Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/06/2020
NUMARASI : … Esas – … Karar

İSTİNAF EDEN DAVACI : … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALI : … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ : Av. … – …
DAVA : Menfi Tespit

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 21/09/2022
YAZIM TARİHİ : 22/09/2022
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasında 16/06/2020 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı …’e … Bankası … Şubesinin TR83 0006 7010 … hesabına ait … çek numaralı 29/06/2017 keşide tarihli 11.722,41 TL’lik çekini keşide ederek verdiğini, sonrasında davalının müvekkilinden 10/04/2017 düzenleme tarihli 29/06/2017 vade tarihli 11.722,41 TL’lik bonoyu teminat senedi olarak aldığını, ancak bono aslının üzerine bunun teminat senedi olduğunu yazmadığını, bononun fotokopisini çekerek bu fotokopinin üzerine çekin teminatı olarak aldığını yazarak imzaladığını, davalının teminat senedini 17/11/2017 tarihinde Konya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takibe koyduğunu, sonrasında ise yukarıda çeki Konya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takibe koyduğunu, müvekkilinin çekten dolayı başlatılan Konya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyanın borcunun tamamının davalıya ödediğini ve çek aslını icra dairesinden teslim aldığını, buna rağmen davalının teminat senedinden dolayı başlattığı takibe devam ettiğini ve para tahsil ettiğini, davalı hakkında bedelsiz kalmış senedi tahsilden dolayı Konya Cumhuriyet Savcılığına şikayette bulunduklarını ileri sürerek müvekkilinin Konya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyadan dolayı borcu olmadığının tespitine ve bu dosyadan tahsil edilen paranın tahsil tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan istirdatına, davalının %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı …’ın aralarında ticaret yaptıklarını, müvekkili …’in 29/06/2017 keşide tarihli 11.722,41 TL bedelli çek verdiğini, çekin ödenmemesi ihtimaline binaen 10/04/2017 keşide tarihli 11.722,41 TL değerinde bono senedi aldığını, çekin zamanında ödenmediğini, müvekkili …’in … A.Ş.’ye 12.300,00 TL ödemek zorunda kaldığını, müvekkilinin davacıyı aramasına rağmen telefonlarına bakmadığını, müvekkilini engellediğini, alacağını alamayınca 10/04/2017 keşide tarihli 29/06/2017 vade tarihli 11.722,41 TL bedelli bono senedini Konya … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile icra takibine giriştiğini, müvekkilin sehven … Bankası … Şubesine ait … numaralı 29/06/2017 keşide tarihli 11.722,41 TL çeki Konya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası ile icra takibine girildiğini, davacı borçlunun alacaklı olduğu Konya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasındaki alacaklara haciz konulduğunu, bu dosyadan Konya … İcra Müdürlüğü … sayılı dosyasına 10.414,07 TL geldiğini, 24/04/2019 tarihinde Konya … İcra Müdürlüğü … sayılı dosya hesabının 16.428,19 TL olduğunun görüldüğünü, daha sonra borçlunun … İcra Müdürlüğü … sayılı dosyasına 12/07/2019 tarihinde elden 3.500 TL ödeme yaptığını, müvekkilin sehven çeki icraya girdiğini ve bu yanlışlığı anladığı anda icra takibinden feragat ettiğini ve takibin sonlandığını, davalı borçlunun ödediği rakamların belli olup bu rakamların Konya … İcra Müdürlüğü … sayılı dosyasından geldiğini ve ayrıca elden sadece 3.500 TL ödeme yaptığını, bunun haricinde herhangi bir ödeme yapılmadığını şayet çekten kaynaklı Konya … İcra Müdürlüğü … sayılı dosyasına ödeme yapmış ise ödediğine dair dekontlarını veya ödeme makbuzlarını mahkemeye sunması gerektiğini, davanın haksız olduğunu savunarak davanın reddine ve davacı aleyhine olarak açılmış olan iş bu davanın reddi ile davacının kötü niyetinden dolayı takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; “… davalının davacı aleyhine 10/04/2017 keşide tarihli 29/06/2017 vade tarihli 11.722,41 TL bedelli bono senedinin tahsili için Konya … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile icra takibine girişildiği, akabinde davalının … Bankası … Şubesine ait … numaralı 29/06/2017 keşide tarihli 11.722,41 TL çek için de Konya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası ile icra takibine giriştiği, davacı vekilince 24.12.2019 tarihli dilekçe ekinde takibe konu bono fotokopisinin üzerine “Y.K.B … Şubesi Keşidecisi … olan çeke … hatır için ciro etmiş olup bu cirodan dolayı çek 29.06.2017 de ödenmez ise … çek hamiline bu çeki ödemek zorunda kalacağından dolayı bu riske karşı teminat amacı ile is bu senedi teslim aldım” yazılı ve … tarafından imzalı belge aslının sunulduğu, bu hususun davalının cevap dilekçesi ile de kabul edildiği, böylece taraflar arasında aynı bedelli bir adet çek ve bir adet bono olmasına rağmen borcun kaynağının hatır için ciro edilen çekten kaynaklandığı ve bononun da çekin ödenmemesi halinde teminat olarak alındığının sabit olduğu, davalının bonoyu takibe koyduğu Konya … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasından tahsilat yaptığı, ayrıca davacıdan haricen yaptığı 3.500 TL ödemeyi de dosyasına bildirdiği, davalının Konya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası ile icra takibine giriştiği çeke dayalı takipte ise herhangi bir tahsilatın yapılmadığının görüldüğü, davacı vekiline 16.03.2020 tarihli celse … nolu ara kararı ile işbu