Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2020/1281 E. 2022/449 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM .. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
.. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA ASLİYE .. TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/05/2019
NUMARASI : … Esas … Karar

İSTİNAF EDEN
DAVACILAR : 1-…
2-… – (T.C Kimlik No: … )
VEKİLİ : Av. … –

İSTİNAF EDEN DAVALI :
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Menfi Tespit

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 24/03/2022
YAZIM TARİHİ : 29/03/2022

Davacılar tarafından davalı aleyhine Konya Asliye .. Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasında 16/05/2019 tarihinde tesis edilen karara karşı tarafların istinaf kanun yoluna başvurması üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA:Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinden … ile davalı şirket arasında ticari ilişki bulunduğunu, müvekkilinin davalı şirketten aldığı mallar karşılığında ….’nin kendisine verdiği çekleri ciro ederek teslim ettiğini, ….’nin ekonomik sıkıntıya girmesi nedeniyle çeklerin ödenmemesi üzerine davalı şirket tarafından Bakırköy .. İcra Dairesi’nin …. sayılı takip dosyasından müvekkilleri aleyhine icra takibi yapıldığını, icra takibinden sonra davalı şirket vekiline 01/12/2012 tarihinde 5.000,00 TL nakit ve 20.000,00 TL’lik ….’ın (… Sigorta Aracılık Hizmetleri) çekinin teslim edildiğini ve çekin de 02/03/2013 tarihinde ödendiğini, bu tahsilatın bugüne kadar icra dosyasına bildirilmediğini, ayrıca müvekkillerinden …’in icra tehdidi altında emekli maaşının tamamına muvafakat etmesi nedeniyle bugüne kadar dosyaya 17.745,19 TL ödendiğini, dosya borcuna mahsup edilmek üzere ayrıca iki adet toplam değeri 10.000,00 TL olan bononun ve toplam değeri 16.000,00 TL olan 3 adet çekin de teslim edildiğini ve ödendiğini, bu ödemelerin de dosyaya bildirilmediğini, ödemelerin borcun çok üzerinde olmasına rağmen davalının kötüniyetle hareket ederek müvekkillerinden …’in gayrimenkullerine ve başkaca menkul mallarına haciz konulduğunu ve hacizlerin devam ettiğini ve açıkladığı nedenlerle müvekkillerinin borçlu bulunmadığının tespiti ile alacağın %20’si üzerinden kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yetkili mahkemenin Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davacı tarafça ileri sürülen senetlerin ve çeklerin takip dosyasına istinaden ödendiğine dair herhangi bir belge bulunmadığını, yapılan ödemelerin ve verilen çek ile senetlerin davaya konu olan takiple hiçbir ilgisinin bulunmadığını, davacılar hakkında başlatılmış olan ve halen devam eden muhtelif takiplerin alacağın karşılanmaması nedeniyle devam ettiğini, hacizlerin kötüniyetli olarak değil takibe kona alacakların teminatı için konulduğunu, davanın haksız olduğunu ve açıkladığı nedenlerle davanın reddine karar verilmesini ve dava değerinin %20’sinden az olmamak üzere davacılar aleyhine tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “….dava tarihi itibariyle Bakırköy .. İcra Müdürlüğü’nün …. E. Sayılı dosyası nedeniyle davacıların davalıya (17.736,08+25.000,00) 42.736,08 TL tutarında borçlu olmadıkları anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir. İ.İ.K.’nın 72. Maddesinin 5. Fıkrasına göre; ”Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz.” Eldeki dava yönünden; takibin haksız ve kötü niyetli olduğununun kabulü mümkün olmadığından davacıların tazminat taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir. İ.