Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/07/2020
NUMARASI : … Esas – … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLLERİ : Av. … & Av. …

DAVALILAR : 1- … – …
KAYYIM : … – (T.C. Kimlik No: …)

KATILMA YOLUYLA
İSTİNAF EDEN 2- …
VEKİLLERİ : Av. … & Av. …

DAVA : Menfi Tespit

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 21/12/2022
YAZIM TARİHİ : 23/12/2022
Taraflar arasında görülen davada Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas – … Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içerisinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten ve üye hakimin görüşleri alındıktan sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
DAVA: Davacı vekili, müvekkili …’ın, davalılardan … Şti.’nin hem hissedarı hem de münferiden yetkilisi olduğunu, davalılardan … Şti. ile hem kendi adına hem de hissedarı ve yetkilisi olduğu diğer davalı şirket adına hayvan yemi alım satımı yapmak suretiyle aynı hususta tek bir ticari ilişki kurduğunu, bu ticari ilişkiye ve aynı borca istinaden davalı … Şti.’den irsaliyeli faturalar ile almış olduğu muhtelif hayvan yemi karşılığında keşidecisi müvekkili, lehtarı davalı … Şti. olan 6 adet çeki davalı … Şti.’ne elden teslim ettiğini, daha sonra çeklerin toplam borcuna mukabil olmak üzere davalı … Şti ile aralarında yapılan sözlü anlaşma uyarınca maliki olduğu taşınmazı üzerindeki ipotekle birlikte 29.12.2015 tarihinde davalıya devrettiğini, bu nedenle dava konusu çeklere ait borcun tamamen ödenerek çeklerin bedelsiz kaldığını ancak, çeklerin kötüniyetli olarak iade edilmediği gibi, davalı … Şti. tarafından bir kısım çeklerin icra takibine de konu edildiğini, 6102 sayılı TTK’nın 358, 393 ve 395. maddeleri uyarınca şirketteki pay sahiplerinin şirkete borçlanamayacağını, şirkette pay sahibi olan müvekkilinin davalı şirket adına çek keşide etmesinin de yasaya aykırı olduğundan çeklerin iptali gerektiğini ileri sürerek, davalı … Şti.’ne elden teslim edilen dava konusu çeklerin bedelsiz kaldığının tespiti ile borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Şti. vekili, davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığını zira, çeklerin diğer davalı tarafından ciro yoluyla müvekkiline verildiğini, çeklerde müvekkilinin lehtar olmayıp ciro yoluyla yetkili hamil olduğunu, davacının taşınmaz satış sözleşmesini gerekçe göstererek bedelsizlik iddiasında bulunamayacağını, dava konusu çeklerin satılan mal bedeli karşılığında diğer davalı tarafından ciro edilerek müvekkiline verildiğini, davacının diğer davalı tarafından verilen çeklerin kendi adına kayıtlı taşınmazın satış bedeli ile ödendiğini iddia edemeyeceğini, resmi senedin aksini iddia eden davacının iddiasını yazılı belge ile ispat etmesi gerektiğini, davacının tacir olup basiretli davranması gerektiğini, ödeme aracı ve borç tasfiyesi için verilen çekin, verildiği hukuki ilişki dışında başka bir hukuki ilişkiden doğan alacak sebebiyle bedelsiz kaldığı iddiasının dinlenemeyeceğini ve davacının bu iddiasını yazılı delille ispat etmesi gerektiğini, davacının doğrudan lehtar olarak verdiği çek ile ilgili müvekkilinin herhangi bir işlem yapmadığını, müvekkilinin çeklerden dolayı alacaklı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı …Şti. kayyımı …, davacının kendisinin keşide ettiği 5 adet çeki şirkete verildiğini, şirket tarafından davacıya karşı bu 5 çekten dolayı herhangi bir icra takibi yapılmadığını ve dava açılmadığını, çeklerin ödenmesi konusunda herhangi bir ihtarname de gönderilmediğini, bunları kayyım olarak atandıktan sonra davacıdan öğrendiğini beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, “…Somut olayda ; davacı, toplam 458.740 TL. bedelli, 6 adet çek karşılığında Konya, …, …. mahalle, … ada … parsel sayılı taşınmazdaki … Blok … kat … nolu bağımsız bölümün, 29/12/2015 tarihinde, davacı tarafından davalılardan … Şti.’ye devredilmek suretiyle borcun tamamen ödendiği iddiasıyla davalılardan … Şti.’ye karşı menfi tespit talebinde bulunmuştur.
