Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/1370 E. 2023/2147 K. 27.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 6. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA .. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/07/2022
NUMARASI : Esas Karar

DAVACI :
VEKİLİ : Av. … –

İSTİNAF EDEN DAVALI : … – (T.C Kimlik No: … )
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 27/10/2023
YAZIM TARİHİ : 31/10/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasında 05/07/2022 tarihinde tesis edilen karara karşı davalının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili aleyhine Konya .. İcra Müdürlüğü’ nün … sayılı dosyasından 10.000 TL bedelli çekin asıl alacak ve ferileri için icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin süresi içerisinde itiraz davası ikame edemediğinden iş bu davayı açmak zorunda kaldığını, icra takibine konu …. Bankası …a Şubesine ait…. numaralı 10.000 TL bedelli çek için başlatılmış ve sonuçlandırılmış bir çek iptali ve ziyai davası mevcut olduğunu, çek iptali ve zayi davasının başlatıldığı Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin … E. sayılı dosyasından ilgili banka şubesine müzekkere yazılarak çek hakkında ödeme yasağı konulmasına karar verildiğini, daha sonra Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı dosyasından da söz konusu çek için zayi nedeni ile iptali kararı verildiğini, söz konusu icra takibinin müvekkili şirket açısından iptalinin gerektiğini, icra takibine konu çekte ciro silsilesinin bozuk olduğunu, söz konusu icra takibinin müvekkili şirket açısından iptalinin gerektiğini, müvekkilinin borçlu olmadığı ve zayi nedeniyle iptaline karar verilmiş bir senede istinaden icra takibine konu borcu ödemek zorunda kaldığını, kaldı ki somut dava konusu çek,çek zayi ve iptali kararına konu edilmiş bir çek olması ve çekin iptal edilmiş olması nedeni ile müvekkilinin çek zayi ve iptali alan kişiye de ödeme yaptığından, ikinci kez ödeme yapmak durumunda kalacağını, müvekkilinin davalıya söz konusu çek bedeline istinaden bir borcu söz konusu olmadığını, ancak müvekkili aleyhine başlatılmış icra takibinden dolayı icra tehditi altında söz konusu borcu icra veznesine yatırmak durumunda kalacağını, müvekkilinin davalıya borçlu olmamasına rağmen hakkında icra takibi başlatılarak borcun tahsiline çalışılmış olmasından dolayı dosya borcuna istinaden icra dairesi veznesine yatırılan paranın davalıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı talepli iş bu menfi tespit davasını açtıklarını, ayrıca aleyhlerine başlatılan icra takibine konu senedin zayi nedeniyle iptaline karar verildiğini, bir çek olması dolayısıyla sorumlular aleyhine şikayet haklarını saklı tuttuklarını, bu nedenlerle davanın kabulü ile müvekkilinin söz konusu senedin borçlusu olmadığının tespitine ve takibin iptaline, davalının kötü niyetli olmasından dolayı takip konusu alacağın %20 ‘si oranında tazminata mahkum edilmesine, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ve diğer borçlular aleyhine Konya .. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davacı takip konusu çek ile ilgili olarak zayi nedeni ile iptal kararı verildiğini, ciro silsilesinin bozuk olduğunu, iptal kararı verildiği için ödeme yaptığını, takibin iptali talebi ile mahkememize başvurduğunu, davacının davasının reddi gerektiğini, davacının dava konusu çek ile ilgili Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası ile zayi nedeni ile iptal kararı verildiğini ve kararın kesinleştiğini iddia ettiğini, Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 2005/ 22653 E. Ve 2005 / 26627 K. Sayılı kararında “ çeklerin kaybolması sebebiyle açılan davada verilmiş bulunan iptal kararı bir ilam olmayıp tespit niteliği taşıdığını, ayrıca bu kararın hasımsız olarak verilmiş olduğundan davada taraf olmayan iyiniyetli üçüncü kişileri bağlamayacağını, müvekkilinin çek ile ilgili icra takibi başlatmadan önce Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasına müdahale talebinde bulunduğunu, müvekkilinin çekin zayi olması nedeni ile iptal kararı verildiğini davacının dava dilekçesindeki beyanı üzerine haberdar olduğunu ve Bakırköy Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine iptal kararının kaldırılması için dava açtığını, dosya numarasını bilahare bildireceklerini, davacının Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas .. Karar sayılı