Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2021/1058 E. 2022/2107 K. 09.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/02/2021
NUMARASI : … Esas … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C. Kimlik No: … )
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 09/12/2022
YAZIM TARİHİ : 20/12/2022
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan ticari satımdan kaynaklanan istirdat davasında 02/02/2021 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşideci … ile müvekkili arasında yıllardır devam eden ticaretin olduğunu, dava konusu çekin de ticaret sebebiyle müvekkilin keşideciden olan alacağının karşılığında keşideci tarafından müvekkile verildiğini, keşidecinin ve müvekkilin ticari defter ve kayıtlarının incelenerek bu hususun tespit edilebileceğini, keşideci …’in düzenlediği ve müvekkile teslim ettiği dava konusu … bank AŞ… Şubesi, … nolu, 30.05.2019 keşide tarihli, 45.000-TL bedelli çekin gerçek hamili ve tek alacaklısının müvekkili olduğunu, dava konusu çek incelendiğinde, çekin arkasındaki ilk cironun … isimli kişiye ait olup, daha sonrasında sırasıyla … AŞ. ve … Bankası AŞ.’nin cirolarının bulunduğunu, keşideci ile dava konusu çekin ilk cirantası olan … arasında hiçbir ticari alım satımın bulunmadığını, müvekkilin hamili olduğu çekin müvekkilin elinden kendi rızası hilafına çıkarak zayi olduktan sonra, ilk lehtar … ‘ın dava konusu çekin kötüniyetli olarak ele geçirdiğini ve cirolayarak diğer cirantaya teslim ettiğini, … ‘ın çeki hukuka aykırı olarak ele geçirmiş olması dolayısıyla çek silsilesinin bozulduğunu belirterek; fazlaya dair her türlü dava ve talep haklarının saklı kalması kaydıyla; Davacı müvekkilinin elinden rızası dışında çıkan dava konusu …BANK AŞ. … Şubesi … nolu, 30.05.2019 keşide tarihli, 45.000-TL bedelli çekin istirdadına ve müvekkilin meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu edilen çekin, … A.Ş.’nin borçlarının bir kısmının ödenmesi amacıyla temlik hükmündeki beyaz ciro ile müvekkil Banka’ya devredildiğini, bu sebeple müvekkilinin çekin iyi niyetli hamili olduğunu, davacı/borçlu, dava dilekçesinde bu hususu kabul ve ikrar ettiğini, TTK’mn 792 maddesi gereğince davacının yetkili hamil olduğunu ispatlayacağı gibi müvekkilinin çeki iktisap ederken kötü niyetli olduğunu veya ağır kusurlu olduğunu ispatlaması gerektiğini, davacı …’nin yetkili hamil olduğunu gösterir kesin delilin olmadığı gibi davacının istirdat davası açma yetkisinin de bulunmadığını, çekin müvekkili bankaya 17.08.2018 tarihinde verildiğini ve çekin 1 yıldan daha uzun bir süredir müvekkil bankada olduğunu, davacının çeki kaybettiği tarihten çok uzun süre sonra, çekin ödeme gününe 15 gün kala dava açmasının davacının kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, davacı ve keşideci … ile aralarında anlaşarak çek bedelini ödememek için bu davayı açtıklarını belirterek; davanın esastan reddine, davacının tedbirle ilgili bir talebinin olmamasının yanında, müvekkilin zarara uğramaması için tedbirin kaldırılmasına, dava 15 günlük hak düşürücü sürede açılmamışsa davanın süre yönünden reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Yapılan yargılama sonucunda; “…Dava konusu uyuşmazlık hususlarında davacı taraf ile dava dışı çek keşidecisi …’in ticari defter ve kayıtlarının Mali Müşavir Bilirkişi marifetiyle incelenmesi suretiyle rapor düzenlendiği, söz konusu 30.05.2019 keşide tarihli 45.000,00TL bedelli ……. numaralı …bank’a ait çekin … tarafından hamiline olarak düzenlendiği, çekte ilk ciroyu …, ikinci cironun … A.Ş. ve son cironun davalı … Bankası’na 17.08.2018 tarihinde çek tevdi bordrosu ile verildiği, davacının ve dava dışı keşidecinin ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, taraflar arasında mal alış ve satış kaydının bulunduğu, davacı tarafın defterlerinde borç alacak kaydının bulunmadığı, dava konusu çekin defterlerde kaydının bulunmadığı, dava dışı keşidecinin defterlerinde de borç, alacak ve verilen çek takibinin yapılamadığı, söz konusu çekin taraf ticari defter ve kayıtlarında yazılı olmadığı görülmüştür.