Davalılardan … Şti, dava konusu 6 adet çekten kendilerine ciro yoluyla intikal eden 5 adet çeke ilişkin olarak, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını ileri sürmüş ise de; bu çeklerin tamamının keşidecisinin davacı olması nedeniyle, menfi tespit davasını açmakta aktif husumet ehliyetinin bulunduğu sonucuna varılarak, bu itiraz kabul edilmemiştir.
Taşınmaz satışına ilişkin tapu kaydının ve satışa ilişkin resmi senedin incelenmesi sonucu ; söz konusu taşınmazın 29/12/2015 tarihinde, davacı tarafından, 500.000 TL. bedelle, davalılarrdan … Şti.’ye ipotekle yükümlü olarak satıldığının ve satış bedelinin nakden ve tamamen alındığının yazılı olduğu görülmüş, davacı satış bedelinin nakden ve tamamen alındığını açıklayan bu resmi senedin aksini başka bir yazılı belge ile ispat edememiştir.
Davacı tarafın dava dilekçesinde açıkça yemin deliline dayanması nedeniyle, davacı tarafa davalı …Ltd. Şti.’ye (temsilcisine) bu hususta yemin teklif edip etmeyecekleri sorulmuş, davacı vekili 27/12/2019 tarihli dilekçesiyle yemin teklif etmeyeceklerini bildirmiştir.
Davacı tarafın, dava konusu 6 adet çek bedelinin davalılardan … Şti.’ye taşınmaz devri, nakdi ödeme veya başka bir yolla ödenmek suretiyle borcun sona erdiğini ispat edemediğinden, davacının davalılardan … Şti.’ye karşı açtığı davanın ispat edilememesi nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalılardan … Şti. tarafından feri nitelikte tazminat talebinde bulunulmuş ise de ; tedbir kararı verilmekle birlikte teminat yatırılmadığından tedbirin kendiliğinden kalkmış sayılmasına karar verilmesi ve uygulanmış bir tedbir kararının bulunmaması nedeniyle, 2004 s. İİK’nin 72/4. maddesi gereğince davalı lehine tazminat verilmesinin şartlarının oluşmadığı anlaşılmış, davalılardan … Ltd. Şti’nin feri nitelikteki tazminat talebi reddedilmiştir.
Davacı, dava konusu çeklerden 5 tanesini, diğer davalı … Şti. lehtar gösterilmek suretiyle, davacı keşideci tarafından … Şti.’ye verildiğini, davacı …’ın kendisinin ortak ve yöneticisi olduğu … Ltd. Şti.’ye karşı bu şekilde borçlanmış olduğunu, ancak şirketlerin ortak ve yöneticileri ile alacak borç ilişkisi içerisine giremeyeceğini beyan ederek, davalılardan … Şti.’ye karşı da borçlu olmadığının tespitini istemiştir.
Ancak, gerek davacı tarafın, gerekse davalılardan … Ltd. Şti.’nin temsil kayyımı …’nın beyanlarından, davalılardan … Şti. tarafından davacıya karşı dava konusu 5 adet çeke istinaden her hangi bir icra takibi yapılmadığı veya her hangi bir ödeme talep veya ihtarında bulunulmadığı anlaşılmıştır.
Bütün davalarda olduğu gibi menfi tespit davalarında da dava açılmasında hukuki yararın bulunması 6100 s. HMK’nin 114/1-h maddesi gereğince, dava şartı olup, dava şartlarının da 6100 s. HMK’nin 115/1. maddesi gereğince her aşamada ve re’sen gözetilmesi gerekmektedir.
Davalılardan … Şti.’nin ortak ve yöneticisi olan davacıya karşı dava konusu çeklerin 5 adetinden dolayı her hangi bir takip veya ödeme talebi bulunmadığından davacının bu davalıya karşı dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı sonucuna varılarak bu davalı yönünden de davanın reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, müvekkilinin davalı … Şti.’ne vermiş olduğu çeklerin bedelsiz kaldığını, davalının dairenin devrinin başka bir ticari ilişkiden kaynaklandığını beyan etmiş olsa da müvekkili ile davalı arasında başka bir ticari ilişki bulunmadığını, müvekkiline dairenin devri sonucunda herhangi bir para tahsilinin söz konusu