İ.K.’nın 72. Maddesinin 4. Fıkrasına göre;Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde yüzde yirmiden aşağı tayin edilemez. Somut olayda mahkememizce verilen bir ihtiyati tedbir kararı bulunmadığından davalının tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddi ile Bakırköy .. İcra Müdürlüğü’nün …. E. Sayılı takip dosyasına konu borca mahsuben; davacıların 01/12/2012 tarihinde davalıya 25.000,00 TL tutarında haricen ödeme yaptıklarının ve takip tarihinden dava tarihine kadarki döneme ilişkin davacı …’in maaşından icra takip dosyasında tahsil edilen toplam kesinti tutarının 17.736,08 TL olduğunun tespiti ile dava tarihi itibariyle davacıların davalıya toplam 42.736,08 TL tutarında borçlu olmadıklarının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacıların tazminat taleplerinin reddine, davalının tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; yargılama aşamasında mahkemece tarafların ticari defterlerinin incelenerek bilirkişiden rapor aldırılmasının istendiğini, dosyaya sunulan bu raporlardan 17.02.2017 tarihli raporunun 4-5. Sayfasında tablo şeklinde gösterilen müvekkili …’e ait muavin defterlerinin incelemesinde …. E. sayılı icra takibinden önce 02.03.2012 tarihli 34.000,00-TL tutarında 2 adet çek ödemesi; 26.06.2012 tarihli 48.000,00-TL tutarında 3 adet çek ödemesi; 12.11.2012 tarihli 10.000,00-TL tutarında 2 adet senet ödemesi; 12.11.2012 tarihli 16.000,00-TL tutarında 3 adet çek ödemesi; 27.09.2012 tarih ve 025568 nolu fatura ile 55.719,60 TL’lik malları müvekkilden malları teslim almış olduğunu kabul ettiğinin açıkça belli olduğunu, ödemesi yapılan bu çekler ve senetlerin tarihleri söz konusu icra takibinden sonra olup taraflar arasında da icra takibinden sonra herhangi bir alışveriş veya ticaret olmadığı ticari defterler ile sabit olduğunu, mahkemece bu husus göz önüne alınmayarak hüküm tesisinin kabul edilemeyeceğini, bilirkişi raporuyla ilgili olarak raporlarda davalının mahkemeyi yanıltma amacıyla dosyaya bildirdiği Bakırköy .. İcra Müdürlüğü … E. Sayılı icra takiplerinin incelemesini eksik ve hatalı olarak yapıldığını, zira bu takiplere ilişkin de açılmış (bir diğeri yine Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyası olup bu dosyada da işbu dosya arasına alınarak incelenmiştir.) menfi tespit davaları olduğu gibi söz konusu takiplerde borçlular farklılık gösterdiğini, bu hususun mahkemece göz önüne alınmaksızın hüküm tesis edildiğini, davalının ileri sürdüğü, …. E. sayılı icra takibi dışındaki – Bakırköy .. İcra Müdürlüğü …. E. İcra takipleri incelendiğinde borçlularının farklı olduğunu, takiplerden bazılarına hiç ödeme yapılmadığı, ödeme yapılan takipler için ise yapılan tahsilatların, kendilerinin ödediklerini söylediği tarihlerden farklı bir tarihte yapıldığı ve altını çizerek belirtmek gerekirse davalı tarafın muavin defterler incelendiğinde de müvekkilce yapılan ödemelerin ve ödeme tarihlerinin defter kayıtlarında bulunduğunun ortada olduğunu, bu bahsi geçen takiplerden Bakırköy .. İcra Müdürlüğü’nün …. E. Sayılı dosyası ile ilgili Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile davalarının kabulüne karar verildiğini ve müvekkillerin davalıya borçlu olmadıklarının tespit edildiğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak davalarının tümden kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı tarafın, müvekkiline olan borcuna karşılık verdiği çekler karşılıksız çıktığından ve borcunu ödemediğinden hakkında yasal takibe girişildiğini, Bakırköy .. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası ile yürütülen yasal bir icra takibi olduğu için dava tarihi itibariyle borç miktarı olarak, icra takibindeki kapak hesabı dikkate alınması gerektiğini, nitekim 14.03.2019 tarihli 16 nolu celsede, dava tarihi itibariyle kapak hesabının/borcun 61.216,08 TL olduğu tespit edilmiş ve davacı tarafa eksik harç tamamlattırıldığını, davacının borcun esasına ilişkin bir itirazı olmadığını, dava dilekçesinde; müvekkilinin ekonomik sıkıntıya girmesi sebebiyle vermiş olduğu çeklerin karşılıksız kaldığına ve taraflarının bu nedenle icra takibi başlattığına ilişkin beyanı ile ortada olduğunu, işbu sebeple, borcun esası yönünden herhangi bir itiraz söz konusu olmadığından haksız bir ödemeden bahsedilemeyeceğini, davacı taraf, ancak yapmış olduğu fazla ödeme varsa bunun istirdatını talep edebileceğini, nitekim bu ödemelerin 20.000,00 TL + 5.000,00 TL’si haricen olup taraflarınca da beyan edildiğini, kalan 17.736,08 TL ise maaş haczi kesintisinden yasal olarak icra dosyasına geldiğini, zaten icra dosyasına yasal olarak gelen bu ödeme için ayrıca bir tespit talebinde bulunulmasında hukuki yarar bulunmadığını, işbu dosya borcuna karşılık yapmış olduğunu iddia ettiği diğer ödemeleri ise bu dosyaya ilişkin olarak yaptığını ispat edemediğini, dava tarihi itibariyle 61.216,08 TL borcu bulunan davacının yine dava tarihi itibariyle yapmış olduğu toplam ödeme 42.736,08 TL olduğunu, yani fazla ödeme söz konusu olmadığını, davacı tarafın işbu dosya kapsamında 42.736,08 TL kadar borcu olmadığı zaten açıkça ortada olan bir durum olduğundan bunun için ayrıca bir tespit hükmüne gerek bulunmadığını, takip konusu borcun tamamını hatta fazlasını ödediğini iddia eden davacı, bu iddiasını ispatlayamadığını, bu nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak davanın reddini, %20 den aşağı olmamak şartıyla inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacılar aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine mahsus icra takibi nedeniyle borçlu olmadıklarının tespiti istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Somut olayda, dava konusu takip dosyası, davalı şirket tarafından davacı ….’nin keşidecisi olduğu 3 adet çeke dayalı olarak başlatılmış olup, diğer davacı …’ de çeklerde cirantadır. Takip talebinde takip çıkışı 50.465,36 TL olarak belirtilmiştir. Davacılar mecburi dava arkadaşı olmadığı için ayrı ayrı başvurma ve peşin harcı yatırmaları gerekmektedir.
Harçlar Kanunu hükümlerine göre: “Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev’i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30’uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). (1) sayılı tarifede yazılı nispi karar ve ilam harcının 1/4’ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilâm harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Somut olayda davacılardan … tarafından başvurma ve peşin harcın yatırıldığı diğer davacı şirket tarafından herhangi bir başvurma harcı ve peşin harç yatırılmadığı görülmüştür.
Harçlar Kanunu’na aykırılığın kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle ilk derece mahkemesine deliller toplanmadan ve esasa ilişkin değerlendirme yapılmadan önce 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30 vd. maddeleri gereğince başvurma harcını ve takip çıkışı olan 50.465,36 TL üzerinden hesaplanacak peşin harcı yatırmayan davacı şirket ile ilgili davacı şirket vekiline usulüne uygun olarak HMK’nın 120. maddesi gereğince süre verilerek harcın tamamlanmasından sonra davaya devam edilmesi, aksi taktirde harç yatırmayan davacı şirket ile ilgili dava dosyasının HMK’nın 150. maddesi gereğince işlemden kaldırması gerekmektedir. Bu sebeple harç eksikliği konusunda işlem yapmadan davaya devam edip delilleri esastan değerlendiren ilk derece mahkemesi kararının tarafların diğer istinaf sebepleri incelenmeksizin kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmak üzere dava dosyasının HMK’nın 353/1.a.6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Tarafların istinaf taleplerinin KABULÜ ile Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/05/2019 tarih …. Esas …. Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davacı …. tarafından yatırılan 44,40 TL istinaf karar harcının talep halinde bu davacıya iadesine,
4-İstinaf başvurusunda bulunan davacı … tarafından yatırılan 54,40 TL istinaf karar harcının talep halinde bu davacıya iadesine,
5-İstinaf başvurusunda bulunan davalı …. tarafından yatırılan 1.045,42 TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
6-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
7-İstinaf başvurusunda bulunan taraflar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
8-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4. maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 24/03/2022 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır

A.Ç