Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 6. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA ASLİYE … TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas – … Karar

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

İSTİNAF EDEN DAVALI : … (T.C. Kimlik No: …)
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 01/04/2021
YAZIM TARİHİ : 01/04/2021
Davacı tarafından davalı aleyhine Konya Asliye … TİCARET Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile açılan itirazın iptali davasında … tarihinde tesis edilen karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde;
DAVA: Davacı vekilinin ilk derece mahkemesine sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkiliyle davalı arasındaki satış ilişkisinden dolayı, 18/11/2016 düzenleme tarihli, … nolu 3.701,17 TL’lik ve 28/11/2016 düzenleme tarihli, … nolu 7.258,55 TL’lik fatura düzenlendiğini, faturanın ödenmemesi nedeniyle davalı borçlu hakkında Konya … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına takip başlattıklarını, davalının borca itiraz ederek takibi durdurduğunu, itirazın haksız olduğunu belirterek itirazın iptaline ve inkar tazminatına hükmedilmesini dava ve talep ettikleri, davacının delil olarak ticari defterler ve yemini gösterdiği anlaşılmıştır.
Dava dilekçesi davalıya usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen cevap dilekçesi vermediği, duruşmalara da katılmadığı anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince “…Yukarıda izah edilenler, ilgili icra dosyası, bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; HMK’nın 222. maddesi “(1) Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. (2) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. (3) İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz. (4) Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur. (5) Taraflardan biri tacir olmasa dahi, tacir olan diğer tarafın ticari defterlerindeki kayıtları kabul edeceğini belirtir; ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır. Şeklinde düzenlenmiş olup davacı şirketin ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında usulüne uygun yapıldığı, birbirini doğruladığı, davacı lehine delil niteliği taşıdığı, ticari defterlerde yapılan incelemede davalı adına düzenlenmiş 18.11.2016 ve 28.11.2016 tarihli toplamda 9.975,88 TL tutarında ödenmemiş faturaların bulunduğu, her ne kadar yargılama safahatinde kargo şirketi ile yazışma yapılmış ise de davacı tarafça ticari defterlerinin kendi lehine delil teşkil etme durumu da dikkate alındığında icra takibine konu ettiği faturalar bakımından alacaklı olduğu hususunu ispatlamış olduğu, davalı tarafça bunun aksini gösterir nitelikte herhangi bir delil sunulmadığı, davalının icra takibine itirazının hukuki dayanaktan yoksun ve mesnetsiz olduğu kanaatine varılmakla davacının davasının kısmen kabulü ile; davalının Konya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı takibine yaptığı itirazın iptali ile takibin 9.975,88 TL alacak bakımından devamına, hükmedilen likit ve hesaplanabilir nitelikteki 9.975,88 TL.nin %20’si olan 1.995,18 TL. icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine” gerekçesiyle karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı istinaf dilekçesinde özetle; yapılan alışverişe ilişkin çek veya senet düzenlenmediğini, sadece faturaların gösterildiğini, faturadaki ilaçların teslim aldığına dair bir belge olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istinaf ettiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi; Kamu düzenini ilgilendiren konularda resen, diğer yönlerden HMK’nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Davacı tarafça davanın ispatı yönüyle takip dosyası, fatura, ticari defterler, bilirkişi, tanık ve yemin deliline dayanılmıştır.
Dosya içerisinde bulunan Konya … İcra Müdürlüğünü … esas sayılı takip dosyasını incelenmesinde; davacı alacaklı şirketin davalı borçlu hakkında 18/07/2017 tarihinde 9.975,88 TL fatura ve 610,20 TL işlemiş ticari faiz olmak üzere, toplan 10.586,08 TL üzerinden takip başlattığı, takip dayanağı olarak dava dilekçesinde gösterilen faturalara dayandığı ve fatura örneklerini takip talebine eklediği, örnek 7 ödeme emrinin davalı borçluya 24/07/2017 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun aynı tarihte davacıyla alışverişinin olmadığı, borcunun da bulunmadığı gerekçeleriyle itiraz ettiği, müdürlükçe takibin durdurulduğu, takibin durdurulmasına ilişkin kararın davacı alacaklıya tebliğ edildiğine dair dosya içerisinde bilgi ve belge bulunmadığı görülmüştür.
