Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2020/2815 E. 2023/257 K. 03.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/09/2020
NUMARASI : … Esas … Karar

ASIL DAVADA
İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C Kimlik No: …)
VEKİLİ : Av. …

İSTİNAF EDEN DAVALI :
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak

BİRLEŞEN KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
… ESAS … KARAR SAYILI DOSYASINDA

İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C Kimlik No: …)
VEKİLİ : Av. …

İSTİNAF EDEN DAVALI : T.H. Sınırlı Sorumlu Akşin Konut Yapı Kooperatifi
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Kura İşleminin İptali

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 03/02/2023
YAZIM TARİHİ : 10/02/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … ve bu dosya ile birleşen Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyaları ile açılan alacak ve kurum işleminin iptaline ilişkin davalarda 08/09/2020 tarihinde tesis edilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karara karşı tarafların istinaf kanun yoluna başvurmaları üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendi;
DAVA: Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu ve üyelikten doğan tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini, davalı kooperatifin … ili, …. ilçesi, … Mah. … ada, … paftadaki arsa, … ada, … pafta … parseldeki arsa, … ada, …. parseldeki arsa üzerine toplam 9 bloktan oluşan 122 daire yaptırdığını ve bunlardan 13 dairenin arsa sahibine ayırmak suretiyle geri kalan 109 daireyi kuraya soktuğunu, 31/08/1995 tarihli kura ile konutları üyelere tahsis ettiğini, Konya …. Noterliği’nin 31/08/1995 tarih ve … numaralı düzenleme suretiyle kura zaptıyla bu durumun belgelendirildiğini, 31/08/1995 tarihinde çekilen kura ile müvekkili davacıya …. ili, … ilçesi, … Mh. … ada, … parsel 2. katında bulunan 9 bağımsız bölüm numaralı dairenin davalı kooperatif tarafından müvekkiline tahsis edildiğini, daha sonra arsa sahibi … tarafından Konya …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyasında tapu iptal ve tescil davası açıldığını, mahkemece yapılan yargılama sonunda … ili, …. ilçesi, …. Mh. …. ada, …. parsel 2. Kat 9 bağımsız bölüm ile birlikte 12 adet taşınmazın arsa sahibi …. adına tapuda tesciline karar verildiğini, söz konusu taşınmazda müvekkilinin fiilen oturduğunu ve taşınmaza ciddi masraflar yaptığını, davalı kooperatifin 01/04/2006 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında bahse konu mahkeme kararı neticesine arsa sahibine dairelerin verildiğini, D bloktaki müvekkiline kurada çıkan dairenin de aralarında bulunduğu 6 adet dairenin bilirkişilerce tespit edilecek fiyattan paralarının ödenmesinin kararlaştırıldığını, ancak bugüne kadar ortadaki muarazanın giderilmesi, müvekkilinin ve diğer tüm üyelerin mağduriyetinin çözümü noktasında herhangi bir adım atılmadığını, davalı kooperatifin kusuru neticesinde Konya …. AHM kararıyla ortaya çıkan fiili durum nedeniyle müvekkilinin ciddi anlamda zararlarının bulunduğunu, müvekkiline isabet eden taşınmazın değerinin 130.000 TL’nin üzerinde olduğunu, müvekkili tarafından taşınmaza 35.000 TL üzerinde masrafın yapıldığını, bu hususun bilirkişi raporlarında da ortaya çıkacağını ileri sürerek davalı kooperatif tasfiye işlemlerinin dava sonuna kadar tedbiren durdurulmasına, alacağın semeresiz kalmaması açısından davalı kooperatif adına kayıtlı taşınmazlar üzerine ihtiyati tedbir konulmasına, davanın kabulü ile … ili, …. ilçesi, …. Mh. …. ada, … parselde kayıtlı 2. Kat 9 bağımsız bölüm numaralı taşınmazın değerinin ve daireye müvekkilince yapılan masrafların fazlaya ilişkin hakları kalmak kaydıyla şimdilik 100.000 TL’sinin davalıdan işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın bu aşamada konusuz olduğunu zira davacıya kura sonucu verilen dairelerle ilgili henüz kesinleşmiş bir yargı kararının bulunmadığını, bu nedenle de davanın reddi gerektiğini, davacılara yargı kararı gereğince daire verilmesi gerekli olsa dahi kuranın iptali yerine zararlarını talep etme hakkı hukuken söz konusu iken anılan şekilde kura iptali için dava açılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu ve üyelikten doğan tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini, … ili, … ilçesi, …. Mah. …. ada, …. parsel sayılı taşınmazın 2. katında bulunan 9 bağımsız bölüm dairenin kendisine tahsis edildiğini, daha sonra arsa sahibi … tarafından Konya … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile tapu iptal ve tescil davası açıldığını, mahkemece yapılan yargılama sonunda müvekkiline kura sonucu isabet eden taşınmazın arsa sahibine tesciline karar verildiğini, müvekkilinin taşınmazda fiilen oturduğunu, taşınmaza ciddi masraflar yaptığını, davalı kooperatifin 01/04/2006 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında mahkemece iptaline karar verilen taşınmazların bedellerinin tespiti ile üyelerine ödenmesinin kararlaştırıldığını, ancak ödeme olmadığından müvekkili tarafından kooperatif aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı alacak tazminat davasının açıldığını, davalı kooperatifin davadan sonra Malazgirt KYK’nde daire bulunduğunu belirtip bu daireyi vermeyi teklif ettiğini, müvekkilinin 01/04/2006 tarihli genel kurul kararı gereğince zararın karşılanmasını istediğini, taraflar arasındaki ihtilaf devam ederken davalı kooperatifin 01/09/2012 tarihinde kura çektiğini ve müvekkiline …. Sitesindeki … nolu dairenin düştüğünü bildirdiğini, taraflar arasında 2009 yılından bu yana ihtilaflı olan dava konusuna ilişkin kooperatifin kuraya gitmesi ve daire isabet ettiğinin bildirmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kuraya ilişkin genel kurul olmadığı gibi müvekkili gibi mağdur üyelere dairelerin parasal karşılığının verileceğine ilişkin genel kurul kararını ortadan kaldırıcı nitelikteki kura işleminin yok hükmünde olduğundan aralarındaki hukuki ve fiili bağlantı nedeniyle dosyanın Konya … ATM … esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, davanın kabulü ile Konya … Noterliği’nin 01/09/2012 tarihli kura işleminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Yapılan yargılama sonucunda; “dava dosyaları, bilirkişi raporları, istinaf ilamı ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; öncelikle birleşen … E.-K. sayılı dosya yönünden her ne kadar davacı tarafından Konya … Noterliği’nin 01/09/2012 tarihli kura işleminin iptali talep edilmişse de Konya … Noterliği’nin 31.08.1995 tarih ve … sayılı kura işlemi sonucu davacıya … ada … parselde sayılı taşınmazın .. numaralı bağımsız bölümünün tahsis edildiği, daha sonra arsa sahibi …. tarafından tapu iptali ve tescil istemiyle Konya … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasında dava açıldığı, Konya … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından (… E.-K. Sayılı dosya) kura sonucu davacıya isabet eden bağımsız bölüm de olmak üzere yukarıda belirtilen parseldeki 12 adet bağımsız bölümün arsa sahibi … adına tesciline karar verilmiş olduğu, ortaya çıkan bu yeni fiili durumdan dolayı iptal istemine konu Konya … Noterliği’nin 01.09.2012 tarihli kura işleminin gerçekleştirildiği, söz konusu işlemin Mahkeme kararına dayalı olarak önceki kura işleminin hukuki sonucunun ortadan kalkması ile oluşan yeni fiili ve hukuki nedeniyle gerçekleştirildiği, işlemin usul ve yasaya uygun olarak gerçekleştirildiği kanaatine varılmakla birleşen dava bakımından davanın reddine karar vermek gerektiği, esas dava yönünden yapılan değerlendirmede ise; Konya … Noterliği’nin 31.08.1995 tarih ve …. sayılı kura işlemi sonucu davacıya … ada … parselde sayılı taşınmazın … numaralı bağımsız bölümünün tahsis edildiği, arsa sahibi … tarafından tapu iptali ve tescil istemiyle Konya … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasında dava açıldığı, Konya … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından (…. E.-K. Sayılı dosya) kura sonucu davacıya isabet eden bağımsız bölüm de olmak üzere yukarıda belirtilen parseldeki 12 adet bağımsız bölümün arsa sahibi … adına tesciline karar verilmiş olduğu, oluşan bu yeni hukuki ve fiili durumdan dolayı davacının zararının karşılanması bakımından davalı kooperatife dava açtığı, davalı kooperatif tarafından … ili, … ilçesi, … ada, … parselde kayıtlı ana taşınmazın … nolu bağımsız bölümünün 04.10.2011 tarihinde kat irtifakı tesisi ile iktisap edildiği, bu bakımdan davalı kooperatif tarafından davacıya iptal edilen ilk kura sonucu tahsis edilen dışında bir bağımsız bölümün tahsis edilebileceği, iptal edilen ilk kurada davacıya isabet eden bağımsız bölümün dava tarihi itibariyle değerinin 65.000,00 TL olduğu, … ada … parselde kayıtlı …. nolu bağımsız bölümün dava tarihindeki değerinin 45.000,00 TL olduğu, söz konusu … no.lu bağımsız bölümün oturulabilecek hale getirilebilmesi için 20.000,00 TL ilave harcama yapılması gerektiği, her ne kadar ilk kuranın iptali Mahkeme hükmüne dayalı olarak gerçekleşmiş ise de TTK’nın 18/2 maddesi gereğince her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği, davalı kooperatifin arsa sahibinin kuranın iptaline dayanak teşkil eden davaya konu hususta basiretli şekilde davranmadığı, bu bakımdan ilk kuranın iptal edilmesinde kusurunun bulunduğu, bu iptalden dolayı davacının dava tarihi itibariyle her iki bağımsız bölüm arasındaki 20.000,00 TL’lik değer farkı ve … nolu bağımsız bölüm için yapılması gerekli 20.000 TL’lik harcama olmak üzere toplam 40.000,00 TL’yi dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı kooperatiften isteyebileceği kanaatine varıldığı gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulü ile; 40.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Tasfiye Halindeki … Konut Yapı Kooperatifi’nden alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacının birleşen davadaki Konya …. Noterliği’nin 01/09/2012 tarihli kura işleminin iptali isteminin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kısmen kabul kısmen ret hükmünün yerinde olmadığını, müvekkilinin zararının mahkemece belirlenen bedelden daha yüksek olduğunu, 31/05/2011 tarihli raporda müvekkilin daire için ödemiş odluğu bedellerin dava tarihi itibariyle değeri 127.709,35 TL olarak hesaplandığını, … Sitesinde bulunan dairenin oturulabilir hale getirilmesi için ödemiş olduğu bedelin de 17.000 TL olduğunun, müvekkilin söz konusu daireden kaynaklı olarak zararının alınan bilirkişi raporu doğrultusunda 144.709,35 TL olabileceği tespit ve beyan edildiğini, yerel mahkemece kurulan hükümde yalnızca iki daire bedeli arasındaki fark ve diğer hususlar nazara alındığını, ancak müvekkilinin söz konusu daire için ödemiş olduğu bedelin nazara alınmadığını, Kooperatifler Kanunu’ndaki eşitlik ilkesi gereğince Malazgirt sitesinde daire sahibi olmak isteyen bir kooperatif üyesinin ödemek zorunda olduğu aidat bedeli ile … Sitesinde daire sahibi olan müvekkilin ödediği aidat bedeli arasındaki farkın da nazara alınması gerektiğini, mahkemece müvekkili tarafından … numaralı daire için hiçbir harcama yapılmamış gibi , tamamen kooperatiften teslim ediliği hali ile kalmış gibi bir değerlendirme ile taşınmazların dava tarihindeki değerlerini nazara alarak oluşan daire bedel farkı … numaralı daireye oturmak için yapılması gereken masraf nazara alarak 40.000 TL üzerinden hüküm kurulduğunu, hükmün tamamen hatalı olduğunu, müvekkilinin kendi adına kendi bilgisi dışından tahsisi edilen daireyi almak istemediğini ve kooperatife ödemiş olduğu bedel iadesini talep ettiğini, mahkemece müvekkilinin seçimlik hakkının dikkate alınmadığını, müvekkiline … no’lu dairenin verileceği kabul edilse bile zararın müvekkilinin … numaralı daire için yapmış olduğu masraf, … numaralı daire ile … numaralı daire arasındaki fark bedeli ve … numaralı daireyi oturulacak hale getirmek için yapması gereken masraf toplamı olarak belirlenmesi gerektiğini, birleşen dava yönünden taraflar arasında 2009 yılından bu yana yapılan yargılamayla ihtilaflı olan konuda kooperatifin kuraya gitmesi ve müvekkiline daire isabet ettiğini bildirmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin davalıdan zararının parasal karşılığını talep ettiğini, müvekkili gibi mağdur olan üyelere dairelerinin parasal karşılığının ödenerek sorunun çözümleneceği noktasında genel kurul kararı varken müvekkilinin de dahil edilerek kura çekimi yapılması hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ayrıca, kuraya ilişkin alınan kararların ve yapılan kura işleminin yok hükmünde olduğunu, zira; usulüne uygun olarak yapılmış bir genel kurul olmadığı gibi , önceki karaları kaldıran yani müvekkil gibi mağdur üyelere dairelerinin parasal karşılığının verileceğine ilişkin kararı ortadan kaldırıcı nitelikte bir karar da alınmadığını ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılması talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davacıya ödenmesine karar verilen tazminata, dava tarihinden geçerli yasal faiz ödenmesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, bilirkişi raporunda yaklaşık 20.000,00 