dosyasından tedbiren verilen ödeme yasağı kararı üzerine ödeme yaptığını iddia ettiğini, davacı ödeme yaptığına ilişkin bir belge dahi sunmadığını, ayrıca ödeme iddiasının iyiniyetli müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, davacının ciro silsilesinin bozuk olduğu iddiasında olduğunu, davacının takip konusu çekin keşidesi olup çekteki imzaya ve borca yönelik bir itirazı bulunmadığını, takip konusu çek incelendiğinde de ciro silsilesinin bozuk olmadığının açık olduğunu, bu nedenlerle davanın reddini, davacı aleyhine olmak üzere alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmili yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “….Keşidecisinin …. Ltd. Şti, lehtarının ve 1. Cirantasının …. keşide tarihinin 31/10/2014, miktarının 10.000,00 TL, seri numarasının… muhatap bankasının … Bankası A.Ş…olan çeke ilişkin çekin hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elden çıkarak zayi olduğuna ilişkin … ve Ticaret Ltd. Şti tarafından zayi nedeniyle çek iptali davası açıldığı, yukarıda detayı verilen T.C. Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesinin 23/12/2014 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı ile dava konusu çekin zayi nedeniyle iptali karar verildiği, bunun üzerine davacı keşideci tarafından ilgili ilama istinaden ödemenin yapıldığı, akabinde zayi olan çekin davalı tarafından T.C. Konya .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası ile icra takibine konu edilmesi üzerinde davacı tarafından eldeki menfi tespit davasının açıldığı, UYAP bilişim sistemi üzerinden yapılan sorgulamada dosyamız davalısı … hakkında benzer olaylardan dolayı 300’ün üzerinde hukuk ve ceza davası bulunduğu ve dava konusu çeki davalı …’e ciro eden …… Ltd. Şti’nin de bu dosyalarla bağlantılı olduğu, bir başka ifade ile yurt genelinde kaybolan benzer nitelikteki çeklerin çeşitli vesilerle davalının eline geçtiği ve davalı tarafından farklı icra takiplerine konu edildiği, yukarıda detayı verilen T.C. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi .. Hukuk Dairesinin 16/09/2021 Tarih ve .. Esas-… Karar sayılı ilamı ile T.C. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi .. Hukuk Dairesinin 11/12/2019 Tarih ve …Esas-.. Karar sayılı ilamı da emsal alındığında davalının dava konusu çeki iktisap ederken 6102 Sayılı TTK’nın 687/1 ve 792/1 maddeleri gereğince iyiniyetli olduğu ve çeki iktisabında kusursuz kabul edilemeyeceği anlaşılmakla davacının davasının kabulü ile T.C. Konya .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında, takibe dayanak Keşidecisi … Ve Tic. Ltd. Şti, muhatap bankası …. Bankası A.Ş,(.. Şubesi), seri numarası …, bedeli 10.000,00 TL ve keşide tarihi 31/10/2014 tarihi olan 1 adet çek yönüyle alacak aslı ile faiz ve feriyle birlikte (takip alacaklısı)davalıya borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin davacı yönüyle iptaline karar verilmesi hususunda Mahkememizde vicdani kanaat hasıl olmuş, UYAP bilişim sistemi üzerinden yapılan sorgulamada dosyamız davalısı … hakkında benzer olaylardan dolayı 300’ün üzerinde hukuk ve ceza davası bulunduğu ve dava konusu çeki davalı …’e ciro eden … Ltd. Şti’nin de bu dosyalarla bağlantılı olması, bir başka ifade ile yurt genelinde kaybolan benzer nitelikteki çeklerin çeşitli vesilerle davalının eline geçtiği ve davalı tarafından farklı icra takiplerine konu edilmesi sebebiyle takipte davalı(alacaklının) haksız ve kötüniyetli olduğu anlaşılmakla 2004 Sayılı Kanunun 72/5. Maddesi gereğince; T.C. Konya .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasında Mahkememizin kabulü ve menfi tespit davası sonucu tespit edilen miktar üzerinden %20 oranında hesaplanan 2.000,00 TL kötüniyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek Mahkememizde oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hükümler tesis edilmiştir.” gerekçesiyle davacının davasının kabulüne, davacının, T.C. Konya .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında, takibe dayanak Keşidecisi … Ltd. Şti, muhatap bankası …. Bankası A.Ş,(…. Şubesi), seri numarası…, bedeli 10.000,00 TL ve keşide tarihi 31/10/2014 tarihi olan 1 adet çek yönüyle alacak aslı ile faiz ve feriyle birlikte (takip alacaklısı)davalıya borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin davacı yönüyle iptaline, 2004 Sayılı Kanunun 72/5. Maddesi gereğince dava takip borçlusu lehine neticelendiğinden T.C. Konya .