İlk derece mahkemesince davalının vergi kaydının celbi için müzekkere yazıldığı, … Kaymakamlığı Mal Müdürlüğünün cevabi yazılarında davalının eczacılık yaptığı ve bilanço esasına göre defter tuttuğunu bildirdiği görülmüştür.
İlk derece mahkemesince 30/03/2018 tarihinde yapılan ikinci celsede; dosyanın SMMM bilirkişiye tevdine, davacının 2015-2016 dönemi ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapmasına, ayrıca davalının yerleşim yeri mahkemesine talimat yazılarak defterlerini ibraz etmesine, talimat mahkemesi tarafından görevlendirilecek bilirkişi marifeti ile davalının defterleri üzerine inceleme yapılarak rapor tanzimine karar verdiği, verilen karar neticesinde davacı defterleri üzerinden yapılan inceleme neticesinde sunulan raporda özetle, konu faturaların ticari defterlere kayıtlı olduğu, defterlerin usulüne uygun olarak tutulup kayıtların birbirini doğruladığı, davalının, davacı şirkete ödemelerinin bulunduğu, 17/07/2017 takip tarihi itibariyle davacının 9.975,88 TL alacağının olduğu, davacının faturaya konu malları davalıya teslim ettiğine ilişkin dosyada belge bulunmadığı belirtilmiştir.
Davalı defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına 30/03/2018 tarihinde karar verilmiş ise de; ara kararı doğrultusunda, bilirkişi incelemesi yapıldığına ilişkin dosyada herhangi bir bilgi ve belge görülmediği, davacı vekilinin 03/07/2018 tarihli beyan dilekçesi doğrultusunda … Kargo Servisi A.Ş’ye yazılan müzekkereye verilen cevapta, belirtilen tarihler arasında gönderi kaydına rastlanmadığı belirtilmiştir.
Ticari defterlerin delil olmasına ilişkin düzenleme HMK 222. maddede yer almaktadır. Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK 222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olacağı da hüküm altına alınmıştır. (HMK 222/4).
Türk Ticaret Kanunu’nun 21. maddesine göre fatura düzenlenmesi için öncelikle taraflar arasında akdi bir ilişkinin bulunmasının gereklidir. Madde hükmüne göre faturanın bir alacağın mevcudiyetine delil teşkil etmesi, karşı tarafa tebliğinden itibaren sekiz gün içinde hiçbir itiraza uğramamış olması koşuluna bağlıdır. Bunun için de öncelikle taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin varlığı gerekir.
Bir başka anlatımla, faturaya tebliğ tarihinden itibaren sekiz gün içinde (mücerret) itiraz edilmemiş olması hâli, sadece o faturanın -miktar ve fiyat yönünden- münderecatını kabul anlamını taşır, yoksa o faturada yazılı malın alıcıya mutlaka, daha önce teslim edilmiş olduğu anlamına gelmez; satıcının faturada yazılı malı alıcıya veya kanuni temsilcisine teslim ettiğini ayrıca ispat etmesi zorunludur (Doğanay, İ.: Ticari Alım-Satım Akdi ve Nevileri, Ankara 2003, s:52, Doğanay,İ: Faturanın Kapatılması, Delil Olma Özelliği ve Faturaya İtiraz Aylık Yaklaşım Dergisi Sayı 4, Nisan 1993, s:8-13).
Ticari işletmeye ilişkin olarak belli faaliyetlerde bulunma hâlinde tacirler tarafından o faaliyetle ilgili olan, karşı taraf adına düzenlenmesi gereken, ticari bir belge niteliğindeki fatura, sözleşmenin yapılması ile ilgili değil; taraflar arasında yapılmış bir satım, hizmet, eser ve benzeri sözleşmenin ifa safhası ile ilgili bir belgedir. Öyle ki, taraflar arasında bu tür bir sözleşme ilişkisi yoksa düzenlenen belge fatura olmayıp, olsa olsa icap mahiyetinde kabul edilebilecek bir belge olacaktır. Elbette bu belgeye itiraz edilmemesinin TTK’nın 23/2. maddesi anlamında sonuç doğurması da beklenemez (Yargıtay HGK’nun 2017/15-490 Esas 2019/201 Karar sayılı 21/02/25019 tarihli ilamı).
Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi uyarınca herkes iddiasını ispatla yükümlüdür. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190. maddesine göre; “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir”. Alacak davasında ispat yükü kural olarak alacaklı olduğunu iddia eden tarafa yani davacıya düşer. Zira hukuki ilişkinin varlığını iddia eden ve bundan dolayı alacaklı olduğunu ileri süren taraf davacı olduğu için TMK.’nın 6. maddesi (HMK. md. 190) uyarınca ispat külfeti davacı alacaklıdadır. Kuşkusuz bu kuralın uygulanabilmesi için davalı borçlunun dava konusu hukuki ilişkiyi inkar etmesi ve borcun hiç doğmadığını ileri sürmesi gerekmektedir.
Davalı dosyaya cevap dilekçesi sunmaması ve duruşmalara iştirak etmemesi nedeniyle, borcu ve sözleşme ilişkisini, yani tüm iddiaları inkar etmiş sayılması kabul edilmelidir.
Faturaya tebliğ tarihinden itibaren sekiz gün içinde (mücerret) itiraz edilmemiş olması hâli, sadece o faturanın -miktar ve fiyat yönünden- münderecatını kabul anlamını taşır, yoksa o faturada yazılı malın alıcıya mutlaka, daha önce teslim edilmiş olduğu anlamına gelmeyeceğinden; davacı satıcının faturada yazılı malı davalıya teslim ettiğini usulen ispat etmesi zorunludur.
Davacı tarafça yemin deliline de dayanılmıştır. Yemin delili HMK’nın 225 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Yemin kesin delillerdendir. Yemin deliline dayanan taraf, iddia veya savunmasının diğer delillerle ispatlanmamış olması nedeniyle bu delile sıra gelmiş olduğunu başka türlü bilemeyeceğinden; mahkeme, yemin teklif etmek hakkı bulunduğunu istek sahibine hatırlatmakla yükümlüdür. Şu durumda kural olarak, yemin teklifi hakkı kullandırılmadan karar verilemez. Hal böyle olunca davacı ile davalı arasında alım satım akdine dayalı bir hukuki ilişki olup olmadığı, dava ve takibe konu faturanın bu ilişki sebebiyle düzenlenip düzenlenmediği, fatura sebebiyle davacının alacaklı olup olmadığı hususunu ispat yükü davacı üzerinde olduğundan, sadece davacının defterlerinin incelenmesiyle yetinilmemeli, davalının da defterlerinin incelenmesine karar verilerek, dosyada toplanacak delillere göre davacının yemin deliline de dayandığı göz önünde bulundurularak karar ittihazına gidilmesi gerekirken, davacı malları davalıya teslim ettiğini, dosyanın bu haliyle ispatlayamadığı göz ardı edilerek, bilirkişi raporuna göre takibe konu faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve takip tarihi itibariyle davacının alacağının bulunduğundan bahisle, davanın kabulüne karar verilemesinin usul ve yasaya uygun olmadığı, ticari defterlerin delil olması halinin 6100 sayılı HMK’nın 222. maddesinde düzenlendiği ve defterlerin davacı lehine delil olabilmesi için başkaca şartların haricinde, taraflara ait defterlerdeki kayıtların birbirlerini doğrulamaları gerektiği, dosyada davalının defterlerinin incelenmediği anlaşıldığından davalının istinaf talebinin kabulüne, HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava dosyasının mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacının istinaf talebinin KABULÜ ile; Konya Asliye … TİCARET Mahkemesinin … tarih … Esas … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
2- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yatırılan 170,40 TL nispi istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
4- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından ücret-i vekalet ile ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5- İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/3 maddesi gereğince; kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 01/04/2021 tarihinde oybirliği ile HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olarak karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır

M.Ç