dosya için ödeme yapıldığına dair yazılı belgesi varsa sunması için süre verildiği, davacı vekilince herhangi bir beyanda bulunulmadığı ve yazılı belge de sunulmadığı görülmekle ihtaratta da belirtildiği üzere Konya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası için davalıya ödeme yapılmadığı mahkememizce kabul edildiği, davalı vekili tarafından Konya 9. İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası için 24.04.2019 tarihinde “dosyadan feragat ediyoruz, feragat nedeniyle dosyanın kapatılmasını ve çek aslının tarafımıza verilmesini talep ederim” denilerek takipten feragat ettiği ve çek aslını icra dairesinden teslim aldığı ve 03.01.2020 tarihli delil dilekçesi ekinde takibe konu çekin arkalı önlü fotokopisi üzerine davacının “çek aslını teslim aldım” yazılarak ismini, imzasını ve 24.04.2019 tarihinin yazıldığı belgeyi sunduğu, çekin davalıdan teslim alındığı hususunun da dava dilekçesinde belirtildiği üzere davacının kabulünde olduğu, davalının Konya … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasına vaki feragat, alacağın özünden değil, sadece icra takip hukuku anlamında tahsil talebinden feragat mahiyetinde olduğu, takip hukuku anlamında alacağın tahsilinden vazgeçmenin alacağın özünden vazgeçmek olarak kabul edilemeyeceği, davacı her ne kadar çekin bedelinin ödenerek teslim alındığı iddia edilse de bu iddiasını ispatlayacak yazılı herhangi bir kanıt gösteremediği, dolayısıyla davacının Konya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyadan dolayı borcu olmadığının tespitine ve bu dosyadan tahsil edilen paranın tahsil tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan istirdadı talebinin yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kıymetli evraklardan olan çeki elinde bulunduran kişinin bu çekten kaynaklı tüm hak ve alacağın da sahibi olacağını, çekin teslimi yapılmadan çekten kaynaklı alacağın devredilemeyeceğini, çeki elinde bulunduranın müvekkili olduğu için çekten kaynaklı tüm hak ve alacakların müvekkiline geçtiğini, müvekkilinin çekin teslimi için ödeme makbuzu ibraz etmesine lüzum olmadığını, davalının müvekkilinden bonoyu teminat senedi olarak almış teminat senedi olduğunu bononun aslına yazmadığını, ancak bononun fotokopisini çekerek bu fotokopinin üzerine teminat olarak alındığını yazdığını, davanın önce teminat senedini, sonrasında konu çeki icra takibine koyduğunu, bu hususun davalı tarafından da kabul edildiğini, müvekkilinin çekten dolayı borcunun tamamını davalıya ödemiş ve çek aslını icra dairesinden teslim almış olduğunu, ancak buna rağmen davalının teminat senedinden dolayı başlattığı takibe devam etmiş müvekkilinden cebri icra ile para tahsil etmeye devam etmiş olduğunu, davalının bedelsiz kalmış olan bonodan dolayı takibe devam etmekte olduğunu, davalı hakkında ceza davası açıldığını, mahkemece soruşturma dosyası celp edilmiş ancak ceza dosyasının sonucu beklenmeden hatalı olarak eksik inceleme sonucu davanın reddedildiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit talebine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacı taraf, 29.11.2017 tarihli 11.722,41 TL senedin, davacı tarafça hatır için cirolanan 29.06.2017 tarihli 11.722,41 TL bedelli çekin teminatı olarak verildiğini, davacının hem çeki, hem de senedi tahsil ettiğini ileri sürerek teminat senedi için yaptığı ödemenin istirdadını talep etmekte, davalı taraf ise davacının sadece senet için ödeme yaptığını, çekin yanlışlıkla icraya konulduğunu, yanlışlık farkedilince çekle ilgili icra takibinden feragat edilerek çekin davalıya teslim edildiğini savunarak davanın reddini talep etmektedir. Dosyada mevcut bilgi ve belgelere göre K 29.06.2017 tarihli 11.722,41 TL bedelli çekin icra takibine konu edildiği Konya …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından 24.04.2019 tarihinde feragat edildiği, çekin aynı gün davalı tarafça davacıya teslim edildiği anlaşılmakta olup icra dosyasına yapılan herhangi bir ödeme bulunmamaktadır. Her ne kadar Türk Borçlar Kanunu’nun 104/3. Maddesinde yer alan “borç senedi borçluya geri verilmişse, borç sona ermiş sayılır” düzenlemesi gereğince çekin davacıya verilmesi çekin ödendiği yönünde bir karine teşkil etmekte ise de dava konusu çekin davalı tarafça hatır için cirolandığı ve çek karşılığında teminat senedi alındığı hususları her iki tarafın kabulünde olduğundan mahkemenin çekin bedeli ödenerek teslim alındığının yazılı delille ispatlanamadığı yönündeki kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak davacı taraf, delilleri arasında yemin deliline de yer vermiştir. Mahkemece davacı tarafa yemin teklif etme hakkı olduğu hatırlatılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Bu nedenle davacının istinaf başvuru talebinin kabulüne, HMK’nın 353/1.a.6. maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde değerlendirme yapılmak ve sonucunda karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının istinaf başvuru talebinin KABULÜ ile; Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/06/2020 tarih … Esas … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan 54,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/4 maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 21/09/2022 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan … Üye 151491 Üye … Katip …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır

O.B