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibinin davacı yönüyle derhal durdurulmasına, bu hususta ilgili icra müdürlüklerine müzekkere yazılmasına, karar kesinleştiğinde; 2004 Sayılı Kanunun 72/5. Maddesi gereğince münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra dosyalarının eski hale iade edilmesine, bu hususta bu hususta ilgili icra müdürlüklerine müzekkere yazılmasına, takipte davalı(alacaklının) haksız ve kötüniyetli olduğu anlaşılmakla 2004 Sayılı Kanunun 72/5. Maddesi gereğince; T.C. Konya .. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasında Mahkememizin kabulü ve menfi tespit davası sonucu tespit edilen miktar üzerinden %20 oranında hesaplanan 2.000,00 TL kötüniyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme, davacı tarafın dayanmadığı delilleri kendiliğinden araştırarak kararına gerekçe gösterdiğini, HMK. Md. 25 hükmü ile kamu düzenini ilgilendiren davalar haricindeki davalar için getirilen resen araştırma ilkesi yasağına aykırı hareket edildiğini, yerel Mahkeme, UYAP ekranından müvekkiline ait dosyaları sorgulayıp dosyaların içeriğini dahi bilmeden yorum yolu ile karar verdiğini, davacının iddiaları arasında herhangi bir hırsızlanma olayı bulunmadığını, yerel mahkeme, ödeme yapılıp yapılmadığını araştırmadığı gibi bu iddialarla ilgili hiçbir gerekçe oluşturmadan eksik inceleme ile karar verdiğini, yerel mahkeme gerekçesinde Bakırköy . Asliye Ticaret Mahkemesinin 23/12/2014 Tarih ve .. Esas-… Karar sayılı ilamına konu “Zayi Nedeniyle Çek İptali” kararının iptali için dava açıldığını davanın reddine karar verildiğini ve kararın istinaf incelemesinden geçerek kesinleştiğini belirttiğini, Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen karar dosyanın birden fazla takipsiz bırakılması nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verdiğini, Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen karar maddi anlamda kesin hüküm teşkil eden bir karar olmadığını, davacının çekteki borca ve imzaya bir itirazının bulunmadığını, ödeme iddiası ile dava dilekçesinde ilgili hiçbir delile dayanmadığı gibi hiçbir delil de ibraz etmediğini, davacı, yargılama aşamasında taraflarınca muvafakat edilmeyen bir ödeme dekontu sunduğunu, ödeme dekontundan da anlaşılacağı üzere çekin keşide tarihi beklenmeden ödeme yapıldığını, çekin ibraz gününden önce ve çek aslı alınmadan ödeme yapılmasında davacı, basiretli tacir gibi davranmadığını, TTK. Md. 710/3 hükmü gereği vadesinden önce ödeyen borçlu borcundan kurtulamayacağını beyanla ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Somut olayda dava ve takibe konu çekle ilgili dava dışı .. Tic. Ltd. Şti. tarafından açılan zayi nedeniyle çek iptali davasında çekin zayi nedeniyle iptaline karar verildiği, daha sonra davalı tarafından çekin meşru hamilinin kendisi olduğu iddiasıyla bu iptal kararının iptali için Bakırköy ..Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyasında çek iptaline ilişkin kararın iptali için …Tic. Ltd. Şti’ne karşı dava açıldığı, yapılan yargılama sonucunda en son istinaf kararı ile davanın açılmamış sayılmasına kesin olarak karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafça mahkemenin resen araştırma yaparak yorum yoluyla karar verdiği iddia edilmiş ise de çek iptalinin iptali talebi ile davalı tarafından açılan Bakırköy ..Asliye Ticaret Mahkemesi’nin .. Esas (Daha sonraki esası:….) sayılı dosyasında değerlendirilen konuların mahkemece de değerlendirildiği, bu sebeple mahkemece dosyadaki bilgi ve belgelere göre değerlendirme yapıldığı, mahkemenin yaptığı değerlendirme sonucu verdiği kararda usul ve yasaya aykırı bir durum olmadığı, davalı tarafça ileri sürülen istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşıldığından davalının istinaf başvuru talebinin HMK’nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalının istinaf başvuru talebinin ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 791,43 TL harçtan peşin alınan 197,86 TL harcın mahsubu ile bakiye 593,57 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
4-İstinafa başvuran davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince; kararın tebliği işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
6-Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/10/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 362/1.a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır