Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2020/432 E. 2022/1922 K. 21.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/11/2019
NUMARASI : … Esas … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : … (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALILAR : 1- … – – …
VEKİLİ : Av. … – …
2- … 2(T.C. Kimlik No: …) – …
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 21/11/2022
YAZIM TARİHİ : 23/11/2022
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile açılan kooperatif üyeliğinin tespiti davasında 27/11/219 tarihinde tesis edilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’ın davalı kooperatifin üyesi olduğunu, kooperatif tarafından çekilen kura sonucunda kendisine üyelik karlışığı olarak … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan … Blok … dış kapı no, … iç kapı nolu bağımsız bölümün teslim edildiğini, üyelik karşılığı olarak teslim edilen dava konusu dairenin elektrik su ve doğalgaz aboneliğinin yapılabilmesi için ilgili makama verilmek üzere davalı kooperatif tarafından müvekkilinin kooperatifin 2. Kurucu üyesi olduğu ve gerekli işlemlerin yapılması için yazı verildiğini, müvekkilinin kooperatif tarafından kendisine teslim edilen ancak henüz tapusunu almadığı sözü geçen daireyi kiraya verdiğini ve yaklaşık iki yıldır da kiracısının oturduğunu, davalılardan …’ın müvekkilinin kiracısına gelerek “üyelik karşılığı olarak … Mah. … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan… arsa paylı … Blok … Kat … bağımsız bölüm nolu taşınmazın tapu kaydının ferdileşme sonucunda kendisine verildiğini, bundan sonra kiraların kendisine ödenmesini” söylediğini, kiracının bu durumu müvekkiline intikal ettirmesi üzerine müvekkilinin haberdar olduğunu, kooperatifin konut yapmak amacı ile kurulması nedeni ile konutlar yapıldığını ve üyelere teslim edildiğini ve kooperatifin amacını gerçekleştirmiş olması nedeni ile tasfiye haline geldiğini, bu aşamada kooperatifin sadece tasfiye süreci işletilmesi ve üyelere tapularının verilmesinin gerekçesi ve yasal dayanağının taraflarınca anlaşılamayacağını, davalı kooperatifin gayri hukuki yolları izleyerek müvekkilinin kooperatif üyeliğini sona erdirdiğini ve gayri kanuni yollarla tapu devri yapıldığını, oyma müvekkiline kooperatif üyeliğinden kaynaklanan sorumluluklarını yerine getirmediği yönünde bir ihtar çekilmediği gibi müvekkilinin olaydan kiracısının kendisini uyarması neticesinde haberdar olduğunu, müvekkilinin kooperatifin üyesi ve dava konusu taşınmazın kendisine üyelik karşılığı verildiğini, usulüne uygun bir ihraç kararı olmamasının müvekkili hakkında … sayılı kanun ve ana sözleşmede belirtilen ihraç nedenlerinin bulunmaması nedeni ile diğer davalıya yapılan teslimatın açıkça kanuna ve üyeler arasındaki eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, müvekkilinin davalı kooperatif üyeliğinin tespiti ile davalı … adına olan tapunun iptali ile müvekkili adına tescili için iş bu davayı açtıklarını, davanın kabulü ile yapılan yargılama giderleri ile ücreti vekaletin de davalı yana hükmedilmesini talep ettikleri görülmektedir.
