Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/1812 E. 2023/179 K. 27.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/11/2022
NUMARASI : … Esas – … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI :
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : Hasımsız
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 27/01/2023
YAZIM TARİHİ : 30/01/2023
Davacı tarafından Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan zayi belgesi verilmesi davasında 24/11/2022 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 2000 yılından 12.03.2022 tarihine kadar muhasebe işlerini Ereğli’de faaliyet gösteren … isimli muhasebecinin yürüttüğünü, 2022 yılı Ocak ayında muhasebeci …’nın muhasebe işlerini bırakacağını, muhasebe işlerini başka bir muhasebeciye verebileceklerini beyan ettiğini, aynı muhasebeci ile aynı iş yerinde birlikte çalışan … ile görüşerek anlaşıldığını, müvekkili şirket yetkililerinin muhasebe işlerini takip eden …’ya şirkete ait defterlerin …’e teslim edilmesini, yeni anlaşma yaptığı …’e bildirdiğini, her iki muhasebecinin de defter ve belgelerin teslim edilip teslim alınacağını beyan ettiklerini, aradan bir süre geçtikten sonra muhasebeci … tarafından müvekkili şirkete Konya Ereğli … Noterliğinden 31.03.2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname keşide edildiğini, ihtarnamede müvekkili şirketin muhasebecilik faaliyetini yapmakta iken, aynı büroyu paylaştığı … ve …’nın müvekkili şirkete ait defter, belge, bilgisayar kayıtları ve şifresinin kendi bilgisi ve rızası dışında birlikte faaliyet yürüttükleri kendi iş yerinden yeni açtıkları işyerlerine götürdüklerini, defterlerin 5 yıl saklanması gerektiğini, ihtarında geçen defter ve belgelerin … ve …’da olduğunu, sorumluluğu olmadığını belirttiğini, buna karşılık müvekkili şirkete iade edilmeyen, 2020, 2021, 2022 yıllarına ait yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri olmak üzere defterler ile 2017, 2018, 2019, 2020, 2022 yıllarına ilişkin dosyalar (fatura, fiş vs.) müvekkilim şirkete en kısa sürede teslim ve iadesini aksi halde sorumluluğun taraflarında olduğu cevapla ihtar edildiğini, ihtarnameye rağmen … defterleri ve ilgili belgeleri müvekkiline teslim etmediğini, Ereğli Konya Cumhuriyet Başsavcılığı … Soruşturma numaralı dosyasında … isimli muhasebecinin diğer muhasebeci … isimli muhasebeciyi şikayeti üzerine 68 esnafa ait bir kısım evrakların savcılık makamı tarafından tespit edilen bir adreste el konularak müvekkili şirkete bir kısım evrakların 22.06.2022 tarihinde teslim edildiğini, ancak müvekkili şirket kendisine teslim edilen evraklardan 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri ile 2021 yılı Kasım, Aralık ayları ile 2022 yılı Ocak aylarına ilişkin gider evraklarının bulunmadığının tespit edildiğini belirterek; müvekkil şirkete ait 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri ile 2021 yılı Kasım, Aralık ayları ile 2022 yılı Ocak aylarına ilişkin gider evraklarının zayi olduğunun tespitine, bu hususta zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; ispat yükü davacı üzerinde olduğu, davacının defter ve belgelerin elinde olmayan sebeplerle zayi olduğunu, bunların zayi olmaması için gereken tüm özeni gösterdiğini, elinde olmayan sebeplerle zayi olduğunu ispatlamak zorunda olduğu, davacı şirketin defter ve belgelerinin muhasebecide olduğunu ve kendisine iade edilmediğini iddia ederek zayi belgesi isteminde bulunduğu, şirket defter ve belgelerinin iade edilmemesi tek başına defterlerin zayi olduğu sonucunu doğurmayacağı, nitekim davacının şikayeti üzerine başlatılan soruşturma neticesinde şirkete ait bir takım defter ve belgelerin ele geçirildiği ve savcılık tarafından el konulduğu, tek başına bu olgunun dahi defterlerin 82/7. maddesi kapsamında zayi olmadığını ancak davacıya da iade edilmediğini gösterdiği, ispat yükü üzerinde olan davacının, öncelikle defter ve belgelerin zayi olduğunu ispatlayamadığı gibi, kayıtların zayi olduğu kabul edilse dahi, kayıtların zayi olmaması için tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini de ispatlayamadığı, yine, defterlerin zayi olduğu kabul edilse dahi, davacının muhasebeci değişikliğinden sonra defter ve kayıtların akıbeti konusunda herhangi bir girişimde bulunmaması, dava dışı muhasebeci tarafından gönderilen ihtarname ile defterlerin akıbeti hakkında araştırma yapmaya başlamasının da davacının basiretli bir tacir gibi hareket etmediğini gösterdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki beyanlarını tekrarla mahkemece, bildirilen delillerin toplanmadığını, tanıklarının dinlenmediğini, Savcılık soruşturması sonucu dahi beklenmeksizin eksik inceleme ile karar verildiğini, kararın öncelikle bu yönden bozulması gerektiğini, müvekkili defterleri için gerekli özeni gösterdiği gibi gerekli başvuruları da yaptığını, yerel mahkeme gerekçesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılması talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacı, ticari defterlerinin muhasebeci tarafından iade edilmediğini ileri sürerek zayi belgesi verilmesini talep etmektedir. Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” düzenlemesi bulunmaktadır. Bu madde hükmüne göre zayi belgesi verilebilmesi için ticari defter ve belgelerin afet veya hırsızlık sebebiyle zayi olması gerekmekte olup ticari defter ve belgelerin muhasebeci tarafından iade edilmemesi hususu TTK 82/7. Maddesi kapsamında değerlendirilemez. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2015/13791 Esas, 2017/1625 Karar sayılı kararı da bu yöndedir.) Bu nedenle mahkemece davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacının istinaf başvuru talebinin ESASTAN REDDİNE,
2- Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3- İstinafa başvuran davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4.maddesi gereğince; kararın tebliği işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
5- Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/01/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 362/1.ç maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

O.B