Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2021/528 E. 2023/484 K. 08.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas – … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av….

DAVALI : …
TEMSİLCİ : … – (T.C. Kimlik No: …)
DAVA : İstirdat
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 08/03/2023
YAZIM TARİHİ : 10/03/2023
Taraflar arasında görülen davada Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas- … Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içerisinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten ve üye hakimin görüşleri alındıktan sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
DAVA: Davacı vekili, taraflar arasında 13/04/2016 tarihli … sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye istinaden dava konusu 2 adet arsanın davalı şirkete … suretiyle kiralanıp teslim edildiğini, davalı kiracının bu sözleşmeye istinaden belirlenen ödeme planındaki borçlarını vadelerinde ödemeyerek temerrüde düştüğünü, davacı şirket tarafından davalıya gönderilen ihtarnameye ve tanınan 60 günlük süreye rağmen de borçların 60 günlük süre içinde ödenmediğinden … sözleşmesinin feshedildiğini, … sözleşmesinin feshi nedeniyle dava konusu taşınmazların davacıya iade edilmesinin zorunlu olduğunu ileri sürerek, taraflar arasında 13/04/2016 tarihinde düzenlenen ve Beşiktaş … Noterliği’nin … gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile münfesih hale gelen düzenleme şeklinde … sözleşmesine konu olan mülkiyeti müvekkili şirkete ait gayrimenkullerin müvekkiline teslimine/istirdadına, kiralananların aynen iadesine ve tahliyesine, gayrimenkuller hakkında tapuda yer alan … sözleşmesine ilişkin … şerhinin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, “…Dava, “… sözleşmesine dayalı istirdat” davasıdır.
6361 s. …, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 31. maddesine göre, “(1) Kiralayan, … bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
(2) Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir.
(3) Kiracı ve kiralayan arasında … sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece … konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.”
6361 s. …, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 31. maddesine göre de, “Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı … konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir.”
Taraflar arasındaki 13/04/2016 tarihli … sözleşmesinin, genel şartlar 6.2/XV maddesine göre, “Kiracının, bir yıl içinde kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olması halinde 6361 s. …, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun madde 31/2 kapsamında kiralayan tarafından haklı nedenle, derhal feshedilebilir”
Somut olayda ; davacı tarafından sunulan Beşiktaş … Noterliği’nin … gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesinde, davacı şirket tarafından davalı şirkete 19.158,11 Euro kira borcu ve 191.58 Euro kira temerrüt borcu üzerinden ihtarname tebliğ edilmiştir.
Dosya kapsamına uygun görülerek hükme esas alınan 21/09/2020 tarihli yeminli mali müşavir bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, davacı tarafın ticari defterlerine göre, davacının 29/08/2018 ihtar tarihi itibariyle davalıdan 19.158,11 Euro karşılığı 126,319 TL. kira alacağının olduğu, dava tarihi itibariyle alacağının 95.300,55 Euro karşılığı 574.471,72 TL. olduğu belirlenmiştir. Davalı tarafın ticari defterlerine göre ise, davalının ihtar tarihi itibariyle davacıdan 31.616,18 TL. alacağının olduğu, dava tarihi itibariyle alacak ve borcun bulunmadığı belirlenmiştir.
Bizzat davacı tarafın defterlerine göre bile ihtar tarihi itibariyle davacının davalıdan 19.158,11 Euro karşılığı 126.319 TL.’lik 1 kira alacağının olduğu, ihtarnamede de 1 kira bedeli ile temerrüt faizinin istenildiği, gerek 6361 s. Yasa’nın 31/2. maddesindeki gerekse taraflar arasındaki sözleşmenin genel şartlar bölümünün 6.2/XV maddesindeki “1 yıl içinde kira bedellerinin üçünün veya üst üste ikisinin ödenmemesi” şartının ihtarname tarihi itibariyle gerçekleşmediği, dolayısıyla ihtarnamenin kiralayanın sözleşmeyi haklı feshetmesini sağlayan usulüne uygun bir ihtarname olmadığı anlaşılmıştır.