TTK.’nun 792 maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” maddesi gereği davacının söz konusu çekin yetkili hamili olduğunu, ayrıca davalı bankanın çekin iktisabında kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunun ispatının gerektiği, davacı tarafın çekin yetkili hamili olduğuna ilişkin herhangi bir belgenin veya kaydın görülemediği, çekteki ciro silsilesinde herhangi bir kopukluğun bulunmadığı, cirantalar arasında gerçek bir ticari ilişkinin olup olmadığını araştırmak zorunda olmadıkları, dava konusu çekin dava dışı … A.Ş. tarafından 17.08.2018 tarihinde çek tevdi bordrosu ile ciro ile davalı bankaya devredildiği, davalı bankanın çekin iyi niyetli hamili olduğu değerlendirilmekle;…” davacının davasının reddine şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davaya konu çekin gerçek hamili ve tek alacaklısının müvekkili olduğunu, 27/10/2020 tarihli bilirkişi raporundaki aleyhe hususlara itiraz ettiklerini, Bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, çekin ilk cirantası olarak görünen … isimli kişi ile çek keşidecisi … ‘in herhangi bir alışverişinin olmadığı ve ticari ilişkisinin bulunmadığının tespit edildiğini, dolayısıyla çekin ilk cirantası …’ın işbu çeki hukuka aykırı şekilde ele geçirdiğini, usulüne uygun olarak tutulmuş ticari defter ve kayıtlarda …’in dava konusu çeki müvekkile vermesini gerektiren hukuki ve ticari ilişkisinin bulunduğunu, bu durumun müvekkilin, çekin yetkili hamili ve ilk cirantası olduğunu kanıtladığını, dava konusu çeki incelendiğinde çekin hamiline kesilmiş çek olduğu, üstelik hamiline yazısının bile çeki düzenleyen banka tarafından bilgisayar yazısı ile yazılmış olduğunun görüldüğünü, çekin hamiline düzenlenmiş olması sebebiyle çek bilgilerinin ticari defter ve kayıtlara herhangi bir isimle kayıt yapılmadığını, ancak hamile yazılı çekin ticari kayıtlara yazılmamış olmasının müvekkil aleyhine sonuçlanmayacağını belirterek; taleplerinin kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, müvekkilinin elinden rızası dışında çıkan dava konusu çekin istirdadına ve müvekkilin meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, çekin istirdadı ile davacının meşru hamil olduğunun tespitine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacı davaya konu çekin elinden rızası dışında çıktığı iddiasıyla Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından çek iptali davası açmış, ilgili mahkemece davacıya çekin istirdadı için dava açmak üzere süre verilmesi üzerine davacının incelemeye konu davayı açtığı anlaşılmıştır.
Davacı, çekin rızası dışında elinden çıktığını iddia ile istirdat talebinde bulunmuşsa da, davacı ile dava dışı keşidecinin ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi raporunda davaya konu çekin ticari defterlerde kayıtlı olmadığının tespit edildiği bildirilmiştir. Ayrıca dosyaya alınan çek tevdi defteri ile diğer delillerden davaya konu çekin davalı bankaya 17/08/2018 tarihinde teslim edildiği, ileri tarihli olarak keşide edilen çekin keşide tarihinin 30/05/2019 tarihli olduğu, davacının Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından 14/05/2019 tarihinde çek iptali davası açtığı, çek iptali davası ile davaya konu çekin davalı bankaya tevdi edildiği tarih arasında 8 aydan fazla süre geçtiği, davacı ile dava dışı keşidecinin ticari defterlerinde dava konusu çekin kaydının bulunmadığı, ayrıca TTK 792 maddesi gereğince davacının dava konusu çekin yetkili hamili olduğunu ve davalının kötüniyetli olarak çeki ele geçirdiğini ispatlayamadığı, mahkemece taraflar arasındaki uyuşmazlığın somut olayın özelliklerine uygun olarak belirlendiği, yargılamanın Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirtilen usullere uygun olarak yürütüldüğü, taraflarca gösterilen hükme etki edecek delillerin usulüne uygun olarak toplandığı, mahkemece delillerin takdirinde ve yasa kurallarının olaya uygulanmasında bir isabetsizlik görülmediği, kararda kamu düzenine aykırı herhangi bir husus bulunmadığı, davacı tarafından ileri sürülen istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacının istinaf başvuru talebinin HMK 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Sayın heyetin takdirlerine sunulur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacının istinaf başvuru talebinin ESASTAN REDDİNE,
2- Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
4- İstinafa başvuran davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince; kararın tebliği işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
6- Dava dosyasının ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 09/12/2022 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1.b.1 maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

D.A.Ç

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır