Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/1316 E. 2023/2399 K. 01.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 6. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA .. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/07/2022
NUMARASI : Esas – Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C Kimlik No: …)
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
Av. … –

DAVALILAR : 1-
2-… – (T.C Kimlik No: …)
3- … – (T.C Kimlik No: …)
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … – [
DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 01/12/2023
YAZIM TARİHİ : 06/12/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile açılan Tapu İptali ve Tescil davasında 06/07/2022 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendi;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalı kooperatifin ortağı olduğunu, davalı kooperatif yönetim kurulu tarafından müvekkili aleyhine, müvekkilin borçlarının olduğundan bahisle 16/09/2016 tarihinde kooperatif ortaklığından ihraç kararı verildiğini, bu haksız işlem nedeniyle davalı kooperatife karşı Konya ..Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, mahkemece davanın kabulü ile müvekkilinin … Kooperatifi ortaklığından çıkarılmasına ilişkin 16.09.2016 tarihli ve 10 sayılı yönetim kurulu kararının iptaline karar verildiğini, bu kararın 03/03/2021 tarihinde Yargıtay incelemesi neticesinde onanıp kesinleştiğini, davalı kooperatifin müvekkilin haklarını vermediğini ve müvekkilini mağdur ettiğini, müvekkilinin kurayla belirlenen dairesini müvekkiline devretmediğini, müvekkilinin, dairesini devralmak ve kooperatife herhangi bir borcunun kalıp kalmadığını öğrenmek için kooperatifin yetkili merkezine gittiğinde davaya konu taşınmazın yönetim kurulunca üçüncü bir şahsa çok yüksek bedelle satıldığını öğrendiğini, müvekkilinin bu satımdan haberi olmadığını, davalı kooperatifin kötüniyetli olup, bir an evvel tasfiye olma gayesi içerisinde olduğunu, bu olayların hepsinden davalı kooperatif yöneticilerinin de sorumlu olduğunu, şayet taşınmaz üçüncü kişilere satılmış ise, müvekkilin evinin sattırılmasına kooperatif yöneticilerinin kötüniyetinin neden olduğunu, bu nedenle tazminatın Kooperatifler Kanunu 62.maddesi uyarınca davalı kooperatif yöneticileri yönünden de müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi gerektiğini, müvekkilin artık tapu iptal tescil talep etmesi mümkün değil ise davalı kooperatif yüzünden elinden alınan dairenin rayiç değerinin tahsilini talep ettiklerini, müvekkilin dava konusu dairede, dairenin teslim tarihi itibariyle kira gelirinden mahrumiyeti ortaya çıkmış olup, kira kaybının da davalı tarafından giderilmesi gerektiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapusunun kooperatif üzerinde olması halinde
Konya İli, Selçuklu ilçesi …. Sitesi …Blok No:. bağımsız bölümün kötüniyet nedeniyle tapu iptali ile müvekkili adına tesciline, bu talep kabul edilmediği takdirde daha sonra artırılmak üzere şimdilik 1.000,00 TL rayiç
değerinin tapu devrinin taahhüt edildiği tarihten itibaren başlamak üzere yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkiline ödenmesine, dava konusu dairenin teslim tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte mahrum kalınan daha sonra artırılmak üzere şimdilik 1.000,00 TL
fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla kullanım bedelinin (kira bedellerinin) tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 05/06/2021 tarihli 1. tavzih, 25/01/2022 tarihli 2. tavzih ve 15/02/2022 tarihli 3. tavzih beyanlarıyla; davacının davalı kooperatif üyesiyken ihracına karar verildiğini, ihraç kararının iptali için açılan davanın kabul edilip kararın kesinleştiğini, ihraç kararının iptalinden sonra davacıya verilmesi gereken Konya, Selçuklu,….Mahallesi, ….ada, .. parsel sayılı taşınmazdaki …..Blok, …. nolu bağımsız bölümün dava dışı bir kişiye kooperatif tarafından satıldığının belirlendiğini beyan ederek, dava konusu 7 nolu bağımsız bölümün tapusunun davalı kooperatif üzerinde bulunması halinde bu bağımsız bölümün davalı kooperatif adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini, bağımsız bölümün tapusunun 3. kişiye devredilmiş olması