olmadığını, taşınmazın ipotekle birlikte davalıya devredildiğini, davalının aralarındaki sözlü anlaşmaya aykırı olarak çekler bedelsiz kalmasına rağmen aleyhinde üç çekten dolayı takip başlattığını, şirkette pay sahibi olan müvekkilinin TTK’nın 358,393 ve 395. Maddeleri uyarınca şirkete borçlanamayacağını, bu nedenle de yasaya aykırı düzenlenmiş olan çeklerin iptali gerektiğini, müvekkilinin diğer davalı şirket … Şti. aleyhine dava açmasında hukuki yararının da bulunduğunu, dava konusu 6 adet çekten 1 tanesini müvekkili tarafından … Şti., diğer 5 tanesinin diğer davalı … Şti.’ne verildiğini, …’na verilen 5 çekin şirket tarafından ciro yoluyla diğer davalı şirkete verildiğini, davacının davalı …Şti.’ne borcunun olmadığını, diğer davalı yönünden ise, çeklerin keşide edildiği dönemde davalı … Şti.’nin temsilcisi olup, limited şirketin kendi temsilcisinden borçlanması yasal olarak mümkün olmadığından doğrudan bu şirkete verilen 5 adet çekten dolayı da …’na müvekkilinin borçlu olmasının söz konusu olmadığını ileri sürerek, mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Katılma yoluyla istinaf eden davalı … vekili, müvekkili şirket lehine hükmedilen vekalet ücretinin nispi olarak hesaplanması gerekirken hatalı olarak maktu vekalet ücretine hükmedildiğini ileri sürerek, mahkeme kararının vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, kambiyo senedine dayalı menfi tespit istemine ilişkin olup, yukarıda özetlendiği şekilde karar verilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve re’sen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Somut olayda, dava konusu 6 adet çekte keşideci davacı, 5 adet çekin lehtarı davalı … Şti., 1 adet çekin lehtarının ise, davalı … Şti. olduğu, 5 adet çekin ciro yoluyla davalı … Şti.’ne geçtiği ve davalı şirket tarafından davacı ve diğer davalı şirket aleyhine 3 adet çeke dayalı olarak takip başlatıldığı da anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacı tarafça, dava konusu çek bedellerinin davalılardan … Şti.’ne taşınmaz devri, nakdi ödeme veya başka bir yolla ödenmek suretiyle borcun sona erdiğini ispat edemediği, davalı … Şti. tarafından davacıya karşı dava konusu 5 adet çeke istinaden herhangi bir icra takibi yapılmadığı veya herhangi bir ödeme talep ve ihtarında bulunulmadığından davacının bu davalıya yönelik dava açmakta hukuki yararının bulunmadığından bahisle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de, dosya kapsamı itibariyle, davacının işbu davalıya yönelik olarak menfi tespit davası açmasında da hukuki yararının bulunduğu nazara alınarak anılan davalı yönünden de işin esasının incelenmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile işbu davalı yönünden davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi yerinde görülmediğinden, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1.a.4 maddesi uyarınca kaldırılmasına, kararın kaldırılma sebebine göre, davalı … Şti. vekilinin katılma yolu ile istinaf isteminin incelenmesine şimdilik yer olmadığına dair aşağıda yazılı şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile; Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 17/07/2020 tarih, … Esas- … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 54,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4- İstinaf başvurusunda bulunan davalı … . Şti. tarafından yatırılan 54,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
5- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
6- İstinaf başvurusunda bulunanlar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
7- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4 maddesi gereğince kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 21/12/2022 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

R.T