TL masraf olabilir şeklindeki kesin olmayan görüşün karara esas alınmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Konya … AHM … esas sayılı davada iş bu davanın davacısı ile aynı konumda olan diğer iki üyeden … lehine 25.000,00 TL, … mirasçıları lehine 27.000,00 TL tazminata hükmedilmiş olmasına karşın bu davada 40.000,00 TL’ye hükmedilmesinin hakkaniyete aykırı olup hukuka karşı güven sarsıcı bir durum olduğunu ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılması talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl dava, kooperatif üyesine kura ile yapılan tahsisin iptali nedeniyle uğranılan zararın tahsili talebine, birleşen dava kooperatif kura işleminin iptali talebine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Dosyada mevcut bilgi ve belgelere göre 31.08.1995 tarihinde yapılan kura çekimi sonucu davacıya isabet eden dairenin de aralarında bulunduğu 12 adet dairenin Konya … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasından verilen karar ile arsa sahibi …’e verildiği, Konya …. Noterliği’nin 01.09.2012 tarihli kura işlemi ile davacıya … Ada, … parsel … Blok … Kat … bağımsız bölüm numaralı dairenin verildiği anlaşılmaktadır. 01.09.2012 tarihli kura işleminin mahkeme kararı sonucu ortaya çıkan fiili durum nedeniyle yapılmış olması, kuranın çekilmesi ve tahsislerin yapılması sonrasında aradan geçen süre gözetildiğinde, iptalin davada taraf olmayan diğer üyelerin durumunu da etkileyeceğinden tüm üyeler yönünden doğacak ağır sonuçların önüne geçmenin esas gaye olması gerektiği (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 2018/2545 Esas, 2021/186 Karar sayılı kararı) hususları dikkate alındığında mahkemenin kura işleminin geçerli olduğu yönündeki kabulü yerindedir. Ancak, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesinde “Ortaklar, bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve yükümlülüklerde eşittirler.” hükmü yer almaktadır. Kooperatifçilikte eşitlik, eşit statüde olan ortakların aynı hakka sahip olması ve aynı borçlardan sorumlu tutulmasını gerektirir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesi uyarınca, kooperatif ortakları, bu yasanın kabul ettiği ilkeler ışığında hak ve yükümlülüklerde eşittirler. Bu maddeye göre, ortaklar yönünden hak ve yükümlülüklerde eşitlik ilkesi, Türk Hukuk sisteminde emredici bir yasa hükmü olarak öngörülmüştür. Buna göre aynı miktarda ödeme yapan kooperatif ortaklarının eşit değerde konuta sahip olması, bunun sağlanamaması halinde ortaklar arasındaki eşitliğin sağlanması için daha düşük değerde konut sahibi olan ortağa şerefiye bedeli ödenmesi gerekmektedir. Öte yandan, 31.08.1995 tarihli kura sonucu kendisine verilen daireyi teslim alan davacının kura kararının mahkeme kararı sonucu fiilen ortadan kalkmasında kusuru olmayan davacının teslim aldığı daireye yapmış olduğu zorunlu ve faydalı masrafları talep edebileceği de tartışmasızdır. Mahkemece, davacının … ili, … ilçesi, … Mh. … ada, … parsel … katında bulunan … bağımsız bölüm numaralı daireye yapmış olduğu zorunlu ve faydalı masrafların tespiti ve davacıya ödenmesi gereken şerefiye bedelinin tespiti hususunda aralarında iki inşaat mühendisi ve bir mali müşavir bilirkişiden oluşturulacak bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Bu nedenle davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf sebeplerinin kabulüne, HMK 353/1-a.6. maddesi gereğince; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava dosyasının taraflar arasındaki ihtilaf ile ilgili esasa ilişkin delillerin toplanması ve değerlendirilmesi sonucunda karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Tarafların istinaf talebinin KABULÜ ile; Konya …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/09/2020 tarih, … Esas … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 108,80 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4- İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından 683,10 TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,

5- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
6- İstinaf başvurusunda bulunan davacı ve davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
7- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4 maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 03/02/2023 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır

O.B