halinde ise bu bağımsız bölümün bedelinden dolayı şimdilik 1.000 TL. tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kooperatiften tahsiline karar verilmesinin ve ayrıca dava konusu bağımsız bölümün davacıya verilmesi gereken 2016 yılı 6. ayından itibaren dava tarihi olan 27/04/2021 tarihine kadar olan (davacının dava konusu bağımsız bölümü kullanamadığı) dönem için 1.000 TL ecrimisilin, bu bağımsız bölümün davacıya verilmesi gereken tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, hem kooperatiften hem de kooperatifin yönetim kurulu üyeleri olan diğer iki davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP; Davalılar Vekili cevap dilekçesi ile özetle; Davacının kooperatife karşı parasal yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bu nedenle kooperatiften ihraç edildiğini, davacının payının kooperatiften çıkış ihtarnamesinin gönderilmesi üzerine satıldığını, Konya ..Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasından verilen karar müvekkili aleyhine kesinleşmiş olsa da kararın, ihraç kararının esasa ilişkin unsurlarında hata bulunması nedeniyle değil, şekle aykırılık nedeniyle verildiğini, davacının ihraç edilmesi gerektiğinin sabit olduğunu, kooperatif yöneticisi olan davalıların herhangi bir sorumluluklarının olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; “…1163 s. Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesinde “Ortaklar bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve vecibelerde eşittirler” düzenlemesinin bulunduğu, davalı kooperatifin de bu düzenleme gereğince bütün üyelere eşit işlem yapma yükümlülüğünün bulunduğu, bilirkişi raporunda yer alan bir kısım üyelerin kooperatife borçlarının bulunmasına rağmen, kendilerine kooperatif tarafından kurada isabet eden bağımsız bölümlerin tapu kaydı devredilmesi nedeniyle, davacının da borcu olduğu halde eşit işlem yükümlülüğü gereğince dava konusu bağımsız bölümün tapu kaydının kendisine devrini veya zararının tazminini ve ayrıca ecrimisil isteme hakkının mevcut olduğunun kabul edildiği, ancak, davacının 30/09/2017 tarihi itibariyle borcunun en yüksek borca sahip olan üyenin borcundan 3,68 kat daha fazla olduğu, davacının borcu 164.592 TL. iken (sondajlama ile tespit edilen) en yüksek borca sahip üyenin borcunun 44.660 TL. olduğu belirlendiği, davacının bu şartlar altında kendisine eşit işlem yapılmadığını, diğer üyelerle aynı konumda olduğunu iddia edemeyeceğinin kabul edildiği, davacının davalı kooperatife olan yükümlülüklerini yerine getirmediği, diğer üyelerden daha ağır şekilde yükümlülüklerini ihlal ettiği sonucuna varıldığı, bu nedenle de davacının dava konusu taşınmazın tapu kaydını veya tazminat olarak bedelini ve ayrıca ecrimisil istemeyeceği sonucuna varılarak davacının davasının reddine karar vermek gerektiği, dava konusu taşınmazın değerinin istinaf sınırının üzerinde olduğu herkesçe bilinebilecek bir durum olduğundan, verilen kararın istinafı kabil olduğu sonucuna varıldığı, Yargıtay 17.HD’nin 30/11/2020 gün ve …. E. …. K. sayılı emsal içtihadı gereğince de görevsizlik kararından dolayı davalılar lehine vekalet ücreti tayin edilmesi gerektiği sonucuna varıldığı…” gerekçesiyle davacının, davalı kooperatife karşı açtığı (terditli 2 talep olan) 1.000 TL.’lik daire bedeline ilişkin tazminat davasının reddine, davacının, davalı Kooperatif ile diğer davalılar … ve …’a karşı açmış olduğu 1.000 TL.’lik ecrimisil davasının reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki beyanlarını tekrarlamüvekkiline ait taşınmazın üçüncü kişilere satılmasına kooperatif yöneticilerinin kötüniyetinin neden olduğunu, bu nedenle tazminatın – ecrimisil’ in Kooperatifler Kanunu 62. maddesi uyarınca davalı kooperatif yöneticileri yönünden de müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi gerektiğini, müvekkilin dava konusu dairede, dairenin teslim tarihi itibariyle kira gelirinden mahrumiyeti ortaya çıkmış olup, kira kaybının da davalılar tarafından giderilmesi gerektiğini, yerel mahkeme tarafından ecrimisil taleplerinin dikkate alınmadığını, bilirkişi incelemesi yapılmadığını ve eksik inceleme sonucu bu talepleri yönünden davanın reddine karar verildiğini, bilirkişi raporunda görüleceği