CEVAP: Davalı …’ın cevap dilekçesinde özetle; dava konusu daireyi davalı kooperatiften yasaya uygun olarak satın aldığını, dava konusu daireyi gördüğünü, emlak işleri yapan dava dışı …’ın satılık daire olduğunu kendisine ilettiğini, daireyi almaya karar vererek davalı kooperatifin başkanı … ile emlakçı … ile birlikte 28/03/2017 tarihinde tapu dairesine giderek dairenin satın alımı işlemini gerçekleştirerek tapuyu aldıklarını, daha önce de daire alım satımı gerçekleştirmiş olmasından ötürü …Belediyesi’ne giderek satın almış olduğu yer ile tapuda geçen ada ve parsel numaralarının eşleşip eşleşmediğini kontrol ettiğini, yapılan kontrollerde adreslerin isabetli olduğunu gördüğünü, tapu dairesince ferdileşme işlemi yapıldığını ve bu dairenin maliki haline geldiğini, bu halde taşınmazın ücretini ödediğini, daireyi satın alması nedeniyle davalı kooperatifin karar defterine işlendiğini, satın almış olduğu taşınmazda oturan …’a 03/04/2017 tarihinde Konya … Noterliği aracılığıyla ihtarname gönderdiklerini ve evi boşaltmasını istediğini ancak ihtarnamenin iade geldiğini, kiracı olarak taşınmazında oturan kişinin ise … olduğunu, adı geçen kişiye harici olarak ulaştıklarını ve durumu izah ettiklerini, …’ın Ağustos ayına kadar kirayı ödediğini ve daha sonraki ay kendilerine ödeme yapabileceğini söylediğini, tarafınca şüpheye yer verilmeyecek şekilde araştırma yaptığını ve davaya konu taşınmazı aldığını, davalı kooperatif ile davacı arasında bir takım sorunların olduğunu ve bu sorunların da kendisine yansıtılarak bu davanın açıldığını, davacının bu haliyle mülkiyet kazanamadığını, bu nedenle hakkında açılan davayı reddettiğini, açılan davanın reddi ile yapılan yargılama giderleri ile ücreti vekaletin de davacı yana hükmedilmesini talep ettikleri görülmektedir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; “… davacı vekili talebinde Müvekkili …’ın davalı kooperatifin üyesi olduğunu, kooperatif tarafından çekilen kura sonucunda kendisine üyelik karlışığı olarak … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan … Blok … dış kapı no, … iç kapı nolu bağımsız bölümün teslim edildiğini, üyelik karşılığı olarak teslim edilen dava konusu dairenin elektrik su ve doğalgaz aboneliğinin yapılabilmesi için ilgili makama verilmek üzere davalı kooperatif tarafından müvekkilinin kooperatifin 2. Kurucu üyesi olduğu ve gerekli işlemlerin yapılması için yazı verildiğini, müvekkilinin kooperatif tarafından kendisine teslim edilen ancak henüz tapusunu almadığı sözü geçen daireyi kiraya verdiğini ve yaklaşık iki yıldır da kiracısının oturduğunu, davalılardan …’ın müvekkilinin kiracısına gelerek “üyelik karşılığı olarak … Mah. … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan … arsa paylı … Blok … Kat … bağımsız bölüm nolu taşınmazın tapu kaydının ferdileşme sonucunda kendisine verildiğini, bundan sonra kiraların kendisine ödenmesini” söylediğini, kiracının bu durumu müvekkiline intikal ettirmesi üzerine müvekkilinin haberdar olduğunu, kooperatifin konut yapmak amacı ile kurulması nedeni ile konutlar yapıldığını ve üyelere teslim edildiğini ve kooperatifin amacını gerçekleştirmiş olması nedeni ile tasfiye haline geldiğini, bu aşamada kooperatifin sadece tasfiye süreci işletilmesi ve üyelere tapularının verilmesinin gerekçesi ve yasal dayanağının taraflarınca anlaşılamayacağını, davalı kooperatifin gayri hukuki yolları izleyerek müvekkilinin kooperatif üyeliğini sona erdirdiğini ve gayri kanuni yollarla tapu devri yapıldığını, oyma müvekkiline kooperatif üyeliğinden kaynaklanan sorumluluklarını yerine getirmediği yönünde bir ihtar çekilmediği gibi müvekkilinin olaydan kiracısının kendisini uyarması neticesinde haberdar olduğunu, müvekkilinin kooperatifin üyesi ve dava konusu taşınmazın kendisine üyelik karşılığı verildiğini, usulüne uygun bir ihraç kararı olmamasının müvekkili hakkında … sayılı kanun ve ana sözleşmede belirtilen ihraç nedenlerinin bulunmaması nedeni ile diğer davalıya yapılan teslimatın açıkça kanuna ve üyeler arasındaki eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, müvekkilinin davalı kooperatif üyeliğinin tespiti ile davalı … adına olan tapunun iptali ile müvekkili adına tescili için iş bu davayı açtıklarını, davanın kabulünü talep ettikleri görülmüş, davalılardan …’ın yasal süresi içerisinde cevap dilekçesini ibraz ettiği görülmüştür, dosyaya kazandırılan bilirkişi raporlarının incelenmesi neticesinde alanında uzman bilirkişi S.M. Mali Müşavir …’ın raporunda eldeki belgeler ışığında davacının, davalı kooperatifin üyesi olduğu, davacının davalı kooperatiften ihracına yönelik alınmış herhangi bir kararın tespit edilemediğine, davacının dava tarihi itibariyle davalı kooperatifin üyesi olduğuna ilişkin rapor ibraz ettiği, Fen Bilirkişisi … ve İnşaat Mühendisi bilirkişi …’ın müşterek raporunda, piyasadaki alım satım rayiçlerine göre arsa payı da dahil olmak üzere yapılan değerlendirmeler sonucunda; dairenin dava tarihi olan 14/04/2017 tarihi itibariyle rayiçlerine göre toplam bedelinin 130.000,00 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür ayrıca dosya kapsamında bulunan deliller irdelendiğinde ihraca yönelik herhangi bir karar ve bilgi belge olmadığı anlaşılmakla davalı …’ın iyiniyetli 3. Kişi olduğu anlaşılmıştır, aynı zamanda 4271 Sayılı TMK madde 1023’te: “Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.”şekline hüküm kurularak, tapu siciline güvenerek işlem yapan iyiniyetli üçüncü kişilerin kazanımlarının korunacağı ifade edilmiş olduğundan ve dosya kapsamına kazandırılan bilirkişi raporlarının da hukuka ve oluşa uygunluğu dikkate alındığında davacının davasının kısmen kabulü ile Davacının … üyesi olduğunun tespitine, davacının davalı kooperatif üyeliğinden ihraç yönünde bir karar olmadığından, bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, davalı … yönünden açılan tapu iptali ve tescil davasının reddine, davalı …’nden 130.000,00 TL nin tahsili ile dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davacıya verilmesine karar verilerek oluşan vicdani kanaatle ….” davacının davasının kısmen kabul kısmen reddi ile davacının … üyesi olduğunun tespitine, davacının davalı kooperatif üyeliğinden ihraç yönünde bir karar olmadığından, bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, davalı … yönünden açılan tapu iptali ve tescil davasının reddine, davalı …’nden 130.000,00 TL nin tahsili ile dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin kooperatiften ihraç edildiğine ve daire bedeli olarak …’ın kooperatife kaç para ödediğine, Tasfiye Kuruluna Genel Kurul Tarafından taşınmazı, dilediği bedel ile satışı yapılmasına yetki verildiğine dair herhangi bir belge sunulmadığını, bu durumun dava konusu taşınmazın hukuken geçerli olmayan ve muvazaalı olarak devir yapıldığının açık bir göstergesi olduğunu, kooperatif tarafından dairenin satışına ilişkin olarak genel kurul tarafından alınmış ve yönetim kuruluna verilmiş bir yetki bulunmadığını, bu nedenle yönetim kurulunun satışa ilişkin kararının yok hükmünde olduğunu, davalı …’ın kooperatife herhangi bir bedel ödemediğinin ve iddia edildiği gibi taşınmazın gerçekte bir satışı yapılmadığının tapu sicil müdürlüğünün resmi belgeleri ile sabit olduğunu, davalının ilk alıcı olması ve tescilin yolsuz tescil olması nedeni ile iyi niyet iddiasında bulunamayacağını belirterek istinaf talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; Kooperatif üyeliğinin tespiti, varsa ihraç kararının iptali, tapu iptal tescil, terditli olarak rayiç bedelin tahsili istemlerine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacının, yukarıda özetlendiği şekilde, davalı kooperatifin üyesi olduğu, noterde yapılan kura çekimi ile …Mah. … ada, … parsel sayılı taşınmada bulunan …blok … bağımsız bölüm sayılı meskenin davacıya isabet ettiği, dava konusu bağımsız bölümün davalı kooperatif yönetimince diğer davalı … ‘a satıldığı, davacı tarafından, kooperatif üyeliğinin tespiti, varsa ihraç kararının iptali, tapu iptal tescil, terditli olarak rayiç bedelin tahsili talepli davada yapılan yargılamada, mahkemece SMMM bilirkişisi …’dan alınan 27.06.2018 havale tarihli bilirkişi raporunda, davacının dava tarihi itibariyle davalı kooperatifin üyesi olduğu, davacının davalı kooperatiften ihraç edildiğine yönelik alınmış herhangi bir karar tespit edilemediği kanaatinin bildirildiği, ilk derece mahkemesince davalı …’ın iyiniyetli üçüncü kişi olduğu kabulüyle, tapu iptal tescil talebinin reddine, davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine, dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle belirlenen değeri olan 130.000,00 TL’nin davalı kooperatiften tahsiline dair yukarıda özetlendiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
İlk derece mahkemesince, 27.06.2018 havale tarihli bilirkişi raporunda bildirilen kanaat doğrultusunda, davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine dair verilen kararı yerinde ise de; davalı …’ın iyiniyetli üçüncü kişi olduğu gerekçesiyle bu davalıya yönelik tapu iptal tescil talebinin reddine dair verilen kararın eksik inceleme ve yetersiz değerlendirme ile verilmiştir. Her ne kadar bilirkişi tarafından, davalı kooperatifin karar, defter ve sair kayıtları üzerinden inceleme yapılmış ise de; inceleme sadece davacının kooperatif üyeliğinin devam edip etmediği, üyelik yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, ihracına ilişkin usulünce alınmış bir karar bulunup bulunmadığı hususlarına yönelik olarak yapılmış olup davalı …’ın kooperatif üyesi olup olmadığı, dava konusu taşınmazı ne şekilde edindiği, , taşınmaz için bir bedel ödeyip ödemediği yada ne şekilde ödediği raporda değerlendirilmediği yine mahkemece de bu konuda yeterli inceleme ve araştırma yapıldığının söylenemeyeceği, bu itibarla eksik incelemeye dayalı olarak verilen karar usul ve yasaya uygun değildir.
Bilindiği üzere, kooperatif üyesinin tapu iptal ve tescil talebinde bulunabilmesi için üyelik mali yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmiş olması, yerine getirmemiş ise benzer durumda olan üyelere kooperatifin daire tescil etmek yönünde mutad bir uygulamasının olması gerekmektedir, davacı hakkında usulünce alınmış bir ihraç kararı da bulunmamakta olup, davalı … Kooperatifinin üyesi olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Bu durumda mahkemece, kooperatif defter, kayıt ve belgeleri üzerinden, mümkün olmazsa kooperatif ana sözleşmesi uyarınca Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden, kooperatifin bilançosu, gelir gider cetvelleri, yönetim ve denetim raporları, genel kurul tutanakları, ortaklık cetvelleri ile ilgili noterlikten kura tutanağı, Tapu Müdürlüğü’nden dava konusu bağımsız bölüme ilişkin ferdileştirme evrakları, ilk tesis tarihinden itibaren tapu kaydı ile davalı … adına tesciline dayanak belgeler celbedilip, rapor tanzim eden önceki bilirkişiden, davalı …’ın kooperatif üyesi olup olmadığı, dava konusu taşınmazı ne şekilde ve davalı kooperatifin hangi kararına istinaden edindiği, taşınmaz için bir bedel ödeyip ödemediği yada ne şekilde ödediği hususlarında ek rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak, yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması yerinde olmadığından davacının istinaf talebinin kabulü ile HMK’nın 353/1.a.6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın mahkemesine gönderilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacının istinaf talebinin KABULÜ ile Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin 27/11/2019 tarih … Esas … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 54,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 21/11/2022 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır

M.Y.