Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/201 E. 2023/1432 K. 20.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/11/2021
NUMARASI : … Esas – … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALI : …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 20/06/2023
YAZIM TARİHİ : 22/06/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan alacak davasında 22/11/2021 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin, …’da yedek parça imalatı alanında faaliyet gösterdiğini, davacı şirket yetkilisinin 2017 yılında ihtiyaç nedeniyle … işleme merkezi makinası araştırması yaparak 2. el makina satışı yapan davalı şirket ile dava konusu makinanın satışı konusunda anlaşmaya vardığını, davacı şirketin davalı şirkete 1 adet … marka model … İşleme Merkezi makinası karşılığı olarak kdv dahil 82.600,00 TL ödediğini ve makineyi irsaliyesi ve faturası ile birlikte teslim aldığını, davacı şirketin davalıdan alınan makina ile imalatına devam etmekte iken makina satışından yaklaşık 1 yıl sonra Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının kararına dayanılarak davacı şirketin işyerine gelindiğini ve dava konusu makinenin kendisinden alındığını, davalı şirket yetkilileri ile yapılan görüşmelerden hiçbir sonuç alınamadığını ve elinden haksız şekilde alınan makinenin yerine yenisi verilmediği gibi davalıya makine bedeli olarak ödenen paranın da iade edilmediğini, davacı şirket tarafından davalıya ödenen paranın iadesi amacıyla Konya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, davalı şirket tarafından icra takibine itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, davacı şirketin davalı ile yapmış olduğu sözleşme gereğince üzerine düşen sorumluluğunu yerine getirdiğini ve makinenin bedelini ödediğini, davalının fatura karşılığı vermiş olduğu makinanın müvekkilinin elinden zorla alınmasından sorumlu olduğunu ileri sürerek davalının icra takibine itirazının iptaline ve takibin devamına, davalının takip konusu borcu mevduata uygulanmış en yüksek ticari faiziyle birlikte ödemesine ve takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; zabta karşı tekeffül hükümlerinin uygulanması için satışa konu malın alıcının elinden üçüncü kişi tarafından var olan bir hakkı nedeniyle alınması gerektiğini, dava dışı … Şti tarafından yine dava dışı … Şti aleyhine Konya .. Sulh Hukuk Mahkemesi … esas sayılı dosyası ile “Kira Sözleşmesinin Feshi ve Menfi Tespit” davası açıldığını, sözkonusu davada ne müvekkilinin ne de davacının taraf olmadığını, dolayısıyla bu davanın tarafları hakkında herhangi bir hüküm verilmediğini, dava dışı …Tic.Ltd. Şti tarafından Sulh Hukuk Mahkemesinde karara bağlanan dava konusu makinelere ilişkin olarak , müvekkili şirket temsilcileri ve çalışanları aleyhine Suç eşyasını satın alma veya kabul etme , hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma ve resmi evrakta sahtecilik suçlamaları ile Konya Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, soruşturmalar neticesinde Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, Dava dışı … Şti tarafından, Konya .. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Esas , … Karar sayılı 20.09.2018 tarihli karar istinaden, Konya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası kapsamında …Ltdi Şti aleyhine “ Taşınır Teslimine veya Taşınmaz tahliye veya teslimine ilişkin icra emri” ile 02.11.2018 tarihinde icra takip başlatıldığını, Konya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası kapsamında, dava dışı …Tic Ltd. Şti.’nin işyerine gelerek düzenlenen 25.12.2018 tarihli “ Teslim Tutanağı” ile ilam konusu makinelerin mevcut olmadığı tutanak altına alındığını, daha sonra müvekkili şirkete ait işyerine gelinerek , 25/12/2018 tarihli haciz tutanağı ile müvekkil zilyedindeki … makinesinin haczedilerek muhafaza altına alındığını, bu işleme karşı şikayet yoluna gittiklerini, Konya … İcra Hukuk Mahkemesi … Esas, … Karar,21/02/2019 tarihli kararı ile 25/12/2018 tarihli haciz tutanağının iptaline ve buna bağlı olarak hacze konu muhafaza işleminin kaldırılmasına karar verildiğini, dava dışı … Şti tarafından iş bu davaya ve ceza soruşturmalarına konu makinelerin kendilerine ait olduğuna dair mülkiyet tespitini içerir herhangi bir ilamın mevcut olmadığını, dava dışı … Şti’nin, TBK.’nın 214. Maddesi kapsamında dava konusu malı, alıcı statüsündeki davacının elinden alınmasını gerektirecek mülkiyete ilişkin herhangi bir hakkı olmadığını, bu nedenle müvekkil şirketin “zapta karşı tekeffül” sorumluluğunun mevcut olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; Davacı ve davalı arasında malın satımı, ve teslimi konusunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlığın bulunmadığı dolayısıyla malın mülkiyetinin ve zilyetliğinin davacıda olduğu, Konya … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ve buna bağlı icra takibinin taraflarının ve muhataplarının davamızın taraflarıyla uyuşmadığı, davacının söz konusu işlem yapılırken malın mülkiyetinin kendisine ait olduğu, dolayısıyla söz konusu haciz ve teslim işlemine karşı herhangi bir itirazda bulunmadığı, İİK 96 ve 97.maddesine dayanarak herhangi bir istihkak iddiasında bulunmadığı gibi söz konusu malları elinden alınmasından sonra veya alınma sırasında malı satın aldığı davalıya kendi yanında istihkak iddiaları konusunda yardımcı olması için herhangi bir ihbarda da bulunmayarak dava konusu malı kendi eliyle teslim ettiği, davaya konu malın davacıdan talep edilebilmesi için Medeni Kanunun 989. maddesinin 2.bendinde taşınırın açık artırmadan veya pazardan ya da benzeri eşyaları satandan iyi niyetle edinilmiş ise iyi niyetli birinci ve sonraki edinenlere karşı taşınır davası ancak ödenen bedelin geri vermesi koşuluyla açılabilir maddesi de dikkate alındığında davacının dava konusu malı 2.el makine satan yerden aldığı, aynı zamanda bu mal için satıcının kendisine fatura düzenlediği, dolayısıyla davacının söz konusu taşınır da mülkiyet sahibi olduğundan dava dışı 3.kişilerin hiçbir husumet yöneltmeden ve herhangi bir davanın muhatabı olarak göstermeden kendi mülkiyetindeki malın teslim etmesi hayatın olağan akışına aykırı olduğu gibi davacının bu işlemler yapılırken malın kendisine satan davalıya herhangi bir ihbarda bulunmamasının da TTK’na göre basiretli tacirin yapması gereken sorumlulukları yerine getirmediğinin bir göstergesi olarak anlaşılabileceği, Borçlar Kanununun 215.maddesi gereğince zapta karşı bir durum karşısında alıcının satıcıyı zapta ilişkin bilgilendirme ve haber verme yükümlülüğünün olduğu, zira satıcı zamanında bildirilmiş olan zapta ilişkin işlemler sırasında yapması gereken işlemleri yaptığı ölçüde ve haklılığını ispatladığında sorumluluğundan kurtulmuş olacağı, davacı tarafın dava dışı 3. Şahsın başlatmış olduğu hukuki işlemlere karşı davalıyı zamanında bilgilendirmediği ve aynı zamanda Medeni Kanununun iyi niyet kuralları gereğince kendi haklarından doğan savunma ve defileri, dava açma haklarını kullanmadan herhangi bir davaya konu mülkiyetin kime ait olduğunu belirlemeden ve talep edenin haklı olup olmadığı ispatlanmadan dosya kapsamında mülkiyetin artık kendisine geçmiş dava konusu makinenin dava dışı kişilere teslim ettiği, davalının ihbar olunmadığı ve davalılar hakkında yapılan şikayetlerden aklanmış olduklarının tespit edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, davalı şirketten … işleme merkezi makinası aldığını ve bunun karşılığında hesabına 82.600,00 TL ödeme yaptığını, daha sonra makinanın asıl sahibi olan … Ltd. Şti’nin makineleri kiraladığı firma olan … firmasına dava açtığını ve dava sonucu çıkan kararı Konya … İcra Müdürlüğünün … Sayılı dosyası ile icra ettiğini, müvekkilinin fabrikasına cebri icra ile gelinip söz konusu … makina haciz ve muhafaza edildiğini, bu olaya ilişkin olarak ceza soruşturması başlatıldığını ve müvekkilinin şüpheli durumunda bulunmuş olduğunu, kesin mahkeme hükmüne göre makinelerin … şirketine ait olduğunu, kira ilişkisinin ispatlandığını, davacının mülkiyet iddiası olmadığını, davalının iddiasının sadece malları ellerinden alınabilmesi için buna ilişkin bir karar bulunması gerektiğine ilişkin olduğunu, davacının yapmış olduğu şikayetin sadece icra işleminin usulüne ilişkin olup makinelerin aynına ilişkin olmadığını, icra işlemine itirazın malların mülkiyetine ilişkin gerçeği değiştirmeyeceğini, mahkemece ceza soruşturmasında davalıya takipsilik kararı verilmesinin onu haklı olduğunu gösterdiği gerekçesine dayanılmış ise de ceza dosyasının malların hırsızlıkla alınıp alınmadığına ilişkin olup zaten ortada bir hırsızlık olmadığının açık olduğunu, bu durumda davalıya ceza çıkmamasının onun haklılığını göstermediğini, mahkemenin davalı tarafın bilgilendirilmediği gerekçesi ile davayı reddetmesinin hukuka uygun olmadığını, davalının ceza soruşturmasının muhatabı olduğunu, davalının haberi olduğu halde malların kendisine ait olduğuna dair bir iddiasının mevcut olmadığını, yaşanan olayın kusursuz sorumluluğu gerektirdiği için davalının bilip bilmemesinin de bir şeyi değiştirmeyeceğini, davalının 6098 sayılı TBK’nın 219. Maddesi gereğince kusursuz sorumlu olduğunu, davanın … şirketine yöneltilmesinin imkansız olduğunu, çünkü şirketin makinelerin kendine ait olduğunu mahkeme kararına dayandırmakta olduğunu, mahkemenin yeterince inceleme yapmadan delilleri ve kusursuz sorumluluk durumunu araştırmadan hatalı olarak karar verdiğini ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılması talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava itirazın iptali talebine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve re’sen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacı taraf, davalıdan satın aldığı … marka model … İşleme Merkezi makinasının dava dışı üçüncü kişi tarafından mülkiyet hakkına dayalı olarak elinden alındığını, davalının zabta karşı sorumluluk hükümleri gereğince satış bedelinden sorumlu olduğunu, davalının makine bedelinin tahsili için başlatılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptalini talep etmekte, davalı taraf ise satış konusu makineyi davalıdan alan üçüncü kişi … Ltd.Şti’nin sözkonusu makine üzerinde mülkiyet hakkının bulunmadığını, davacının ihbar yükümlülüğünü yerine getirmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmektedir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 214. Maddesinde satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan bir hak dolayısıyla, satılanın tamamı veya bir kısmı bir üçüncü kişi tarafından alıcının elinden alınırsa satıcı, bundan dolayı alıcıya karşı sorumlu olduğu düzenlenmiş, aynı kanunun “b. Mahkeme kararı olmaksızın satılanı verme” kenar başlıklı 216. Maddesinde de;
“Satıcının zapttan sorumluluğu aşağıdaki hâllerde devam eder:
1. Alıcı, bir mahkeme kararı beklemeksizin üçüncü kişinin hakkını dürüstlük kurallarına uygun olarak tanımış ve satılanı ona vermişse.
2. Alıcı, üçüncü kişinin kendisine karşı dava açmasını beklemeden, satıcıyı satılan üzerindeki hak iddiasına ilişkin uyuşmazlığı dava yoluyla çözümlemesi, aksi takdirde tahkim yoluna başvuracağı konusunda gecikmeksizin uyarmış ve bundan sonuç alamadığı için tahkim yoluna başvurmuşsa.
Satıcının sorumluluğu, alıcının satılanı üçüncü kişiye vermekle yükümlü olduğunu ispat etmesi durumunda da devam eder” hükmü bulunmaktadır. Bu madde hükmünden açıkça anlaşılacağı üzere alıcının, bir mahkeme kararı beklemeksizin üçüncü kişinin hakkını dürüstlük kurallarına uygun olarak tanıması ve ve satılanı üçüncü kişiye vermesi halinde satıcının zapttan sorumluluğu devam etmektedir. Dava konusu somut olayda dosyada mevcut bilgi ve belgelere göre dava konusu makinenin dava dışı … A.Ş tarafından 09.11.2010 tarihinde 74.000,00 USD bedelle satın alındığı, 01.08.2017 tarihli fason imalat sözleşmesi ile … Ltd.Şti’ye kiralandığı, 29.09.2017 tarihinde ..Ltd.Şti. tarafından 47.200,00 TL bedelle davalı … Ltd.Şti’ye satıldığı, 02/10/2017 tarihinde de … Ltd.Şti tarafından davacı … Ltd.Şti’ye satıldığı anlaşılmaktadır. Konya … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Esas , … Karar sayılı 20.09.2018 tarihli kararında dava konusu makinenin sahibinin davacının makineyi teslim ettiği … Ltd.Şti. olduğunun açıkça belirtilmesi ve ikinci el makine alım satımı ile uğraşan davalının satışa konu makinenin değerinin 47.200,00 TL’nin katbekat üzerinde olduğunu bilebilecek durumda olduğu hususları dikkate alındığında davacının dava dışı … Ltd.Şti’nin dava konusu makine üzerindeki mülkiyet hakkını tanımasının ve makineyi … Ltd.Şti’ye teslim etmesinin dürüstlük kurallarına uygun olduğunun kabulü gerekir. Davalı şirket yetkilileri hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiş olması … Ltd.Şti’nin makine üzerinde hak sahibi olmadığını göstermez. Ayrıca, TBK 214 vd. Maddelerine göre zapt halinde alıcının yükümlülüğü kendisine karşı açılan davayı satıcıya ihbar etmekten ibaret olup alıcının satılanı zapt edene karşı dava açmasını zorunlu kılan bir düzenleme bulunmamaktadır. Mahkemece, davacının davalı tarafından satılan makineyi dava dışı … Ltd.Şti.’ye teslim etmesinin dürüstlük kurallarına uygun olduğu, bu nedenle davacının satış bedelini davacıdan talep etmekte haklı olduğu, davalının satış bedelinin davalıdan tahsili amacıyla başlatılan takibe itirazının haksız olduğu ve alacağın likit olduğu gözetilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi ve davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Bu nedenle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar vermek gerektiği, ancak mahkemece yapılan yanlışlık yeniden yargılamayı gerektirmediğinden HMK 353/1.b.2 maddesi gereğince davanın esası hakkında yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği, itirazın iptali davası icra takibine sıkı sıkıya bağlı olduğundan ve icra dosyasında yıllık %9 faiz talep edildiğinden davacının faize ilişkin talebinin reddi gerektiği kanaatine varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A) Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile; Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/11/2021 tarih … Esas – … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
1- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
2- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından taraflara ücreti vekalet taktirine yer olmadığına,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 162,10 TL istinaf yoluna başvuru harcı ile 5,50 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 167,60 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince davacı talebi ile ilgili YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
1- Davanın kısmen KABULÜ ile, davalının Konya … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, takibin devamına, davacının takip konusu alacağa mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanması talebinin reddine,
2- Kabul edilen miktar üzerinden %20 oranında hesaplanan 16.605,54 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3- Karar tarihi itibariyle alınması gereken 5.671,62 TL harçtan, peşin alınan 995,47 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.676,15 karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4- Davacı tarafça yatırılan 995,47 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5- Davacı davada kendisini vekil sıfatı ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T gereğince 13.284,43 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvurma harcı 102,10 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 146,50 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- HMK’nın 333 ve HMKGAT’nin 5/1. maddeleri gereğince yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının gider avansını yatıran tarafa iadesine
C) İlk derece mahkemesince 02/02/2022 tarihinde yazılan harç tahsil müzekkeresinin bila ikmal iadesinin ilk derece mahkemesince istenmesine,
D) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince kararın ilk derece mahkemesi tarafından tebliğe çıkarılmasına,
E) Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 20/06/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 362/1.a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

O.B