üzere çok sayıda kişinin kooperatife borcu olduğunun ortaya çıktığını, ancak mahkemece haklı davalarının reddine karar verildiğini, mahkemece tüm üyelerin tek tek ödeme ve borçlarının raporlanmasının istenmesi gerekirken sadece tesadüfi olarak seçilen sekiz kişi açısından inceleme yapılmasının kabul edilemeyeceğini, kooeperatife bir çok borcu olan bazı üyelerin tapu alabildiğini haricen öğrendiklerini, mahkeme kararına göre müvekkilinin hakkını alabileceği herhangi bir yer kalmadığını, mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, tapu iptali ve tescil veya tazminat ile ecrimisil istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Kooperatif ortağının tapu iptali ve tescil talebinde bulunabilmesi için davaya konu edilen taşınmaza yönelik olarak davalı kooperatife karşı tüm edimlerini yerine getirmiş olduğunu, hiçbir ediminin kalmadığını, diğer üyelerle eşit durumda olduğunu ispatlaması gerekmektedir. Ayrıca 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesinde karşılığını bulan eşitlik ilkesi gereğince, kooperatif ortakları hak ve yükümlülüklerde eşit olup, kooperatif aynı durumdaki ortaklarına eşit işlem yapmak zorunda olup, kooperatif diğer ortaklara borca rağmen konut ya da iş yeri vermiş ise, davacı tarafın da borcuna rağmen kooperatiften konut ya da iş yeri isteme hakkının varlığı kabul edilmelidir. Buna göre davalı kooperatifin ortaklarına borca rağmen tapularını verip vermediğinin belirlenmesi gerekir.
Mahkemece 08/06/2022 tarihli raporda davacının borcunun sondajlama usulü seçilen sekiz üyenin borcundan 3.68 kat daha fazla olduğunun tespit edildiği, davacının davalı kooperatife karşı olan yükümlülüklerini ağır şekilde ihlal ettiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de, eşitlik ilkesi gereğince davalı kooperatifçe tapu verilmiş olan tüm üyelerin borç durumunun tespiti gerekmekte olup sadece sondajlama usulü seçilen üyeler yönünden inceleme yapılarak eşit ilkesine aykırı davranılmadığı sonucuna ulaşılması mümkün değildir. Kaldı ki mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre farklı miktarlarda borcu olan kişilere tapularının verildiği anlaşılmakta olup davalı kooperatifin borcu olan ortaklara tapu verilmesi hususunda borç miktarına göre bir ayrım yapıp yapmadığı, başka bir anlatımda belli bir miktara kadar borcu olanlara tapu verilmesi, belli miktardan fazla borcu olanlara tapu verilmemesi şeklinde bir genel kurul kararı alınıp alınmadığı veya fiili bir uygulama yapılıp yapılmadığı dosyada mevcut belgelerden anlaşılamamaktadır.
Mahkemece davalı kooperatifçe kendisine tapu verilen tüm üyelerin borç durumunun, davalı kooperatifçe ortaklar arasında borç miktarı yönünden herhangi bir ayrım yapılıp yapılmadığının, belli bir miktara kadar borcu olanlara tapu verilmesi, belli miktardan fazla borcu olanlara tapu verilmemesi yönünde alınmış bir genel kurul kararı olup olmadığı, veya bu şekilde fiili bir uygulamanın yapılıp yapılmadığının tespiti için aynı bilirkişiden ek rapor alınması veya başka bir bilirkişiden rapor alınması, alınacak raporla davacıyla eşit durumda olan kişilere tapu verildiğinin tespiti halinde davalı kooperatif adına kayıtlı olup davacıya verilebilecek durumda herhangi bir dairenin mevcut olup olmadığının belirlenmesi, böyle bir dairenin varlığının tespiti halinde kura sonucu davacıya isabet eden daire ile davacıya verilebilecek durumda olan daire arasında değer farkı olup olmadığının belirlenmesi, aksi takdirde kura sonucu davacıya isabet eden dairenin dava tarihi itibariyle rayiç değerinin belirlenmesi ve davacının davalı kooperatife olan borcunun belirlenen rayiç değerden mahsubundan sonra oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken davacı vekilinin rapora itirazlarının herhangi bir gerekçe gösterilmeden reddine karar verilmesi ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacının istinaf talebinin KABULÜ ile; Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 06/07/2022 tarih, …Esas …Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 161,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4 maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 01/12/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır