Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO :
KARAR NO :
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 20/06/2022
NUMARASI : … Esas … Karar
İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C Kimlik No: … )
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : Hasımsız
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 12/10/2022
YAZIM TARİHİ : 14/10/2022
Davacı tarafından, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasında 20/06/2022 tarihinde tesis edilen karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkili …. Ltd. Şti. adına … tarafından kesilen …. şubesi … çek nolu çeki kaybettiğini veya çalındığını, çekin kaybolduğunun fark edilmesinden sonra hemen Akşehir Cumhuriyet Başşavcılığına suç duyurusunda da bulunulduğunu, çeki eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesi halen söz konusu olduğunu, çekin üçüncü şahısların eline geçmesinin müvekkili şirkete telafisi imkânsız zararlar doğurabileceğinden, çek bedelinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını, devamında da adı geçen çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etme zarureti hasıl olduğunu, bu nedenlerle öncelikle … Şubesi’ne müzekkere yazılmasına ve ödeme yasağı konulması yönünde tedbir alınmasına, … Şubesinin …. IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen … seri numaralı çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… Ltd Şti Adına … tarafından keşide edilen … Şubesinin … IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen … seri numaralı çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ettiği, davanın 6100 sayılı HMK.nun 316.382,385.maddeleri gereğince çekişmesiz yargıya ve basit yargılama usulüne tabi olduğu, dava dilekçesinin 6100 sayılı HMK.119. maddesindeki unsurları taşıdığı, davacının dava konusu etmiş olduğu çek hesaplarının sahibi ve söz konusu çeklerin keşidecisi olduğu, konunun 6102 sayılı TTK.818/1-s. maddesi yollaması ile aynı kanunun 757.maddesi ve devamı maddelerinde düzenlendiği, anılan kanunun maddelerine göre çek iptali davalarının, lehdar veya hamil tarafından açılması gerektiği, davacının söz konusu çeklerin keşidecisi olduğu, keşidecinin çekin iptaline yönelik dava açma (aktif husumet) ehliyetinin bulunmadığı, dava ehliyetinin bulunmasının 6100 sayılı HMK.114/1-d.maddesi gereğince dava şartlarından olduğu ve aynı kanunun 115.maddesi gereğince dava şartlarının varlığının mahkemece davanın her aşamasında resen araştırılmasının gerektiği, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 27/04/2016 tarih ve 2015/10531 Es. 2016/4708 Kar. Sayılı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 18.04.2016 tarih ve 2015/9669 Es. 2016/4253 Kar. Sayılı İlamlarının da benzer şekilde olduğu anlaşıldığından 6100 sayılı HMK.nun 320/1.maddesi gereğince duruşma açılmaksızın davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle davacının davasının aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 15.11.2017 tarihli 2016/3882 Esas 2017/6192 Karar sayılı kararında benzeri bir davada haklı olduklarının tespit edildiğini, yani aslında dava hakkı kendilerinde olduğunu ve aktif husumet çelişkisi olmadığını, yerel mahkemenin haksız bir karar verdiğini, lehtara bu çekten olan borçlarını başka şekilde ödediklerini müzekkere ile sorulmadığını, sorulursa bunun da tespitli olduğunu, yani kimseye bir zarar oluşturmadığını, sadece önlem alma çabasında olduklarını, konu direk müvekkilini ilgilendirdiğini, yani kendilerinin lehtara bu davayı açtırmayı talep etmeleri ya da kim olduğunu bilmedikleri hamile bu davayı açtırmalarının mümkün olmadığını, aslen çeki keşide eden müvekkilinin bu olaydan zarar görme ihtimaline sahip olduğunu, hukukun koruması kapsamında çekin çalınma ya da kaybolma dahilinde afaki derecede 837.378 TL neredeyse milyonluk icra ve borç riski altında olduğunu, müvekkilinin borcunu ödediği bu çekten müvekkilinin lehtara bir borcu kalmadığını ama yargılamada bunların hiç araştırılmadığını, yani bir kötüniyetlerinin olmadığını, bu çekin karşılığının farklı bir şekilde ödendiğini, ama kötüniyetli hamillerin kötü niyetli tahsil çabalarının müvekkilini düşündürmekte ve risk altında tuttuğunu, bu nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak davalarının kabulü ile … Şubesinin … IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen … seri numaralı çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi; Kamu düzenini ilgilendiren konularda resen, diğer yönlerden HMK’nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
İptal davası açılabilmesi için senedin zayi olması, senette yer alan hakkın halen mevcut olması, iptal talebinde bulunanın hak sahibi olması, senet zilyetliğinin yeniden iktisabının mümkün olmaması ve dava edilen senedin kıymetli evrak niteliği taşıması gerekir.
Türk Ticaret Kanunu’nun (6102 Sayılı) 818/1-s maddesindeki atıf uyarınca aynı Kanun’un 757 ve devamı maddelerine göre tedbir ve iptale ilişkin istemde bulunma hakkının iradesi dışında çek elinden çıkan hamile ait bulunduğu, çeki düzenleyen keşidecinin anılan maddelere dayalı olarak iptal ve ödeme yasağı talebinde bulunma hakkının olmadığı, davacının 3.kişi çek yetkili hamili olmadığı anlaşılmıştır.
Çek iptali davasının TTK 651. maddesi gereğince ancak hamil tarafından açılması gerektiği nazara alındığında; ilk derece mahkemesince delillerin değerlendirilmesi sonucu davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken husumet dava şartı olmadığı halde dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi yerinde olmadığından davacının istinaf başvuru talebinin kabulü ile; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması, HMK’nın 353/1.b.2.maddesi gereğince yeniden karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A)Davacının istinaf başvuru talebinin KABULÜ ile; Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 20/06/2022 tarih … Esas – … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
1-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 80,70 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
2-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
B) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince davacı talebi ile ilgili YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
1-Davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-Alınan harç yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333 ve HMKGAT’nin 5/1. maddeleri gereğince yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının gider avansını yatıran tarafa iadesine
C) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince kararın ilk derece mahkemesi tarafından tebliğe çıkarılmasına,
D) Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 12/10/2022 tarihinde oybirliği ile HMK’nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.
Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır
A.Ç