendirme yapılmadığını, yine gerekçeli kararda da buna ilişkin bir değerlendirmede bulunulmadığını, faturanın iade edildiği iddia edilmiş ise de iadeye ilişkin ihtarnamenin 16/07/2018 tarihli olduğunu ve faturanın düzenlenme tarihinin ise 29/06/2018 olduğunu, faturanın iade edildiği kabul edilse bile faturanın, süresinde iade edilmediğini, TTK’nın 21/2 maddesinde ” bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır.” hususunun belirtildiğini, dolayısıyla davacının faturayı kabul etmiş olduğunun sabit olduğunu, yerel mahkeme kararının bu yönüyle de hatalı olduğunu, davacının tacir olduğunu, davacının tüm taleplerinin haksız olduğunu, müvekkili şirket yetkililerince davacıya aracın devrinden önce ekspertiz incelemesi yapılmasının teklif edildiğini, ancak davacının, müvekkili şirket yetkililerinin önerisine acelesi olduğunu ve aracı biraz kullandıktan sonra aracın durumunu anlayacağını belirterek, aracın ekspertize sokulmasını reddettiğini, aracı satın aldıktan sonra Tosya’dan, Konya’ya yolculuk ederek aracı götürdüğünü, araç bu kadar uzun mesafe boyunca ve yine Konya’da da kullanıldıktan sonra aracın ayıplı olduğu iddiasıyla müvekkile ihtarname gönderildiğini, aracın davacıya satıldığında sorunsuz olduğunu, müvekkili şirketin, dava konusu aracı 2018’in Ocak ayında satın aldığını, aracı kullandığı süre içinde de araçta herhangi bir arıza meydana gelmediğini, davanın kabulü anlamına gelmemekle birlikte mahkeme tarafından tek yanlı hazırlanan tespit raporu esas alınarak hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, neredeyse aracın kendisi kadar masraf yapılacağının hayatın olağan akışına aykırı olacağını, açıklanan nedenlerle yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi; Kamu düzenini ilgilendiren konularda resen, diğer yönlerden HMK’nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacının davalıdan araç aldığını, aracın ayıplı çıktığını, bu nedenle 30/09/2018 keşide tarihli 0029289 nolu … Bankası …Şubesine ait 17.500,00 TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespiti ve istirdat talebinde bulunduğu, dosya içerisinde bulunan mevcut deliller ve bilirkişi raporlarına göre davalı tarafından davacıya … plakalı aracın … Noterliğinin … tarih, … yevmiye nolu araç satış sözleşmesi ile 30.000,00 TL bedel karşılığında satıldığı, davalı tarafından davacıya 29/06/2018 tarihli 531066 numaralı 30.000,00 TL araç satış faturasını ve 29/06/2018 tarihli …numaralı 17.500,00 TL bedelli çanta satışına ilişkin fatura düzenlendiği, araç satışına ilişkin faturanın davacı defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı tarafından davalıya …’a ait 19/09/2018 tarihli 30.000,00 TL bedelli çek ve 30/09/2018 keşide tarihli … nolu … Bankası …Şubesine ait 17.500,00 TL bedelli iki adet çekin 02/07/2018 tarihli tahsilat makbuzu ile davalıya teslim edildiği, araç satış faturasının davacının defterlerinde kayıtlı olması ve noter senedinde de araç satış bedelinin 30.000,00 TL olması nedeniyle 30.000,00 TL bedelli çekin araç satışına ilişkin olarak verildiği, 17.500,00 TL bedelli çekin ise araç satışına ilişkin olduğunun ispat edilemediği, davacının 30.00,00 TL bedelli çeke yönelik bir davasının bulunmadığı, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya uygun bulunmadığından davalının istinaf başvuru talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, HMK’nın 353/1.b.2. maddesi gereğince davanın reddine ilişkin yeniden karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A) Davalının istinaf başvuru talebinin KABULÜ ile; Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih … Esas – … Karar sayılı ilamının KALDIRILMASINA,
1-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yatırılan 363,00 TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
2-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından taraflara ücreti vekalet taktirine yer olmadığına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yatırılan 162,10 TL istinaf yoluna başvuru harcı ile 5,50 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 167,6‬0 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
B) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince davacı talebi ile ilgili YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 361,08 TL peşin harçtan alınması gereken 179,90 TL harcın mahsubu ile fazla yatırıldığı anlaşılan 181,18‬ TL’nin karar kesinleşince ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-HMK’nın 333 ve HMKGAT’nin 5/1. maddeleri gereğince yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının gider avansını yatıran tarafa iadesine,
C) İlk derece mahkemesince davalıdan tahsiline karar verilen bakiye karar harcı ile ilgili yazılan 09/02/2022 tarihli harç tahsil müzekkeresinin bila infaz iadesinin istenmesine, iade işleminin İlk derece mahkemesince yapılmasına,
D) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4.maddesi gereğince kararın ilk derece mahkemesi tarafından tebliğe çıkarılmasına,
E) Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 05/06/2023 tarihinde oy çokluğuyla HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır
(Muhalif)

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır

A.G

MUHALEFET ŞERHİ: Açılan dava menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Davacı; davalıdan … Noterliğinde …tarih, … yevmiye numarası ile düzenlenen araç satış sözleşmesi ile … marka, … tipi …model … plakalı … tek katlı araç satın aldığını, satın alma sırasında davalı tarafından yakın tarihte aracın motor değişiminin ve bakımlarının yapıldığını belirttiğini, bilahare Konya’da aracı arızası üzerine servise götürdüğünü, satıcı ile görüştüğünde “aracın hararet yaptığını, motor bloğunda silindir kapak contası, silindir kapağı, pistonları ve buna benzer parçalarının arızalı olduğunun kendisine bildirilmesi üzerine araç üzerinde Konya… Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile tespit yaptırdığını, tespit sonucu bilirkişi tarafından aracın ayıplı olduğunun, ayıbın gizli olduğunun, ayıptan dolayı hasar bedelinin 18.220,00 TL olduğunun ve 2.000,00 TL de araç mahrumiyeti olduğunun raporda belirtildiğini, alım – satım akdinden dolayı biri 30.000,00 TL, diğeri 17.500,00 TL olmak üzere davalıya iki adet çek verdiğini, araçtaki toplam hasarın 21.143,04 TL (18.220,00 TL hasar, 2.000,00 TL mahrum kalınan, 738,10 TL tespit masrafı, 184,94 TL noter masrafı) olarak belirlendiğini, bu nedenle; davalıya vermiş olduğu 17.500,00 TL meblağlı çekten dolayı borçlu olmadığının tespitini, yargılama sırasında ödeme zorunda kalması halinde yapacağı ödemenin ve 3.643,04 TL’nin davalıdan tahsilini talep ettiği,
Davalının davaya süresinde cevap vermediği, istinaf dilekçesinde; davaya konu belgenin sebepten mücerret olduğunu, davacının faturadaki malları teslim aldığını kabul ettiğini belirtmiştir.
Alınan bilirkişi raporlarında; davalı defter kayıtlarına göre; taraflar arasında, cari hesap veya açık hesap şeklinde bir ticari ilişkinin bulunmadığı, taraflar arasındaki tek hukuki ilişkinin 29/06/2018 tarihinde … plakalı araç alım satımı ve iki adet toplam 47,500,00 TL tutarında çek alındığına ilişkin olduğunun kayıtlı olduğu, davalının davacıdan 17.500,00 TL alacaklı göründüğünün, 30.000,00 TL meblağlı araç alım satımına ilişkin faturanın defterlerde kayıtlı olduğunun, 17.500,00 TL’lik promosyon çanta faturasının defterlerde kayıtlı olmadığının, 17.500,00 TL alacağın …verilen sipariş avanslar hesabından takip edildiğinin belirtildiği,
Davacı defter kayıtlarına göre; taraflar arasında, cari hesap veya açık hesap şeklinde bir ticari ilişkinin bulunmadığı, taraflar arasındaki tek hukuki ilişkinin taraflar arasında 29/06/2018 tarihinde … plakalı araç alım satımı ve iki adet toplam 47,500,00 TL tutarında çek alındığının kayıtlı olduğu, çanta alım satımı ile ilgili davalı tarafça düzenlenen faturanın davacı defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalı tarafça çanta alım satımına ilişkin düzenlenen faturanın kabul edilmediği faturanın ihtarname ekinde davalıya iade edildiği ve davacı tarafından 01/08/2018 tarihinde vergi dairesine düzeltme beyanı yapılarak KDV eklendiği, davacı defterlerine göre davacının davalıdan 17.500,00 TL alacaklı göründü belirtilmiştir.
Dava dosyasındaki deliller, istinaf sebepleri doğrultusunda incelenip değerlendirildiğinde; taraflar arasında araç alım satımına ilişkin hukuki ilişkinin varlığı konusunda ihtilaf bulunmadığı, ihtilafın; araç alım satımı dışında çanta alım satımı yönünden hukuki ilişkinin bulunup bulunmadığı ve davaya konu 17.500,00 TL’lik çekin araç alım satımı ile ilgili mi yoksa çanta alım satımı ile ilgili mi düzenlendiği, çanta alım satımı ile ilgili düzenlenmiş ise; çek bedeline karşılık alınan malların davacıya teslim edilip edilmediği konularında olduğu tespit edilmiştir.
Her ne kadar davalı taraf davaya konu çekin çanta alım satımına ilişkin olduğunu iddia etmiş ise de; gerek davacı ve gerekçe davalı ticari defter kayıtlarına göre, taraflar arasında, cari hesap veya açık hesaba dayalı hukuki ilişkinin bulunmadığı, bir tek hukuki ilişkinin kurulduğu, taraflar arasındaki araç alım satımına ilişkin hukuki ilişkinin tarihi, dava konusu çek ile 30.000,00 TL meblağlı dava dışı çekin davalıya aynı tahsilat fişi ile teslim edilmiş olması, davalı tarafından tanzim edilen faturaların düzenleme ve ticari defterlere kayıt tarihleri ve numaraları ve dava konusu 17.500,00 TL meblağlı alacağın davalı defterlerinde …verilen sipariş avansları hesabından takip edilmiş olması nazara alındığında; dava konusu çekin araç alım satımına dayalı hukuki ilişki ile ilgili olduğunun kabulü gerektiği, bu durumda, araç alım satımına ilişkin sözleşmeden dolayı davacının uğradığını ispatladığı zararlar nazara alındığında; ilk derece mahkemesinin delilleri değerlendirme ve taktirinde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı,
Bir an dava konusu çekin çanta alım – satımına dayalı hukuki ilişki nedeniyle düzenlendiği kabul edilse bile; dava konusu çekin, davalının ticari defterlerinde … numarası altında verilen sipariş avansları hesabında kaydedilip takip edilmiş olması karşısında, davalının sipariş avansı karşılığı almış olduğu dava konusu çeke karşılık çanta alım satımına ilişkin faturada belirtilen malların davacıya teslim edildiğinin davalı tarafça ispatlanması gerektiği, davalı tarafından davaya süresinde cevap verilmediği gibi cevap süresi içerisinde herhangi bir delil listesinin sunulmadığı nazara alındığında; davalının dava konusu çeki avans karşılığı aldığı, ancak bu çeke karşılık sipariş edilen malları davacıya teslim ettiğini ispatlayamadığı, bu yönden de ilk derece mahkemesince delillerin taktir ve değerlendirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu nedenle davalının istinaf sebeplerinin esastan reddi gerektiği kanaatinde olduğumdan, sayın çoğunluğun davalının istinaf talebinin kabulüne ilişkin görüşüne katılmıyorum.

Başkan …
e-imzalıdır