Bu nedenlerle davacı kiralayan tarafından sözleşmenin haklı feshi şartlarının oluşmadığı sonucuna varılmış ve davacının davasının reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, mahkemece 6361 sayılı Kanun’un son cümlesinden hareketle ulaşılan kanaatin eksik ve hatalı olduğunu, 6361 sayılı Kanun’un 31. maddesinin 1. fıkrasının ilk cümlesinde ”Kiralayan, … bedelini ödemede temerrüte düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi halinde sözleşmeyi feshedebilir. Ancak süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz.” hükmünün yer aldığını, … bedeli olan kira borcu ve temerrüt faizi borcunu ödemeyerek temerrüte düşen davalının ihtarnameye muhatap olduğunu, kanunda öngörülen 60 günlük süre içerisinde söz konusu bedeli ödememesi üzerine sözleşmenin 6361 sayılı Kanun’un 31/1. maddesi uyarınca müvekkili şirketçe haklı nedenle feshedildiğini, FKK’nın 31.1 maddesinde de sözleşmenin feshi için kiralayana farklı fesih hakları tanındığını, mahkemece kanunun yalnızca son cümlesinden hareketle sözleşmenin haklı nedenle fesih şartlarının oluşmadığının belirtildiğini, mahkemece de belirtildiği üzere … kiracının kira bedelini ödemeyerek temerrüde düştüğünü, sözleşmenin ihtarname tarihi itibariyle feshedilmediğini, ihtarname keşidesi sonrasındaki 60 günlük süre içerisinde ihtara konu bedelin ödenmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiğini, mahkemenin tespitinin isabetli olduğu kabul edilse dahi, ihtarname sonrası verilen 60 günlük süre içerisinde de davalı tarafça doğan 2 adet kira bedeli (ve bunların temerrüt faizi) müvekkili şirkete ödenmeyerek fesih tarihi itibariyle ödenmeyen kira bedelinin 3’e çıktığını, şirket defterlerinde de tespit edileceği üzere ihtar tarihinden beri davalı tarafından en ufak bir ödeme yapılmadığını, müvekkili şirketin zararı ile davalının borcunun daha fazla artmaması amacı ve 6361 sayılı Kanun’un 31/3. maddesinin aradığı şartların oluşması sebebiyle dava konusu mallara ilişkin tasarruf yetkisinin talep edildiğini, mahkemece müvekkili şirketin tasarruf yetkisi talebinin kabul edildiğini, müvekkili şirketçe dosya kapsamında hazırlanan kıymet takdir raporunca belirlenen değer üzerinden dosyaya teminat mektubu sunulduğunu, ancak mahkemece müvekkili şirkete tasarruf yetkisi vermişse de dava konusu taşınmazların takdiyatında bulunan … şerhinin kaldırılması maksadıyla tapuya müzekkere yazılması taleplerinin reddedildiğini, tasarruf yetkisinin sonuç doğurmadığını, mahkemece verilen … şerhinin kaldırılması talebinin reddi kararı ile kanun koyucunun amaçladığı sonucun elde edilemediğini, … sözleşmesi şerhi kaldırılmadığı için tasarruf yetkisini kullanamayan ve bu sebeple zararı artan müvekkili şirketin, sunulan teminat mektubu nedeni ile …’ye ödemek zorunda olduğu yıllık 54.765,00 TL komisyon bedelinin (teminat mektubu tutarının %0,9’u) yeni bir zarar kalemi olarak ortaya çıktığını, tüm bunların yanında mahkemece 18/12/2019 tarihli karar ile gelecek celse sözlü yargılamaya geçileceğine, 04/03/2020 tarihli celsede bu karardan rücu edilerek dosyanın bilirkişiye tevdine karar verildiğini, mahkemece verilen red kararında dosyadan tanzim edilen bilirkişi raporunda yer verilen hususların dikkate alınmadığı da nazara alındığında, usul ekonomisi ilkesi ile bağdaşmayan birbiri ile çelişen kararlar sebebiyle yargılamanın uzamasına ve müvekkili şirketin zararının artmasına sebebiyet verildiğini, müvekkili şirket ile davalı arasında akdedilen sözleşmenin 11. maddesi gereğince müvekkili şirket defter ve kayıtlarının kesin delil mahiyetinin bulunduğunu, kaldı ki, halka açık, BDDK ve bağımsız denetleme kuruluşları tarafından denetlenen müvekkili şirketin defter ve kayıtları ile dava kapsamındaki tüm iddiaların ispat edildiğini, davalının katılım dahi sağlamadığı yargılama sürecinde; müvekkili şirketin uğramakta olduğu zarar göz ardı edilerek bilirkişi tarafından da ortaya konulduğu üzere malın iadesi şartları oluşan davada red kararı verildiğini, dava konusu taşınmazlar hakkında sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini tespit ederek ihtiyati tedbir kararını veren İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin değerlendirmesi ve mahkemenin tasarruf yetkisi taleplerinin kabulüne dair verdiği karar ile çeliştiğini ileri sürerek, mahkeme kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında akdedilen … sözleşmesinin feshedildiğinin tespiti, mülkiyeti davacıya ait gayrimenkullerin davacıya teslimi/istirdadı, aynen iadesi ve tahliyesi, gayrimenkuller hakkında tapuda yer alan … sözleşmesine ilişkin … şerhinin kaldırılması istemlerine ilişkin olup, yukarıda özetlendiği şekilde karar verilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve re’sen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında bilirkişi raporu alınmış ancak, raporun aksi yönde kanaat ile davanın reddine karar verilmiştir.
6361 sayılı Yasa’nın 31. maddesinde ” 1) Kiralayan, … bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
(2) Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir.
(3) Kiracı ve kiralayan arasında … sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece … konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, yasanın anılan 31. maddesi ve taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümleri uyarınca davacı defter kayıtlarına göre, davalının ihtarnameye konu 17.08.2018 tarihli faturayı ödemediği, ihtarnameye konu faturadan sonraki kira faturalarını da ödemediği, davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarnamede ihtar edilen ödeme sürelerinin de kanuna uygun olarak belirtilmiş olduğu, davalı defter kayıtlarına göre, bu ihtarnameye konu faturayı defter kayıtlarına almadığı ve ödemediği, davalının yasal süresi içerisinde ödeme yapmadığı, ihtarnameye cevap da vermediği, bu nedenle taraflar arasında imzalanan … Sözleşmesi ve … Kanunu hükümlerine göre, davacı şirketin sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini tespiti ve taşınmazların kendilerine devri ile taşınmazlar üzerindeki şerhin kaldırılması talebinin yerinde olduğu kanaatine varıldığından, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, yanılgılı değerlendirmeye dayalı ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, HMK’nın 353/1.b.2. maddesi gereğince yeniden esas hakkında hüküm kurulması gerektiğine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A) Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile; Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih, … Esas – … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
1- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 54,40 TL istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
2- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet takdirine yer olmadığına,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 148,60 TL istinaf yoluna başvuru harcı ile yapılan 38,00 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 186,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince davacı talebi ile ilgili YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
Davanın KABULÜ İLE;

1- Taraflar arasında akdedilen … no’lu … Sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin TESPİTİNE,
– Taşınmaz tapu kaydı üzerine … tarih, … yevmiye numarası ile konulan … şerhinin kaldırılmasına,
– Sözleşme konusu; tapuda davacı adına … İli, … İlçesi, … Mah., …ada … parsel ve aynı yer aynı ada…parsel numarasıyla kayıtlı arsa vasfındaki taşınmazlardan davalının TAHLİYESİNE, taşınmazların davacıya TESLİMİNE,
2- Alınması gereken 353.504,25 TL harçtan, dava açılırken yatırılan 51.232,50 TL peşin ve 83.201,58 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 134.434,08 TL harcın mahsubu ile bakiye 219.070,17 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3- Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvurma harcı, 51.232,50 TL peşin harç, 83.201,58 TL tamamlama harcı, 314,00 TL keşif harcı, 1.800,00 TL bilirkişi ücreti, 640,30 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 137.232,78 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5- Davacı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince belirlenen 289.750,00 TL ücret-i vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- HMK’nın 333 ve HMKGAT’nin 5/1. maddeleri gereğince yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının gider avansını yatıran tarafa iadesine,
D) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince kararın tebliği işlemlerinin Dairemiz tarafından yapılmasına,
E) Kararın temyiz edilmeden kesinleşmesi halinde dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda verilen kararın HMK’nın 361/1 maddesi gereğince taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Dairemize, temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile temyiz kanun yoluna başvurma talebinde bulunulabileceğine 08/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

R.T